, że całą rodzinę miłujesz: Syna-ć nie stało, do ojców wędrujesz. Rozumiem, że-ć tam za tę dobrą wolą Wszytkie przestępstwa z żołądka wykolą. Święta to dróżka tak świętej macierzy: Szła ze sto kroków dla tyluż pacierzy. NA BALWIERZA
Kogo świat mierzi, kogo zdrowie boli, Niech się u Czopka cyrulika goli: Niż się rozgości i niż zgrzeje wody, Połowa włosów przybędzie do brody, I niż drugą część namydli, oskrobie, Już ogolona poroście w tej dobie. Jak pocznie skrobać i włosów przerzedzi, Nie wie, co jest ból, ten, co mu dosiedzi. Nie tak się rzężą opili masłokiem, Nie
, że całą rodzinę miłujesz: Syna-ć nie stało, do ojców wędrujesz. Rozumiem, że-ć tam za tę dobrą wolą Wszytkie przestępstwa z żołądka wykolą. Święta to dróżka tak świętej macierzy: Szła ze sto kroków dla tyluż pacierzy. NA BALWIERZA
Kogo świat mierzi, kogo zdrowie boli, Niech się u Czopka cyrulika goli: Niż się rozgości i niż zgrzeje wody, Połowa włosów przybędzie do brody, I niż drugą część namydli, oskrobie, Już ogolona poroście w tej dobie. Jak pocznie skrobać i włosów przerzedzi, Nie wie, co jest ból, ten, co mu dosiedzi. Nie tak się rzężą opili masłokiem, Nie
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 14
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
Korzeń z żywicą plastrowany. Plim. Mesin Fiftule.
Fiftuły to jest: dziury w ciele głębokie/ a zwierzchu wąskie. Także Rany brzeżyste/ i zagniłe wychędaża i czyści/ wymywając je tąż juchą korzenia warzonego/ i zdrowym ciałem wypełnia/ prochem tegoż korzenia je zasypując. Języczkowi.
Zapalenie języczka/ albo czopka w gardle/ jucha jego płokanie czyniąc/ leczy. Wrzodom
Wrzody na głowie ciekące/ prochem tegoż korzenia zasypując goi Plin: Womity czyni.
Womity czyni/ dawszy go ćwierć łota z pułkwarciem wody ciepłej pić. Plin: Płód martwy wywodzi.
Płód martwy z żywota wywodzi
Łożysko także po porodzeniu pozostałe/ z prochu korzenia
Korzeń z zywicą plastrowány. Plim. Mesin Fiftule.
Fiftuły to iest: dźiury w ćiele głębokie/ á zwierzchu wąskie. Także Rány brzeżyste/ y zágniłe wychędaża y czysći/ wymywáiąc ie tąż iuchą korzenia wárzonego/ y zdrowym ćiáłem wypełnia/ prochem tegoż korzenia ie zásypuiąc. Ięzyczkowi.
Zápalenie ięzyczká/ álbo czopká w gárdle/ iucha iego płokánie czyniąc/ leczy. Wrzodom
Wrzody ná głowie ćiekące/ prochem tegoż korzenia zásypuiąc goi Plin: Womity czyni.
Womity czyni/ dawszy go ćwierć łotá z pułkwarciem wody ćiepłey pić. Plin: Płod martwy wywodźi.
Płod martwy z żywotá wywodźi
Łożysko tákże po porodzeniu pozostáłe/ z prochu korzenia
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 7
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
albo z Kosacu Swojskiego łot/ Cynamonu/ Nasienia Kopru Swojskiego po pół łociu/ Szafranu trzecią część od ćwierci łota. To z winem białym mocnym zmieszać/ a na suknie szarłatnym rozmazawszy przykładać. Złotym żyłkom
Złote żyłki zastanowione i zawarte/ juchą tego Kosacu warzonego naparzając/ otwiera. Toż czyni pod czas korzeń jego/ miasto czopka w stolec wprawiony/ Mesue. Mózg chędoży
Mózg z Flegmy osobliwie czyści/ Sok jego puszczając w nozdrza. Kamień.
Kamień w Nyrkach łamie i wywodzi w Cukrze przyprawiony/ a po dwu łotów na raz używany. Żółtaczce
Żółtą niemoc spądza/ warzony w winie abo w wodzie/ a trunkiem używany/ chociaby puchlina przy
álbo z Kosacu Swoyskiego łot/ Cynamonu/ Náśienia Kopru Swoyskiego po puł łoćiu/ Száfránu trzećią część od czwierći łotá. To z winem białym mocnym zmieszáć/ á ná suknie szarłatnym rozmazawszy przykładáć. Złotym żyłkom
Złote żyłki zástánowione y záwárte/ iuchą tego Kosacu wárzone^o^ náparzáiąc/ otwiera. Toż czyni pod czás korzeń iego/ miasto czopká w stolec wprawiony/ Mesue. Mozg chędoży
Mozg z Flágmy osobliwie czyśći/ Sok iego pusczáiąc w nozdrzá. Kamien.
Kámień w Nyrkách łamie y wywodźi w Cukrze przypráwiony/ á po dwu łotow ná raz vżywány. Zołtacce
Zołtą niemoc spądza/ wárzony w winie ábo w wodźie/ á trunkiem vzywány/ chociaby puchliná przy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 8
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
wodzie warząc/ a próg łona naparzając: albo się w nim kąpiąc. Toż też. Niepłodnym.
Niepłodnym Panióm/ dla pomienionych Macicznych niedostatków/ jest użyteczne nagrzewanie i naparzanie.
Także proch z korzenia jego w Bawełnę zawiniony/ i dobrze nabity/ a w Piżmowym Olejku/ albo w samej Oliwie obmaczany: na kształt czopka/ albo węzełka zwinąć/ i w otwór łona wprawić. (Plat:) Mocz wywodzi i Kamień.
Mocz nad przyrodzenie zatrzymany/ także Kamień z Pęcherza wywodzi/ skruszywszy go/ korzenie i z nacią posiekawszy utłuc/ i w trosze wina przysmażyć/ a tym próg łona/ co nacieplej może scierpieć/ okładać/ na
wodźie wárząc/ á próg łoná náparzáiąc: álbo sie w nim kąpiąc. Toż też. Niepłodnym.
Niepłodnym Pánióm/ dla pomienionych Máćicznych niedostátkow/ iest vżyteczne nágrzewánie y náparzánie.
Tákże proch z korzenia iego w Báwełnę záwiniony/ y dobrze nábity/ á w Piżmowym Oleyku/ álbo w sámey Oliwie obmaczány: ná kształt czopká/ álbo węzełká zwinąć/ y w otwór łoná wpráwić. (Plat:) Mocz wywodźi y Kámień.
Mocz nád przyrodzenie zátrzymány/ tákże Kámień z Pęchyrzá wywodźi/ skruszywszy go/ korzenie y z naćią pośiekawszy vtłuc/ y w trosze winá przysmáżyć/ á tym próg łoná/ co naciepley może zćierpieć/ okłádáć/ ná
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 53
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Gdy zaś łożne choroby zwyrzutami panują, a to ci tajno pierwszego dnia, do którego gatunku twa choroba należy, czyli do malignów ordynaryjnich, czy łożnych? To wszelkiego purgansu wystrzegaj się, albowiem przeszkodziłbyś naturze do jej usilnych operacyj: a tak za miast purgansu wolno ci żołądek otworzyc enemą lub czopkiem. Do czopka weźmi kawałek mydła; łub ciasta kwasnego z sołą zmięszanego, na kształt czopka zrobionego. Enema zaś tak być może sporządzona, Weźmi półkwarty wody, garść ruty ogródnej, warsz, a przecedziwszy włóż sztukę masła niesłonego, lub cztery albo pięć łyżek oliwy, albo oleju lnianego. Niemniej w następujących dniach tejże maligny strzeż się
Gdy zas łożne choroby zwyrzutami panuią, a to ci tayno pierwszego dnia, do ktorego gatunku twa choroba nalezy, czyli do malignow ordynaryinich, czy łożnych? To wszelkiego purgansu wystrzegay się, albowiem przeszkodziłbyś naturze do iey usilnych operacyi: a tak za miast purgansu wolno ći zołądek otworzyc enemą lub czopkiem. Do czopka weźmi kawałek mydła; łub ćiasta kwasnego z sołą zmięszanego, na kształt czopka zrobionego. Enema zas tak byc może sporządzona, Weźmi pułkwarty wody, garść ruty ogrodney, warsz, a przecedziwszy włoż sztukę masła niesłonego, lub cztery albo pięc łyżek oliwy, albo oleiu lnianego. Niemniey w następuiących dniach teyże maligny strzesz się
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 16
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
, do którego gatunku twa choroba należy, czyli do malignów ordynaryjnich, czy łożnych? To wszelkiego purgansu wystrzegaj się, albowiem przeszkodziłbyś naturze do jej usilnych operacyj: a tak za miast purgansu wolno ci żołądek otworzyc enemą lub czopkiem. Do czopka weźmi kawałek mydła; łub ciasta kwasnego z sołą zmięszanego, na kształt czopka zrobionego. Enema zaś tak być może sporządzona, Weźmi półkwarty wody, garść ruty ogródnej, warsz, a przecedziwszy włóż sztukę masła niesłonego, lub cztery albo pięć łyżek oliwy, albo oleju lnianego. Niemniej w następujących dniach tejże maligny strzeż się purgansu: raczej enemą i czopkami za twardzia łość żołądka miękcz, i uwalniaj
, do ktorego gatunku twa choroba nalezy, czyli do malignow ordynaryinich, czy łożnych? To wszelkiego purgansu wystrzegay się, albowiem przeszkodziłbyś naturze do iey usilnych operacyi: a tak za miast purgansu wolno ći zołądek otworzyc enemą lub czopkiem. Do czopka weźmi kawałek mydła; łub ćiasta kwasnego z sołą zmięszanego, na kształt czopka zrobionego. Enema zas tak byc może sporządzona, Weźmi pułkwarty wody, garść ruty ogrodney, warsz, a przecedziwszy włoż sztukę masła niesłonego, lub cztery albo pięc łyżek oliwy, albo oleiu lnianego. Niemniey w następuiących dniach teyże maligny strzesz się purgansu: raczey enemą y czopkami za twardzia łość żołądka miękcz, y uwalniay
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 16
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
. Sposoby leczenia
Item weźmi Figę suchą upiecz, rozkroj, posyp tartą Mirą, przyłóż, służy to i na prędkie zebranie i otworzenie wrzodów.
Item weźmi żółci Wołowej, wysusz, przydaj Aloesu, Miry zarówno, zmieszaj z sokiem Cybuli, przykładaj.
Item weźmi listek Tutiuniu suchego odwilżyj go, skręć w rękach nakształt czopka, włóż tam gdzie trzeba. Na rozpędzenie nabrzmiałych i bolejących hemoroidów.
WEźmi porów Cybule, upiecz w popiele, rozwierć, przydaj śmietany, zmieszaj i przykładaj.
Item warz w wodzie wapiennej kwiat Bzowy i Dziewanny, tym okładaj.
Item weźmi łoju Kozłowego kawałek, przydaj Opium utartego, zmieszaj, nasmaruj knotek z chusty i
. Sposoby leczenia
Item weźmi Figę suchą upiecz, roskroy, posyp tártą Mirą, przyłoż, służy to y ná prędkie zebránie y otworzenie wrzodow.
Item weźmi żołći Wołowey, wysusz, przyday Alóèsu, Miry zárowno, zmieszay z sokiem Cybuli, przykłáday.
Item weźmi listek Tutiuniu suchego odwilżyi go, zkręć w rękách nákształt czopká, włoż tám gdźie trzebá. Ná rozpędzenie nábrzmiáłych y boleiących hemoroidow.
WEźmi porow Cybule, upiecz w popiele, rozwierć, przyday śmietány, zmieszay y przykłáday.
Item warz w wodźie wapienney kwiát Bzowy y Dźiewánny, tym okłáday.
Item weźmi łoiu Kozłowego káwałek, przyday Opium utártego, zmieszay, násmáruy knotek z chusty y
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 86
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
średniej po prawej stronie nie dostaje śrubek dwóch i przy karczochu żadnego listka nie masz. U lampy przed statutą Matki Najświętszej niemasz śrub czterech, u essów także nie masz dwóch czopów; u tej koronka wirchnia pogięta, ale cała. Na drugiej stronie u lampy jednej przy koronie niemasz listków piętnaście i śrubek trzech, czopka jednego. U lampy przed Ś. Janem koronka ponadłamowana, listka jednego nie dostaje, czopków dwa, śrubek czterech.
16. Koronka nad statutą Matki Boskiej z promieniami dwudziestą dwiema.
17. Lichtarzów cynowych przed krucyfiksem, na półce, stoi wielkich sześć, w środku siódmy, największy, po bokach przed statuą Matki Boskiej
średniej po prawej stronie nie dostaje śrubek dwóch i przy karczochu żadnego listka nie masz. U lampy przed statutą Matki Najświętszej niemasz śrub czterech, u essów także nie masz dwóch czopów; u tej koronka wirchnia pogięta, ale cała. Na drugiej stronie u lampy jednej przy koronie niemasz listków piętnaście i śrubek trzech, czopka jednego. U lampy przed Ś. Janem koronka ponadłamowana, listka jednego nie dostaje, czopków dwa, śrubek czterech.
16. Koronka nad statutą Matki Boskiej z promieniami dwudziestą dwiema.
17. Lichtarzów cynowych przed crucifiksem, na półce, stoi wielkich sześć, w środku siódmy, największy, po bokach przed statuą Matki Boskiej
Skrót tekstu: InwKatLwowGęb
Strona: 360
Tytuł:
Inwentarz wotów na Kalwarii w katedrze lwowskiej
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1756 a 1767
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1767
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
