na ciało; W malignach zaś to osobliwie wazac trzeba, ze takowe wyrzuty tylko na pewnych dniach zawisły, jako to na 4. lub: 7. i 14. dniu od początku choroby; takowe dni Doktorowie medycyny nazywają dies criticos: dni Krytyczne, które osobliwie na wielkiej mięc trzeba baczności.
4. W każdej frebrze przymioty, skutki, i okoliczności glęboko zwazyć należy: ponieważ frebra nic innego nie jest (jako się już rzekło) tylko usilność natury, a żeby sprymnożenia Cyrkulacyj krwi szkodliwą materią z ciała wyprowadziła, więc to inaczej stać się nie może, tylko ta usilność natury z wiela przeciwnemi sobie przymiotami koniecznie walczyc musi, i bez
na ciało; W malignach zas to osobliwie wazac trzeba, ze takowe wyrzuty tylko na pewnych dniach zawisły, iako to na 4. lub: 7. y 14. dniu od początku choroby; takowe dni Doktorowie medycyny nazywaią dies criticos: dni Krytyczne, ktore osobliwie na wielkiey mięc trzeba bacznośći.
4. W każdey frebrze przymioty, skutki, y okolicznośći glęboko zwazyć należy: ponieważ frebra nic innego nie iest (iako się iuz rzekło) tylko usilność natury, a żeby zprymnożenia Cyrkulacyi krwi szkodliwą materyą z ćiała wyprowadziła, więc to inaczey stac się nie może, tylko ta usilność natury z wiela przeciwnemi sobie przymiotami koniecznie walczyc musi, y bez
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 5
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
mojej rady nieusułuchasz; a tam, gdzie cię własny woli impet popycha, pójdziesz frebrą zatamujesz, jakbyś wilka w owczarniej zamknoł, który i najnie wnniejszej nieprzepuści owcy; ustawiczne bolenie żołądka, kaszel suchy, puchlinę, na reszczye suchoty sprowadzisz; albo się niewdzięcznej recydywy zgorzkim żalem twoim nabawisz. 2. Przy każdej frebrze nade wszystko uważaj z jakiej okazji wynikła; i co za skutki wniej natura twoja mieć usiłuje, a stąd nauczysz się, jak teyże naturze pomagać, i trudności jej ułatwiac bez czynienia przezkody we wszystkim rozumnie postepowac trzeba. Do czego dam ci osobliwszą naukę w szczególnym traktacie o frebrach.
3. Największe staranie pod
moiey rady nieusułuchasz; a tam, gdzie ćię własny woli impet popycha, poydziesz frebrą zatamuiesz, iakbys wilka w owczarniey zamknoł, ktory y naynie wnnieyszey nieprzepuśći owcy; ustawiczne bolenie żołądka, kaszel suchy, puchlinę, na reszczie suchoty sprowadzisz; albo się niewdzięczney recydywy zgorzkim źalem twoim nabawisz. 2. Przy kazdey frebrze nade wszystko uważay z iakiey okazyi wynikła; y co za skutki wniey natura twoia mieć usiłuie, a ztąd nauczysz się, iak teyźe naturze pomagac, y trudności iey ułatwiac bez czynienia przezkody we wszystkim rozumnie postepowac trzeba. Do czego dam ci osobliwszą naukę w szczegulnym traktacie o frebrach.
3. Naywiększe staranie pod
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 7
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
i upraszam cię przez własne zdrowie twoje (które rozumiem kochasz) żebyś wtych dniach usilności natury nieczynił żadnej przeszkody, bobyś tej swej woli zycie własnym przypłacic musiał, jeżelibyś wte dni naprzykład na purgans mocny nawomity wziął, albo krew puścił, albo się oziembił.
4. Przy każdej frebrze zachowaj ścisłe umartwienie się od wszelkiej wodki, miodu; starego wina osobliwie pod czas zimnej alteracyj: bo to tu contraria contrariiscurantur: cale niesłuzy: i owzzem bardzo szkodzi: Niezazywaj żołądkowych esencyj na apetyt: Dieta najlepsza. Strzeż się lekarstw na oddalenie słabości i głowy bolenie: wte dni najskuteczniejsze lekarstwo: cierpcu przyłozyc w
y upraszam cię przez własne zdrowie twoie (ktore rozumiem kochasz) zebyś wtych dniach usilności natury nieczynił zadney przeszkody, bobys tey swey woli zycie własnym przypłacic muśiał, iezelibys wte dni naprzykład na purgans mocny nawomity wziął, albo krew puścił, albo się oziembił.
4. Przy każdey frebrze zachoway scisłe umartwienie się od wszelkiey wodki, miodu; starego wina osobliwie pod czas zimney alteracyi: bo to tu contraria contrariiscurantur: cale niesłuzy: y owzzem bardzo szkodzi: Niezazyway źołądkowych essencyi na appetyt: Dieta naylepsza. Strzesz się lekarstw na oddalenie słabośći y głowy bolenie: wte dni nayskutecznieysze lekarstwo: ćierpcu przyłozyc w
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 7
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
na fundament i przyczynę choroby mieć baczność: jeżeli zaś te prżymioty większą siłę wywierają, niż choroba sama; to ostróżność z niemi wielka potrzebna. Co do pierwszego: to jest; biegunki częstokroć z frebrą złączonej, to już rzekłem, że do pierwszego i drugiego dnia nie trzeba jej aprehendowac, jeżeli zaś później w frebrze biegunka przypadnie, przyczyna jej będzie oziembienie ciała, albo trunek żymny. Więc takowych okazji wystrzegać się trzeba. Gdy zaś już w tym jestes położony stanie przypadku; to daj sobie zrobić grzankę chłeba, na którą muszkatowej gałki, gwoździków tłuczonych, cynamonu nasyp, i pokropiwszy mocną wodką, na żołądek przyłóz, na który
na fundament y przyczynę choroby miec baczność: iezeli zas te prżymioty większą siłę wywieraią, niż choroba sama; to ostrozność z niemi wielka potrzebna. Co do pierwszego: to iest; biegunki częstokroc z frebrą złączoney, to iuż rzekłem, że do pierwszego y drugiego dnia nie trzeba iey apprehendowac, ieżeli zas poźniey w frebrze biegunka przypadnie, przyczyna iey będzie oziembienie ciała, albo trunek żimny. Więć takowych okazyi wystrzegac się trzeba. Gdy zas iuź w tym iestes położony stanie przypadku; to day sobie zrobic grzankę chłeba, na ktorą muszkatowey gałki, gwoźdźikow tłuczonych, cynamonu nasyp, y pokropiwszy mocną wodką, na zołądek przyłoz, na ktory
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 29
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
