. A ten Ogród rozkoszy i delicyj był napełniony wszelkiemi rozmaitych ziół, drzew, fruktów, rodzajem. Najpryncypalniejsze mając in medio sui, albo Nobiliori loco, Arborem Vitae, et arborem Scientiae boni et mali. W drzewie żywota Naturalis vis erat, według Korneliusza à Lapide, leczenia zdrowia, i życia przyczynienia, z którego fruktu zażywając człowiek in innocentia zostający, mógł incentenos Annos, jednym jedzeniem, albo z kosztowaniem prorogare vitam, i znowu z kosztowaniem drugim, wiek drugi przyczynić sobie życia, i tak dalej vi eius Nutritivâ, et Medicâ mógł sobie co raz więcej przydłużać Centenarios Annos, poty, póki by się Panu życia i śmierci nie podobało
. A ten Ogrod roskoszy y delicyi był napełniony wszelkiemi rozmaitych zioł, drzew, fruktow, rodzaiem. Naypryncypalnieysze maiąc in medio sui, albo Nobiliori loco, Arborem Vitae, et arborem Scientiae boni et mali. W drzewie żywota Naturalis vis erat, według Korneliusza à Lapide, leczenia zdrowia, y życia przyczynienia, z ktorego fruktu zażywaiąc człowiek in innocentia zostaiący, mogł incentenos Annos, iednym iedzeniem, albo z kosztowaniem prorogare vitam, y znowu z kosztowaniem drugim, wiek drugi przyczynić sobie życia, y tak daley vi eius Nutritivâ, et Medicâ mogł sobie co raz więcey przydłużać Centenarios Annos, poty, poki by się Panu życia y śmierci nie podobało
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 88
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
rerum, według Tyryna, które według Hebrajskich Tradycyj, Teodoreta, zdaje się być Drzewo figowe, według Roberta, Pereriusza, Saliana, pakazuje się być Jabłonią: Inni rozumieją verò similius ese, że był cale frukt jakis od wszystkich species Jabłek dystyngwowany, tojest od Pomarańczy, Cytryn, Brzoskwiń, Morelów, dopieroż od fruktu Jabłoni cale inny, Alias gdyby takichże w Raju było więcej, mógłby był Adam z Ewą z innych drzew tegoż rodzaju, którego rodzaju jedno było zakazane, bezpiecznie gust, i ciekawość ukontentować, tamtego tylko in individuo nietykając, które tylko Specificè et Nominaliter było zakazane. Znać tedy, że to jedno
rerum, według Tyrina, ktore według Hebrayskich Tradycyi, Teodoreta, zdaie się bydź Drzewo figowe, według Roberta, Pereriusza, Saliana, pakazuie się bydź Iabłonią: Inni rozumieią verò similius ese, że był cale frukt iakis od wszystkich species Iabłek dystyngwowany, toiest od Pomárańczy, Cytryn, Brzoskwiń, Morelow, dopieroż od fruktu Iabłoni cale inny, Alias gdyby takichże w Raiu było więcey, mogłby był Adam z Ewą z innych drzew tegoż rodzaiu, ktorego rodzaiu iedno było zakazane, bespiecznie gust, y ciekawość ukontentować, tamtego tylko in individuo nietykaiąc, ktore tylko Specificè et Nominaliter było zakazane. Znać tedy, że to iedno
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 89
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Autorów o Drzewie Krzyża Z. Traktujących. Ze to była congruentia słuszna aby na takim Zbawiciel Świata i Medyk umierał Drzewie, na jakim Człowiek pierwszy zgrzeszył, i zaraził się: Et Nedelam ferret inde, unde Hostis Iaeserat.
Przez te zaś Terminy Ścientie Boni et Mali, nie ma się rozumieć, że człowiek z niego fruktu kosztującej miał się stać Omniścius, lubo Iosephus Iudaeus, Lib: t. Antiq. cap 2. i to śmiał aserere: że to Drzewo miało moc acuendi ingenii, ale że go kosztując miał dostąpić Scientiam practicam et experimentalem, co za różnica między złym, i dobrym: Quid intersit inter obedientiam et inobedientiam, inter
Autorow o Drzewie Krzyża S. Traktuiących. Ze to była congruentia słuszna áby na takim Zbawiciel Swiata y Medyk umierał Drzewie, na iakim Człowiek pierwszy zgrzeszył, y zaraził się: Et Nedelam ferret inde, unde Hostis Iaeserat.
Przez te zas Terminy Scientiae Boni et Mali, nie ma się rozumieć, że człowiek z niego fruktu kosztuiącey miał się stać Omniscius, lubo Iosephus Iudaeus, Lib: t. Antiq. cap 2. y to śmiał aserere: że to Drzewo miało moc acuendi ingenii, ale że go kosztuiąc miał dostąpić Scientiam practicam et experimentalem, co za rożnica między złym, y dobrym: Quid intersit inter obedientiam et inobedientiam, inter
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 89
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
: że to Drzewo miało moc acuendi ingenii, ale że go kosztując miał dostąpić Scientiam practicam et experimentalem, co za różnica między złym, i dobrym: Quid intersit inter obedientiam et inobedientiam, inter meritum, et paenam, inter felicitatem, et mi- Czy jest? i Gdzie jest?
seriam; o czym nie kosztując fruktu zakazanego, tylko wiedział Speculative. Tak trzymają S. Augustyn, S. Cyrillus, Cornelius à Lapide, Iacobus Tyrinus, in Commentariis.
Te tedy miejsce delicyj, Mądrością Boską dla ukontentowania Capitis humani generis Adama, akomodowane, czyli jest actu? między Mądremi, albo ciekawemi często rzucona bywa Kwestia, na którą odpowiada S
: że to Drzewo miało moc acuendi ingenii, ale że go kosztuiąc miał dostąpić Scientiam practicam et experimentalem, co za rożnica między złym, y dobrym: Quid intersit inter obedientiam et inobedientiam, inter meritum, et paenam, inter felicitatem, et mi- Czy iest? y Gdzie iest?
seriam; o czym nie kosztuiąc fruktu zakazanego, tylko wiedział Speculativè. Tak trzymaią S. Augustyn, S. Cyrillus, Cornelius à Lapide, Iacobus Tyrinus, in Commentariis.
Te tedy mieysce delicyi, Mądrością Boską dla ukontentowania Capitis humani generis Adama, akkommodowane, czyli iest actu? między Mądremi, albo ciekawemi często rzucona bywâ Kwestya, na ktorą odpowiada S
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 90
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
według Stryikowskiego Autora in Sarmatia Europea. W Gwinei niższej (w Afryce leży) Moneta jest i teraz in usu et currentia, kawałek sukna czerwonego: W Kongo Królestwie Afrykańskim pieniądze formują z skorup morskich. W Tabetańskiej Prowincyj soli lodowatej, za złoto ją mając zażywają za monetę. Ramusius. W Nawigacji, Amerykani w Meksyku fruktu Cacao, w Peru ziela coca mieli za monetę. Strabo Autor świadczy librô. 8. że Dariusz Król Perski pierwszy złotą kazał bić monetę, na niej konia rżącego wybiwszy cechę; zracji, iż koń taki Perską jemu wyprognostykował Koronę według Justyna. Darici Nummi w wielkiej były estymacyj; bo z szczerego złota. W
według Stryikowskiego Autora in Sarmatia Europea. W Gwinei niższey (w Afryce leży) Moneta iest y teraz in usu et currentia, kawałek sukna cżerwonego: W Kongo Krolestwie Afrykańskim pieniądze formuią z skorup morskich. W Tabethańskiey Prowincyi soli lodowatey, za złoto ią maiąc zażywaią za monetę. Ramusius. W Nawigacii, Amerykani w Mexiku fruktu Cacao, w Peru ziela coca mieli za monetę. Strabo Autor swiadczy librô. 8. że Dariusz Krol Perski pierwszy złotą kazał bić monetę, na niey konia rżącego wybiwszy cechę; zracii, iż koń taki Perską iemu wyprognostykował Koronę według Iustyna. Darici Nummi w wielkiey były estymacyi; bo z szczerego złota. W
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 62
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
zdrową zmieniła, i jest lekarstwem; dościgłych bowiem pożywając żołądek odmiękcza, nie dościgłę jedząc solucję jego zatrzymują. Malum Punicum, granatum Granatowe jabłko, alias niegdy z Kartaginy do Granaty miasta przyniesione, tam rozmnożone. Wiele w sobie zamyka ziarn w komureczkach lo- O Drzewach i Drzewkach Historia naturalna.
kowanych. Ostrość od tego oddalisz fruktu, klin z jodły w drzewa tego pień zabiwszy, tak ażby drzeń sam był rozkłuty. Pierius.
MYRHA to jest Myrrowe drzewko pachnące, w Arabii bywa, wysokie na łokci pięć. Odziomek drzewa tego jest bardzo twardy, kręty. Liście jak na oliwnym drzewie, tylko że ostre, i kędzierzawsze. Płynie z
zdrową zmieniła, y iest lekarstwem; dościgłych bowiem pożywaiąc żołądek odmiękcza, nie doscigłę iedząc solucyę iego zatrzymuią. Malum Punicum, granatum Granatowe iabłko, alias niegdy z Kartaginy do Granaty miasta przyniesione, tam rozmnożone. Wiele w sobie zamyka ziarn w komureczkach lo- O Drzewach y Drzewkach Historya naturalna.
kowanych. Ostrość od tego oddalisz fruktu, klin z iodły w drzewa tego pień zabiwszy, tak ażby drzeń sam był rozkłuty. Pierius.
MYRHA to iest Myrrowe drzewko pachnące, w Arabii bywa, wysokie na łokci pięć. Odziomek drzewa tego iest bardzo twardy, kręty. Liście iak na oliwnym drzewie, tylko że ostre, y kędzierzawsze. Płynie z
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 330
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
na stop dwie, namieszaj popiołu; zagonki czyń małe, aby je woda zewsząd obchodziła: w dołki kładź po trzy ziarka na dłoń głęboko, polewaj letnią wodą, aż wlat trzy przesadź. Gałązki zaś sadząc, na pół stopy ziemią zakrywaj, aby zgniły. A że te drzewko ma dosyć wilgoci, nigdy bez fruktu nie będzie; bo jedne jabłka rosną i są zielone, drugie się dostają, na inny frukt gałązki kwitną. Owoc tego drzewka słodki będzie, ziarka w sycie miodowej, do siania nagotowane namoczywszy. Drudzy w Lutym przewiertują w dole przez drzeń, ale nie na obie strony, dla wypuszczenia wilgoci. A gdy się jabłka
na stop dwie, namieszay popiołu; zagonki czyń małe, aby ie woda zewsząd obchodziła: w dołki kładź po trzy ziarka na dłoń głęboko, poleway letnią wodą, aż wlat trzy przesadź. Gałąski zaś sadząc, na poł stopy ziemią zakryway, aby zgniły. A że te drzewko ma dosyć wilgoci, nigdy bez fruktu nie będzie; bo iedne iabłka rosną y są zielone, drugie się dostaią, na inny frukt gałąski kwitną. Owoc tego drzewka słodki będzie, ziarka w sycie miodowey, do siania nagotowane namoczywszy. Drudzy w Lutym przewiertuią w dole przez drzeń, ale nie na obie strony, dla wypuszczenia wilgoci. A gdy się iabłka
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 388
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
letka, albo rękami obierając alias by mało potym rodziło drzewo. Obiwszy oliwki złoż na kupę, aż do zagrzania i zmiękczenia, dopiero miel w osobliwych zarnach oliwę wyciskaj. Według Arystotelesa owoc oliwny i dzie sięć lat na drzewie będąc niedostoi się, aż otłukać i leżeniem przysposobić do wyciskania. Ale im dłuższa fruktu na drzewie detencja, tym oliwa lepsza według Pliniusza. Kato od fuzu ją prędko separować każe, bo się psuje. Fuz oliwny zdaje się do smarowania skrzyń prezerwując od mulów w niej suknie; wysmażywszy go do połowy, potym skrzynię wewnątrz wysmarowawszy; mówi Kato tenże. Dębowego drzewa antypaticznie oliwa nie lubi, że aż
letka, albo rękami obieraiąc alias by mało potym rodziło drzewo. Obiwszy oliwki złoż na kupę, aż do zagrzania y zmiękczenia, dopiero miel w osobliwych zarnach oliwę wyciskay. Według Aristotelesa owoc oliwny y dzie sięć lat na drzewie będąc niedostoi się, aż otłukać y leżeniem przysposobić do wyciskania. Ale im dłuższa fruktu na drzewie detencya, tym oliwa lepsza według Pliniusza. Kato od fuzu ią prędko separować każe, bo się psuie. Fuz oliwny zdaie się do smarowania skrzyń prezerwuiąc od mulow w niey suknie; wysmażywszy go do połowy, potym skrzynię wewnątrz wysmarowawszy; mowi Kato tenże. Dębowego drzewa antypatycznie oliwa nie lubi, że aż
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 391
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
jałmużnę namalowana Osoba, z napisem. Inskrypcje Firlejowskie
Kto tu Łazarza, hojnie obdarza, Za taką datę, weźmie zapłatę: od BOGA,
Samego Kościoła Firlejowskiego Inskrypcje odemnie dane. Wchodząc do Kościoła nad grobek Imci Panu Adamowi Krajewskiemu, taki na kamieniu wyryły.
Tu Imc. Pan Adam Krajewski, Doznaje skutku, zakazanego fruktu Zycz mu westchnieniem Raju Niebieskiego 1735.
Na Ołtarzu wielkim Z. Stanisława Biskupa Krakowskiego, Męczennika, tu łaskami słynącego, inskrypcje.
1, Quos dedisti mihi, non perdidi ex eis quenquam. Ioan. c. 18 Ojcze Nieba Panie, Dałeś w pilnowanie, Człeka mi wszelkiego, Ustrzegłem każdego.
2,
iałmużnę namalowana Osobá, z napisem. Inskrypcye Firleiowskie
Kto tu Łazarza, hoynie obdarza, Za taką datę, wezmie zapłátę: od BOGA,
Samego Kościoła Firleiowskiego Inskrypcye odemnie dane. Wchodząc do Kościoła nad grobek Imci Pánu Adamowi Kraiewskiemu, táki na kamieniu wyryły.
Tu Imc. Pan Adam Kraiewski, Doznaie skutku, zakazanego fruktu Zycz mu westchnieniem Raiu Niebieskiego 1735.
Na Ołtárzu wielkim S. Stanisława Biskupa Krakowskiego, Męczennika, tu łaskami słynącego, inskrypcye.
1, Quos dedisti mihi, non perdidi ex eis quenquam. Ioan. c. 18 Oycze Niebá Panie, Dałeś w pilnowanie, Cżłeka mi wszelkiego, Ustrzegłem każdego.
2,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 557
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
. lib. 3. cap. 2. Chodzi ich stadami po 300. na górach, a czasem po 400. Są między niemi jedne z wełną wielką, drugie trochę porosłe, i te do ciężarów zgodne, są także to białe, to czarne, to pstre. Nie wiele wszystkie jedzą, a najadłszy się fruktu Maiz po dni 5. głód znosić mogą. PTASTWO Amerykańskie znajduje się osobliwe w Perwańskim Królestwie, jest Ptaszek Tominejos maleńki, jak pszczóła, è contra Condores ptacy tak są znacznej wielkości, że nie tylko owce, ale i ciele porwać i późrzeć mogą. Na Insule Z. Dominika znajdują się ptaki Cucujes nocno świetne,
. lib. 3. cap. 2. Chodzi ich stadami po 300. na górach, a czásem po 400. Są między niemi iedne z wełną wielką, drugie troche porosłe, y te do ciężarów zgodne, są także to białe, to czarne, to pstre. Nie wiele wszystkie iedzą, a naiadłszy się fruktu Maiz po dni 5. głód znosić mogą. PTASTWO Amerykańskie znayduie się osobliwe w Perwańskim Krolestwie, iest Ptaszek Tomineios maleńki, iak pszczóła, è contra Condores ptacy tak są znaczney wielkości, że nie tylko owce, ale y ciele porwać y poźrzeć mogą. Na Insule S. Dominika znayduią się ptaki Cucuyes nocno świetne,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 620
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756