szukać gdzie między Multany, A snadź i śnieżne przechodzić Bałkany. To, to mój pokój; ale też i tobie Dróżkę wymyślił Pan o tejże dobie I sam cię gwoli sejmowi rzeskiemu Od boku swego dał podkanclerzemu. O, jako różna droga nas potyka! Mnie stamtąd, gdzie mię mus pański wytyka, Już zalatuje czosnek i z cebulą, I z dziegciem, że się nozdrza w kupę tulą; Czuję, jak Tantal, że mi wpośród strawy Głód zapowiedzą niezwykłe potrawy; Znoju się lękam w niedostatku piwa I żywych prochów z spiskiego przędziwa. A ty zaś jedziesz między grzeczne Niemki, Gdzie więcej niźli z kalendarza Lemki Możesz już sobie szczęścia
szukać gdzie między Multany, A snadź i śnieżne przechodzić Bałkany. To, to mój pokój; ale też i tobie Dróżkę wymyślił Pan o tejże dobie I sam cię gwoli sejmowi rzeskiemu Od boku swego dał podkanclerzemu. O, jako różna droga nas potyka! Mnie stamtąd, gdzie mię mus pański wytyka, Już zalatuje czosnek i z cebulą, I z dziegciem, że się nozdrza w kupę tulą; Czuję, jak Tantal, że mi wpośród strawy Głód zapowiedzą niezwykłe potrawy; Znoju się lękam w niedostatku piwa I żywych prochów z spiskiego przędziwa. A ty zaś jedziesz między grzeczne Niemki, Gdzie więcej niźli z kalendarza Lemki Możesz już sobie szczęścia
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 50
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
gryzieniu na wnątrzu i womitach Morskich. Niech kto jedzie przez morze z morską wodą wina/ Zażyje wprzód: womintu ustanie przyczyna.
O różnych przyprawach, i przysmakach, Mustardach do potraw. Kto chce przysmak/ a zdrowy uczynić w potrawy/ Zzałwia/ Sól/ Pieprz/ Wino/ dobre do tej sprawy. Ba i Czosnek z Pietruszką w salście pomieszany/ Ujdzie na stół prostakom/ ujdzie między Pany.
O pożytku umywania rąk. Umywanie po jadle rzeczyć sprawi dwoje/ O chędostwo naprawi przytym oczy twoje. Jeśli chcesz być/ a zawsze jednostajnie zdrowy/ Antwas z wodą na ręce/ miej zawsze gotowy.
O Chlebie. Salernitańskie Króla
gryźieniu ná wnątrzu y womitách Morskich. Niech kto iedźie przez morze z morską wodą winá/ Záżyie wprzod: womintu vstánie przyczyná.
O roznych przypráwách, y przysmákách, Mustárdách do potraw. Kto chce przysmák/ á zdrowy vczynić w potráwy/ Zzałwia/ Sol/ Pieprz/ Wino/ dobre do tey spráwy. Bá y Czosnek z Pietruszką w sálście pomieszány/ Vydźie ná stoł prostakom/ vydźie między Pány.
O pożytku vmywánia rąk. Vmywánie po iadle rzeczyć spráwi dwoie/ O chędostwo nápráwi przytym oczy twoie. Ieśli chcesz bydź/ á záwsze iednostáynie zdrowy/ Antwas z wodą ná ręce/ miey záwsze gotowy.
O Chlebie. Sálernitáńskie Królá
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: B4
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
u nad psuje uszy.
O Brzmieniu wuszach. Głód przydłuższy i ciała mocne poruszenie/ Pijaństwo zimno w uszach/ czynią częste brzmienie Niemniej womit i spadek/ i tłuczone razy Przynoszą/ uszu brzmienie ba i insze skazy.
O rzeczach które szkodzą oczom. Laźnia i wino mocne/ wiatr/ pierz/ i gorczyca/ Czosnek/ Cybula/ Boby/ Luczek/ Szocewica. Dym/ płacz/ ogień i częsta sprawa zbiałągłową. Praca/ i czym przytwardszem zagrzmienie nad głową. I subtelnym też nazbyt rzeczom przypatrzenie/ Proch a czujność zmienają wzroku przyrodzenie.
O Rzeczach umacniających wzrok Z Rożą/ z Koszysczkiem/ ruty z skopru włoskiego/ Z
u nád psuie vszy.
O Brzmieniu wvszách. Głod przydłuższy y ćiáłá mocne poruszenie/ Pijáństwo źimno w vszách/ czynią częste brzmienie Niemniey womit y spadek/ y tłuczone rázy Przynoszą/ vszu brzmienie bá y insze skázy.
O rzeczách ktore szkodzą oczom. Láźnia y wino mocne/ wiatr/ pierz/ y gorczycá/ Czosnek/ Cybulá/ Boby/ Luczek/ Szocewicá. Dym/ płácz/ ogien y częsta spráwá zbiałągłową. Praca/ y czym przytwárdszem zágrzmienie nád głową. Y subtelnym też názbyt rzeczom przypátrzenie/ Proch á czuyność zmienáią wzroku przyrodzenie.
O Rzeczách vmacniáiących wzrok Z Rożą/ z Koszysczkiem/ ruty z skopru włoskiego/ Z
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: D3
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
wzięło napis od Karola Rankata; Intus est vermis. Piękności każdej ta jest przywara, i Hypokrytów.
PNIAK, latorośl wszczepioną mający z napisem Arezjusza: Accepit eum in sua.
WINNA Macica na wiązi, albo podporze z napisem: Pro fulcro, porrigo fructus. Polskie Lemma daćbyś mógł: Za ratunek, daje trunek.
Czosnek i Cebula, Bogowie olim Egipscy z napisem: Numen et obsonium. Służy in adorationem Panis Angelici.
KŁOS zboża nachylony z napisem: Pro paucis pluryma. Inny dał Lemma: Cum faenore reddit. BOGU kto szczyptą. BÓG temu bryką całą oddaje.
Zboża dościgłe z napisem: Expectant falcem. Tak ludzie czekają śmiertelnej kosy
wzięło napis od Karolá Rankáta; Intus est vermis. Piękności każdey ta iest przywara, y Hypokrytow.
PNIAK, latorośl wszczepioną maiący z napisem Arezyusza: Accepit eum in sua.
WINNA Macicá ná wiązi, álbo podporze z napisem: Pro fulcro, porrigo fructus. Polskie Lemma daćbyś mogł: Za ratunek, daie trunek.
Czosnek y Cebulá, Bogowie olim Egypscy z napisem: Numen et obsonium. Służy in adorationem Panis Angelici.
KŁOS zboża nachylony z nápisem: Pro paucis plurima. Inny dał Lemma: Cum faenore reddit. BOGU kto szczyptą. BOG temu bryką całą oddáie.
ZBOZA dościgłe z napisem: Expectant falcem. Tak ludzie czekaią śmiertelney kosy
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1187
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
w ciepłych krajach lepiej się nadaje. Gdy kwitnie od deszczu go schronić; może go szczepić; owsianym ziarnem przedzirgnowszy pod sączkami, a tak w ziemię sadzić, a nie dać słońcu dochodzić, przynajmniej tydzień, aż się owies puści; moc jego posilająca, wonność mózg czyści, i zagrzewa. Nie zawadzi w ogrodzie włoskim czosnek, zgodny do sałaty, na odrażenie zarazy powietrznej. Sadzą się ząbki na dłoń jeden od drugiego rządem w ogrodzie. Co raz mocy większej nabiera i odoru, jeśli przesadzać będziesz, i wtedy wyrywać gdy Księżyc jest pod ziemią. Zesłodnieje, jeśli go posadziwszy polejesz oliwą. A jeśli byś chciał mieć ekstraodrynaryjnej wielkości czosnek
w ciepłych kraiach lepiey się nadaie. Gdy kwitnie od deszczu go schronić; może go szczepić; owsianym ziarnem przedzirgnowszy pod sączkami, á tak w ziemię sadzić, á nie dać słońcu dochodzić, przynaymniey tydzień, aż się owies puści; moc iego posilaiąca, wonność mozg czyści, y zagrzewa. Nie zawadzi w ogrodzie włoskim czosnek, zgodny do sałaty, na odrażenie zarazy powietrzney. Sadzą się ząbki na dłoń ieden od drugiego rządem w ogrodzie. Co raz mocy większey nabiera y odoru, iezli przesadzać będziesz, y wtedy wyrywać gdy Xiężyc iest pod ziemią. Zesłodnieie, iezli go posadziwszy poleiesz oliwą. A iezli byś chciał mieć extraordynaryiney wielkości czosnek
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 436
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
smaku Jepszego, tedy przed sadzeniem, maceruj go w młeku słodkim przez dwa dni. Czosnku ta natura, ostrogorszka, kąsająca, wiatry rozpędza, odmiękcza według Dioskorydesa, wilgoć żołądka suszy, robactwo w nim będące wywodzi, kaszel zastarzały leczy, upiekłszy go. Wszy, gnidy, gubi, sen przynosi, codzień jedzącemu czosnek, trucizna nie szkodzi. Po czosnku jedząc bób, albo ćwikłe, nie czuć fetoru jego. Ten sam szosnek szkodzi cholerycznym, gorącym żołądkom pragnienie przynosi, wzrok cmi, głowę rozdyma, płuca, nerki, wątrobę obraża; matronom piersiami karmiącym szkodzi, zapalenie mózgu sprawuje. Żeby wielki rósł, łamać potrzeba wierzchy jego,
smaku Iepszego, tedy przed sadzeniem, maceruy go w młeku słodkim przez dwa dni. Czosnku ta natura, ostrogorszka, kąsaiąca, wiatry rozpędza, odmiękcza według Dioskoridesa, wilgoć żołądka suszy, robactwo w nim będące wywodzi, kaszel zastarzały leczy, upiekłszy go. Wszy, gnidy, gubi, sen przynosi, codzien iedzącemu czosnek, trucizna nie szkodzi. Po czosnku iedząc bob, albo cwikłe, nie czuć fetoru iego. Ten sam szosnek szkodzi cholerycznym, gorącym żołądkom pragnienie przynosi, wzrok cmi, głowę rozdyma, płuca, nerki, wątrobę obraża; matronom piersiami karmiącym szkodzi, zapalenie mozgu sprawuie. Zeby wielki rosł, łamać potrzeba wierzchy iego,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 436
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. Weś Hisopu suchego garść, Pokrzywianego liścia suchego pół garści, Miodu prasnego pułtora funta, warz w wodzie slazowej przecedziwszy dawaj choremu często po kwaterce, ciepło. Item. Warz Rutę w piwie, przecedziwszy włóż masła, pij ciepło. Item. Warz Cybulę w mleku, przecedziwszy przysłodz miodem, pij ciepło, także Czosnek w mleku warzony pomaga, albo go też smażyć w miedzie i jeść. Item. Weś Imbieru, Fig, Rodzynków, pokrajawszy warz w winie, wolnym bardzo ogniem, przecedziwszy przydaj Cukru lodowatego, Szafranu trochę, zażywaj po łysce ciepło. Item. Oman w cukrze, albo w miodzie smażony, jest dobry na
. Weś Hisopu suchego garść, Pokrzywiánego liśćia suchego puł gárśći, Miodu prásnego pułtorá funta, warz w wodźie slazowey przecedźiwszy daway choremu często po kwáterce, ćiepło. Item. Warz Rutę w piwie, przecedźiwszy włoż másłá, piy ciepło. Item. Warz Cybulę w mleku, przecedziwszy przysłodz miodem, piy ćiepło, tákże Czosnek w mleku wárzony pomaga, álbo go też smáżyć w miedźie y ieść. Item. Weś Imbieru, Fig, Rodzenkow, pokráiawszy warz w winie, wolnym bárdzo ogniem, przecedźiwszy przyday Cukru lodowatego, Száfránu trochę, zázyway po łysce ciepło. Item. Oman w cukrze, álbo w miodzie smáżony, iest dobry ná
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 150
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
którym rozstruchan złocisty, na talerzu śledzie, chleb, ostrygi, w ramach czarnych 161. Obraz kawalera maltańskiego z wojny powracającego się, a drugi w taniec z damą idzie, w ramach czarnych 162. Obraz na którym kuropatwa wisi, wacek z trąbką myśliwską, w ramie czarnej 163. Obrazów para na których śledzie, czosnek, cebula, chleb biały, szklenica z winem, w ramach prostych, białych 164. Obraz niewielki Adama z Ewą pod drzewem, w ramach czarnych. 165. Obraz Panny Marii z Panem Jezusem na poduszkach, i z św. Janem, w ramach czarnych. 166. Obraz okrągły Panny Marii z Panem Jezusem w
którym rozstruchan złocisty, na talerzu śledzie, chleb, ostrygi, w ramach czarnych 161. Obraz kawalera maltańskiego z woyny powracającego się, a drugi w taniec z damą idzie, w ramach czarnych 162. Obraz na którym kuropatwa wisi, wacek z trąbką myśliwską, w ramie czarney 163. Obrazów para na których śledzie, czosnek, cebula, chleb biały, szklenica z winem, w ramach prostych, białych 164. Obraz niewielki Adama z Ewą pod drzewem, w ramach czarnych. 165. Obraz Panny Marji z Panem Jezusem na poduszkach, y z św. Janem, w ramach czarnych. 166. Obraz okrągły Panny Marji z Panem Jezusem w
Skrót tekstu: InwWilan
Strona: 74
Tytuł:
Inwentarz generalny klejnotów, sreber, galanterii i ruchomości różnych tudzież obrazów, które się tak w Pałacu Wilanowskim jako też w Skarbcach Warszawskich J.K.Mci znajdowały [...]
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1696
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Urządzenie pałacu wilanowskiego za Jana III
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Aleksander Czołowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Towarzystwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1937
poddanych swoich w taki wprowadził rigor, przez częste knutowanie, łba toporem ucinanie, batożkami bicie, że prawdziwie u nich Caeca obedientia, melior quàm victimae; Ordynans Imperatorski i wszelkiej Zwierzchności, jak Boskie ważą Oracula, wypełniają, jakoby piekielnemi do tego mieli kompuls torturami, ire et perire za ordynansem są gotowi. Potrawy ich Czosnek,Cybula,Kapusta, suchar,trunek woda; a od takich Moskal delicyj, (bo więcej ich nie ma:) śmierci nie aprehenduje, ani wieczności szczęśliwey,albo nieszczęśliwej o której ledwie słyszał: nie żałuje swojej Festki, Paraszki, bo szpetnej grubiański: nie zaboli go serce nad Synami, bo Ci z
poddanych swoich w táki wprowádźił rigor, przez częste knutowánie, łba toporem ucinánie, batożkami bicie, że práwdźiwie u nich Caeca obedientia, melior quàm victimae; Ordynáns Imperatorski y wszelkiey Zwierzchności, iák Boskie ważą Oracula, wypełniaią, iakoby piekielnemi do tego mieli kompuls torturámi, ire et perire zá ordynansem są gotowi. Potráwy ich Czosnek,Cybula,Kápusta, suchar,trunek woda; á od takich Moskal delicyi, (bo więcey ich nie ma:) śmierci nie apprehenduie, ani wieczności szczęśliwey,albo nieszczęśliwey o ktorey ledwie słyszał: nie żałuie swoiey Festki, Parászki, bo szpetney grubiański: nie záboli go serce nad Synámi, bo Ci z
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 432
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
, i mięsiwami soczystemi. I dla tegoć to żałowali Izraelitowi Egiptu, kiedy na puszczy się oglądali, kto tu nam da mięsa ku pożywaniu, buntowniczym, i żałosnym mówili głosem. Pamiętamy dobrze ryby, które jedliśmy w Egipcie, które nas prawie nic niekosztowały, ogórki, melony, pory, cybula, i czosnek przychodzi nam na myśl; siedzieliśmy około saganów pełnych mięsa, i chlebaśmy mieli tyle, ileśmy sami chcieli. Lecz najpierwsze, i nieporownane zbiory, Egiptu zboże, bo nietylko w czasie głodu powszechnego, mógł żywić sąsiady, jako to pod Józefem widział świat dawny; ale też i w pożniejszych wiekach szpiklerzem
, y mięśiwámi soczystemi. Y dla tegoć to żáłowali Izráelitowi Egyptu, kiedy ná puszczy się oglądali, kto tu nam dá mięsa ku pożywaniu, buntowniczym, y żáłosnym mowili głosem. Pámiętámy dobrze ryby, ktore iedliśmy w Egypcie, ktore nas prawie nic niekosztowały, ogorki, melony, pory, cybula, y czosnek przychodzi nám na myśl; siedzieliśmy około saganow pełnych miesa, y chlebaśmy mieli tyle, ileśmy sami chćieli. Lecz naypierwsze, y nieporownáne zbiory, Egyptu zboże, bo nietylko w czasie głodu powszechnego, mogł żywić sąsiady, iáko to pod Jozefem widziáł świát dawny; ále też y w pożnieyszych wiekach szpiklerzem
Skrót tekstu: RolJabłADziej
Strona: 150
Tytuł:
Dziejopis starożytny Egipcjanów, Kartainców, Assyryjczyków, Babilonców, Medów, Persów, Macedończyków i Greków
Autor:
Charles Rollin
Tłumacz:
Józef Aleksander Jabłonowski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
