; krople łez sierotek z jagodeczek ich pochop wzięły aż do nieba, i do Najwyższego postąpiły, niewróciły się nazad, bez miłosierdzia wielkiego. Nowy Herod dzieciobojca przyszedł był w Kantemirze tym do Korony, i z gniazdem prawie pochwytna ptaszyny te nędzne i z maciorami swemi, przyszedł do Libanu chrześcijańskiego, aby porwał z niego drzeń cedrów zacnych, to jest dziateczki malutkie, do których nam ukazuje najwyższa prawda, mówiąc: Jeśli się niestaniecie jako te malutkie, niewnidzicie do królestwa niebieskiego: Niosł je sęp ten pod Białogrod do bezecnych harpij swoich na wieczną zgubę i drapież piekelną, aby z nich zaprzańce poczynił chrystusowe, i w mleku tatarskiem przeklętem,
; krople łez sierotek z jagodeczek ich pochop wzięły aż do nieba, i do Najwyższego postąpiły, niewróciły się nazad, bez miłosierdzia wielkiego. Nowy Herod dzieciobojca przyszedł był w Kantemirze tym do Korony, i z gniazdem prawie pochwytna ptaszyny te nędzne i z maciorami swemi, przyszedł do Libanu chrześciańskiego, aby porwał z niego drzeń cedrów zacnych, to jest dziateczki malutkie, do których nam ukazuje najwyższa prawda, mówiąc: Jeśli się niestaniecie jako te malutkie, niewnidzicie do królestwa niebieskiego: Niosł je sęp ten pod Białogrod do bezecnych harpij swoich na wieczną zgubę i drapież piekelną, aby z nich zaprzańce poczynił chrystusowe, i w mleku tatarskiém przeklętem,
Skrót tekstu: BirkBaszaKoniec
Strona: 261
Tytuł:
Kantymir Basza Porażony albo o zwycięstwie z Tatar, przez Jego M. Pana/ P. Stanisława Koniecpolskiego, Hetmana Polnego Koronnego.
Autor:
Fabian Birkowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
historia, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
te smdlało, podlej raz i drugi starym winem z wodą pomiezanym. Mogą być konserwowane długo, wybrawszy kost- O Ekonomice, mianowicie o Drzewach.
ki. Mnożą flegmę, na czczo najlepsze są, ale po nich wina napić się potrzeba woniejącego. Dostałe są zdrowe, nie dojrzałe żywot zapiekają. Bez kostek się rodzą gdy drzeń przewierciawszy u dołu drzewo, i klin w bijesz wierzbowy. Drzewko Morela śliwie poniekąd podobne: latorośli ma czerwone, ziemię lubi pulchną, nie wapnistą, ani glinę. Ródzi się z kostek sadzonych w Styczniu, albo w Lutym, a przesadzonych w Październiku, Listopadzie, w Lutym, w Marcu. Może to drzewo być
te smdlało, podley raz y drugi starym winem z wodą pomiezanym. Mogą bydź konserwowane długo, wybrawszy kost- O Ekonomice, mianowicie o Drzewách.
ki. Mnożą flegmę, na czczo naylepsze są, ale po nich wina napić się potrzeba wonieiącego. Dostałe są zdrowe, nie doyrzałe żywot zapiekaią. Bez kostek się rodzą gdy drzeń przewierciawszy u dołu drzewo, y klin w biiesz wierzbowy. Drzewko Morela sliwie poniekąd podobne: latorośli ma czerwone, ziemię lubi pulchną, nie wapnistą, ani glinę. Rodzi się z kostek sadzonych w Styczniu, albo w Lutym, á przesadzonych w Pazdzierniku, Listopadzie, w Lutym, w Marcu. Może to drzewo bydź
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 385
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
zakrywaj, aby zgniły. A że te drzewko ma dosyć wilgoci, nigdy bez fruktu nie będzie; bo jedne jabłka rosną i są zielone, drugie się dostają, na inny frukt gałązki kwitną. Owoc tego drzewka słodki będzie, ziarka w sycie miodowej, do siania nagotowane namoczywszy. Drudzy w Lutym przewiertują w dole przez drzeń, ale nie na obie strony, dla wypuszczenia wilgoci. A gdy się jabłka zawiążą, tedy ową dziurę gliną zatykają, przez co gorzkość zamieni się w słodkość owocu. W ciepłych krajach frukta tego drzewa mogą być cały rok na drzewie. Z owocu cytru według Izaaka cztery rzeczy są lekarskie. 1. Skorka żołądek utwierdza
zakryway, aby zgniły. A że te drzewko ma dosyć wilgoci, nigdy bez fruktu nie będzie; bo iedne iabłka rosną y są zielone, drugie się dostaią, na inny frukt gałąski kwitną. Owoc tego drzewka słodki będzie, ziarka w sycie miodowey, do siania nagotowane namoczywszy. Drudzy w Lutym przewiertuią w dole przez drzeń, ale nie na obie strony, dla wypuszczenia wilgoci. A gdy się iabłka zawiążą, tedy ową dziurę gliną zatykaią, przez co gorzkość zamieni się w słodkość owocu. W ciepłych kraiach frukta tego drzewa mogą bydż cały rok na drzewie. Z owocu cytru według Izaaka cztery rzeczy są lekarskie. 1. Skorka żołądek utwierdza
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 388
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
/ zowia. Dwojaki jest. Jeden okrągłego/ drugi obdłużonego korzenia/ Liście ma na kształt Luczka ogródnego/ jeno cieńsze i dłuższe: Pręt albo kłącze nieco podobne wonnemu Situ: którzy Herbularze naszy Rajską/ albo Wielbłądową trawą i sianem zowią: Od ziemie na łokieć wzwyż/ albo wyższej wyrasta/ granowity/ we wnątrz mają drzeń biały/ jako Syt/ albo Bez/ w wierzchu którego kisteczki wąskie/ drobne/ na kształt Promieniów gwazdecznych rozpuszczające się. Miedzy któremi nasienie kłosowate/ granowite. Korzeń który pospolicie do lekarstw wchodzi/ czarnawy/ podługowaty/ na podobieństwo Gałganu/ i przeto go niektórzy polnym albo dzikim gałganem zowią. Znajduje się też korzenia okrągłego
/ zowia. Dwoiáki iest. Ieden okrągłego/ drugi obdłużonego korzenia/ Liśćie ma ná kształt Luczká ogrodnego/ ieno ćieńsze y dłuższe: Pręt álbo kłącze nieco podobne wonnemu Situ: ktorzy Herbularze nászy Ráyską/ álbo Wielbłądową trawą y śiánem zowią: Od źiemie na łokieć wzwysz/ álbo wyższey wyrasta/ gránowity/ we wnątrz máią drzeń biały/ iáko Syth/ álbo Bez/ w wierzchu ktorego kisteczki wąskie/ drobne/ ná kształt Promieniow gwazdecznych rospusczáiące sie. Miedzy ktoremi nasienie kłosowáte/ gránowite. Korzen ktory pospolićie do lekarstw wchodźi/ czárnáwy/ podługowáty/ ná podobieństwo Gáłganu/ y przeto g^o^ niektorzy polnym álbo dźikim gałgánem zowią. Znáyduie sie też korzenia okrągłe^o^
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 25
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i na noc/ aż ratunek poczują. Trztęć pijącym
Także którzyby Trztęć pili jest użyteczny. W Cukrze Biedrzeńcowe Korzenie czynione. Conditum radici Pimpinelle.
Korzenie Biedrzeńcowe/ a ile w dostatnich i w porządnych Aptekach/ bywa w Cukrze czynione/ albo smażone/ tym sposobem: Biorą co nazdrowsze/ nie zdrewniałe korzenie/ a Drzeń z niego wyjąwszy jako Marchew pokrają/ i warzą w Winie albo w wodzie/ żeby zmięknęły trochę/ a ostrości gorzkiej i przykrej niejako pozbyli. Potym czynią syrop z Miodu albo z Cukru/ z wodą świeżą studzienną warząc/ aż do zgęszczenia przystojnego/ i kładą w to ono korzenie/ przywarzając na wolnym ogniu trochę/
y ná noc/ áż rátunek poczuią. Trztęć piiącym
Tákże ktorzyby Trztęć pili iest vżyteczny. W Cukrze Biedrzeńcowe Korzenie czynione. Conditum radici Pimpinellae.
Korzenie Biedrzeńcowe/ á ile w dostátnich y w porządnych Aptekách/ bywa w Cukrze czynione/ álbo smáżone/ tym sposobem: Biorą co nazdrowsze/ nie zdrewniáłe korzenie/ á Drzeń z niego wyiąwszy iáko Márchew pokráią/ y wárzą w Winie álbo w wodźie/ żeby zmięknęły trochę/ á ostrośći gorzkiey y przykrey nieiáko pozbyli. Potym czynią syrop z Miodu álbo z Cukru/ z wodą świeżą studźienną wárząc/ áż do zgęsczenia przystoynego/ y kłádą w to ono korzenie/ przywarzáiąc ná wolnym ogniu trochę/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 73
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
pokurczone członki zatym miewają/ do pierwszego zdrowia przywodzi/ omywając je naprzód w wodzie/ w którejby to kwiecie i korzenie było warzone/ a potym bez ścierania osuszone/ Olejkiem tego ziela namazując. Księgi Pierwsze. Krwią charkaniu
Krwią charkaniu Sok użyteczny/ pijąc go po łyżce. Biegunce żółtej.
Biegunkę żółtą leczy/ dając Drzeń biały/ z kłącza jego/ z winem pić. Toż Moczu ciężkiemu.
Moczu ciężkiemu/ i kapanim odchodzącemu/ jest lekarstwem. Krztuszeniu.
Krztuszeniu i womitom służy. Kolice i gryzieniu w żywoć:
Kolikę albo gryzienie w żywocie układa/ Nasienie z winem pijąc. Krwi z ran płynącej.
Krew z ran trudną do
pokurczone członki zátym miewáią/ do pierwszego zdrowia przywodźi/ omywáiąc ie naprzod w wodźie/ w ktoreyby to kwiećie y korzenie było wárzone/ á potym bez śćieránia osuszone/ Oleykiem tego źiela námázuiąc. Kśięgi Pierwsze. Krwią charkániu
Krwią chárkániu Sok vżyteczny/ piiąc go po łyszce. Biegunce żołtey.
Biegunkę żołtą leczy/ dáiąc Drzeń biały/ z kłącza iego/ z winem pić. Toż Moczu ćiężkiemu.
Moczu ćięszkiemu/ y kápánim odchodzącemu/ iest lekárstwem. Krztuszeniu.
Krztuszeniu y womitom służy. Kolice y gryźieniu w żywoć:
Kolikę álbo gryźienie w żywoćie vkłáda/ Naśienie z winem piiąc. Krwi z ran płynącey.
Kreẃ z ran trudną do
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 180
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
womitom służy. Kolice i gryzieniu w żywoć:
Kolikę albo gryzienie w żywocie układa/ Nasienie z winem pijąc. Krwi z ran płynącej.
Krew z ran trudną do zastanowienia/ kłącze tego ziela na popiół/ albo w węgle spalone/ a miałko utłuczone/ natychmiast zawściąga/ prochem je zasypując. Item.
Toż czyni Drzeń/ w gorącym piecu ususzony/ i miałko utarty: a w nos dmuchany. Krwi z nosa płynącej.
Krew z nosa zbytnie płynącą zastanawia/ tymże drzeniem miałko utartym nozdrza zadmuchując/ albo sam Drzeń w nozdrza kładąc: a ile w tę/ z którejby krew ciekła. Toż z Sosików ususzonych proch czyni
womitom służy. Kolice y gryźieniu w żywoć:
Kolikę álbo gryźienie w żywoćie vkłáda/ Naśienie z winem piiąc. Krwi z ran płynącey.
Kreẃ z ran trudną do zástánowienia/ kłącze te^o^ źiela ná popioł/ álbo w węgle spalone/ á miáłko vtłuczone/ nátychmiast záwśćiąga/ prochem ie zásypuiąc. Item.
Toż czyni Drzeń/ w gorącym piecu vsuszony/ y miáłko vtárty: á w nos dmuchány. Krwi z nosá płynącey.
Krew z nosá zbytnie płynącą zástánawia/ tymże drzeniem miáłko vtártym nozdrzá zádmuchuiąc/ álbo sam Drzeń w nozdrzá kłádąc: á ile w tę/ z ktoreyby kreẃ ćiekłá. Toż z Sośikow vsuszonych proch czyni
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 180
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ albo w węgle spalone/ a miałko utłuczone/ natychmiast zawściąga/ prochem je zasypując. Item.
Toż czyni Drzeń/ w gorącym piecu ususzony/ i miałko utarty: a w nos dmuchany. Krwi z nosa płynącej.
Krew z nosa zbytnie płynącą zastanawia/ tymże drzeniem miałko utartym nozdrza zadmuchując/ albo sam Drzeń w nozdrza kładąc: a ile w tę/ z którejby krew ciekła. Toż z Sosików ususzonych proch czyni. Item. Ukąszonem od gadzin jadowit:
Ukąszonym od Jaszczura/ Zmije/ i od innych gadzin jadowitych/ jest osobliwym i wielkim ratunkiem/ tenże Korzeń/ z olejkiem swym a z winem/ albo
/ álbo w węgle spalone/ á miáłko vtłuczone/ nátychmiast záwśćiąga/ prochem ie zásypuiąc. Item.
Toż czyni Drzeń/ w gorącym piecu vsuszony/ y miáłko vtárty: á w nos dmuchány. Krwi z nosá płynącey.
Krew z nosá zbytnie płynącą zástánawia/ tymże drzeniem miáłko vtártym nozdrzá zádmuchuiąc/ álbo sam Drzeń w nozdrzá kłádąc: á ile w tę/ z ktoreyby kreẃ ćiekłá. Toż z Sośikow vsuszonych proch czyni. Item. Vkąszonem od gadzin iádowit:
Vkąszonym od Iásczurá/ Zmiie/ y od inych gádźin iádowitych/ iest osobliwym y wielkim rátunkiem/ tenże Korzeń/ z oleykiem swym á z winem/ álbo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 180
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
, zmieszaj, rozpuść, przydaj korzenia Przestępowego suchego na proch utartego, Tabaczki utartej zarówno Miry mniej, zmieszaj i przykładaj, rozciągając na chusteczce, nie odejmuj aż samo odstanie.
Item rozbij Ołów cienko jak blachę, natrzyj żywym Srebrem i przyłóż. Czyrki zwane Furunculi.
SĄ wrzodki nie wielkie czerwone bolejące, w pośrodku mające drzeń, na które te masz przykładać rzeczy. Weźmi mąki Przennej, siemienia Lnianego, Slazowego liścia, zarówno, utłucz na proch, zmieszaj z Miodem prasnym, i przykładaj.
Albo warz w mleku mąkę Przenną i siemię lniane i przykładaj.
Item plaster miękczący, na nie najlepszy taki: Weźmi wosku, żywice Świrkowej, lubo
, zmieszay, rospuść, przyday korzenia Przestępowego suchego ná proch utártego, Tábáczki utártey zárowno Miry mniey, zmieszay y przykłáday, rośćiągáiąc ná chusteczce, nie odeymuy ász samo odstánie.
Item rozbiy Ołow ćienko iák bláchę, natrzyi żywym Srebrem y przyłoż. Czyrki zwáne Furunculi.
SĄ wrzodki nie wielkie czerwone boleiące, w pośrodku máiące drzeń, ná ktore te masz przykłádáć rzeczy. Weźmi mąki Przenney, śiemieniá Lniánego, Slazowego liśćia, zárowno, utłucz ná proch, zmieszay z Miodem prásnym, y przykłáday.
Albo warz w mleku mąkę Przenną y śiemię lniane y przykłáday.
Item plaster miękczący, ná nie naylepszy táki: Weźmi wosku, żywice Swirkowey, lubo
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 182
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
