przywróceni i przyłączeni. Jako rozkwitłe, gdy będą wskrzeszone, zostaną ciała świętych uwielbione, gdy na powietrzu jak słońca w jasności staną w śliczności. Wtenczas znać będzie, iż Boży synowie, górnego nieba wieczni dziedzicowie; chwała ich nigdy nie jest pomyślona, odtąd zjawiona. A zaś na ziemi stać będą kozłowie, brzydcy i czarni jako murzynowie; cielska ich jako larwy najsprosniejsze i najstraszniejsze; 1Cor. 15,(52) Apoc. 20,(12-13) Rom. 5 Philip. 3,(20-21) Rom. 8,(16-17) Mat. 25,(32-33)
zgniełe, śmierdzące
przywróceni i przyłączeni. Jako rozkwitłe, gdy będą wskrzeszone, zostaną ciała świętych uwielbione, gdy na powietrzu jak słońca w jasności staną w śliczności. Wtenczas znać będzie, iż Boży synowie, górnego nieba wieczni dziedzicowie; chwała ich nigdy nie jest pomyślona, odtąd zjawiona. A zaś na ziemi stać będą kozłowie, brzydcy i czarni jako murzynowie; cielska ich jako larwy najsprosniejsze i najstraszniejsze; 1Cor. 15,(52) Apoc. 20,(12-13) Rom. 5 Philip. 3,(20-21) Rom. 8,(16-17) Matth. 25,(32-33)
zgniełe, śmierdzące
Skrót tekstu: BolesEcho
Strona: 51
Tytuł:
Przeraźliwe echo trąby ostatecznej
Autor:
Klemens Bolesławiusz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1670
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1670
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jacek Sokolski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Instytut Badań Literackich PAN, Stowarzyszenie "Pro Cultura Litteraria"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
Cesias Indicus świadczy, że w pośrodku Indyj Pigmejczykowie znajdują się, jednymże z Indyiczykami mówiący językiem, wzrostu bardzo małego. Najroślejsi z nich są dwu łokciowi, włosy głowy rosną im po kolana, i brody, które gdy już im porosną według zamierzonego od natury kresu, włosami się jak suknią w nagości pokrywają. Są czarni bardzo i szpetni, Takich trzy tysiące Król Indyjski na swoim liczy Dworze. Ci są nanaturalni Pigmejczykowie, alias jest Gens. Inni są casu tak urodzeni, dla jakiego vis seminantis vitium. Takich jest pełno na Pańskich Dworach, małością swoją, wielką Panom czyniących rozrywkę i uciechę. Nicephorus lib. 12. pisze, że
Cesias Indicus świadczy, że w posrodku Indyi Pigmeyczykowie znayduią się, iednymże z Indyiczykami mowiący iezykiem, wzrostu bardzo małego. Nayrosleysi z nich są dwu łokciowi, włosy głowy rosną im po kolana, y brody, ktore gdy iuż im porosną według zamierzonego od natury kresu, włosami się iak suknią w nagości pokrywaią. Są czarni bardzo y szpetni, Takich trzy tysiące Krol Indyiski na swoim liczy Dworze. Ci są nanaturalni Pigmeyczykowie, alias iest Gens. Inni są casu tak urodzeni, dla iakiego vis seminantis vitium. Takich iest pełno na Pańskich Dworach, małością swoią, wielką Panom czyniących rozrywkę y uciechę. Nicephorus lib. 12. pisze, że
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 101
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Na Wyspie CEJLAN, między Orientalnemi najpiękniejszej i najbogatszej, póki Luzytanom hołdowała, w Wierze też Świętej opływała za pracą Misionarzów Soc: IESU, ale gdy Holandom przez wojnę dostała się, iskierkom w płomień wybuchnąć nie dopuszczają, i tak gasnąć muszą, albo już wygasły.
W AFRYKAŃSKICH Krajach, RELIGII Chrześcijańskiej takowe było incrementum. Czarni w Afryce prawda Obywatele, ale Chrztu Z. wodą obmyci już dawno, byle nie byli sues ad volutabrum. Prym tu ma Imperator Abyssiński Chrześcijanin, Jęcz Schizmą Grecką i Dioskora herezją zarażony. Wiara Święta tam przez Eunucha Królowy Kandacis zaniesiona. Wiele tam jest i O Wierze Katoltckiej
prawdziwybh Katolików, Królestwu Tungitańskiemu zanieśli znajomość BOGA
Ná Wyspie CEYLAN, między Orientalnemi naypięknieyszey y naybogatszey, poki Luzytanom hołdowała, w Wierze też Swiętey opływała zá pracą Missionarzow Soc: IESU, ále gdy Hollandom przez woynę dostała się, iskierkom w płomień wybuchnąć nie dopuszczaią, y tak gásnąć muszą, albo iuż wygasły.
W AFRYKANSKICH Kraiach, RELIGII Chrześciańskiey takowe było incrementum. Czarni w Afryce prawda Obywatele, ale Chrztu S. wodą obmyći iuż dáwno, byle nie byli sues ad volutabrum. Prym tu ma Imperator Abyssinski Chrzescianin, Iecz Schizmą Grecką y Dioskora herezyą zárażony. Wiara Swięta tam przez Eunucha Krolowy Kandacis zaniesiona. Wiele tam iest y O Wierze Katoltckiey
prawdziwybh Katolikow, Krolestwu Tungitanskiemu zanieśli znaiomość BOGA
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1016
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Polluks, Herkules, Teseus, Orfeus, Nauplius, Mepsus, Zetes, Calais.
ARTABRI są obywatele Hizpańscy, na samym pograniczu Luzytanii.
ATREBATES Obywatele Miasta Atrebatum, potym Aras nazwanego w Arteksji Francuskiej, sławni byli tkackim konsztem, skąd Vestes Atrebatice, Caelius Rodyngius lib. 16.
ETIOPES Murzyni między . Arabią i Egiptem czarni od słonecznego upału; dla tego i nazwani od słowa Greckiego Eto to jest, uro opalam, skąd inaczej zowią się od tego podobno Eteryj, ciż Murżyni. Trzymają o nich, że oni najpierwsi na świecie i najdawniejsi, gdyż nigdy sedes suas nie odmieniali; ani tam zniskąd nie zavśli, ale jakby tam
Pollux, Hercules, Theseus, Orpheus, Nauplius, Mepsus, Zetes, Calais.
ARTABRI są obywatele Hizpańscy, ná samym pograniczu Luzytanii.
ATREBATES Obywatele Miásta Atrebátum, potym Arras nazwanego w Artexii Francuskiey, sławni byli tkackim konsztem, zkąd Vestes Atrebaticae, Caelius Rodingius lib. 16.
AETHIOPES Murzyni między . Arabią y Egyptem czarni od słonecznego upału; dla tego y nazwani od słowa Greckiego AEtho to iest, uro opalam, zkąd inacżey zowią się od tego podobno AEtherii, ciż Murżyni. Trzymaią o nich, że oni naypierwsi na świecie y naydawnieysi, gdyż nigdy sedes suas nie odmieniali; ani tam zniskąd nie zavsli, ale iakby tam
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 125
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, niżeli Żołnierze. Niewolników tyle nie mając, ile dać powinni Hanowi, aliàs 300. osób obojej płci, młodszych nad lat 20. dzieci własne dać muszą ad complementum. Jedzą mięso wołowe, baranie, i wieprzowe przeciw zwyczajowi innych Tatarów, a Zakonowi Mahometa. Z prosa placki i kaszę pieką.
Blisko CZERKASÓW są czarni NAGAJSCY Tatarowie liczna Nacja, okrutna, rzeka ich imieniem Karanbula od Czerkasów dzieli, Beius także niemi dysponuje. Nie aprehendują Hana rygóru w zakazaniu brania Jasyru, aliàs Niewolników, ekskuzując się, że ten jedyny do życia im został się sposób, innego nie mając.
BUDZIACCY TATAROWIE, aliàs Bezsarabia, trzy Ziemie mają: Oczaków
, niżeli Zołnierze. Niewolnikow tyle nie maiąc, ile dáć powinni Hanowi, aliàs 300. osób oboiey płci, młodszych nad lat 20. dzieci własne dać muszą ad complementum. Iedzą mięso wołowe, baranie, y wieprzowe przeciw zwyczaiowi innych Tatarów, a Zakonowi Machometa. Z prosa placki y kaszę pieką.
Blisko CZERKASOW są czarni NAGAYSCY Tatarowie liczna Nacya, okrutna, rzeka ich imieniem Karanbula od Czerkasów dzieli, Beius także niemi dysponuie. Nie apprehenduią Hana rygoru w zakazaniu brania Iasyru, aliàs Niewolnikow, exkuzuiąc się, że ten iedyny do życia im został się sposob, innego nie maiąc.
BUDZIACCY TATAROWIE, aliàs Bessarabia, trzy Ziemie maią: Oczaków
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 426
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
jest przy samych siedmiu wejściach tejże rzeki w morze Atlantckie. Wszystkie te Królestwa mnóstwo mają słoniów i krokodylów, przy rzece Niger.
GWINEA, także jest Krajem pomorskim, albo brzegowym w Afryce zwanym, od imienia Gini danego temu Krajowi od Obywatelów. Dwie tu bywają zimy podczas AEquinoctium i dwie lata. Obywatele Poganie, czarni, mocni, porywczy; Królów mają wiele, z tych najmocniejszy Król Gwinei, i jak Cesarz Całego świata praecipue o EgipCIE
nad innemi sobie hołdującemi. Jest Wyższa i Niższa GWINEA. W Niższej jest Kraj LOANGO, albo Brama. Ródzi się tam palm najwięcej, z których owocu wino robią. Moneta ich płótna czarnego kawałek
iest przy samych siedmiu weyściach teyże rzeki w morze Atlantckie. Wszystkie te Krolestwa mnostwo maią słoniow y krokodylow, przy rzece Niger.
GWINEA, także iest Kraiem pomorskim, albo brzegowym w Afryce zwánym, od imienia Gini danego temu Kraiowi od Obywatelow. Dwie tu bywaią zimy podczas AEquinoctium y dwie lata. Obywatele Poganie, czarni, mocni, porywczy; Krolow maią wiele, z tych naymocnieyszy Krol Gwinei, y iak Cesarz Całego świata praecipuè o EGYPCIE
nad innemi sobie hołduiącemi. Iest Wyższá y Niższa GWINEA. W Niższey iest Kray LOANGO, albo Brama. Rodzi się tam palm naywięcey, z ktorych owocu wino robią. Moneta ich płutna czarnego kawałek
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 549
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, sierść biała z cętkami czerwonemi i czarnemi. Drugi zwierz Zebra jak muł, sierści różnego koloru, białego, żółtego, czarnego. Wiele jest jadowitych zwierząt, szczurów, komarów. Białogłowy tu wraz sieją, zbierają, i dziełą na wikt, na nasienie, i na Gubernatorów swoją krescencję. KONPOWIE Obywatele, aliàs tameczni czarni są, silni, ale nie odważni, oprócz Mulatrów, aliàs urodzonych z czarnego Ojca i białej Matki, lub z białego i czarnej, którzy są odważni. Wiele nago chodzi, inni w koszulach; monete mają z skorup morskich. Stolicą Królestwa KONGO, olim Benza po Łacinie Aula, po Portugalsku Salvator, nad rzeką
, szerść biała z cętkami czerwonemi y czarnemi. Drugi zwierz Zebra iak muł, szerści rożnego koloru, białego, żołtego, czarnego. Wiele iest iadowitych źwierząt, szczurow, komarow. Białogłowy tu wráz sieią, zbieraią, y dziełą na wikt, na nasienie, y na Gubernátorow swoią krescencyę. KONPOWIE Obywatele, aliàs tameczni czarni są, silni, ale nie odważni, oprócz Mulatrow, aliàs urodzonych z czarnego Oyca y białey Matki, lub z białego y czarney, ktorzy są odważni. Wiele nago chodzi, inni w koszulach; monete maią z skorup morskich. Stolicą Krolestwá KONGO, olim Benza po Łácinie Aula, po Portugalsku Salvator, nad rzeką
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 550
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
mil 200. długą, na 100. szeroką, której Stolica Nubia Mia- Całego świata, praecipue o Etiopii
sto. Ródzi ta część Murzyńskiej ziemi wonność wszelką, kość słoniową, złoto, truciznę pewną z ziela, której jednym ziarnem osób 100. struć się może, łót jej jeden po sto czerwonych złotych. Obywatele są czarni, pracowici, cukier mają czarny; ale nieprzyjemny, słoniów mnóstwo, lwów, tygrysów, krokodylów, wielbłądów, których samica nosi jedenaście Miesięcy płód w żywocie. Uczą ich obywatele tameczni z młodu klęczeć przez dni 15. albo 20. kamienie nań waląc, aby za targnieniem klękały pod towary, mleka mało dają.
mil 200. długą, na 100. szeroką, ktorey Stolica Nubia Mia- Całego świata, praecipuè o AEthiopii
sto. Rodzi ta część Murzyńskiey ziemi wonność wszelką, kość słoniową, złoto, truciznę pewną z ziela, którey iednym ziarnem osób 100. struć się może, łót iey ieden po sto czerwonych złotych. Obywatele są czarni, pracowici, cukier maią czarny; ale nieprzyiemny, słoniow mnostwo, lwow, tygrysow, krokodylow, wielbłądow, ktorych samica nosi iedenaście Miesięcy płód w żywocie. Ucżą ich obywatele tameczni z młodu klęczeć przez dni 15. albo 20. kamienie nań waląc, aby za targnieniem klękały pod towary, mleka mało daią.
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 560
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
, i tym żyją, ryżu przy tym zaży wając i jarzyny. Owce tameczne wełny nie mają. Lwów, tygrysów, nosorożców, słoniów, niedźwiedziów, jeleni, dzików dostatek. A że tu powietrze zdrowe, żyją Kafrowie po lat 100. po 120. mieszkanie ich pod ziemią, to w skałach. Są czarni, nago chodzą, bestialscy, prostacy, dzicy. Są między niemi Antrofagowie, Hottentowie, surowe mięso jędzący, z wnętrznościami. Mowa ich non articulata, jakieś mruczenie i piszczenie. Adorują Miesiąc, Lumen samej natury dyktuje im, iż BÓG jest, którego zowią HUMMA, ale weneracyj mu nie czynią żadnej. Siedzą tutejsi
, y tym żyią, ryżu przy tym zaży waiąc y iarzyny. Owce tameczne wełny nie maią. Lwow, tygrysow, nosorożcow, słoniow, niedźwiedziow, ieleni, dzikow dostatek. A że tu powietrze zdrowe, żyią Kafrowie po lat 100. po 120. mieszkanie ich pod ziemią, to w skałach. Są czarni, nágo chodzą, bestyalscy, prostacy, dzicy. Są między niemi Antrofagowie, Hottentowie, surowe mięso iędzący, z wnętrznościámi. Mowa ich non articulata, iakieś mruczenie y piszczenie. Adoruią Miesiąc, Lumen samey natury dyktuie im, iż BOG iest, ktorego zowią HUMMA, ale weneracyi mu nie czynią żadney. Siedzą tuteysi
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 562
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
to na górach palili, a w Kościele popiól grzebli. Egzekwie solenne dni trwały 10.
W AMERYCE te POPULI mieszkali: które liczę przez Alfabet. Oprócz Meksykanów, Perwanów, Chilensów, latissimè tam panujących nad innemi, byli ARURACAS, Anabes, Arvaes, Arricarri, Arycury, Aroras, a ci bardzo roztropni, czarni, jak Murzyni, strzały nosili trucizną napojone, któremi ranieni, w szaleń- Geografia Generalna i partykularna
stwo wpadali, puchli, aż się rozpadali, w momencie sczerniały trupy ciężko śmierdziały: zaraz ratowani, mogą być korzeniem Topara. Amuchikonowie, Acamacary, Arowagóros, Arvacas, którzy jak tylko trup Pana, Męża, Zony,
to na górach palili, a w Kościele popiól grzebli. Exekwie solenne dni trwały 10.
W AMERYCE te POPULI mieszkali: ktore liczę przez Alfabet. Oprócz Mexikanów, Perwanów, Chilensów, latissimè tam panuiących nad innemi, byli ARURACAS, Anabes, Arvàés, Arricarri, Aricuri, Aroras, a ci bardzo rostropni, czárni, iak Murzyni, strzały nosili trucizną napoione, ktoremi ranieni, w szaleń- Geografia Generalna y partykularna
stwo wpadali, puchli, aż się rozpadali, w momencie zczerniały trupy cięszko śmierdziały: zaraz ratowani, mogą bydź korzeniem Topara. Amuchikonowie, Acamacari, Arowagoros, Arvacas, ktorzy iak tylko trup Pana, Męża, Zony,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 572
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
