północe, na drugie południowe. Który jest równo odległy ze wszystkich stron od punktów polarnych na gradusów 90. to jest całą czwartą częścią cyrkułu południowego, który ciągnie się przez Murzyńskie kraje w Afryce; prze. Insuły Moluckie w Azyj Orientalnej: przez Amazońską ziemię w Ameryce Który, (jako i inne wszystkie cyrkuły) od Geografów wydzielony na części równych 360. które gradusami nazywają. Ten zaś wydział zaczyna się odcyrkułu południowego, który idzie przez Kanaryiskie, albo Flandryckie Azores nazwane insuły.
Dwa cyrkuły Solstycjonalne: są dwa cyrkuły pomniejsze, równo odległe od cyrkułu ekwinokcjonalnego na gradusów 23. i pół; podległe takimże cyrkułom Niebieskim. Cyrkuł solstycjonalny północy
pułnocne, ná drugie południowe. Ktory iest rowno odległy ze wszystkich stron od punktow polarnych na gradusow 90. to iest całą czwartą częścią cyrkułu południowego, ktory ciągnie się przez Murzyńskie kraie w Afryce; prze. Insuły Moluckie w Azyi Oryentálney: przez Amazońską ziemię w Ameryce Ktory, (iáko y inne wszystkie cyrkuły) od Geografow wydzielony na części rownych 360. ktore gradusami názywaią. Ten zaś wydział zaczyná się odcyrkułu południowego, ktory idzie przez Kánaryiskie, álbo Flandryckie Azores nazwane insuły.
Dwa cyrkuły Solstycyonalne: są dwa cyrkuły pomnieysze, rowno odległe od cyrkułu ekwinokcyonalnego ná grádusow 23. y puł; podległe tákimże cyrkułom Niebieskim. Cyrkuł solstycyonalny pułnocny
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Ekwatora. Ze zaś od cyrkułów polarnych ku punktom polarnym dzień nie pułgodzinami ale całemi dniami rośnie: a rośnie aż do sześćmiesięcznego prawie długości dnia ustawicznego. Więc climata już nie pułgodzinną dnia długością, ale miesięczną się wymierzają. Zaczym południowych 6. północych 6. klimatów się liczy subpolarnych.
XXIX. Jeszcze cała ziemia ma u Geografów swój wydział na 4. kraje, która Plagami nazywają. Kraj wschodni, zachodni, północy, i południowy. Kraj wschodni: są te części ziemi, które są położone na wschód słońca. A są te wszystkie kraje, które są położone między cyrkułami solstycjonalnemi i ekwatorem. Jakie względem Polski są Azjatyczne kraje. Kraj zachodni
Ekwatora. Ze zaś od cyrkułow polarnych ku punktom polarnym dzień nie pułgodzinami ále całemi dniami rośnie: á rośnie áż do sześćmiesięcznego prawie długości dnia ustawicznego. Więc climata iuż nie pułgodzinną dniá długością, ále miesięczną się wymierzaią. Zaczym południowych 6. pułnocnych 6. klimatow się liczy subpolarnych.
XXIX. Ieszcze cała ziemia ma u Geografow swoy wydział ná 4. kraie, ktora Plagami nazywaią. Kray wschodni, zachodni, pułnocny, y południowy. Kray wschodni: są te części ziemi, ktore są położone ná wschod słońca. A są te wszystkie kraie, ktore są położone między cyrkułámi solstycyonalnemi y ekwatorem. Iákie względem Polski są Azyatyczne kraie. Kray zachodni
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: C4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
.
LXXIV. NIemieckie państwo teraz od zachodu graniczy z Burgundyą, Lotaryngią, Kampanią, i Pikardią Prowincjami Francuskiemi. Od południa z Włoską ziemią. Od wschodu z Kroacją, Słowińską ziemią, Węgrami i Polską. Od pułnocy ma morze. Całe państwo Niemieckie od Karola wielkiego podzielone na Niemce niższe albo Belgium, a od niektórych Geografów Flandria nazwane, które dziedziczyło Cesarstwo Rzymskie Ottona III. I na Niemce niższe, do posesji różnych Panów należące. Atoli teraz samo Belgium dzieli się na dwie części. Jedno jest Stanów skonfederowanych, drugie Belgium należało do tych czas do Cesarstwa Rzymskiego. Inni Geografowie całe Niemce, według wydziału uczynionego w roku 1522. dzielą je
.
LXXIV. NIemieckie páństwo teraz od záchodu graniczy z Burgundyą, Lotáryngią, Kampánią, y Pikardią Prowincyami Francuskiemi. Od południa z Włoską ziemią. Od wschodu z Kroacyą, Słowińską ziemią, Węgrami y Polską. Od pułnocy má morze. Cáłe państwo Niemieckie od Karola wielkiego podzielone ná Niemce niższe álbo Belgium, á od niektorych Geografow Flándria nazwáne, ktore dziedziczyło Cesarstwo Rzymskie Ottoná III. Y ná Niemce niższe, do possessyi rożnych Panow náleżące. Atoli teraz samo Belgium dzieli się ná dwie części. Iedno iest Stanow zkonfederowanych, drugie Belgium należáło do tych czas do Cesarstwa Rzymskiego. Inni Geografowie cáłe Niemce, według wydziału uczynionego w roku 1522. dzielą ie
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: F3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
w Prowincyj Polskiej Manasterów 70. w Litewskiej 40. Societatis JESU Prowincyj 2. Polska i Litewska. W Polskiej Collegia 25. Rezydencyj 11. Missyj 37. w Litewskiej Collegia 24. Rezydencyj 8. W całym zaś świecie Prowincyj jest 39. Collegia 674. Rezydencyj 357. Konwiktów i Seminaria 163. PRAKTYKA GEOGRAFICZNA
Inwencja Geografów jedynie wszystkie sposoby i reguły do tego sciąga, aby, przed oczy ludzkie jako najrzetelniej wyfigurowaną według swego położenia sferę ziemi mogła wystawić. Z którego prototypu imaginatywa ludzka mogłaby jak z obrazu całą pozycją ziemi jej wydział na swoje części, Państwa i Prowincje, łatwiej pojąć. To w abrysie widzieć, tam być żywą reprezentacją
w Prowincyi Polskiey Manasterow 70. w Litewskiey 40. Societatis JESU Prowincyi 2. Polska y Litewska. W Polskiey Collegia 25. Rezydencyi 11. Missyi 37. w Litewskiey Collegia 24. Rezydencyi 8. W całym zaś świecie Prowincyi iest 39. Collegia 674. Rezydencyi 357. Konwiktow y Seminaria 163. PRAKTYKA GEOGRAFICZNA
Jnwencya Geografow iedynie wszystkie sposoby y reguły do tego zciąga, áby, przed oczy ludzkie iáko nayrzetelniey wyfigurowaną według swego położenia sferę ziemi mogła wystawić. Z ktorego prototypu imaginatywa ludzka mogłáby iák z obrazu całą pozycyą ziemi iey wydział ná swoie części, Państwa y Prowincye, łátwiey poiąć. To w abrysie widzieć, tam być żywą reprezentacyą
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: L
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomicznej dał na samym początku przestrogę krótką; atoli że się kto w niej niedoiźrzał, dla tego tam położone reguły wziął na Cenzurę, ani fundamentalną ani Chrześcijańskopolityczną. Więc powtóre przestrzegam że reguły Praktyki tak Astronomicznej jako i Geograficznej postępują niewedług wszelkiego rygóru kalkulacyj i obserw tak Astronomów jako i Geografów. Bo ani w tym rygorze postępować powinni ani mogą. Gdyż minuty pierwszej drugiej i trzeciej etc: dywizyj czyli to gradusów Nieba i ziemi, czyli godzin w komput pospolitej liczby, ba nawet godziny, i dni całe, pójść nie mogą, aby którą uniwersalną regułę uformować mogły. Księżyc ponieważ w 29. albo
. PRZESTROGA.
Lubom w Praktyce Astronomiczney dał ná samym początku przestrogę krotką; átoli że się kto w niey niedoiźrzał, dla tego tam położone reguły wziął ná Censurę, áni fundamentalną áni Chrześciańskopolityczną. Więc powtore przestrzegam że reguły Praktyki ták Astronomiczney iáko y Geograficzney postępuią niewedług wszelkiego rygoru kalkulacyi y obserw ták Astronomow iáko y Geografow. Bo áni w tym rygorze postępowáć powinni áni mogą. Gdyż minuty pierwszey drugiey y trzeciey etc: dywizyi czyli to gradusow Nieba y ziemi, czyli godzin w komput pospolitey liczby, ba náwet godziny, y dni całe, poiść nie mogą, áby ktorą uniwersalną regułę uformowáć mogły. Xiężyc poniewaz w 29. álbo
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Lv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, i do generalnej reguły i tablicy je redukować niepodobna. Tak rzecz niepowinna aby się do wszelkiego rygóru stosować mogły. Chybić mogą dniem i drugim mniej więcej, a zatym miliony mil liczyć dalekich od rygóru. Co jednak nic ubliżac niepowinno ani regułom ani tablicom przez godnych skoncypowanym akceptowanym i wydanym tylą księgami, Astronomów i Geografów. Jako Schereta Schaleza Schentiwaniego etc. Wszak inszy komput czasu tak słonecznego jako i Księżycowego Politycznego to jest pospolitego, inny Astronomicznego: jako czytaj w Informacyj Chronograficznej. Inny komput lat, miesięcy, czyli to w kalendarzu Juliuszowym, czyli w Kościelnym: inny być powinien w Astronomicznym. Weś epakta rozporządzone w kalendarzu Rzymskim
, y do generalney reguły y tablicy ie redukowáć niepodobna. Ták rzecz niepowinna áby się do wszelkiego rygoru stosowáć mogły. Chybić mogą dniem y drugim mniey więcey, á zatym milliony mil liczyć dálekich od rygoru. Co iednak nic ubliżác niepowinno áni regułom áni tablicom przez godnych zkoncypowanym ákceptowanym y wydánym tylą księgámi, Astronomow y Geografow. Jáko Schereta Schalezá Schentiwániego etc. Wszak inszy komput czásu ták słonecznego iáko y Xiężycowego Politycznego to iest pospolitego, inny Astronomicznego: iáko czytáy w Informácyi Chronograficzney. Jnny komput lat, miesięcy, czyli to w kálendarzu Juliuszowym, czyli w Kościelnym: inny być powinien w Astronomicznym. Weś epákta rozporządzone w kálendarzu Rzymskim
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Lv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
5000. a staj 40. Atoli pospolitsze są pierwsze. Lubo znajdują się i większe, jako to Podolskie, i mniejsze.
Kładę tu dyferencją mil między sobą, które się znajdują w pryncypalnych Państwach Europy, a liczba ich jest wymiarem jednego gradusu cyrkułu największego całego okręgu ziemi. Cyrkuł bowiem największy sfery ziemnej dzieli się według Geografów na gradusów 360. jeden zaś gradus zabiera mil 15. takich, których każdy liczy po mil Włoskich 4. to jest kroków Geometrycznych 4000. Gdyż całej cyrkumferencyj ziemi według cyrkułu największego liczą Geografowie takichże mil 5400.
Mil zwyczajnych Polskich jeden gradus zabierających – 15. Czyni Niemieckich – 15. Węgierskich – 12. Szwedzkich
5000. á stay 40. Atoli pospolitsze są pierwsze. Lubo znaiduią się y większe, iáko to Podolskie, y mnieysze.
Kładę tu differencyą mil między sobą, ktore się znaiduią w pryncypalnych Państwach Europy, á liczba ich iest wymiarem iednego gradusu cyrkułu naywiększego cáłego okrągu ziemi. Cyrkuł bowięm naywiększy sfery ziemney dzieli się według Geografow ná gradusow 360. ieden zaś gradus zabiera mil 15. tákich, ktorych każdy liczy po mil Włoskich 4. to iest krokow Geometrycznych 4000. Gdyż całey cyrkumferencyi ziemi według cyrkułu naywiększego liczą Geografowie tákichże mil 5400.
Mil zwyczaynych Polskich ieden gradus zábieraiących – 15. Czyni Niemieckich – 15. Węgierskich – 12. Szwedzkich
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Z2v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
literami: r. z. t. u. wciąż idąc ku prawej ręce, to jest ku Wschodowi, aż póki do tejże samej nie przyjdziesz linii z kądeś wyszedł, to jest do pierwszego Merydiana. P. Któryż jest pierwszy Merydian na tej i na innych Mapach? O. Idzie to według upodobania Geografów. Tak Geografowie Francuscy stosując się do woli Ludwika XIII. swego Króla naznaczają pierwszą linię Południową przez Wysep nazwany Fer albo Ferro, jednym z Wysep Kanaryiskich na zachodzie Europy leżących. Geografowie Holenderscy, pierwszą linią południową ciągną przez wysep Pic de Tenaryfe: to jest dwoma gradusami od Francuskiej odległą. Inni prowadzą Paryż, insi przez
literami: r. s. t. u. wciąż idąc ku prawey ręce, to iest ku Wschodowi, aż poki do teyże samey nie przyidziesz linii z kądeś wyszedł, to iest do pierwszego Merydiana. P. Ktoryż iest pierwszy Merydian na tey y na innych Mappach? O. Idzie to według upodobania Geografow. Tak Geografowie Francuscy stosuiąc się do woli Ludwika XIII. swego Krola naznaczaią pierwszą linię Południową przez Wysep nazwany Fer albo Ferro, iednym z Wysep Kanaryiskich na zachodzie Europy leżących. Geografowie Hollenderscy, pierwszą linią południową ciągną przez wysep Pic de Tenariffe: to iest dwoma gradusami od Francuskiey odległą. Inni prowadzą Paryż, insi przez
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 14
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
pierwszego Merydiana i pierwszego jego gradusu, aż do trzechsetnego sześćdziesiątego, obracając według porządku Kulę Ziemną. P. Na co się jeszcze zdadzą Cyrkuły w około Biegunów albo Polarne i Tropici? O. Na to, aby dzieląc Kulę Ziemną na pięć części, pokazywały nam w każdej części rozmaity gatunek powietrza, co się pospolicie u Geografów nazywa Zona albo Clima. P. Powiedz nazwiska ich? O. Jeden nazywa się Górąca. Dwie nazywają się umiarkowane. Dwie inne zowią się Zimne, albo Lodowate. P. Gdzie jest Zona Torrida, czyli gatunek powietrza gorący? O. Zona Torrida zamyka się między dwoma odwrotnemi Cyrkułami Raka i Kozioroźca; wpośród tego
pierwszego Merydiana y pierwszego iego gradusu, aż do trzechsetnego sześćdziesiątego, obracaiąc według porządku Kulę Ziemną. P. Na co się ieszcze zdadzą Cyrkuły w około Biegunow albo Polarne y Tropici? O. Na to, aby dzieląc Kulę Ziemną na pięć części, pokazywały nam w każdey częśći rozmaity gatunek powietrza, co się pospolicie u Geografow nazywa Zona albo Clima. P. Powiedz nazwiska ich? O. Jeden nazywa się Gorąca. Dwie nazywaią się umiarkowane. Dwie inne zowią się Zimne, albo Lodowate. P. Gdzie iest Zona Torrida, czyli gatunek powietrza gorący? O. Zona Torrida zamyka się między dwoma odwrotnemi Cyrkułami Raka y Kozioroźca; wposrzod tego
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 15
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
obowiązały się przysięgą wzajemną bronić wraz wszyscy swojej wolności, i stanowić Zgromadzenie Stanów Generalnych, przez swoich Deputatów z każdej w szczegolności Prowincyj wysłanych: i z trzema Powiatami z niemi sprzymierzonemi. ATLAS DZIECINNY.
Są zaś te, które tu nie według rangi Deputatów z każdej zjeżdżających się na Zgromadzenie Stanów Generalnych Prowincyj, ale według porządku Geografów kładę 1. Prowincja ZELANDia, składa się z siedmiu wysp to jest: a. Walcheren. b. Sud-Beveland. c. Wolfartsdyk. d. Nord-Beveland. e. Schouven. f. Tolen. g. Filipsland. II. Prowincja HolanDia, która się dzieli. h. na Holandyą Południową, i i.
obowiązały się przysięgą wzaiemną bronić wraz wszyscy swoiey wolności, y stanowić Zgromadzenie Stanow Generalnych, przez swoich Deputatow z każdey w szczegolności Prowincyi wysłanych: y z trzema Powiatami z niemi zprzymierzonemi. ATLAS DZIECINNY.
Są zaś te, ktore tu nie według rangi Deputatow z każdey zieżdżaiących się na Zgromadzenie Stanow Generalnych Prowincyi, ale według porządku Geografow kładę 1. Prowincya ZELANDYA, składa się z siedmiu wysp to iest: a. Walcheren. b. Sud-Beveland. c. Wolfartsdyk. d. Nord-Beveland. e. Schouven. f. Tholen. g. Philipsland. II. Prowincya HOLLANDYA, ktora się dzieli. h. na Hollandyą Południową, y i.
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 72
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772