oddawał. Ej, Boże, jak Twe liczyć dobrodziejstwa? Z temi Lata się wszytkie moje wiodły na tej ziemi. Ani w żadnym królestwie mór, wojska, rozboje Broniły dróg, boś dawał przeżegnanie swoje. Raz jeden i nie postał nigdy na mym ciele. Zawżdym się cało wracał, chociam zjeździł wiele Europskich państw, aż nawet wtenczas, kiedym swego, Zły człowiek, winowajcę dusił za dług jego. Nie takeś winowajcy Ty, mnie, płacił swemu, Iżeś Pan miłosierdziem sławny światu wszemu. Cud-eś i wtenczas sprawił, bo trzem czapkowali Kilkadziesiąt, co nas trzech brać byli zjechali, leszcze dobrze nie
oddawał. Ej, Boże, jak Twe liczyć dobrodziejstwa? Z temi Lata się wszytkie moje wiodły na tej ziemi. Ani w żadnym królestwie mór, wojska, rozboje Broniły dróg, boś dawał przeżegnanie swoje. Raz jeden i nie postał nigdy na mym ciele. Zawżdym się cało wracał, chociam zjeździł wiele Europskich państw, aż nawet wtenczas, kiedym swego, Zły człowiek, winowajcę dusił za dług jego. Nie takeś winowajcy Ty, mnie, płacił swemu, Iżeś Pan miłosierdziem sławny światu wszemu. Cud-eś i wtenczas sprawił, bo trzem czapkowali Kilkadziesiąt, co nas trzech brać byli zjechali, leszcze dobrze nie
Skrót tekstu: ArciszLamBar_I
Strona: 380
Tytuł:
Lament
Autor:
Krzysztof Arciszewski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1622
Data wydania (nie wcześniej niż):
1622
Data wydania (nie później niż):
1622
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Poeci polskiego baroku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jadwiga Sokołowska, Kazimiera Żukowska
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1965
do takiej zacności i doskonałości/ iż nie zdadzą się być jednegoż kształtu te nasze z tamtemi/ co u owych Barbarów znajdują się. Lecz ani Afryka/ ani Azja/ nie mają nic godnego wczymby się równać miały z misterstwem około postępków pod niepogodą morzką/ które wynalezione jest w stronie Amalfów: także z przewagą ludzi Europskich w żegłowaniu/ za którą Hiszpani/ mając wodza jednego Włocha/ pokazali nowy świat; a Portugalczykowie zaś obiachali brzegi wszytkiej Afryki/ i znaleźli drogi i kraje niezliczone/ których nigdy nie znali starzy. i zaprawdę niemasz nic/ co by lepiej okazowało/ i siłę dowcipu ludzkiego/ i męstwo animuszu; jako jest nauka
do tákiey zacnośći y doskonáłośći/ iż nie zdádzą się bydź iednegoż ksztáłtu te násze z támtemi/ co v owych Bárbárow znáyduią się. Lecz áni Afryká/ áni Azyá/ nie máią nic godnego wczymby się rownáć miáły z misterstwem około postępkow pod niepogodą morzką/ ktore wynáleźione iest w stronie Amálfow: tákże z przewágą ludźi Europskich w żegłowániu/ zá ktorą Hiszpani/ máiąc wodzá iednego Włochá/ pokazáli nowy świát; á Portugálczykowie záś obiácháli brzegi wszytkiey Afryki/ y ználeźli drogi y kráie niezliczone/ ktorych nigdy nie ználi stárzy. y záprawdę niemász nic/ co by lepiey okazowáło/ y śiłę dowćipu ludzkiego/ y męstwo ánimuszu; iáko iest náuká
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 2
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
się owa część/ która leży nad Włoskim morzem/ i przezwana tak jest od swego głównego miasta: a dzieli się od Italii rzekami Varo/ i Alej. Allobrogowie mieszkali w kraju/ który dziś zowią Sauoją/ i Delfinatem. Francja tedy/ mówiąc powszechnie/ ma się poczytać za jednę z obfitych/ i szczęśliwych Prowincyj Europskich/ tak względem zdrowego powietrza/ jako i względem żyżności gruntów. Gallia Narbońska (która dziś ma w sobie krainę Pomorską/ nazwaną Linguadokę/ i wszystkę Prowincją) iż się wydała ku Południowi/ dla tego jest dosyć ciepła: i oprócz inszych owoców/ rodzi też oliwę/ i figi w dostatku. W inszych krainach Francuskich
się owá część/ ktora leży nád Włoskim morzem/ y przezwána ták iest od swego głownego miástá: á dźieli się od Itáliey rzekámi Varo/ y Aley. Allobrogowie mieszkáli w kráiu/ ktory dźiś zowią Sáuoią/ y Delphinatem. Fráncia tedy/ mowiąc powszechnie/ ma się poczytáć zá iednę z obfitych/ y sczęśliwych Prouinciy Europskich/ ták względem zdrowego powietrza/ iáko y względem żyżnośći gruntow. Gállia Nárbońska (ktora dźiś ma w sobie kráinę Pomorską/ názwáną Linguádokę/ y wszystkę Prouincią) iż się wydáłá ku Południowi/ dla tego iest dosyć ćiepła: y oprocz inszych owocow/ rodzi też oliwę/ y figi w dostátku. W inszych kráinách Fráncuskich
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 26
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
je baczymy na równinie. Rzeka Sonna tam idzie śrzodkiem jego/ a Rodan z boku: a potym się schodzą trochę niżej pospołu: obiedwie te rzeki czynią go barzo mocnym/ i trudny jest przystęp do oblężenia go/ abo do dobywania. Leży na takim miejscu/ które się może nazwać/ Centrum, abo śrzodkiem handlów Europskich. zaczym niemasz miasta/ kędyby bankierów/ abo tych co pieniędzmi robią/ więcej było/ jako tu. Pierwszej części. Europa. DELFINAT.
DZieli się na dolny i górny: tamten graniczy z Lugdunem i z Rodanem/ a ten z Sauoją/ i z Prowincją: Tamtego/ jeśli upatrować będziesz władzą duchowną
ie baczymy ná rowninie. Rzeká Sonná tám idźie śrzodkiem iego/ á Rodan z boku: á potym się schodzą trochę niżey pospołu: obiedwie te rzeki czynią go bárzo mocnym/ y trudny iest przystęp do oblężenia go/ ábo do dobywánia. Leży ná tákim mieyscu/ ktore się może názwáć/ Centrum, ábo śrzodkiem hándlow Europskich. záczym niemász miásta/ kędyby bánkierow/ ábo tych co pieniądzmi robią/ więcey było/ iáko tu. Pierwszey częśći. Europá. DELFINAT.
DZieli się ná dolny y gorny: támten grániczy z Lugdunem y z Rodanem/ á ten z Sauoią/ y z Prouincią: Támtego/ iesli vpátrowáć będźiesz władzą duchowną
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 48
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
wielki: jest także dom pospolity/ abo Ratusz miejscki/ nie mniejszej piękności. A przy nim jest zegar/ który oprócz godzin/ pokazuje też bieg księżyca/ i wszytkich Planet/ miesiące/ i czasy roczne. Rządzi się też to miasto takimi pięknymi porządkami/ i takimi prawy/ iż może mieć zazdrość u innych Rzeczypospolitych Europskich/ choć też dobrze postanowionych. Mons jest głową Prowincji. Valencina rządzi się miernie. Insze miasta znaczniejsze są/ Kwesnoj/ Landresi/ Auenes/ Marynborgo/ Filipouilla/ (te dwie są nie dawne) dla fortece w nich potężnej: Beaumont zaś i Bins dla wesołości. Niderland. Pierwsze księgi. Pierwszej części, Europa
wielki: iest tákże dom pospolity/ ábo Ratusz mieyscki/ nie mnieyszey pięknośći. A przy nim iest zegar/ ktory oprocz godźin/ pokázuie też bieg kśiężycá/ y wszytkich Plánet/ mieśiące/ y czásy roczne. Rządźi się też to miásto tákimi pięknymi porządkámi/ y tákimi práwy/ iż może mieć zazdrość v innych Rzeczypospolitych Europskich/ choć też dobrze postánowionych. Mons iest głową Prowinciey. Válenciná rządźi się miernie. Insze miástá znácznieysze są/ Quesnoy/ Lándresi/ Auenes/ Márinborgo/ Philippouillá/ (te dwie są nie dawne) dla fortece w nich potężney: Beaumont záś y Bins dla wesołośći. Niderland. Pierwsze kśięgi. Pierwszey częśći, Europá
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 83
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
i zwierzchnią/ i Bregalią/ która ma około 25. Communitates liberrimas. Trzecia Liga ciągnie się aż ku granicom Tirolskim/ a ma krainę już ostrzejszą i nieurodzajniejszą nad inne. Pod Grizonami jest Valtellina/ kędy acz mówią po Włosku/ jednak zdało mi się tu ją położyć. Jest to Valtellina/ jedna z lepszych dolin Europskich/ pełno mając pszenice/ bydła/ win osobliwych/ Casztellów i miast wielkich/ w których znajduje się około sta tysięcy ludzi. Miejsca tam sławniejsze są te: Bormio/ Sondrio/ Tirano/ Posclaujo/ Morbenio. Graniczy z Valtelliną dolina Chiauenne, gdzie też jest miasto Puir. Bywały pod mocą ty obiedwie u Viscontów/
y zwierzchnią/ y Bregálią/ ktora ma około 25. Communitates liberrimas. Trzećia Ligá ćiągnie się áż ku gránicom Tirolskim/ á ma kráinę iuż ostrzeyszą y nievrodzáynieyszą nád inne. Pod Grizonámi iest Váltelliná/ kędy ácz mowią po Włosku/ iednák zdáło mi się tu ią położyć. Iest to Váltelliná/ iedná z lepszych dolin Europskich/ pełno máiąc pszenice/ bydłá/ win osobliwych/ Cásztellow y miast wielkich/ w ktorych znáyduie się około stá tyśięcy ludźi. Mieyscá tám sławnieysze są te: Bormio/ Sondrio/ Tiráno/ Poscláuio/ Morbenio. Grániczy z Váltelliną doliná Chiauennae, gdźie też iest miásto Puir. Bywáły pod mocą ty obiedwie v Viscontow/
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 110
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
barzo grzeczne miasto/ ale jest jakby wieża skąd piękny prospekt z góry. Germania. Pierwsze księgi. NORYMBERG, FRANCONIA.
PRzy granicach Szwabskich/ Bawarskich/ i Frankońskich leży Norymberg/ w miejscu piaszczystym i nie urodzajnym: przetoż ma lud barzo kupiecki i zmyślny/ tak iż wystawili swą ojczyznę jak jedno z bogatych miast Europskich. Idzie przezeń rzeka Penits/ na której jest 60. młynów. Rząd w nim jest Arystokratski/ bo tam jest 24. Familij starych do rządów: skąd wybierają 26. osób/ z których bywa Senat: a z tych zaś wybierają 13. którzy należą do tajemnej rady. Nie mają miejsca żadnego w Rzeczypospolitej
bárzo grzeczne miásto/ ále iest iákby wieżá zkąd piękny prospekt z gory. Germania. Pierwsze kśięgi. NORIMBERG, FRANCONIA.
PRzy gránicách Szwabskich/ Báwárskich/ y Fránkońskich leży Norimberg/ w mieyscu piasczystym y nie vrodzáynym: przetoż ma lud bárzo kupiecki y zmyślny/ ták iż wystáwili swą oyczyznę iák iedno z bogátych miast Europskich. Idźie przezeń rzeká Penits/ ná ktorey iest 60. młynow. Rząd w nim iest Aristokrátski/ bo tám iest 24. Fámiliy stárych do rządow: skąd wybieráią 26. osob/ z ktorych bywa Senat: á z tych záś wybieráią 13. ktorzy należą do táiemney rády. Nie máią mieyscá żadnego w Rzeczypospolitey
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 133
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
otrzymał na tamtym morzu przeciw Marco Antoniemu. Z drugiej strony jest Promontorium Atium, dziś go zowią Figalo. Pierwszej części, Europa. Grecja.
AToż weszlismy/ nie opowiadając się do Grecji/ Prowincji tak zawołanej i sławnej u starych Historyków. I zaprawdę pojźrzyszli na jej położenie/ jest jedna nie tylko z lepiej pomiarkowanych części Europskich/ ale też i z weselszych. Gdyż jest i tak oblana wielą rzek/ i jakby ozdobiona i okrążona na wielu miejsc morzem/ iż niemasz Prowincji/ ani obfitszej w zboże pastwiska/ pszenicę/ bydło; ani sposobniejszej i dla odbytu swych bogactw/ i dla nabycia cudzych. co pokazują na oko/ bez zalotów
otrzymał ná támtym morzu przećiw Marco Antoniemu. Z drugiey strony iest Promontorium Attium, dźiś go zowią Figalo. Pierwszey częśći, Europá. GRAECIA.
AToż weszlismy/ nie opowiádáiąc się do Graeciey/ Prouinciey ták záwołáney y sławney v stárych Historikow. Y záprawdę poyźrzyszli ná iey położenie/ iest iedná nie tylko z lepiey pomiárkowánych częśći Europskich/ ále też y z weselszych. Gdyż iest y ták oblána wielą rzek/ y iákby ozdobiona y okrążona ná wielu mieysc morzem/ iż niemász Prouinciey/ áni obfitszey w zboże pástwiská/ pszenicę/ bydło; áni sposobnieyszey y dla odbytu swych bogactw/ y dla nábyćia cudzych. co pokázuią ná oko/ bez zálotow
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 138
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
, valentados, como cieruos, Chyżi/ mocni/ jako jelenie/ Al coniugal amor muy sometidos Do małżeńskiej miłości barzo skłonni. Pierwszej części, Nowy świat. Zona torrida. Czwarte księgi.
Przetoż potrzeba przyznać/ iż tamci/ za jaką nawałnością z Ghineej/ abo z Etiopiej/ tam przybyli. Z krajów przedniejszych Europskich/ nie zda się żeby tam przybyć miał który naród przed Columbusem: bo nie znajduje się we wszytkich tamtych krajach żaden znak pisma/ ani inszych rzeczy Europskich: a do tego/ iż niemasz jeszcze więcej 200. lat/ jako więtsza część wysep/ które leżą miedzy naszym światem i tamtym/ była pusta/ jako
, valentados, como cieruos, Chyźi/ mocni/ iáko ielenie/ Al coniugal amor muy sometidos Do małżeńskiey miłośći bárzo skłonni. Pierwszey częśći, Nowy świát. Zoná torrida. Czwarte kśięgi.
Przetoż potrzebá przyznáć/ iż támći/ zá iáką nawáłnośćią z Ghineey/ ábo z AEthyopiey/ tám przybyli. Z kráiow przednieyszych Europskich/ nie zda się żeby tám przybyć miał ktory narod przed Columbusem: bo nie znáyduie się we wszytkich támtych kráiách żaden znák pismá/ áni inszych rzeczy Europskich: á do tego/ iż niemász iescze więcey 200. lat/ iáko więtsza część wysep/ ktore leżą miedzy nászym świátem y támtym/ byłá pusta/ iáko
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 273
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
. Zona torrida. Czwarte księgi.
Przetoż potrzeba przyznać/ iż tamci/ za jaką nawałnością z Ghineej/ abo z Etiopiej/ tam przybyli. Z krajów przedniejszych Europskich/ nie zda się żeby tam przybyć miał który naród przed Columbusem: bo nie znajduje się we wszytkich tamtych krajach żaden znak pisma/ ani inszych rzeczy Europskich: a do tego/ iż niemasz jeszcze więcej 200. lat/ jako więtsza część wysep/ które leżą miedzy naszym światem i tamtym/ była pusta/ jako wyspy Terzere/ i Madera/ i Caput viryde, i ś. Tomasza/ i insze tamtego morza. Zamknimy tedy/ iż w nowym świecie mieszkali naprzód
. Zoná torrida. Czwarte kśięgi.
Przetoż potrzebá przyznáć/ iż támći/ zá iáką nawáłnośćią z Ghineey/ ábo z AEthyopiey/ tám przybyli. Z kráiow przednieyszych Europskich/ nie zda się żeby tám przybyć miał ktory narod przed Columbusem: bo nie znáyduie się we wszytkich támtych kráiách żaden znák pismá/ áni inszych rzeczy Europskich: á do tego/ iż niemász iescze więcey 200. lat/ iáko więtsza część wysep/ ktore leżą miedzy nászym świátem y támtym/ byłá pusta/ iáko wyspy Terzere/ y Máderá/ y Caput viride, y ś. Thomaszá/ y insze támtego morzá. Zámknimy tedy/ iż w nowym świećie mieszkáli naprzod
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 273
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
