gardle.
W uściech i w gardle rany i dziury leczy. Gnilec.
Także/ Gnilec i opadania dziąsł/ często nią usta ciepło płocząc/ i charkanie czyniąc. Kyły i wrzody francowate.
Kiły/ i wrzody Francowate na wstydliwych członkach/ obojej płci/ goi/ wychędażając i wymywając je nią ciepło/ abo chustki i flejtuszki maczając na nią kładąc/ rychło goi. Syrop Sadców. Syropus Auice. de Eupatorio.
Bywa z tego ziela/ z soku/ syrop w Aptekach czyniony/ ten zowią Syropum de Eupatorio. Auicen. Jedno baczę że rzadko w której Aptece właśnie z tego ziela Sadcu/ a ile u nas w Polsce czyniony bywa:
gárdle.
W vśćiech y w gárdle rány y dźiury leczy. Gnilec.
Tákże/ Gnilec y opadánia dźiąsł/ często nią vstá ćiepło płocząc/ y chárkánie czyniąc. Kyły y wrzody fráncowáte.
Kiły/ y wrzody Fráncowáte ná wstydliwych członkách/ oboiey płći/ goi/ wychędażáiąc y wymywáiąc ie nią ćiepło/ ábo chustki y fleytuszki maczáiąc ná nię kłádąc/ rychło goi. Syrop Sadcow. Syropus Auice. de Eupatorio.
Bywa z tego źiela/ z soku/ syrop w Aptekách czyniony/ ten zowią Syropum de Eupatorio. Auicen. Iedno baczę że rzadko w ktorey Aptece własnie z tego źiela Sadcu/ á ile v nas w Polscze czyniony bywa:
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 284
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ zwłaszcza ze zbytniej gorącości/ zawściąga. Krwią plującym.
Krwią plującym pewnym bywa ratunkiem/ tego ziela sok z Masztyką/ z smoczą krwią/ z glinką pieczętowaną/ a z Rożanym cukrem/ miasto Konfektu używany. Ranom zwierzchnym.
Rany zwierzchnie leczy/ i od przymiotów ognistych broni i zachowuje/ pomazując je nim/ Także flejtuszki w nim maczając a przywijając. Upławom
Uplawy Paniam zawściąga. Wziąć soku Pieniężnikowego/ Babczanego/ po cztery łoty. Wodku Rożanej sześć łotów abo łyżek/ octu łot/ czerwonych koralów/ Burstynu/ czerwonego kamienia/ glinki Ormiańskiej/ Myrtowych jagodek. Kadzidła kramnego po pół łota/ ziemie pieczętowanej/ ileby dosyć było do zagęszczenia
/ zwłasczá ze zbytniey gorącośći/ záwśćiąga. Krwią pluiącym.
Krwią pluiącym pewnym bywa rátunkiem/ tego źiela sok z Másztyką/ z smoczą krwią/ z glinką pieczętowáną/ á z Rożánym cukrem/ miásto Konfektu vżywány. Ránom zwierzchnym.
Rány zwierzchnie leczy/ y od przymiotow ognistych broni y záchowuie/ pomázuiąc ie nim/ Tákże fleytuszki w nim maczáiąc á przywiiáiąc. Vpławom
Vplawy Pániam záwśćiąga. Wźiąć soku Pieniężnikowego/ Bábczánego/ po cztery łoty. Wodku Rożáney sześć łotow ábo łyżek/ octu łot/ czerwonych koralow/ Burstynu/ czerwonego kámieniá/ glinki Ormieńskiey/ Myrtowych iágodek. Kádźidłá kramnego po puł łotá/ źiemie pieczętowáney/ ileby dosyć było do zágęsczenia
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 303
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Braniu dziecinnemu.
Brain/ to jest/ zakażeniu ustek dzieciom w powiciu/ ze złego pokarmu/ jest prędkim ratunkiem/ wymywając im często usteczka tą wodką ciepło/ abo pocierając. Kile i wrzodom francowatym/ na członkach wstydliwych.
Kiły i zawrzedziałość członków wstydliwych obojej płci wysusza i goi/ także nią często wymywając/ a flejtuszki w niej maczane/ przykładając. Wino z Pępawy. Vinum Heptaphyliites vel Tormentiallae Księgi Pierwsze.
Wino z tego ziela może być/ tak jako z Pięciorniku/ które barzo służy Głowie wilgotnej
Wilgotnościam zbytnim w głowie/ wysuszając je i trawiąc. Płucom ropistym.
Płucom zagniłym i ropistym. Suchotom.
Do ustrzeżenia suchot. Paniom dla
. Brániu dźiećinnemu.
Bráin/ to iest/ zákáżeniu vstek dźiećiom w powićiu/ ze złego pokármu/ iest prędkim rátunkiem/ wymywáiąc im często vsteczká tą wodką ćiepło/ ábo poćieráiąc. Kile y wrzodom fráncowátym/ ná członkách wstydliwych.
Kiły y záwrzedźiáłośc członkow wstydliwych oboiey płci wysuszá y goi/ tákże nią często wymywáiąc/ á fleytuszki w niey maczáne/ przykłádáiąc. Wino z Pępáwy. Vinum Heptaphyliites vel Tormentiallae Kśięgi Pierwsze.
Wino z tego źiela możę bydź/ ták iáko z Pięćiorniku/ ktore bárzo służy Głowie wilgotney
Wilgotnośćiam zbytnim w głowie/ wysuszáiąc ie y trawiąc. Płucom ropistym.
Płucom zágniłym y ropistym. Suchotom.
Do vstrzeżenia suchot. Pániom dla
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 314
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
do niego octu mocnego pół kwaterki, smaż aż się ocet wysmaży, zdejmi z ognia, przydaj wosku żółtego, żywice czystej, Łoju kozłowego, każdego po dwa łoty, korzenia żywokostu na subtelny proszek utartego łot, umieszaj dobrze, gdy potrzeba przykładaj na rany, zgoisz każdą należycie, jeżeliby otok znacznie odchodził, przykładaj flejtuszki, a na wierzch plaster. Sposoby leczenia
Item weźmi korzenia Żywokostu świeżego, pokraj, warz dobrze w wodzie, utrzyj, przebij przez sito, weźmi tego gąszczu pół kwarty, mniej lubo trochę więcej, włóz miodu patoki dwie łyżki, Oliwy kwatrkę, smaż do gęstości, i przydaj smoły szewskiej twardej, Wosku,
do niego octu mocnego puł kwáterki, smaż ász się ocet wysmaży, zdeymi z ogniá, przyday wosku żołtego, żywice czystey, Łoiu kozłowego, káżdego po dwá łoty, korzenia żywokostu ná subtelny proszek utártego łot, umieszay dobrze, gdy potrzebá przykłáday ná rány, zgoisz káżdą náleżyćie, ieżeliby otok znácznie odchodźił, przykłáday fleytuszki, á ná wierzch plaster. Sposoby leczenia
Item weźmi korzenia Zywokostu świeżego, pokray, warz dobrze w wodźie, utrzyi, przebiy przez śito, weźmi tego gąszczu puł kwárty, mniey lubo troche więcey, włoz miodu pátoki dwie łyszki, Oliwy kwatrkę, smaż do gęstośći, y przyday smoły szewskiey twárdey, Wosku,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 170
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
opisanemi, lubo innemi.
Jeżeliby dziwe mięso narastało, zasypui Hałunem palonym, albo zrób maść trawiącą taką.
Weźmi Gryszpanu ćwierć łota, namocz go w occie winnym mocnym przez noc, włóż na rynę, przydaj miodu patoki łyżkę, soli szczyptę, Hałunu prostego ćwierć łota, smaż aż będzie czerwono, smaruj tą maścią flejtuszki i przykładaj jest skuteczna do wytrawienia dziwego mięsa i do wyczyszczenia zagniłych i smrodliwych ran. Na wszelkie potłuczone razy bez rany plaster osobliwy.
WEźmi Korzenia żywokostu suchego dwie garści, kwiecia Rumienkowego, Nostrzeku, obojga po garści, Bobu dwa łoty, Faenum graecum pułtora łota, Szafranu ćwierć łota, utłucz wszystko na subtelny proch,
opisanemi, lubo innemi.
Ieżeliby dźiwe mięso nárastáło, zásypui Háłunem palonym, álbo zrob máść tráwiącą táką.
Weźmi Gryszpanu ćwierć łotá, námocz go w octćie winnym mocnym przez noc, włoż ná rynę, przyday miodu pátoki łyszkę, soli szczyptę, Háłunu prostego ćwierć łotá, smaż ász będźie czerwono, smáruy tą máśćią fleytuszki y przykłáday iest skuteczná do wytrawienia dźiwego mięsa y do wyczyszczenia zagniłych y smrodliwych ran. Ná wszelkie potłuczone razy bez rany plaster osobliwy.
WEźmi Korzenia żywokostu suchego dwie garśći, kwiećia Rumienkowego, Nostrzeku, oboygá po garśći, Bobu dwá łoty, Faenum graecum pułtora łotá, Száfránu ćwierć łotá, utłucz wszystko ná subtelny proch,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 172
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716