, Kroniki od Roku 381 continuado Gennadium, aż do Roku 1112, którego też roku i życie swoje zakończył. Z: Grzegorzowi, VII Paschalisowi II Papieżom mniej przychylny w swych Pismach, będąc Adherentem i Partyzantem strony Henryka Cesarza.
SOCRATES Ateńczyk Filozof, Archelausa uczeń, Mistrz Platona, w czystości i sprawiedliwości nulli comparabilis, Etyki albo Moralnej Fijlozofii pierwszy Autor, Kantipy żony ustawicznie gdyrającej nie czuł szturmów; która tak była w złości niecierpliwa, iż stół wywróciła, przy którym mąż Sokrates z Uczniami dysputował. Ze nowych Bogów przyczyniał, o starych źle trzymał, dwieścią ośmdziesiąt i jedną Ateńskiego Senatu kondemnowany sentencjami. Więc sam sobie miał dać truciznę. Pliniusz
, Kroniki od Roku 381 continuado Gennadium, áź do Roku 1112, ktorego też roku y życie swoie zakończył. S: Grzegorzowi, VII Paschalisowi II Papieżom mniey przychylny w swych Pismach, będąc Adherentem y Partyzantem strony Henryka Cesarza.
SOCRATES Ateńczyk Filozof, Archelausa uczeń, Mistrz Platona, w czystości y sprawiedliwości nulli comparabilis, Etyki albo Moralney Fiilozofii pierwszy Autor, Kantippy żony ustawicznie gdyraiącey nie czuł szturmow; ktora tak była w złości niecierpliwa, iż stoł wywrociła, przy ktorym mąż Sokrates z Uczniami dysputował. Ze nowych Bogow przyczyniał, o starych źle trzymał, dwieścią ośmdziesiąt y iedną Ateńskiego Senatu kondemnowany sentencyami. Więc sam sobie miał dać truciznę. Pliniusz
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 688
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
i fundamentalnie piszącego w swoim ojczystym języku, ile gdy zwykłe na inny język tłumaczenia, albo nie zawsze są sprawiedliwe, albo też nie prędko na świat się pokazują. P. Nauczywszy się cokolwiek niektórych potrzebniejszych języków, cóż potym czynić? F. Potym udać się do Matematyki, Filozofii, jako to Logiki, Fizyki, Etyki, Polityki, Jurysprudencyj, Historyj etc. P. Cale cudowną słyszę nauk dyspozycją; wszak przecie po Gramatyce Poëtyka, Retoryka, potym Filozofia Teologia. Takim i ja uczyłem się porządkiem, a o Matematyce ledwie słyszałem, więc o niej chyba na końcu szkół dawać się może lekcja dla wiadomości tylko, Gramatyka zaś
y fundamentalnie piszącego w swoim oyczystym ięzyku, ile gdy zwykłe na inny ięzyk tłumaczenia, albo nie zawsze są sprawiedliwe, albo też nie prętko na swiat się pokazuią. P. Nauczywszy się cokolwiek niektorych potrzebnieyszych ięzykow, coż potym czynić? F. Potym udać się do Matematyki, Filosofii, iako to Logiki, Fizyki, Etyki, Polityki, Jurisprudencyi, Historyi etc. P. Cale cudowną słyszę nauk dyspozycyą; wszak przećie po Gramatyce Poëtyka, Rhetoryka, potym Filozofia Theologia. Takim y ia uczyłem się porządkiem, a o Mathematyce ledwie słyszałem, więc o niey chyba na końcu szkoł dawać się może lekcya dla wiadomośći tylko, Grammatyka zaś
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 46
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
mają pewną słabość, czyli namiętność w sobie panującą, przez którą łatwa rzecz jest ich pozyskać. Ale jako ta pasja pospolicie jest nieporządna, nie trzeba być tak bardzo rozpuszczonym, aby im z tej strony podchlebiać, dla otrzymania tego, czego sobie życzymy. Ponieważ byłoby to gwałcić to prawo honoru, wsparte na początkach Etyki Chrześcijańskiej: że nie godzi się nigdy zażywać sposobów zakazanych - chociażby to było dla siągnienia szczęśliwego skutku w rzeczach, nawet najsłuszniejszych. LEKCJA. XI. O wysokim Urodzeniu, i o Reputacyj.
Lepiejby daleko było dla człowieka Szlachetnego, aby stracił zycie, aniżeli gdyby miał stracić honor przez uczynek jaki niewstydliwy, albo niecnotliwy
maią pewną słabość, czyli namiętność w sobie panuiącą, przez ktorą łatwa rzecz iest ich pozyskać. Ale iako ta passya pospolicie iest nieporządna, nie trzeba być tak bardzo rozpuszczonym, aby im z tey strony podchlebiać, dla otrzymania tego, czego sobie życzymy. Ponieważ byłoby to gwałcić to prawo honoru, wsparte na początkach Ethyki Chrześcijańskiey: że nie godzi się nigdy zażywać sposobow zakazanych - chociażby to było dla siągnienia szczęśliwego skutku w rzeczach, nawet naysłusznieyszych. LEKCYA. XI. O wysokim Urodzeniu, y o Reputacyi.
Lepieyby daleko było dla człowieka Szlachetnego, aby stracił zycie, aniżeli gdyby miał stracić honor przez uczynek iaki niewstydliwy, albo niecnotliwy
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 86
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
PRZYDATEK DO WTÓRYCH KSIĄG Etyki Arystotelesowej. Summa Ksiąg Wtórych.
W Pierwszych Księgach/ o szczęściu/ jako o końcu żywota ludzkiego potocznego uczył: Którego iż nie możemy/ jedno przez pewne śrzodki/ i sposoby/ jako przez cnotę dojść: teraz w niniejszych Księgach/ pozad położonych/ o tych rzeczach/ które przynależą do dostania tego końca/ to jest
PRZYDATEK DO WTORYCH KSIĄG Ethyki Aristotelesowey. Summá Kśiąg Wtorych.
W Pierwszych Kśięgách/ o sczęśćiu/ iáko o końcu żywotá ludzkiego potocznego vczył: Ktorego iż nie możemy/ iedno przez pewne śrzodki/ y sposoby/ iáko przez cnotę doyść: teraz w ninieyszych Kśięgách/ pozad położonych/ o tych rzeczách/ ktore przynależą do dostánia tego końcá/ to iest
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 119
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
to jest: każdy ma coś osobnego/ od natury danego/ czego inszy nie ma. Jeśli go dostajemy za zwyczajem/ tedy abo jest trwały; jako jest nałóg; abo nietrwały/ jako jest niejaka nabyta sposobność. Nawet obyczaj/ abo jest dobry/ jako cnota; abo zły/ jako złość i niecnota. Etyki Arystoteles: Obyczaj dwojako się rozumie. Co jest zwyczaj.
Zwyczaj/ mało co się odmienia od obyczaju w słowie. Zwyczaj właśnie jest przez który się dzieje obyczaj: gdyż obyczaj zstaje się z zwyczaju. A jako obyczaj/ tak też zwyczaj właśnie/ przynależy samemu człowiekowi rozumnemu. V Polaków/ za jedno się czasem bierze
to iest: káżdy ma coś osobnego/ od nátury dánego/ czego inszy nie ma. Iesli go dostáiemy zá zwyczáiem/ tedy ábo iest trwáły; iáko iest nałog; ábo nietrwáły/ iako iest nieiáka nábyta sposobność. Nawet obyczay/ ábo iest dobry/ iáko cnotá; ábo zły/ iáko złość y niecnotá. Ethyki Aristoteles: Obyczay dwoiáko się rozumie. Co iest zwyczay.
Zwyczay/ máło co się odmienia od obyczáiu w słowie. Zwyczay własnie iest przez ktory się dźieie obyczay: gdyż obyczay zstáie się z zwyczáiu. A iáko obyczay/ tak też zwyczay własnie/ przynależy samemu człowiekowi rozumnemu. V Polakow/ za iedno się czásem bierze
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 120
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
cnoty są tak powikłane/ iż jedna bez drugiej nie może być: dla tego złączenia przez własne i bliskie sprawy jednej/ drugiej cnoty nabywamy. Potrzecie/ nabywamy cnoty wymyślnym sposobem/ przez przyczyny pierwsze: to jest/ przez Filozofią i naukę/ przez którą/ iż rozum widzi prawdę/ może nas kierować do rzeczy przynależą- Etyki Arystoteles:
cych cnocie/ dobrym i uczciwym sprawom: Abowiem przez dobre ułożenie mózgu w człowiecze/ od natury dobrze opatrzonym/ może być przystojna zaraz skłonność żadzej smysłów/ to jest/ komu zle w mózgu/ i w głowie ułożono/ ten się chwyta czego się nie chwytać: i zowiem takiego po Polsku Fiute/ który
cnoty są tak powikłáne/ iż iedná bez drugiey nie może być: dla tego złączenia przez własne y bliskie spráwy iedney/ drugiey cnoty nábywamy. Potrzećie/ nábywamy cnoty wymyślnym sposobem/ przez przyczyny pierwsze: to iest/ przez Philosophią y naukę/ przez ktorą/ iż rozum widźi prawdę/ może nas kierowáć do rzeczy przynależą- Ethyki Aristoteles:
cych cnoćie/ dobrym y vczćiwym spráwom: Abowiem przez dobre vłożenie mozgu w człowiecze/ od nátury dobrze opátrzonym/ może być przystoyna záraz skłonność żadzey smysłow/ to iest/ komu zle w mozgu/ y w głowie vłożono/ ten się chwyta czego się nie chwytáć: y zowiem takiego po Polsku Fiute/ ktory
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 121
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
poczyna w nas cnoty: bo z natury pochop/ władzą/ i skłonność mamy do cnot. A tak natura daje nam doskonałość cnot. 2. Każda władza dusze naszej/ z przyrodzenia bawi się około materii własnej i przyrodzonej. Ale wola ludzka/ około cnot i dobra bawi się/ jako nas naucza w trzecich Księgach Etyki: Za czym pójdzie/ iż wola ludzka bawi się z przyrodzenia około cnoty: a jeśli z przyrodzenia się bawi cnotą/ abo i dobrym; tedyć też z przyrodzenia wola ludzka cnotę ma/ i z nią się rodzi. 3. Arystoteles sam uczy/ iż cnoty nie są przeciwko przyrodzeniu/ nie są oprócz przyrodzenia:
poczyna w nas cnoty: bo z nátury pochop/ władzą/ y skłonność mamy do cnot. A ták náturá dáie nam doskonałość cnot. 2. Káżda władza dusze nászey/ z przyrodzenia báwi się około máteryey własney y przyrodzoney. Ale wola ludzka/ około cnot y dobrá báwi się/ iáko nas náucza w trzećich Kśięgách Ethyki: Zá czym poydźie/ iż wola ludzka báwi się z przyrodzenia około cnoty: á iesli z przyrodzenia się báwi cnotą/ ábo y dobrym; tedyć też z przyrodzenia wola ludzka cnotę ma/ y z nią się rodźi. 3. Aristoteles sam vczy/ iż cnoty nie są przećiwko przyrodzeniu/ nie są oprocz przyrodzenia:
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 122
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
nałóg zły/ za niem pójdą złości. My tedy z przyrodzenia mamy tylko do cnot skłonność/ także do złości: a czemu się przyzwyczajemy/ to za zwyczajem przydzie i nałogiem. Władza poczynania i dokończenia w naturze Wola ludzka do dobrego i złego skłonna. Cnoty jako wedle przyrodzenia. Władze jakie mają odprawowanie powinności swej. Etyki Arystoteles: Skutek za któremi przyczynami chodzi Jeśli człowiek z natury do złości/ czyli do cnot skłonniejszy.
STan ludzki tak jest wątpliwy i w nikczemnościach położony/ że człowiek niewie czego się ma chwycić/ niewiem gdzie iść/ niewie czego się ze dwu przeciwnych rzeczy jąć: tak możem wątpić/ jeśli człowiek do
nałog zły/ zá niem poydą złośći. My tedy z przyrodzenia mamy tylko do cnot skłonność/ tákże do złośći: á czemu się przyzwyczáiemy/ to zá zwyczáiem przydźie y nałogiem. Władza poczynánia y dokonczenia w náturze Wola ludzka do dobrego y złe^o^ skłonna. Cnoty iáko wedle przyrodzenia. Władze iákie máią odpráwowánie powinnośći swey. Ethyki Aristoteles: Skutek zá ktoremi przyczynámi chodźi Iesli człowiek z nátury do złośći/ czyli do cnot skłonnieyszy.
STan ludzki ták iest wątpliwy y w nikczemnośćiách położony/ że człowiek niewie czego się ma chwyćić/ niewiem gdźie iść/ niewie czego się ze dwu przećiwnych rzeczy iąć: ták możem wątpić/ iesli człowiek do
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 124
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
5. Cnoty są dogadzanie przystojności w sprawach ludzkich/ według miejsca/ czasu/ person/ sposobu etc. Ale zbytek i niedostatek nie dogadza przystojności. Bo co jest zbytniego i niedoszłego/ to nie może być przystojnego. Dla czego zbytek i niedostatek psują cnoty. Zbytkiem i niedostatkiem cnota się psuje. 1. 2. Etyki Arystoteles: 3. 4. 5. Dowody po zbytku.
Ze zbytek i niedostatek nie psują cnot/ te dowody mogą być. 1. Co pomaga i stanowi cnotę/ to psuje cnoty. Ale zbytek i niedostatek pomaga cnocie/ jako namiętności/ które są zbytkiem pomagają cnocie/ i stanowią samę cnotę: naprzykład
5. Cnoty są dogadzánie przystoynośći w spráwách ludzkich/ według mieyscá/ czasu/ person/ sposobu etc. Ale zbytek y niedostátek nie dogadza przystoynośći. Bo co iest zbytniego y niedoszłego/ to nie może być przystoynego. Dla cze^o^ zbytek y niedostátek psuią cnoty. Zbytkiem y niedostátkiem cnotá się psuie. 1. 2. Ethyki Aristoteles: 3. 4. 5. Dowody po zbjtku.
Ze zbytek y niedostátek nie psuią cnot/ te dowody mogą być. 1. Co pomaga y stanowi cnotę/ to psuie cnoty. Ale zbytek y niedostátek pomaga cnoćie/ iáko namiętnośći/ ktore są zbytkiem pomagáią cnoćie/ y stánowią samę cnotę: náprzykład
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 126
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618
zginienia/ rzucili. Ani on Regulus/ którego Kartagineńczykowie dziwnemi mękami trapili: ale co mężni ludzie zwykli czynić/ i śmierć/ i męki wszelakie/ dla uczciwego/ i cnoty/ wzgardzali. Cnotliwego tedy znać/ gdy z radością co dobrego czyni/ abo snadź nie z żalem wszytko wycierpi/ choć będzie co niemiłego. Etyki Arystoteles: Rozkosz dwojaka.
To też trzeba wiedzieć/ iż rzecz miła i nie miła/ jedna jest przystojna/ druga nie przystojna. Nieprzystojne są rozkoszy cielesne zbytnie: nieprzystojne są bole/ i rzeczy niemiłe/ dla małej rzeczy/ abo ni dla czego podjęte. Roztrzygnienie węzła.
To położywszy/ mówię za nieprzystojnemi uczynkami/
zginienia/ rzućili. Ani on Regulus/ ktorego Kárthagineńczykowie dźiwnemi mękami trapili: ále co mężni ludźie zwykli czynić/ y śmierć/ y męki wszelákie/ dla vczćiwego/ y cnoty/ wzgardzáli. Cnotliwego tedy znáć/ gdy z radośćią co dobrego czyni/ abo snadź nie z żalem wszytko wyćierpi/ choć będźie co niemiłego. Ethyki Aristoteles: Roskosz dwoiáka.
To też trzebá wiedźieć/ iż rzecz miła y nie miła/ iedná iest przystoyna/ druga nie przystoyna. Nieprzystoyne są roskoszy ćielesne zbytnie: nieprzystoyne są bole/ y rzeczy niemiłe/ dla máłey rzeczy/ ábo ni dla czego podięte. Roztrzygnienie węzłá.
To położywszy/ mowię zá nieprzystoynemi vczynkámi/
Skrót tekstu: PetrSEt
Strona: 128
Tytuł:
Etyki Arystotelesowej [...] pierwsza część
Autor:
Sebastian Petrycy
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
filozofia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1618
Data wydania (nie wcześniej niż):
1618
Data wydania (nie później niż):
1618