na jałmużny wydał, Nie na zbytki, dopiero nie będziesz się wstydał. Stąd ono wiecznie żywe źródło, złotym polem, Bogate piaski z Tygrem ściele i z Paktolem. 319. DO JEGOMOŚCI PANA ZYGMUNTA MIERZYŃSKIEGO, WAŻNIKA WIELICKIEGO
Mierzeńskim się rodziwszy, mój drogi Zygmuncie, Nie masz dziwu, że się znasz na mierze i funcie. Przetoś ważnikiem soli każdego kawalca; Słusznieć w Wieliczce może rzec, żeś bałwochwalca. 320 (P). ZE ZŁEGO NAŁOGU TRUDNO KU BOGU
Idzie chłop w wieczór z targu, aż blisko gościńca, Dopiero obieszony, jeszcze żyw złoczyńca, Podobno nie po miejscu zadziergnion od kata, Powtarzając, co może,
na jałmużny wydał, Nie na zbytki, dopiero nie będziesz się wstydał. Stąd ono wiecznie żywe źródło, złotym polem, Bogate piaski z Tygrem ściele i z Paktolem. 319. DO JEGOMOŚCI PANA ZYGMUNTA MIERZYŃSKIEGO, WAŻNIKA WIELICKIEGO
Mierzeńskim się rodziwszy, mój drogi Zygmuncie, Nie masz dziwu, że się znasz na mierze i funcie. Przetoś ważnikiem soli każdego kawalca; Słusznieć w Wieliczce może rzec, żeś bałwochwalca. 320 (P). ZE ZŁEGO NAŁOGU TRUDNO KU BOGU
Idzie chłop w wieczór z targu, aż blisko gościńca, Dopiero obieszony, jeszcze żyw złoczyńca, Podobno nie po miejscu zadziergnion od kata, Powtarzając, co może,
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 326
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
, Jedwab światu providendo.
O MrówkACH Mistrzyniach naszych, od których pracy uczyć się mamy z wyroku DUCHA Z Proverbiorum 6: vade ad formicam o piger, et considera vias eius, et disce Sapientiam, tę miej erudytionem. W Suzie olim Mieście Perskim na Rynku Avianus nazwanym, Mrówka była, która co dzień po funcie ziadała mięsa, jako świadczy Rasis i Jonstonus.
Czy były REPTILIA w korabiu Noego?
Odpowiadam, że Zwierzęta ex putri materiá, albo z zgnilizny mnożące się nie były, jako to Glisti, Pchły, bo te mogą zawsze genus suum reparare, choć wyginą: gdziekolwiek się co zepsuje, zginie, wlot tam robactwo zrodzi
, Iedwab światu providendo.
O MROWKACH Mistrzyniach naszych, od ktorych pracy uczyć się mamy z wyroku DUCHA S Proverbiorum 6: vade ad formicam o piger, et considera vias eius, et disce Sapientiam, tę miey eruditionem. W Suzie olim Mieście Perskim na Rynku Avianus nazwanym, Mrowka była, ktora co dzień po funcie ziadała mięsa, iako świadczy Rhasis y Ionstonus.
Czy były REPTILIA w korabiu Noego?
Odpowiadam, że Zwierzęta ex putri materiá, albo z zgnilizny mnożące się nie były, iako to Glisti, Pchły, bo te mogą zawsze genus suum reparare, choć wyginą: gdziekolwiek się co zepsuie, zginie, wlot tam robactwo zrodzi
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 605
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Mężyku, Wojciechu Michaliku przysiężnych, stało się i odprawione jest. — Z. Grochowski. (Ij. 133)
4150. (111) Ponieważ cała gromada niebyła posłuszna i za obesłaniem kuli niestawali do wójta, kiedy rozkas zamkowy zaszedł w różnych interesach pańskich, za to nieposłuszenstwo są pokarani jeden wedle drugiego po funcie wosku do kościoła swego w Ptaszkowej na chwałę boską; in quantum żeby daly tak byli nieposłuszni, na takiego zuchwałego naznacza się grzyw. 4 na zamek, funt wosku do kościoła a to nieopusconich; 8 Martii 1724. — Z. Grochowski. (Ij. 134)
4151. (112) Aktum w Ptaszkowej d
Męzyku, Woyciechu Michaliku przysięznych, stało się y odprawione iest. — Z. Grochowski. (II. 133)
4150. (111) Poniewaz cała gromada niebyła posłuszna y za obesłaniem kuli niestawali do woyta, kiedy rozkas zamkowy zaszedł w roznych interesach panskich, za to nieposłuszenstwo są pokarani ieden wedle drugiego po funcie wosku do kościoła swego w Ptaszkowey na chwałę boską; in quantum zeby daly tak byli nieposłuszni, na takiego zuchwałego naznacza się grzyw. 4 na zamek, funt wosku do koscioła a to nieopusconich; 8 Martii 1724. — Z. Grochowski. (II. 134)
4151. (112) Actum w Ptaszkowey d
Skrót tekstu: KsPtaszUl_3
Strona: 563
Tytuł:
Księgi gromadzkie wsi Ptaszkowa, cz. 3
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Ptaszkowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
księgi sądowe
Tematyka:
sprawy sądowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1722 a 1750
Data wydania (nie wcześniej niż):
1722
Data wydania (nie później niż):
1750
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Księgi sądowe wiejskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bolesław Ulanowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1921
począł im rozdawać. Mniejsze przeto niektórzy grzechy powiadają, A te co są smrodliwsze, zgoła w sobie tają. - "Mam rankor na sąsiada, jeszcze się nań gniewam, I dlatego u siebie nigdy go nie miewam". A co łupiestwa w łokciu, co oszukiwania, Drogo nazbyt przedana materia tania, W funcie, w kwarcie szalbierstwa, w lichwie i kradzieży, W oszukaniu bliźniego - a kto to przebieży! Lubieżności smrodliwe, wszeteczeństwa brzydkie, Bądź wolą, bądź uczynkiem, kto wypowie wszystkie? Tego nic nie mianują - drugi zasię zgoła: - "Wymysły to papieskie!" - myśląc z sobą woła, - "Dość
począł im rozdawać. Mniejsze przeto niektórzy grzechy powiadają, A te co są smrodliwsze, zgoła w sobie tają. - "Mam rankor na sąsiada, jeszcze się nań gniewam, I dlatego u siebie nigdy go nie miewam". A co łupiestwa w łokciu, co oszukiwania, Drogo nazbyt przedana materyja tania, W funcie, w kwarcie szalbierstwa, w lichwie i kradzieży, W oszukaniu bliźniego - a kto to przebieży! Lubieżności smrodliwe, wszeteczeństwa brzydkie, Bądź wolą, bądź uczynkiem, kto wypowie wszystkie? Tego nic nie mianują - drugi zasię zgoła: - "Wymysły to papieskie!" - myśląc z sobą woła, - "Dość
Skrót tekstu: TajRadKontr
Strona: 272
Tytuł:
Tajemna rada
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jezuicka
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
pisma religijne, satyry
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Kontrreformacyjna satyra obyczajowa w Polsce XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Zbigniew Nowak
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Gdańsk
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Gdańskie Towarzystwo Naukowe
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1968
/3 o łamanej Liczbie. Część Druga
gr.
gr. Czyni tedy ¾ zł. 22 ½ gr. Także 2/3 20 gr. Także 2/5 kamienia/ czyni 10 funtów/ rachując kamień po 26 funtach/ a iż zostaje 2/5 te znowu na łoty przemienić/ których jest 32 w funcie/ i będziesz miał łotów 12 4/5 Także 1/3 Czerwonego złotego/ czyni 2 złote/ gdy Czerwony złoty rachują po zł. 6. Także gdy będzie 2/5 libry papieru/ czyni 10 arkuszy/ rachując w librze 25 arkuszy. Ósmy, Będzie potym potrzeba/ iż musisz przemieniać dwóch abo więcej
/3 o łamáney Liczbie. Część Druga
gr.
gr. Czyni tedy ¾ zł. 22 ½ gr. Tákże 2/3 20 gr. Tákże 2/5 kámieniá/ czyni 10 funtow/ ráchuiąc kámień po 26 funtách/ á iż zostáie 2/5 te znowu ná łoty przemienić/ ktorych iest 32 w funćie/ y będźiesz miał łotow 12 4/5 Tákże 1/3 Czerwonego złotego/ czyni 2 złote/ gdy Czerwony złoty ráchuią po zł. 6. Tákże gdy będźie 2/5 libry pápieru/ czyni 10 árkuszy/ ráchuiąc w librze 25 árkuszy. Osmy, Będźie potym potrzebá/ iż muśisz przemieniáć dwuch ábo więcey
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 55
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
Krak: -----------------48 groszy. Taler Lewkowy --------------80 groszy. Item Kopowy ----------------54 groszy W Prusiech. Grzywna ma w sobie ------20 gr: Polskich. W Litwie. Grzywna ----------------------75 gr: Polskich. W Krakowie Waga. Cetnar ma w sobie ---------5 Kamieni. Kamień -----------------------26 funtów. Funt ---------------------------32 łotów. 2 łoty ---------------------------1 Uncja. W funcie ----------------------16 Uncyj. Miara w Krakowie. Last dobrej miary ma ---26 Ćwiertni. Ćwiertnia ---------------2 Korce Krak. Korzec -------------------8 Miarek. Korzec -------------------56 Kwart. O Winie. Wiadro wielkie Wina Endeburskiego ma w sobie ---26 garncy Krak. Wiadro małe Wina Morawskiego Świętojerskiego/ Rakuskiego ---20 garncy Beczka Węgierska ---24 garncy Krak. Garniec ----------------4 kwarty Krak
Krák: -----------------48 groszy. Táler Lewkowy --------------80 groszy. Item Kopowy ----------------54 groszy W Pruśiech. Grzywná ma w sobie ------20 gr: Polskich. W Litwie. Grzywná ----------------------75 gr: Polskich. W Krákowie Wagá. Cetnar ma w sobie ---------5 Kámieni. Kámień -----------------------26 funtow. Funt ---------------------------32 łotow. 2 łoty ---------------------------1 Vncya. W funćie ----------------------16 Vncyi. Miárá w Krákowie. Last dobrey miáry ma ---26 Cwiertni. Cwiertniá ---------------2 Korce Krák. Korzec -------------------8 Miárek. Korzec -------------------56 Kwart. O Winie. Wiádro wielkie Winá Endeburskiego ma w sobie ---26 gárncy Krák. Wiádro máłe Winá Moráwskiego Swiętoierskiego/ Rákuskiego ---20 gárncy Beczká Węgierska ---24 gárncy Krák. Gárniec ----------------4 kwarty Krák
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 72
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
zowiemy Rabat/ w ten czas gdy w rachunkach upuszczamy summy/ jako na stu złotych 10. 7. 6. 3. jako według kontraktu/ abo też względem niechędogiego towaru/ a żebyś lepiej rozumiał przejrzy te Egzempla. Trzeci punkt. Bywa też tara na cetnarach/ to jest przydatek na cetnarze/ kamieniu/ funcie/ etc. która to tara nie rachuje się/ a jeśli ją rachują/ to nad zwysz zawsze musi być pewna summa. o Tarze. Część Czwarta.
tach.
skor.
tach.
1
9
660
F. 5940
i znowu
tach.
zł.
tach.
10
55
5940
F. 32670 zł.
A
zowiemy Rabát/ w ten czás gdy w ráchunkách vpuszczamy summy/ iáko ná stu złotych 10. 7. 6. 3. iáko według contráktu/ ábo też względem niechędogiego towáru/ á zebyś lepiey rozumiał przeyrzy te Exemplá. Trzeći punkt. Bywa też tárá na cetnarách/ to iest przydatek ná cetnarze/ kámieniu/ funćie/ etc. ktora to tárá nie ráchuie się/ á ieśli ią ráchuią/ to nád zwysz záwsze muśi bydź pewna summá. o Tárze. Część Czwarta.
tách.
skor.
tách.
1
9
660
F. 5940
y znowu
tách.
zł.
tách.
10
55
5940
F. 32670 zł.
A
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 133
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
3
1 1/2
1
F. 4 ½
subtrahuj 3/5 (to jest zarobek na ćwiertni od 4 ½ zł. przedaży znajdziesz 3 9/10 Egzempla gdy się o liczbę towaru pytają. VIII. Kiedyby kamień pieprzu kupił jeden po zł. 30 i 26 gr. i chciałby na każdym funcie zarobić 3 gr. wiele funtów musiał przedać gdyby chciał 100 zł. utargować? Fac: Część Czwarta
łb.
zł.
26
30 26/30
1
Fac. 1 12/390 zł.
Przydawszy co chce zarobić do tego/ Facit będzie Reguła druga:
zł.
łb.
zł.
1 2/15
1
3
1 1/2
1
F. 4 ½
subtráhuy 3/5 (to iest zarobek ná ćwiertni od 4 ½ zł. przedaży znaydźiesz 3 9/10 Exemplá gdy się o liczbę towáru pytáią. VIII. Kiedyby kámień pieprzu kupił ieden po zł. 30 y 26 gr. y chćiałby ná káżdym funćie zárobić 3 gr. wiele funtow muśiał przedáć gdyby chćiał 100 zł. vtárgowáć? Fac: Część Czwarta
łb.
zł.
26
30 26/30
1
Fac. 1 12/390 zł.
Przydawszy co chce zárobić do tego/ Facit będźie Regułá druga:
zł.
łb.
zł.
1 2/15
1
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 146
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
-li łokciem w sklepie mierzyć, umie-li bić Cepami, czemuż by miał i kopiją chybić; Więc by ten nie miał trafić Tatara i Turka, Na każdy rok pod murem strzelając do kurka? Taż miłość ku ojczyźnie, toż się znajdzie serce, Co i w szlachcicu, w łokciu, w funcie i w kwaterce, Ten animusz w parobku od pługu, od sieczki, Zwłaszcza jeśli gorzałki abo chłyśnie brzeczki.
A księża, a mniszy co? bez liczby, bez kwoty Śpiewać po chórach, inszej nie znają roboty. Skoro wziąwszy pieniądze, spędzą ich poganie, Wszytko, i nabożeństwo, broń Boże, ustanie.
-li łokciem w sklepie mierzyć, umie-li bić Cepami, czemuż by miał i kopiją chybić; Więc by ten nie miał trafić Tatara i Turka, Na każdy rok pod murem strzelając do kurka? Taż miłość ku ojczyźnie, toż się znajdzie serce, Co i w szlachcicu, w łokciu, w funcie i w kwaterce, Ten animusz w parobku od pługu, od sieczki, Zwłaszcza jeśli gorzałki abo chłyśnie brzeczki.
A księża, a mniszy co? bez liczby, bez kwoty Śpiewać po chórach, inszej nie znają roboty. Skoro wziąwszy pieniądze, spędzą ich poganie, Wszytko, i nabożeństwo, broń Boże, ustanie.
Skrót tekstu: PotPoczKuk_III
Strona: 430
Tytuł:
Poczet herbów szlachty
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
herbarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1696
Data wydania (nie wcześniej niż):
1696
Data wydania (nie później niż):
1696
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
ze trzy godziny przed jedzeniem/ ciepło pić/ także na noc kładąc się do łoża/ czynić to dzień trzy albo cztery. Kamień
Kamień tak w nyrkach/ jako w pęcherzu krzy i wywodzi/ wziąć wierzchołków Biedrzencowych z kwieciem i z nasieniem/ nasienia Pietruszczanego i Opichowego/ Liścia Opichowego/ podbiału szerokiego i z korzeniem po funcie/ krwie smoczej dwa łoty/ Szafranu quintę/ nasienie zgruba przetłuc/ ziele drobno pokrajać/ i nalać na to wszytko winnego octu/ żeby przez ośm dni w nim moknęły/ potym z szklanego Alembiku dystylować/ a tego po piąci albo sześci łyżek/ dawać choremu na cczo pić.
Kamień krzy i potężnie wywodzi.
ze trzy godźiny przed iedzeniem/ ćiepło pić/ tákże ná noc kładąc sie do łożá/ czynić to dźień trzy álbo cztery. Kámień
Kámień ták w nyrkách/ iáko w pęchyrzu krzy y wywodźi/ wźiąć wierzchołkow Biedrzencowych z kwiećiem y z nasieniem/ naśienia Pietrusczánego y Opichowego/ Lisćia Opichowego/ podbiału szerokiego y z korzeniem po funćie/ krwie smoczey dwá łoty/ Száfránu quintę/ nasienie zgrubá przetłuc/ źiele drobno pokráiáć/ y nálać ná to wszytko winnego octu/ żeby przez osm dni w nim moknęły/ potym z śklánego Alembiku dystyllowáć/ á tego po piąći álbo sześći łyżek/ dawáć choremu ná cczo pić.
Kámień krzy y potężnie wywodźi.
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 71
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613