barzo niemałej wielkości, ale wyśmienitości roboty magnae godnego specjału admirationis. Samych baszt wyśmienitych kościelnych trzydzieście kilka wyśmienicie zliczyć może, quae supereminent urbi.
Z przyjazdu i wyjazdu perspektywa wielce delektująca oczy, jako i wszytka droga 71 od Bolonii aż do Mediolanu miedzy kanałami kopanemi, drzewami różnych fruktów sadzonemi, jako to figami, orzechami włoskiemi i innemi, winnicami wyśmienitemi, rolami bujnemi, pałacami, miasteczkami porządnemi, wsiami ozdobnemi, miastami barzo gęstemi, tak iż miedzy drzewami od jednego miasta, w tak wielkiej równinie, aż do drugiego jest perspektywa, w których tak akomodowane najwyższe miasta wieże, iż w końcu owej drogi
barzo niemałej wielkości, ale wyśmienitości roboty magnae godnego specjału admirationis. Samych baszt wyśmienitych kościelnych trzydzieście kilka wyśmienicie zliczyć może, quae supereminent urbi.
Z przyjazdu i wyjazdu perspektywa wielce delektująca oczy, jako i wszytka droga 71 od Boloniej aż do Mediolanu miedzy kanałami kopanemi, drzewami różnych fruktów sadzonemi, jako to figami, orzechami włoskiemi i innemi, winnicami wyśmienitemi, rolami bujnemi, pałacami, miasteczkami porządnemi, wsiami ozdobnemi, miastami barzo gęstemi, tak iż miedzy drzewami od jednego miasta, w tak wielkiej równinie, aż do drugiego jest perspektywa, w których tak akomodowane najwyższe miasta wieże, iż w końcu owej drogi
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 259
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
: lepiej servire, niżeli tak w nich regnare.
Materia koron była złoto, srebro, inne kruszce, materie drogie, płótna, biesiory, kamienie drogie, kwiaty, zioła, gałęzie, pióra. Rzeki starożytna superstycia, i teraźniejsza emblematyczna nauka koronuje wieńcami, z trzciny; Jesień jabłkami, Bachusa winnym liściem; Saturna figami, iż je wynalazł, Charites Boginie rożami, Wenere myrtem, Minerwe oliwą, czyste osoby jodłą. U Ateńczyków, za kalumnie, i zdradę komu uczynioną według prawa Churondy w myrtowej po mieście wodzono koronie, według Diodora Sycylijskiego lib: 12. Kapłani też Bogów słuzbie poswięceni coraz inne na głowach mieli korony, pro diversitate
: lepiey servire, niżeli tak w nich regnare.
Materya koron była złoto, srebro, inne kruszce, materye drogie, płutna, biesiory, kamienie drogie, kwiaty, zioła, gałęzie, piora. Rzeki starożytna superstycia, y teraznieysza emblematyćżna nauka koronuie wieńcami, z trzciny; Iesien iabłkami, Bachusa winnym liściem; Saturna figami, iż ie wynalazł, Charites Boginie ròżami, Wenere myrtem, Minerwe oliwą, cżyste osoby iodłą. U Ateńcżykow, za kalumnie, y zdradę komu uczynioną według prawa Churondy w myrtowey po mieście wodzono koronie, według Diodora Sycyliyskiego lib: 12. Kapłani też Bogow słuzbie poswięceni coraz inne na głowach mieli korony, pro diversitate
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 79
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
te drzewo puszcza korzenie, prędko też niszczeje, i starzeje się. Frukt wydaje mały, ale liście wielkie formą tarczy, a wydaje bez kwiatu i to jeszcze, niżeli listki wypuści. Drzewo same, że go toczą robacy na nic się nie zdaje. Cyrenensów nacja w Afryce Bożków swoich i boginie nad rolą przełożone, figami koronowali, a to in praemium, że te drzewko w Egipcie siedm razy owoc rodzi według Solina cap: 34. W Hirkanii vulgo Gilan części Perskiej, tak są urodzajne Figi, że jedna wyda fig 270. korców. Indyjskie zaś figi tak wielkie i rozkoszne, że koło samego pniaka albo odziomka grubości jest sześćdziesiąt kroków
te drzewo puszcza korzenie, prętko też niszczeie, y starzeie się. Frukt wydaie mały, ale liście wielkie formą tarczy, á wydaie bez kwiatu y to ieszcze, niżeli listki wypuści. Drzewo sáme, że go toczą robacy na nic się nie zdaie. Cyrenensow nacya w Afryce Bożkow swoich y boginie nad rolą przełożone, figami koronowali, á to in praemium, że te drzewko w Egypcie siedm razy owoc rodzi według Solina cap: 34. W Hirkanii vulgo Gilan części Perskiey, tak są urodzayne Figi, że iedna wyda fig 270. korcow. Indiyskie zaś figi tak wielkie y roskoszne, że koło samego pniaka albo odziomka grubości iest sześćdziesiąt krokow
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 326
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
figi, że zimę i lato reprezentują: przez jedne bowiem pół roku, jedna część i strona drzewa bywa cale bez liścia, a druga połowa, liściem się pięknie popisuje. Iosephus Acosta libr. 4. Histor: In-- O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
dic: cap. 32. Za Pogańskich czasów pierwszego miesiąca figami i miodem przaśnym Egipcianie Merkuriuszowi ofiary czynili, intonując: Dulcis est veritas; od tego Bożka, Posła innych Bogów prawdy oczekując według Pieriusa libr. 53. cap. 41. Tego to drzewa liściem Adam wstyd swój zakrył w Raju, a Chrystus w Ewangelii, nie płodną przeklął figę.
GOSSIPIUM alias Bawełna drzewo nie wielkie
figi, że zimę y lato reprezentuią: przez iedne bowiem puł roku, iedna część y strona drzewa bywa cale bez liścia, á druga połowa, liściem się pięknie popisuie. Iosephus Acosta libr. 4. Histor: In-- O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
dic: cap. 32. Za Pogańskich czasow pierwszego miesiąca figami y miodem przasnym Egypcianie Merkuryuszowi ofiary czynili, intonuiąc: Dulcis est veritas; od tego Bożka, Posła innych Bogow prawdy oczekuiąc według Pieriusa libr. 53. cap. 41. Tego to drzewa liściem Adam wstyd swoy zakrył w Raiu, á Chrystus w Ewangelii, nie płodną przeklął figę.
GOSSIPIUM alias Bawełna drzewo nie wielkie
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 327
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
narodził Aleksander Severus, potym Cesarz, w jednym roku laurowe drzewo, Perskie drzewo, to jest brzoskinę przerosło, O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
czyniąc omen nowo urodzonemu Cesarzowi, że on potym miał Persów zwyciężyć, według Pliniusza. Niegdy pospulstwo Rzymskie Magistratowi swemu pierwszych dni Ianuarii, alias po kolędzie, laurowe liście z figami, zdrowia życząc dobrego ofiarowało, według tegoż Autora. Gałązki jego, szaty od mulów prezerwują.
LOTOS obrostnica drzewko do gruszy podobne. W Egipcie rośnie w głąb na brzegach Nilem rzeką zmoczonych, frukt mając podobny do makowych główek, a nasienie w nim jak proso: z którego chleb tam robią. Kwitnie biało,
narodził Alexander Severus, potym Cesarz, w iednym roku laurowe drzewo, Perskie drzewo, to iest brzoskinę przerosło, O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
czyniąc omen nowo urodzonemu Cesarzowi, że on potym miał Persow zwyciężyć, według Pliniusza. Niegdy pospulstwo Rzymskie Magistratowi swemu pierwszych dni Ianuarii, alias po kolędzie, laurowe liście z figami, zdrowia życząc dobrego ofiarowało, według tegoż Autora. Gałązki iego, szaty od mulow prezerwuią.
LOTOS obrostnica drzewko do gruszy podobne. W Egypcie rośnie w głąb na brzegach Nilem rzeką zmocżonych, frukt maiąc podobny do makowych głowek, á nasienie w nim iak proso: z ktorego chleb tam robią. Kwitnie biało,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 329
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
różnie fornerowane. Cień pod tym drzewem spiącemu szkodzi, różne wprowadza niemocy według Dioskorydesa. Olej z orzechów biją, ale sprawuje dychawicę, dla zbytniej tłustości. Bardzo wychsłe i stare w tłustość się zamieniają i szkodzą, głowy sprawują boleści: czemu zabiegając, jąderka mocz przez noc obrawszy ze skorki, a tak zdrowsze, z figami jedzone contra venenum valent. Laskowe orzechy są zimniejszej natury niż włoskie, i trudniejsze do strawienia, i nie ry- O Ekonomice, mianowicie o Drzewach.
chło zstępują ad secessum, obrane ze skorek albo płonek nie tak szkodzą, pomagają na kaszel, z miodem zmieszane wprzód je utłukszy. Mogą się konserwować jak świeże, w
roznie fornerowane. Cień pod tym drzewem spiącemu szkodzi, rożne wprowadza niemocy według Dioskorydesa. Oley z orzechow biią, ale sprawuie dychawicę, dla zbytniey tłustości. Bardzo wychsłe y stare w tłustość się zamieniaią y szkodzą, głowy sprawuią boleści: cżemu zabiegaiąc, iąderka mocz przez noc obrawszy ze skorki, á tak zdrowsze, z figami iedzone contra venenum valent. Laskowe orzechy są zimnieyszey natury niż włoskie, y trudnieysze do strawienia, y nie ry- O Ekonomice, mianowicie o Drzewach.
chło zstępuią ad secessum, obrane ze skorek albo płonek nie tak szkodzą, pomagaią na kaszel, z miodem zmieszane wprzod ie utłukszy. Mogą się konserwować iak swieże, w
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 386
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
z dostatkiem masła i cukru: po której na wieczerzy pić trzeba/ ale koniecznie gdy nie inszego nie używamy/ tedy zawżdy piwo na wieczerzy wprzód pić trzeba/ i choćby co rzadkiego dla jedzenia takiego było/ tedy piwo w przód pite sieła może i czyni. Śliwki też słodkie napół z rożynkami drobnymi/ i z figami (te na toż naczczo i przed wieczerzą jedzone dobre) warzone z masłem/ i ocukrowane odwilżają/ ale lepiej w przód polewki trunek dobry z tych śliwek/ bądź naczczo/ bądź na wieczerzej wypić/ a potym rożynkij śliwki jedzione większy skutek czynią/ jednak na nie wtąż pić trzeba/ a przy słabym żołądku wino wolne
z dostátkiem másła y cukru: po ktorey ná wieczerzy pić trzebá/ ále koniecznie gdy nie inszego nie vżywamy/ tedy záwżdy piwo ná wieczerzy wprzod pić trzebá/ y choćby co rzadkiego dla iedzenia tákiego było/ tedy piwo w przod pite śiełá może y czyni. Sliwki też słodkie nápoł z rożynkámi drobnymi/ y z figámi (te ná toż náczczo y przed wieczerzą iedzone dobre) wárzone z másłem/ y ocúkrowáne odwilżáią/ ale lepiey w przod polewki trunek dobry z tych śliwek/ bądź náczczo/ bądź na wieczerzey wypić/ á potym rożynkiy śliwki iedzione większy skutek czynią/ iednák ná nie wtąż pić trzebá/ á przy słábym żołądku wino wolne
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: D
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
odwarz/ ochędoż/ oczesnaną Rybę zrysuj/ we dzwona pokraj/ włóż w kociołek albo rynkę cebule i pietruszki drobno zasol/ odwarz/ a gdy odewre/ włóż Kasztany/ wlej Wina/ Oliwy albo Masła/ Cukru/ Pieprzu/ Cynamonu/ Gałki/ przywarz/ a daj na Stół. XXII. Ryby z Figami suchemi także gotuj. XXIII. Z Dachtelami Ryby także gotuj, które w pół poprzekrawaj a Octu do Wina trochę przydaj. XXIV, Ryby z Bronellami także gotuj. XV. Ryby z Kaparami także gotuj, tylko Rożenków drobnych przydaj. XXVI. Ryby z Pinellami.
Oczesane Ryby zrysuj/ a na dzwona pokraj/ cebule
odwarz/ ochędoż/ oczesnáną Rybę zrysuy/ we dzwoná pokray/ włoż w koćiołek albo rynkę cebule y pietruszki drobno zásol/ odwarz/ á gdy odewre/ włoż Kásztány/ wley Winá/ Oliwy álbo Másłá/ Cukru/ Pieprzu/ Cynamonu/ Gałki/ przywarz/ á day ná Stoł. XXII. Ryby z Figámi suchemi tákże gotuy. XXIII. Z Dáchtelámi Ryby tákże gotuy, ktore w puł poprzekráwáy á Octu do Winá trochę przyday. XXIV, Ryby z Bronellámi tákże gotuy. XV. Ryby z Kapárámi tákże gotuy, tylko Rożenkow drobnych przyday. XXVI. Ryby z Pinellámi.
Oczesáne Ryby zrysuy/ á ná dzwoná pokray/ cebule
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 51
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
nakraj/ włóż w rynkę/ przydawszy Masła/ Cukru/ Rożenków obojga/ Cynamonu/ a przesmazywszy to społem nakładaj Tort/ i Kopertę daj piękną/ upiecz/ a daj pocukrowawszy na Stół. LII. Tort z Gruszkami także. LIII. Tort Poziomkami także. LIV. Tort z Wiśniami także. LV. Tort z Figami także. LVI. Tort z Bronellami także. LVII. Tort z Dachtellami także. LVIII. Tort Agrestowy także. LIX. Tort Brzoskwiniowy także. Sta Potraw Mlecznych. LX. Tort z Śliw świezych także LXI. Tort Porzeczkowy także. LXII. Tort Pignowy także. LXIII. Tort z Pistaci.
Weźmij Pistaci/
nákráy/ włoż w rynkę/ przydawszy Másłá/ Cukru/ Rożenkow oboygá/ Cynámonu/ á przesmázywszy to społem nákłáday Tort/ y Kopertę day piękną/ vpiecz/ á day pocukrowawszy ná Stoł. LII. Tort z Gruszkámi tákże. LIII. Tort Poźiomkámi tákże. LIV. Tort z Wiśniámi tákże. LV. Tort z Figámi tákże. LVI. Tort z Bronellami tákże. LVII. Tort z Dáchtellámi tákże. LVIII. Tort Agrestowy także. LIX. Tort Brzoskwiniowy tákże. Stá Potraw Mlecznych. LX. Tort z Sliw świezych tákże LXI. Tort Porzeczkowy tákże. LXII. Tort Pignowy tákże. LXIII. Tort z Pistáći.
Weźmiy Pistáci/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 82
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Potrawą, 21. Frykasa zabielana, 20. Frykasa nie zabielana, tamże. Mleczne Potrawy. Frytata, 34. Francuski Pasztet gorący, 75. Francuski Pasztet na zimnu. 76. Francuskiego Ciasta robienia sposób, także co za sztuki inne z niego być mogą, 78. Formianego Ciasta robienia sposób, 80. z Figami Tort, 82. Figowe Ciasto na Post, 86 G. Mięśne Potrawy: Gąszczu robienia sposób, 15. Grzyby z potrawą, 19. Grzanki odpiekane z potrawą, 27. Grzyby młode z Potrawą, 30. Gruszki tretowane z potrawą, tamże. Gęsi albo Kaczki na zimno, 41. Gęsi w Winie na
Potráwą, 21. Frykássa zábielána, 20. Frykássá nie zábielána, támże. Mleczne Potrawy. Frytátá, 34. Fráncuski Pásztet gorący, 75. Fráncuski Pasztet ná źimnu. 76. Fráncuskiego Ciásta robienia sposob, tákże co zá sztuki inne z niego bydź mogą, 78. Formiánego Ciástá robienia sposob, 80. z Figámi Tort, 82. Figowe Ciasto ná Post, 86 G. Mięśne Potráwy: Gąszczu robienia sposob, 15. Grzyby z potráwą, 19. Grzanki odpiekáne z potráwą, 27. Grzyby młode z Potrawą, 30. Gruszki tretowáne z potrawą, tamże. Gęśi álbo Káczki na źimno, 41. Gęśi w Winie na
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 99
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682