Optyki? odsyłam czytelnika do mojej Cośmografii. Masz pod tytułem Zmysł zwierzchni ludzki widzenia, zacząwszy od liczby LIII. opisane oko ludzkie, radiacją rzeczy widomych, i sposób widzenia. Co się zaś tycze katoptryki? tej niektóre łatwiejsze rezolwuję kwestie, pominąwszy Teorią, i suppozycje przytrudnych szpekulacyj, które bez figur trudne do pojęcia i eksplikacyj. Sposób robienia zwierciadeł.
II. Wyrobienie zwierciadła któryzkolwiek figury, czyli równo płaskatej, jakie są ordynaryjne. Czyli wydrożonej lub wypukłej, Cylindrowej, Pramidalnej, Elliptycznej lub innej, na dwóch rzeczach zawisło. Na szkle należycie wyrobionym, i na przyzwoitej jego terminacyj, to jest gruncie. Szkło te ma mieć obserwy.
Optyki? odsyłam czytelnika do moiey Cosmografii. Masz pod tytułem Zmysł zwierzchni ludzki widzenia, zácząwszy od liczby LIII. opisane oko ludzkie, radyacyą rzeczy widomych, y sposob widzenia. Co się zaś tycze katoptryki? tey niektore łátwieysze rezolwuię kwestye, pominąwszy Teoryą, y suppozycye przytrudnych szpekulacyi, ktore bez figur trudne do poięcia y explikácyi. Sposob robienia zwierciadeł.
II. Wyrobienie zwierciadła ktoryzkolwiek figury, czyli rowno płaskatey, iákie są ordynaryine. Czyli wydrożoney lub wypukłey, Cylindrowey, Pramidalney, Elliptyczney lub inney, ná dwoch rzeczach zawisło. Ná szkle należycie wyrobionym, y ná przyzwoitey iego terminácyi, to iest gruncie. Szkło te ma mieć obserwy.
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: X4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Polski w księgach skarbowych opisuje, na karcie 390.
Pierwszy łan Frankoński liczy w zdłuż miar 270. a łokci 3915. w szerz miar 12. a łokci 174.
Jedna miara według tegoż statutu liczyć powinna łokci 14. i piędź jednę: to jest jak cali 12. a zatym pół łokcia Krakowskiego, według eksplikacyj X. Solskiego w Geometrze Polskim na karcie 145.
Drugi łan Frankoński liczy w zdłuż stai 18. a miar 270. a łokci 3915. Wszerz staje 1. a miar 15. a łokci 217. i pół.
Trzeci łan Niemiecki liczy w zdłuż sznurów 90. a lasek 270. a łokci 4050. Wszerz
Polski w księgach skarbowych opisuie, ná karcie 390.
Pierwszy łan Frankoński liczy w zdłuż miar 270. á łokci 3915. w szerz miar 12. á łokci 174.
Jedna miara według tegoż statutu liczyć powinna łokci 14. y piędź iednę: to iest iak cali 12. á zátym puł łokcia Krakowskiego, według explikácyi X. Solskiego w Geometrze Polskim ná kárcie 145.
Drugi łan Frankoński liczy w zdłuż stai 18. á miar 270. á łokci 3915. Wszerz staie 1. á miar 15. á łokci 217. y poł.
Trzeci łan Niemiecki liczy w zdłuż sznurow 90. á lasek 270. á łokci 4050. Wszerz
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z2
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Nie sadzę się tu na wysoką Polszczyznę, abym nią nie zaćmił sensów: nie rzucam nie potrzebnych dygresyj, nie paszkwiluję nikogo, tylko Mądrym przypominam, niedouczonych nauczam, ciekawych kontentuję. Wiele wykładam fłów i rzeczy, żeby mi zadawszy Czytelnik owo: Et quomodo posum intelligere, si non aliquis ostenderit mihi? nie szperał eksplikacyj po Leksikonach, Dykcionarzach, lecz tu miał zupełną dla siebie in verbis et rebus informacją. Każdą rzecz probuję powagą Autorów, mając w tym Purpurata Rzymskiego Baroniusza przestrogę, Qaod à recentiore Authore, de rebus antiquis, sine alicujus vetustioris Authoritate profertur, contemnitur. Ze zaś rzucam często Łacinie? nie dziwuj się bo ta do
Nie sadzę się tu ná wysoką Polszczyznę, abym nią nie zaćmił sensow: nie rzucam nie potrzebnych dygresyi, nie paszkwiluię nikogo, tylko Mądrym przypominám, niedouczonych nauczam, ciekawych kontentuię. Wiele wykładam fłow y rzeczy, żeby mi zadáwszy Czytelnik owo: Et quomodo posum intelligere, si non aliquis ostenderit mihi? nie szperał explikácyi po Lexikonach, Dikcionarzach, lecz tu miał zupełną dla siebie in verbis et rebus informacyą. Káżdą rzecz probuię powagą Autorow, maiąc w tym Purpurata Rzymskiego Bároniusza przestrogę, Qaod à recentiore Authore, de rebus antiquis, sine alicujus vetustioris Authoritate profertur, contemnitur. Ze zaś rzucám często Lacinie? nie dziwuy się bo ta do
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 6
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Baal czyłi też Beel voces są compositae poformowane Beelf egor, Belzebub, Belsefon, Deastrów o których tu zaraz tractabitur.
BELIAL zaś, to jest sine iugo tłumaczące się vocabulum nie znaczy żadnego Bożka, tylko Diabła według sentencyj Z. Hieronima, gdyż pierwszy Diabeł excussit iugum. Bierze się Belial i za człeka rebelizanta według eksplikacyj Rabinów.
BEL-FEGOR był Bałwan Ammonitów, z Hebrajskiego znaczy Domi- w BIBLII ZGANIONYCH
num hiatûs albo aperturae. Teodoretowi i Bazylemu zda się być Saturnus; innym zaś Priapus Bożek wszeteczeństwa nieczystości; gdyż optocz dopiero wspomnianej Imienia tego eksplikacyj, Beelfegor w Hebrajskim znaczy jeszcze Dominum obscenitàtis, że temu Bożkowi actu fornicationis czyniono Sacrificium. Tak sentiunt
Baal cżyłi też Beel voces są compositae poformowane Beelph egor, Belzebub, Belsephon, Deastrow o ktorych tu záraz tractabitur.
BELIAL zaś, to iest sine iugo tłumaczące sie vocabulum nie znaczy żadnego Bożka, tylko Dyabła według sentencyi S. Hieronima, gdyż pierwszy Dyabeł excussit iugum. Bierze się Belial y za człeka rebelizanta według explikacyi Rabinow.
BEL-PHEGOR był Bałwan Ammonitow, z Hebrayskiego znaczy Domi- w BIBLII ZGANIONYCH
num hiatûs albo aperturae. Teodoretowi y Bazylemu zda się bydź Saturnus; innym zaś Priapus Bożek wszeteczeństwa nieczystości; gdyż optocz dopiero wspomnianey Imienia tego explikacyi, Beelphegor w Hebrayskim znaczy ieszcze Dominum obscenitàtis, że temu Bożkowi actu fornicationis czyniono Sacrificium. Tak sentiunt
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 37
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Z. Hieronima, gdyż pierwszy Diabeł excussit iugum. Bierze się Belial i za człeka rebelizanta według eksplikacyj Rabinów.
BEL-FEGOR był Bałwan Ammonitów, z Hebrajskiego znaczy Domi- w BIBLII ZGANIONYCH
num hiatûs albo aperturae. Teodoretowi i Bazylemu zda się być Saturnus; innym zaś Priapus Bożek wszeteczeństwa nieczystości; gdyż optocz dopiero wspomnianej Imienia tego eksplikacyj, Beelfegor w Hebrajskim znaczy jeszcze Dominum obscenitàtis, że temu Bożkowi actu fornicationis czyniono Sacrificium. Tak sentiunt Hieromim, Izydor, Teosilakt, Adrychomiusz, Tirynuś. Od tego Bożka wzieło Miasto Imię Fegor, i góra, albo też od góry Fegor gdzie był czczony, on też nazwany jest Becl-fegor. Na czcicielów tego Deastra żali
S. Hieronima, gdyż pierwszy Dyabeł excussit iugum. Bierze się Belial y za człeka rebelizanta według explikacyi Rabinow.
BEL-PHEGOR był Bałwan Ammonitow, z Hebrayskiego znaczy Domi- w BIBLII ZGANIONYCH
num hiatûs albo aperturae. Teodoretowi y Bazylemu zda się bydź Saturnus; innym zaś Priapus Bożek wszeteczeństwa nieczystości; gdyż optocz dopiero wspomnianey Imienia tego explikacyi, Beelphegor w Hebrayskim znaczy ieszcze Dominum obscenitàtis, że temu Bożkowi actu fornicationis czyniono Sacrificium. Tak sentiunt Hieromim, Izydor, Teosilakt, Adrychomiusz, Tirinuś. Od tego Bożka wzieło Miasto Imie Phegor, y gora, álbo też od gory Phegor gdzie był czczony, on też nazwany iest Becl-phegor. Na czcicielow tego Deastra żali
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 38
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
każdym rodzie. co ubodzie,
10. Ziemski Pan strzyże, a Niebieski strzeże.
11. Afet który czysty, wieczysty.
12. Ta jest gra Fortunna jednym Tron, Drugim trunna. o PIĘKNYCH TERMINACH PARONOMASTYCZNYCH
13. Drugi jakby sobie Królestwo podbił, że sobie podpił.
Z takowej Notacjilmienia albo Nomenklatury, czyli eksplikacyj Imienia, napisano u Morerego Epigramma, o sławnym Medyku i Astrologu Nostradamus nazwanym. wieku 15. żyjącym:
Nostra damus, dum falsa damus,nam fallere nostrum est: Et dum filsa damus, nil nisi Nostralamus. Piotr Climester takie miał sobie dane Epitaphium: Petrus eram, quem Petra tegit, dictusque Comester, Nunc
każdym rodzie. co ubodzie,
10. Ziemski Pan strzyże, a Niebieski strzeże.
11. Affet ktory czysty, wieczysty.
12. Ta iest gra Fortunna iednym Tron, Drugim trunna. o PIĘKNYCH TERMINACH PARONOMASTYCZNYCH
13. Drugi iakby sobie Krolestwo podbił, że sobie podpił.
Z takowey Notacyilmieniá albo Nomenklatury, czyli explikacyi Imienia, napisano u Morerego Epigramma, o sławnym Medyku y Astrologu Nostradamus nazwanym. wieku 15. zyiącym:
Nostra damus, dum falsa damus,nam fallere nostrum est: Et dum filsa damus, nil nisi Nostralamus. Piotr Climester takie miał sobie dane Epitaphium: Petrus eram, quem Petra tegit, dictusque Comester, Nunc
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 62
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
i Konsules Rzymscy, jako Królów Następcy, Królewską Majestatem mający. Stąd mówi Wirgiliusz: Purpura Regum, i Papinius: Cultusq Insignia Regum Purpureos. Do tej krwi, albo soku mieszano Speciem drzewka Coccus nazwiskiem, tojest Szarłatowego dla wyższego koloru, które i same do farbowania jest sufficiens. A tak z tej o Rybach osobliwych
eksplikacyj patet, że Purpura zowie się inaczej Murex, inacżey Ostrum, tandem Coccus. Excellebant tincturâ, albo farbowaniem olim Sidon i Tyrus Miasta w Fenicyj: Melibaea Miasto w Lakonii, Getuli w Afryce. Stąd PURPURA ma Epiteta piękne, Sydonia, Tyria, Getula, jako mię uczy P. Baccherius in Flavissis Pòéticis. Na
y Consules Rzymscy, iako Krolow Następcy, Krolewską Maiestatem maiący. Ztąd mowi Wirgiliusz: Purpura Regum, y Papinius: Cultusq Insignia Regum Purpureos. Do tey krwi, albo soku mieszano Speciem drzewka Coccus nazwiskiem, toiest Szarłatowego dla wyższego koloru, ktore y same do farbowania iest sufficiens. A tak z tey o Rybach osobliwych
explikacyi patet, że Purpura zowie się inaczey Murex, inacżey Ostrum, tandem Coccus. Excellebant tincturâ, albo farbowaniem olim Sidon y Tyrus Miasta w Fenicyi: Melibaea Miasto w Lakonii, Getuli w Afryce. Ztąd PURPURA ma Epitheta piękne, Sydonia, Tyria, Getula, iako mię uczy P. Baccherius in Flavissis Pòéticis. Ná
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 632
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
się JUDajTE, od Judy Gau-Lanity; ci samego Pena BOGA zwali tylko Panem, nikogo więcej; dlatego Trybutu Rzymianom dawać nie chcieli. Josefus. O Sektach Żydowskiej Religii
Między temi wyliczonemi Żydowskiemi Sektami, zdaje się być najpierwsza u nich Sekta KARAIMÓW, po Hebrajsku Karuim zwanych, tojest Stary Testament exactè ad literam obserwujących, żadnych eksplikacyj Pisma Sani Talmudów nie przyjmujących. Mają się za doskonałych Legis Mosaicae Observatores, za Kapłanów z Familii Aarona idących, dlatego u nich chłopi grzebią Chrześcijańscy umarłych, ne ipsi contaminentur. Sabasz tak stricte obserwują, że sobie i zapalić nie każą; Corek nie wydają za żydów; Mięso jadają z mlekiem i z masłem,
się IUDAITAE, od Iudy Gau-Lanity; ci samego Pená BOGA zwali tylko Panem, nikogo więcey; dlatego Trybutu Rzymiánom dáwać nie chcieli. Iosephus. O Sektach Zydowskiey Religii
Między temi wyliczonemi Zydowskiemi Sektami, zdáie się bydź naypierwszá u nich Sekta KARAIMOW, po Hebraysku Karuim zwanych, toiest Stary Testament exactè ad literam obserwuiących, żadnych explikacyi Pisma Sani Tálmudow nie przyimuiących. Maią się za doskonałych Legis Mosaicae Observatores, za Kapłanow z Familii Aarona idących, dlatego u nich chłopi grzebią Chrześciańscy umarłych, ne ipsi contaminentur. Sabasz tak strictè obserwuią, że sobie y zapálić nie każą; Corek nie wydaią za żydow; Mięso iadaią z mlekiem y z masłem,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1067
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
mówiąc: że słowa Psalmu tego tak w Hebrajskim położone: Dixit Iehova Domino meo, tojest BÓG Najwyższy, rzekł Panu memu człekowi. Ale in vulgata i w dawnych Egzemplarzach, nie kładzie się to słowo Jehova, tylko w świeżych egzemplarzach Hebrajskich, dla przytłumienia oczywistego promienia w oczy siebie kolącego. Rabin Samuel o takiej Żydów eksplikacyj, nic nie wspomina.
Szósta racja bierze się na Żydów z Psalmu 66 w wierszu 7 i 8 takowa: Benedicat nos Deus Deus noster benedicat nos Deus. W którym tekście trzy razy położone słowo Deus, znaczy BOGA w Trójcy Jedynego. Noster się przy, Argumenta o Trójcy SS przeciw Żydom
daje Synowi Boskiemu, bo
mowiąc: że słowa Psalmu tego tak w Hebrayskim położone: Dixit Iehova Domino meo, toiest BOG Naywyższy, rzekł Panu memu człekowi. Ale in vulgata y w dawnych Exemplarzach, nie kładzie się to słowo Iehova, tylko w świeżych exemplarzach Hebrayskich, dla przytłumienia oczywistego promienia w oczy siebie kolącego. Rabin Samuel o takiey Zydow explikácyi, nic nie wspomina.
Szosta racyá bierze się na Zydow z Psalmu 66 w wierszu 7 y 8 takowa: Benedicat nos Deus Deus noster benedicat nos Deus. W ktorym texcie trzy razy położone słowo Deus, znaczy BOGA w Troycy Iedynego. Noster się przy, Argumenta o Troycy SS przeciw Zydom
daie Synowi Boskiemu, bo
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1079
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
namienione skończyły się, które według Tłumaczów Pisma Świętego od zakończenia Niewoli Babilońskiej do Narodzenia Chrystusowego, trwać miały lat 490, które jeno upłynęło;wypłyneło Zbawienie Światu przez przyście MesjaszA; w którego niech dziś uwierzą Żydzi już zesłanego aktu, wlot są ex Seevis Liberi, z zaślepionych, Filii Lucis. Alias według ich eksplikacyj Hebdomades Danielowe nigdy się nie skończą, a oni będą wiecznemi niewolnikami.
O PREFERENCYJ KOŚCIOŁA nad SYNAGOGĘ Albo o ŻydÓW Odrzuceniu, a Obraniu przez BOGA Pogan.
NIe omylna to prawda, że Żydów P. BÓG Naród sobie niegdy ulubiony odrzucił, i obrał Pogan, ich pociągnął do siebie, z nich uczynił Populum ełectum,
namienione skończyły się, ktore według Tłumaczow Pisma Swiętego od zakończenia Niewoli Babylońskiey do Narodzenia Chrystusowego, trwać miały lat 490, ktore ieno upłynęło;wypłyneło Zbawienie Swiatu przez przyście MESSIASZA; w ktorego niech dziś uwierzą Zydzi iuż zesłanego actu, wlot są ex Seevis Liberi, z zaślepionych, Filii Lucis. Alias według ich explikacyi Hebdomades Danielowe nigdy się nie skończą, a oni będą wiecznemi niewolnikami.
O PREFERENCYI KOSCIOŁA nad SYNAGOGĘ Albo o ZYDOW Odrzuceniu, a Obraniu przez BOGA Pogan.
NIe omylna to prawda, że Zydow P. BOG Narod sobie niegdy ulubiony odrzucił, y obráł Pogan, ich pociągnął do siebie, z nich uczynił Populum ełectum,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1092
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755