ileby było potrzeba/ a wespół co nalepiej umieszawszy/ tą maścią prawy i lewy bok nacierać. A gdzieby chciał plastr mieć/ przydać wosku do tego ile potrzeba. Plastr z Tatarskiego Ziela. exemplum eks Acoro.
Plastr barzo użyteczny/ może być też czyniony z tegoż korzenia/ tym sposobem: Wziąć korzenia Dyptanowego ile się podoba. To miałko utłuc/ i z Oliwą zaczynić/ że będzie kształt plastu. Ten barzo użyteczny bywa. Lamaniu w goleniach Razom. Nerwom wchodzi do plastrów.
Lamaniu w goleniach.
Razom tłuconym. Odbiciu ciała od kości.
Żył suchych odgniecieniu.
Wchodzi też do głównych plastrów/ sam korzeń/ warząc w
ileby było potrzebá/ á wespoł co nalepiey vmieszawszy/ tą máśćią práwy y lewy bok náćieráć. A gdźieby chćiał plastr mieć/ przydáć wosku do tego ile potrzebá. Plastr z Tátárskiego Ziela. exemplum ex Acoro.
Plastr bárzo vżyteczny/ może być też czyniony z tegoż korzenia/ tym sposobem: Wźiąć korzenia Diptanowego ile sie podoba. To miáłko vtłuc/ y z Oliwą záczynić/ że będźie kształt plastu. Ten bárzo vżyteczny bywa. Lámániu w goleniách Rázom. Nerwom wchodźi do plastrow.
Lamániu w goleniách.
Rázom tłuconym. Odbićiu ćiáłá od kośći.
Zył suchych odgniećieniu.
Wchodźi też do głownych plastrow/ sam korzeń/ wárząc w
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 22
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
abo z ośm łyżek tego pić/ a żeby się potym zaraz pocił godzinę abo trzy.
Może też tego trunku po łyżce każdy poranek ciepło pić/ dla ustrzeżenia i uwarowania tej morowej zarazy.
Proch barzo kosztowny przeciwko temuż powietrzu: Korzenia Dziegielowego weźmi z półtora łota/ Miarzowego korzenia/ Góryczki/ korzenia Kurzego ziela/ Dyptanowego/ Biedrzeńcowego/ Kozłkowego/ Piołunu górnego: glinki Ormiańskiej po pół łota. To wszytko co namielej utłuc/ i przesiać/ a w skórzanych woreczkach chować/ do przerzeczonej potrzeby: którego prochu po ćwierci łota naraz/ z wodką Bernadynkową/ albo Kardusową/ dawać pić/ albo z wodką Przetarznikową/ przylawszy ktemu octu dobrego łyżkę
ábo z ośm łyżek tego pić/ á żeby sie potym záraz pocił godźinę ábo trzy.
Może też tego trunku po łyszce káżdy poránek ćiepło pić/ dla vstrzeżenia y vwárowánia tey morowey zarázy.
Proch bárzo kosztowny przećiwko temuż powietrzu: Korzeniá Dźiegieloweg^o^ weźmi z połtorá łotá/ Miárzowego korzeniá/ Goryczki/ korzeniá Kurzego źiela/ Diptanowe^o^/ Biedrzeńcoweg^o^/ Kozłkowego/ Piołunu gornego: glinki Ormieńskiey po poł łotá. To wszytko co namieley vtłuc/ y prześiać/ á w skorzánych woreczkách chowáć/ do przerzeczoney potrzeby: ktorego prochu po ćwierći łotá náraz/ z wodką Bernádynkową/ álbo Kárdusową/ dawać pić/ álbo z wodką Przetárznikową/ przylawszy ktemu octu dobrego łyszkę
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 89
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
i przykładaniemswym. tenże. Rano od bestii jadowitych zadanym
Także rany od bestii jadowitych zadane Dyptanowym Sokiem je wymywając leczy. Dios. A jeszcze rychlej to czyni/ i lepiej pijąc go zwinem. idem
Paniom chorobę Miesięczną zastanowioną nad przyrodzenie wywodzi/ prochu z korzenia jego dając po ćwierci łota/ z juchą warzonego Dyptanowego liścia pić. Kamień zamulenie.
Kamień krzy/ trunkiem używany.
Zamulenie wnętrzności otwiera. Moczu.
Mocz z ciężkością z kapaniem odchodzący/ z Rzepikiem warzony/ przydawszy Cukru albo miodu/ a trunkiem używany leczy. Krostom na twarzy z ma:
Krosty i wrzedziennice na twarzy. Piegi.
Piegi. Węgrowatość.
Węgrowatości/ i
y przykłádaniemswym. tenże. Ráno od bestiy iádowitjch zádánjm
Tákże rány od bestiy iádowitych zádáne Dyptanowym Sokiem ie wymywaiąc leczy. Dios. A iescze rychley to czyni/ y lepiey piiąc go zwinem. idem
Paniom chorobę Mieśięczną zástánowioną nád przyrodzenie wywodzi/ prochu z korzenia iego dáiąc po ćwierći łotá/ z iuchą warzonego Dyptanowego liśćia pić. Kámień zámulenie.
Kámień krzy/ trunkiem vżywány.
Zámulenie wnętrznośći otwierá. Moczu.
Mocz z ćieżkością z kapániem odchodzący/ z Rzepikiem wárzony/ przydawszy Cukru albo miodu/ á trunkiem vżywány leczy. Krostom ná twarzy z má:
Krosty y wrzedźiennice ná twarzy. Piegi.
Piegi. Węgrowatość.
Węgrowátośći/ y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: K
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ i inne sprosne plany spądza i ściera/ Sok Dyptanowy z jęczmienną mąką zmieszany/ tym pocierając. Dychawicznym.
Dychawicznym/ z zatkania Płuc Flegmą gęsto jest ratunkiem wielkim/ w winie suche figi warząc/ przecedzić i mocno wyżąć/ a z tą juchą po Skrupule/ to jest po dwu części ćwierci od łota prochu korzenia Dyptanowego pić dawać.
Plat. Wrzodom zagniełym.
Wrzody zagniełe/ które Grekowie Nomas zowią wychędaża/ i ciałem zdrowym wypełni/ zasypując je nim/ albo świeży tłukąc i przykładając. Apul. Miesięcznej.
Miesięczną Paniom zawściągnioną nad przyrodzenie wywodzi. Płodu.
Płód martwy z żywota wyrzuca. Łożysko
Także łożysko pozostałe po porodzeniu położnicom wywodzi
/ y ine sprosne plany spądza y śćiera/ Sok Dyptanowy z ięczmienną mąką zmieszany/ tym poćieráiąc. Djcháwicznym.
Dycháwicznym/ z zátkánia Płuc Flágmą gęsto iest rátunkiem wielkim/ w winie suche figi wárząc/ przecedźić y mocno wyżąć/ á z tą iuchą po Skrupule/ to iest po dwu części ćwierći od łotá prochu korzeniá Dyptánowego pić dawáć.
Plat. Wrzodom zágniełym.
Wrzody zágniełe/ ktore Grekowie Nomas zowią wychędaża/ y ćiáłem zdrowym wypełni/ zásypuiąc ie nim/ albo świeży tłukąc y przykłádáiąc. Apul. Mieśięczney.
Miesięczną Pániom záwśćiągnioną nád przyrodzenie wywodźi. Płodu.
Płod martwy z żywotá wyrzuca. Łożysko
Tákże łożysko pozostáłe po porodzeniu położnicom wywodźi
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: K
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Czosnkowego ziela. Sposoby
Polnej Driakwi. Szałwiej. Piretrum.
Kardybenedykty. Bukwice. Majeranu. Przetaczniku. Rosiczki. Miętki kamiennej. Ruty. każdego po dwie garści.
Kwiecia. Lewandowego. Konwaliej. Roży suchej. Piwoniej. każdego po garści.
Korzenia. Dzięglowego. Kozłkowego. Tormentillae. Biedrzeńcowego. Wężownikowego. Góryczkowego. Dyptanowego.
Tatarskiego ziela. każdego po pięć łotów.
Orzechów woskich niedojzrałych, łotów ośm. Mastyksu. Kadzidła, po trzy łoty.
Szafranu. łotów dwa.
Nasienia Pietruszczanego. Rucianego.
Rzodkwianego. Kopru włoskiego. po trzy łoty.
Soku Bzowego wysmażoną kwartę.
Soku z jagód jałowcowych, smarzonego kwartę. Terpentyny weneckiej pół funta
Czosnkowego źiela. Sposoby
Polney Dryakwi. Szałwiey. Piretrum.
Cardibenedikty. Bukwice. Májeranu. Przetáczniku. Rośiczki. Miętki kámienney. Ruty. káżdego po dwie garśći.
Kwiećia. Lewándowego. Konwaliey. Roży suchey. Piwoniey. káżdego po garśći.
Korzenia. Dzięglowego. Kozłkowego. Tormentillae. Biedrzeńcowego. Wężownikowego. Goryczkowego. Dyptanowego.
Tátárskiego źiela. káżdego po pięć łotow.
Orzechow woskich niedoyzrałych, łotow ośm. Mástyxu. Kádźidłá, po trzy łoty.
Száfránu. łotow dwá.
Naśienia Pietruszczánego. Rućiánego.
Rzodkwiánego. Kopru włoskiego. po trzy łoty.
Soku Bzowego wysmażoną kwártę.
Soku z iágod jáłowcowych, smárzonego kwártę. Terpentyny weneckiey puł funtá
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 240
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
