, cynnamonu, oliwy, nardu, myrry, i lewandy, usławszy sobie gniazdo, czyli stos śmiertelny, według jednych Autorów na wierzchołku Palmowego drzewa, według drugich na gorze lub pagórku nie daleko Heliopolu albo Słońca Miasta Egipskiego Królestwa; Na tym tedy usiadłszy stosie, skrzydłami jak wachłarzami rozdmuchuje i różnieca ogień, w tłustych owych drzewkach operatione Słońca bardzo w tamtym Kraju palącego, wzniecony, dopiero w żałosnym trelu kończy życie, w śmiertelne siebie obracając popioły,, a w Nasiona następującego Potomka drugiego Feniksa; albowiew z popiołów robaczek się formuje, a z Robaczka Feniks nowy, kilka set lat albo kilka tysięcy znowu żyjący. Na co pięknie Owidyusz. O
, cynnamonu, olywy, nardu, myrry, y lewandy, usławszy sobie gniazdo, czyli stos śmiertelny, według iednych Autorow na wierzchołku Palmowego drzewa, według drugich na gorze lub pagorku nie daleko Heliopolu albo Słońca Miasta Egyptskiego Krolestwa; Na tym tedy usiadłszy stosie, skrzydłami iak wachłarzami rozdmuchuie y roznieca ogień, w tłustych owych drzewkach operatione Słońca bardzo w tamtym Kraiu palącego, wzniecony, dopiero w żałosnym trelu kończy życie, w śmiertelne siebie obracaiąc popioły,, a w Nasiona następuiącego Potomka drugiego Fenixa; albowiew z popiołow robaczek się formuie, a z Robaczkà Fenix nowy, kilka set lat albo kilka tysięcy znowu żyiący. Na co pięknie Owidyusz. O
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 120
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
na 500 mil Włoskich patens według Komentarzów Juliusza Cesarza: Drugi Hercyński w Niemczech, którego ledwie za dni 60 przejdziesz wzdłuż, a wszerz ledwie za dni 9. Idem.
A SIGNO CRUCIS najpierwej zaczynam. W Japonii gdy Świętą szczepiono Wiarę, dziwne ścięte Drzewo, w którego srzodku Krzyża znak znaleziony. Praenotandum o Drzewach i Drzewkach, że według Clima, albo pozycyj kraju odmieniają się; sub zona torrida liściem, skurą od naszych różniąc się: Z Indyj przywoźne cale się w Europie zdają mienić. Cynamon od Luzytańczyka sadzony, odrodził się w Laurowe Drzewo, Pieprz w Bluszcz, Gwoździki w Kasztan; Brzoskwiny w Persyj natali sno loco, są trucizną
na 500 mil Włoskich patens według Kommentarzow Iuliusza Cesarza: Drugi Hercyński w Niemczech, ktorego ledwie za dni 60 przeydziesz wzdłuż, á wszerz ledwie za dni 9. Idem.
A SIGNO CRUCIS naypierwey zaczynam. W Iaponii gdy Swiętą szczepiono Wiarę, dziwne ścięte Drzewo, w ktorego srzodku Krzyżá znak znaleziony. Praenotandum o Drzewach y Drzewkach, że według Clima, albo pozycyi kraiu odmieniaią się; sub zona torrida liściem, skurą od naszych rożniąc się: Z Indyi przywoźne cale się w Europie zdaią mienić. Cynamon od Luzytańczyka sadzony, odrodził się w Laurowe Drzewo, Pieprz w Bluszcz, Gwozdziki w Kasztan; Brzoskwiny w Persyi natali sno loco, są trucizną
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 636
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
folio 571mo.
TYTUŁ CZTERNASTY
REPTILA, albo GAD, alias o Wężach, á fol: 595to.
TYTUŁ PIĘTNASTY
ROZIAZD, albo o Ptastwie osobliwym Scjencja, á fol: 606to.
TYTUŁ SZESNASTY
MATNIA na Ryby dostatnia, albo Scjencja o Rybach znakomitszych, á folio 621mo.
TYTUŁ SIEDMNASTY
WSKRZESZONA DODONA, albo o Drzewach, Drzewkach, Ziołach, á folio 635to.
TYTUŁ DZIEWIĘTNASTY
DROGICH KAMIENI SZKATUŁA, alias o Kamieniach osobliwych, á folio 649no.
TYTUŁ DWUDZIESTY
WIEK SIWY czynił DZIWY, alias o Siedmiu Cudach Świata, á folio 664to.
TYTUŁ DWUDZIESTY PIERWSZY
MAŁEGO ŚWIATA, WIELKIE CUDA, albo o Ludziach Mirabilia, á folio 680mo.
TYTUŁ DWUDZIESTY DRUGI
folio 571mo.
TYTUŁ CZTERNASTY
REPTILA, albo GAD, alias o Wężach, á fol: 595to.
TYTUŁ PIĘTNASTY
ROZIAZD, albo o Ptastwie osobliwym Scyencya, á fol: 606to.
TYTUŁ SZESNASTY
MATNIA na Ryby dostatnia, albo Scyencya o Rybach znakomitszych, á folio 621mo.
TYTUŁ SIEDMNASTY
WSKRZESZONA DODONA, albo o Drzewach, Drzewkach, Ziołach, á folio 635to.
TYTUŁ DZIEWIĘTNASTY
DROGICH KAMIENI SZKATUŁA, alias o Kamieniach osobliwych, á folio 649no.
TYTUŁ DWUDZIESTY
WIEK SIWY czynił DZIWY, alias o Siedmiu Cudach Swiata, á folio 664to.
TYTUŁ DWUDZIESTY PIERWSZY
MAŁEGO SWIATA, WIELKIE CUDA, albo o Ludziach Mirabilia, á folio 680mo.
TYTUŁ DWUDZIESTY DRUGI
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1217
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
klejowatą, i z tego robią gniazdo tak akomodując, jak by kilkanaście pęcherzów kto w jeden co raz mniejszych w kładał, że po między nie, jest wolny meat; w którym meacie czerw swój robią, ogrzewają siedzeniem, wywydzą drugie osy. Miodu tedy do tego gniazda nie noszą, tylko się tam O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna
na noc i przed słotą chowają, dzieci wywodzą: żyją ossy miodem cudzym, gruszkami, jabłkami, śliwkami, i ledwo nie wszystkim, co jest comestibile.
TRZMIEL na Rusi corruptè Czmiel, po łacinie Tusaria, Lardaria, Carpinus. Jest i to insectum, robak latający. Są wielkie; czarne; a
kleiowatą, y z tego robią gniazdo tak akommoduiąc, iak by kilkanaście pęcherzow kto w ieden co raz mnieyszych w kładał, że po między nie, iest wolny meat; w ktorym meacie czerw swoy robią, ogrzewaią siedzeniem, wywydzą drugie osy. Miodu tedy do tego gniazda nie noszą, tylko się tam O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna
na noc y przed słotą chowaią, dzieci wywodzą: żyią ossy miodem cudzym, gruszkami, iabłkami, śliwkami, y ledwo nie wszystkim, co iest comestibile.
TRZMIEL na Rusi corruptè Czmiel, po łacinie Tusaria, Lardaria, Carpinus. Iest y to insectum, robak lataiący. Są wielkie; czarne; á
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 320
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
kto inny laurum et lauream podaje, tylko drzewa, lasy. W Raju BÓG Wszechmogący na początku świata zaszczepił Drzewo Żywota, dając mu moc ożywiającą: którego frukt pożyty miał na jedne sto lat nasycić człowieka, i znowu go zażywszy, na dalsze go uczynić sytym wieki, poty, póki by się by- O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
ło BOGU niepodobało, człeka przenieść do Nieba. A te drzewo było in medio Paradisi według Księgi Rodzaju cap: 2. najwyższe i najpiękniejsze nad inne. Drugie drzewo tamże było umiejętności złego i dobrego, a te było także osobliwe od innych dystyngwowane, czy to jabłoń, czy to oliwa. Nazwane
kto inny laurum et lauream podaie, tylko drzewa, lasy. W Raiu BOG Wszechmogący na początku swiata zaszczepił Drzewo Zywota, daiąc mu moc ożywiaiącą: ktorego frukt pożyty miał na iedne sto lat nasycić człowieka, y znowu go zażywszy, na dalsze go uczynić sytym wieki, poty, poki by się by- O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
ło BOGU niepodobało, człeka przenieść do Nieba. A te drzewo było in medio Paradisi według Księgi Rodzaiu cap: 2. naywyższe y naypięknieysze nad inne. Drugie drzewo tamże było umieiętności złego y dobrego, á te było także osobliwe od innych dystyngwowane, czy to iabłoń, czy to oliwa. Nazwane
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 321
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
ż owocu jest bardzo subtelna delikatna wełna, z której cienkie przędą nici.
AMYGDALUS Mygdałowe drzewo, kwitnie w Styczniu wszystkie uprzedzając. Jeżeli ma obfity na sobie kwiat, obfitość roku oznajmuje. AEnigma albo zagadka jest takowa w Piśmie Świętym Ecclesiastae cap. 12. v. 5. o nim. Zakwitnie mig- O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
dał, i utyje szarańcza, ugasnie kapar. Tłumacze Pisma Z. osobliwie Eucherius tak wykłada: Osiwieje człowiek jak migdał kwitnący, zapuchną nabrzmieją nogi, a pożadliwość oziembnieje w starości.
O BALSAMIE to jeszcze przydaję, że się ustawnie zielenieje. Szczepione albo sadzone bywa tym sposobem, jako winna macica, Na
ż owocu iest bardzo subtelna delikatna wełna, z ktorey cienkie przędą nici.
AMYGDALUS Mygdałowe drzewo, kwitnie w Styczniu wszystkie uprzedzaiąc. Ieżeli ma obfity na sobie kwiat, obfitość roku oznaymuie. AEnigma albo zagadka iest takowa w Pismie Swiętym Ecclesiastae cap. 12. v. 5. o nim. Zakwitnie mig- O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
dał, y utyie szarancza, ugasnie kappar. Tłumacze Pisma S. osobliwie Eucherius tak wykłada: Osiwieie człowiek iak migdał kwitnący, zapuchną nabrzmieią nogi, á pożadliwość oziembnieie w starości.
O BALSAMIE to ieszcze przydaię, że się ustawnie zielenieie. Szczepione albo sadzone bywa tym sposobem, iako winna macica, Na
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 322
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
nasienia niema żadnego. Ma ten w ziemi główki jak cebula, które wybierają z ziemi w Kwietniu, albo w Maju, dają im tak leżyć na kupie, aż się same dostoją w sobie, potym suszą na miejscu suchym, ale nie na słońcu. Znak ich dostałości, gdy pierze na nich O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
powiędnieje, tak schowane być mają aż do Sierpnia. Sadzić potrzeba na zagonach po jednej głowce na 4 palce od siebie i na tyleż w głąb. Tak rosną do dwóch, albo trzech lat, co rok w Kwietniu, w Czerwcu, Lipcu, pierze jego obrywając, które powiędnieje, chwast koło niego
nasienia niema żadnego. Ma ten w ziemi głowki iak cebula, ktore wybieraią z ziemi w Kwietniu, albo w Maiu, daią im tak leżyć na kupie, aż się same dostoią w sobie, potym suszą na mieyscu suchym, ale nie na słońcu. Znak ich dostałości, gdy pierze na nich O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
powiędnieie, tak schowane bydź maią aż do Sierpnia. Sadzić potrzeba na zagonach po iedney głowce na 4 palce od siebie y na tyleż w głąb. Tak rosną do dwoch, albo trzech lat, co rok w Kwietniu, w Czerwcu, Lipcu, pierze iego obrywaiąc, ktore powiędnieie, chwast koło niego
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 324
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
zbierać naturalistów zdanie. Skora sama nad drzewo popłaca więcej, osobliwie koło wierzchołka, bo tam skora jest giętsza. Sok cynamonów jest na wiele potrzebny rzeczy, przyjemnego bardzo odoru.
CYTR drzewo w takiej było u Lacedemończyków obserwie, że tylko jego fruktami cytrynami Bogów błagali, ich koronowali. Plinius i Dioscorides. O Drzewach i Drzewkach Historia naturala.
CYPRESSUS albo Cupressus, albo Cyparissus, to jest Cyprys drzewo feralne, olim na pogrzebach zażywane, odoru mocnego, ścięte, już nigdy nieodrasta, dla tego jest symbolum śmiertelności. Plutonowi Bożkowi piekielnemu od zabonników starożytnych poswięcone. Platona zdanie było, żeby prawa publiczne na cyprysowym rysować drzewie, przez to
zbierać naturalistow zdanie. Skora sama nad drzewo popłaca więcey, osobliwie koło wierzchołka, bo tam skora iest giętsza. Sok cynamonow iest na wiele potrzebny rzeczy, przyiemnego bardzo odoru.
CYTR drzewo w takiey było u Lacedemończykow obserwie, że tylko iego fruktami cytrynami Bogow błagali, ich koronowali. Plinius y Dioscorides. O Drzewach y Drzewkach Historya naturala.
CYPRESSUS albo Cupressus, albo Cyparissus, to iest Cyprys drzewo feralne, olim na pogrzebach zażywane, odoru mocnego, scięte, iuż nigdy nieodrasta, dla tego iest symbolum smiertelności. Plutonowi Bożkowi piekielnemu od zabonnikow starożytnych poswięcone. Platona zdanie było, żeby prawa publiczne na cyprysowym rysować drzewie, przez to
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 325
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
grubości jest sześćdziesiąt kroków. Umbrą samą zabierają na dwoje staj. W Ameryce cudowne figi, że zimę i lato reprezentują: przez jedne bowiem pół roku, jedna część i strona drzewa bywa cale bez liścia, a druga połowa, liściem się pięknie popisuje. Iosephus Acosta libr. 4. Histor: In-- O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
dic: cap. 32. Za Pogańskich czasów pierwszego miesiąca figami i miodem przaśnym Egipcianie Merkuriuszowi ofiary czynili, intonując: Dulcis est veritas; od tego Bożka, Posła innych Bogów prawdy oczekując według Pieriusa libr. 53. cap. 41. Tego to drzewa liściem Adam wstyd swój zakrył w Raju, a
grubości iest sześćdziesiąt krokow. Umbrą samą zabieraią na dwoie stay. W Ameryce cudowne figi, że zimę y lato reprezentuią: przez iedne bowiem puł roku, iedna część y strona drzewa bywa cale bez liścia, á druga połowa, liściem się pięknie popisuie. Iosephus Acosta libr. 4. Histor: In-- O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
dic: cap. 32. Za Pogańskich czasow pierwszego miesiąca figami y miodem przasnym Egypcianie Merkuryuszowi ofiary czynili, intonuiąc: Dulcis est veritas; od tego Bożka, Posła innych Bogow prawdy oczekuiąc według Pieriusa libr. 53. cap. 41. Tego to drzewa liściem Adam wstyd swoy zakrył w Raiu, á
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 326
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
nie starzeje. Doświadczono, że i cały rok z węglów tego drzewa ogień w popiele się konserwować może. Miasto liścia na drzewie tym są jak na cierniu kolce. Co rok nowe rodzi jagody, a stare jeden i drugi rok przyścigają. Z jagód nie tylko kadzenie, ale też w Aptekach różne robią O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
to olejki, to spiritus, to Balsam jałowcowy. Komparują głuwni Medycy z cedrowym drzewem, inni z Gwajakiem, albo świętym drzewem, z sassafrasem Indyjskim Okcydentalnym. Jeden jest jałowiec formalne drzewo, drugi drzewko tylko, alias krzew. Jest drzewo ciepłe, suche, pachnące, osobliwie gdy w Marcu ścięte.
nie starzeie. Doswiadczono, że y cały rok z węglow tego drzewa ogień w popiele się konserwować może. Miasto liścia na drzewie tym są iak na cierniu kolce. Co rok nowe rodzi iagody, á stare ieden y drugi rok przyścigaią. Z iagod nie tylko kadzenie, ale też w Aptekach rożne robią O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
to oleyki, to spiritus, to Balsam iałowcowy. Komparuią głuwni Medycy z cedrowym drzewem, inni z Gwaiakiem, albo swiętym drzewem, z sassafrasem Indyiskim Okcydentalnym. Ieden iest iałowiec formalne drzewo, drugi drzewko tylko, alias krzew. Iest drzewo ciepłe, suche, pachnące, osobliwie gdy w Marcu scięte.
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 327
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
