IV. P. Te części mająli inne nazwiska? O. Mają, Pierwsze trzy które są wyrażone na jednej połowie Okręgu czyli na Hemisferium A. nazywa się: Stary świat: czwarta zaś część, która całe drugie zabiera Hemisferium B. zowie się: nowy świat; ponieważ dopiero połtrzeciasta lat będzie jako ją Europejczykowie wynaleźli. P. A czy jest więcej Krajów na świecie, które w wyrażonych czterech częściach ziemi bynajmniej nie zamykają się? O. Jest zapewne więcej, jako to: na Północ pod samym Biegunem nazwanym Arcticus: patrz: pod liczbą 5; tudzież na Południe z przeciwnej strony położone, pod samym Biegunem nazwanym Antarcticus,
IV. P. Te części maiąli inne nazwiska? O. Maią, Pierwsze trzy ktore są wyrażone na iedney połowie Okręgu czyli na Hemispherium A. nazywa się: Stary świat: czwarta zaś część, ktora całe drugie zabiera Hemispherium B. zowie się: nowy świat; ponieważ dopiero połtrzeciasta lat będzie iako ią Europeyczykowie wynaleźli. P. A czy iest więcey Kraiow na świecie, ktore w wyrażonych czterech częściach ziemi bynaymniey nie zamykaią się? O. Jest zapewne więcey, iako to: na Połnoc pod samym Biegunem nazwanym Arcticus: patrz: pod liczbą 5; tudzież na Południe z przeciwney strony położone, pod samym Biegunem nazwanym Antarcticus,
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 18
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
17. Pegu Stołeczne Królestwa tegoż nazwiska. 18. Siam Stołeczne Królestwa tegoż imienia. 19. Kamboje Stołeczne Królestwa tegoż imienia. 20 Malaka Stołeczne Poł-wyspu i Królestwa tegoż imienia: Portugalczykowie to Królestwo wydarli Indianom, a teraz się dostało Holendrom. 21. Batavia Stołeczne wyspy Jaksa : tu największy handel prowadzą Europejczykowie z Indianami, i to jest najznaczniejszy Kawałek w Indiach Holendrów. 22. Manilla stołeczne wyspu Luson, który od imienia swego miasta także się Manillą nazywa, należy do Hiszpanów. 23. Makao. 24. Kanton. 25. Nankin te trzy miasta wsławione handlami w Chinach. 26. Pekin Stołeczne Państwa Chińskiego. 27
17. Pegu Stołeczne Krolestwa tegoż nazwiska. 18. Siam Stołeczne Krolestwa tegoż imienia. 19. Kamboye Stołeczne Krolestwa tegoż imienia. 20 Malaka Stołeczne Poł-wyspu y Krolestwa tegoż imienia: Portugalczykowie to Krolestwo wydarli Indyanom, a teraz się dostało Hollendrom. 21. Batavia Stołeczne wyspy Jaxa : tu naywiększy handel prowadzą Europeyczykowie z Indyanami, y to iest nayznacznieyszy Kawałek w Indyach Holendrow. 22. Manilla stołeczne wyspu Luson, ktory od imienia swego miasta także się Manillą nazywa, należy do Hiszpanow. 23. Makao. 24. Kanton. 25. Nankin te trzy miasta wsławione handlami w Chinach. 26. Pekin Stołeczne Państwa Chińskiego. 27
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 233
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
Aquilonáris. Arcticus, albo Ursinus od Ursy Gwiazdy: Drugi Punkt albo Koniec osi owej jest Polus Australis, albo Południowy, inaczej Antarcticus to jest przeciw Arktyka, Punktu Północego. Mieszkający w Europie, tylko widzą Polum Arcticum, albo koniec osi od Pułnocy, zowiąc go Nort Tramontana: Drugiego Polum Południowego, cale nie widzą Europejczykowie, bo jest pod ziemią
SFERA Świata przez Astronomów podzielona jest na Cyrkuły Imaginacjine, z których jedne Primarii, drugie Secundarii, Maximi, non Maximi. Primarii, albo Pryncypalne Cjikuły są HORIZON, MERIDIANUS AEQUATOR, ZODIACUS, COLURUS, COLURUS SOLSTITIORUM, COLURUS AEQUINOCTIORUM, TROPICUS CANCRI, TROPICUS CAPRICORNI, POLARIS ARCTICUS, POLARIS ANTARCTICUS
Aquilonáris. Arcticus, albo Ursinus od Ursy Gwiazdy: Drugi Punkt albo Koniec ośi owey iest Polus Australis, albo Południowy, inaczey Antarcticus to iest przeciw Arktyka, Punktu Pułnocnego. Mieszkaiący w Europie, tylko widzą Polum Arcticum, albo koniec ośi od Pułnocy, zowiąc go North Tramontana: Drugiego Polum Południowego, cale nie widzą Europeyczykowie, bo iest pod ziemią
SFERA Swiata prżez Astronomow podzieloná iest na Cyrkuły Imaginacyine, z ktorych iedne Primarii, drugie Secundarii, Maximi, non Maximi. Primarii, albo Pryncypalne Cyikuły są HORIZON, MERIDIANUS AEQUATOR, ZODIACUS, COLURUS, COLURUS SOLSTITIORUM, COLURUS AEQUINOCTIORUM, TROPICUS CANCRI, TROPICUS CAPRICORNI, POLARIS ARCTICUS, POLARIS ANTARCTICUS
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 166
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
lat 426. Niektórzy twierdzą, że jeszcze dawniej przedtym Indię Semiramis Monarchini Babilońska podbiła była. Po Aleksandrze Wielkim właśni tam rządzili Książęta, aż wieku XIV. to jest Roku 1490. Vascus Gemma, czyli de Cama Luzytańczyk mając ludzi pod swoją komendą, tę Indię odkrył Europejczykom, Goę i inne Miasta wziąwszy. A przedtym Europejczykowie o tym Kraju ledwie czytali, albo słyszeli. Całego świata praecipue o Persji
Ta India totaliter wzięta od Pułnocy ma górę Taurus rozciągnioną, od Wschodu, Wschodnie morze etc. dwakroć na rok ziemia tutejsza wydaje pożytki, lwy rodzi, większe niż są Afrykańskie, zwierzęta wszystkie większe, niż są w innych Krajach. Indus rzeka
lat 426. Niektorzy twierdzą, że ieszcze dawniey przedtym Indię Semiramis Monarchini Babylońska podbiła byłá. Po Alexandrze Wielkim właśni tam rządzili Xiążęta, aż wieku XIV. to iest Roku 1490. Vascus Gemma, czyli de Cama Luzytańczyk maiąc ludzi pod swoią kommendą, tę Indię odkrył Europeyczykom, Goę y inne Miasta wziąwszy. A przedtym Europeyczykowie o tym Kraiu ledwie czytali, albo słyszeli. Całego świata praecipuè o PERSII
Ta India totaliter wzięta od Pułnocy ma gorę Taurus rozciągnioną, od Wschodu, Wschodnie morze etc. dwakroć na rok ziemia tuteysza wydaie pożytki, lwy rodzi, większe niż są Afrykáńskie, zwierzęta wszystkie większe, niż są w innych Kraiach. Indus rzeka
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 527
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
115. czyli jeszcze 200. Te mówię mury Chińskiego Państwa są od Pułnocy granicą, od Wschodu i Południa zasłania Morze Wschodnie, od Zachodu India. Figura CHIN według jednych kwadratowa, według drugich Miesiąca. Długość jest na mil 300. u Kluweriusza, u świeższych Autorów na 600. mil Niemickich i na tyleż szeroka. Europejczykowie wiedzieć Poczęli o tym Kraju dopiero Roku 1220. Kiedy Paulus Venetus, Kraj tameczny Kataj, czyli Kytaj nazwany, pierwszy światu odkrył, potym inni cum Lumine Wiary Świętej tam zawitali, już tam quondam wznieconej, i znowu zgaszonej. AZJA. O Chińskim Państwie. AZJA. O Chińskim Państwie.
ZIEMIA w CHINACH Beata terra
115. czyli ieszcze 200. Te mowię mury Chińskiego Państwá są od Pułnocy gránicą, od Wschodu y Południa zásłánia Morze Wschodnie, od Záchodu India. Figurá CHIN według iednych kwádratowá, według drugich Miesiąca. Długość iest ná mil 300. u Kluweryusza, u świeższych Autorow ná 600. mil Niemickich y ná tyleż szeroká. Europeyczykowie wiedźieć poczeli o tym Kráiu dopiero Roku 1220. Kiedy Paulus Venetus, Kráy tameczny Katay, czyli Kytay názwany, pierwszy światu odkrył, potym inni cum Lumine Wiary Swiętey tam záwitali, iuż tam quondam wznieconey, y znowu zgaszoney. AZYA. O Chińskim Państwie. AZYA. O Chińskim Państwie.
ZIEMIA w CHINACH Beata terra
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 605
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Płynie przez ten Kraj rzeka Nubia, która dała imię całemu krajowi. VII. Kraina Afryki, jest ABYSSYNA, albo ABASSja, alias Etiopia, albo MURZYŃSKA ZIEMIA WYŻszA, czyli DALSZA, a raczej. ABYSSYŃSKIE IMPERIUM.
MOnarcha Abasyj, albo Murzyńskiej Ziemi Wyższej, od Patriotów nazwany jest Magnus Negusch, to jest Cesarz: Europejczykowie nazywają go ABYSSYŃSKIM Imperatorem, nad 16. a według Kirchera nad 27. Królestwami panującym: z których te znaczniejsze: Dafila, Barnagaso, Dangali, Dobas, Trigemahon, Ambiancantiva, Vangue, Bagamidri, Belegvanze, Angote, Balli, Fatygar, Olabi, Baru, Gemen, Fungi, Tirut, Malemba, A
Płynie przez ten Kray rzeka Nubia, ktorá dałá imię całemu kráiowi. VII. Kráina Afryki, iest ABYSSYNA, albo ABASSYA, aliàs AEthiopia, albo MURZYNSKA ZIEMIA WYSZSZA, czyli DALSZA, á raczey. ABYSSYNSKIE IMPERIUM.
MOnárcha Abasyi, albo Murzyńskiey Ziemi Wyższey, od Patriotow názwany iest Magnus Negusch, to iest Cesarz: Europeyczykowie názywáią go ABYSSYNSKIM Imperatorem, nád 16. á według Kirchera nád 27. Krolestwámi panuiącym: z ktorych te znácznieysze: Dafila, Barnagaso, Dangali, Dobas, Trigemahon, Ambiancantiva, Vangue, Bagamidri, Belegvanze, Angote, Balli, Fatigar, Olabi, Baru, Gemen, Fungi, Tirut, Malemba, A
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 633
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Grudniu, Styczniu, Lutym, w które tam czasy jest ciepło mierne, a w gorąco ustaje. Ioannes Leo Kupiec Wenecki mieszkając lat 20. w Kajrze, przyznaje, że przez dwie niedzieli, co dnia po 20. tysięcy ludzi umierało, co uczyni 280. tysięcy przez dwie niedzieli. W tych miesiącach zaraźliwych, Europejczykowie do domów się wracają, w czasy, gdy mniej szkodzi zaraza, redytury. AFRYKA. O Egipskim Królestwie. AFRYKA. O Egipskim Królestwie, AFRYKA. O Egipskim Królestwie. JACY RZĄDCY EgipSCY byli ab Origine Królestwa.
Rządców tutejszych wywodzą Meneton, Euzebiusz, Berosus, Herodotus, Filo, Josefus, z których tylko namienię
Grudniu, Styczniu, Lutym, w ktore tam czásy iest ciepło mierne, á w gorąco ustaie. Ioannes Leo Kupiec Wenecki mieszkáiąc lat 20. w Kayrze, przyznáie, że przez dwie niedźieli, co dnia po 20. tysięcy ludźi umieráło, co uczyni 280. tysięcy przez dwie niedźieli. W tych miesiącach zaráźliwych, Europeyczykowie do domow się wrácaią, w czásy, gdy mniey szkodźi zaráza, redituri. AFRYKA. O Egypskim Krolestwie. AFRYKA. O Egypskim Krolestwie, AFRYKA. O Egypskim Krolestwie. IACY RZĄDCY EGYPSCY byli ab Origine Krolestwá.
Rządcow tuteyszych wywodzą Meneton, Euzebiusz, Berosus, Herodotus, Philo, Iosephus, z ktorych tylko námienię
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 636
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
, Ryb, Ptastwa zalecona, której Stolicą jest Miasto Manoa del Dorado Królika tamecznego bardzo bogatego rezydencja, którego być mniemają z Familii Inków Królów Perwańskich, tu przez Hiszpanów zapędzonej. Kraju tego w pośrzodku nikt należycie nie zlustrował, co brzegiem to dociekli, że tam Carybes mieszkali, tu także zbiegli, dla tego kraj brzegowy Europejczykowie Karybaną nazwali, gdzie Francuzi, Anglikowie, Holandowie wiele pozakładali Fortec, i tam nie mało kupują Jedwabiu, Bawełny, Cukru, Tutiunu, Drzewa Bryzelii, Aloesu, Balsamu, Cytryny Pomarańcz. AMERYKA. O Kraju Amazonum.
III. Kraina POŁUDNIOWEJ AMERYKI jest Kraj AMAZONUM, albo ORELHANA, nie owych sławnych AMAZONEK Azjatyckich,
, Ryb, Ptastwa záleconá, ktorey Stolicą iest Miasto Manoa del Dorado Krolika támecznego bardzo bogátego rezydencya, ktorego bydź mniemaią z Familii Inkow Krolow Perwańskich, tu przez Hiszpanow zápędzoney. Kráiu tego w pośrzodku nikt náleżycie nie zlustrował, co brzegiem to dociekli, że tam Caribes mieszkáli, tu także zbiegli, dla tego kráy brzegowy Europeyczykowie Karibaną názwáli, gdźie Fráncuzi, Anglikowie, Hollandowie wiele pozákładali Fortec, y tam nie máło kupuią Iedwábiu, Bawełny, Cukru, Tutiunu, Drzewá Bryzelii, Alòésu, Balsamu, Cytryny Pomaráńcz. AMERYKA. O Kraiu Amazonum.
III. Kráina POŁUDNIOWEY AMERYKI iest Kráy AMAZONUM, albo ORELHANA, nie owych sławnych AMAZONEK Azyatyckich,
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 674
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Mszy Świętej od nich, wlot się do żywego w pługu wzięli woła, trzy zjedli ćwierci.
VI. Kraina Australnej Ameryki jest TERRA MAGELLANICA inaczej Terra Australis, najostatniejsza ku Południowi w Ameryce od Ferdynanda Magellanesa Roku 1520. znaleziona i rzeczona, wielkich ludzi na stop 10. rosłych, imieniem Patagones w sobie mająca. Stąd Europejczykowie żadnych nie spodziewają się awantażów, dla tego mniej o nią dbają. Dwie Fortece Hiszpani tam wystawili, to jest Nombre IESU, i Filipe ville, innym Nacjom w ten nowy Kraj praecludendo ingres ale dla zbytniego zimna, i głodnego kraju, przytym dzikich Obywatelów, i te od Hiszpanów poniechane fortece. Kto chce,
Mszy Swiętey od nich, wlot się do żywego w pługu wźieli woła, trzy ziedli ćwierci.
VI. Kráina Austrálney Ameryki iest TERRA MAGELLANICA ináczey Terra Australis, náyostatnieyszá ku Południowi w Ameryce od Ferdynánda Magellanesa Roku 1520. ználeźioná y rzeczona, wielkich ludźi ná stop 10. rosłych, imieniem Patagones w sobie maiąca. Ztąd Europeyczykowie żadnych nie spodźiewáią się awántażow, dla tego mniey o nię dbáią. Dwie Fortece Hiszpáni tam wystáwili, to iest Nombre IESU, y Philippe ville, innym Nácyom w ten nowy Kráy praecludendo ingres ale dla zbytniego zimná, y głodnego kráiu, przytym dźikich Obywátelow, y te od Hiszpanow poniechane fortece. Kto chce,
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 676
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
mając żadnego wstydu tak jak i białegłowy. W tym zaś mają pochwałę, że są dla Cudzoziemców ludzcy, i grzeczni, i stateczni w posiedzeniu, cokolwiek zaś mają złych nałogów, to wszystko z przyczyny pomieszanych u nich Narodów, bo tam są Grecy, Żydzi, Turcy, Persowie, Indowie, Tatarowie, Moskale, Europejczykowie, i większa część Armenów się znajduje, jak samych Georgienów, i są najbogatsi, bo najwięcej ich jest oficjalistami. Georgienowie są przytym pyszni, wspaniałego animuszu, ale są tak nieprzyjaźni Ormianom i nie lubia ich zwyczajów, jak u nas żydzi są w nienawiści, i nigdy się z niemi nie łączą ani koligują.
máiąc żadnego wstydu ták iák y białegłowy. W tym záś máią pochwałę, że są dla Cudzoziemcow ludzcy, y grzeczni, y státeczni w posiedzeniu, cokolwiek záś máią złych náłogow, to wszystko z przyczyny pomieszánych u nich Národow, bo tám są Grecy, Zydzi, Turcy, Persowie, Indowie, Tátárowie, Moskale, Europeyczykowie, y większa część Armenow się znayduie, iák sámych Georgienow, y są naybogátsi, bo naywięcey ich iest officyálistámi. Georgienowie są przytym pyszni, wspániáłego animuszu, ále są ták nieprzyiáźni Ormiánom y nie lubia ich zwyczáiow, iák u nas żydzi są w nienawiści, y nigdy się z niemi nie łączą áni kolliguią.
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 556
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
