jak drogiemi kamieniami, i gwiazdami obsypany pokoi.
Kto chce mieć więcej sposobów praktycznej katoptryki lub Dioptryki ukontentowaniu oka służuących, i różnych na podziw aparencyj wyrabianiu. Niech czyta X. Kirchera Artem lucis et umbrae, Zachna Oculum Teledioptricum. X. Schotta magiam. De Schalesa, Wolfa etc. INFORMACJA GEOMETRYCZNA. O miarach.
Geometria jest nauka miernicza. Do której należy 1mo. Rysować i prowadzić linie czyli to proste, krzyżowe, równo odległe proporcjonalne, czyli cyrklaste. 2do. Rysować i wyznaczać figury płaskie: jako to trianguły, kwadraty, wielościenne płaszczyzny, cyrkuły, Elipsy, parabole, owaty, węzownice etc. 3tio. Przemienić jednę
iák drogiemi kámieniami, y gwiazdami obsypany pokoi.
Kto chce mieć więcey sposobow praktyczney katoptryki lub Dyoptryki ukontentowaniu oka służuących, y rożnych ná podziw apparencyi wyrabianiu. Niech czyta X. Kirchera Artem lucis et umbrae, Zachna Oculum Teledioptricum. X. Schotta magiam. De Schalesa, Wolffa etc. JNFORMACYA GEOMETRYCZNA. O miarach.
Geometria iest náuka miernicza. Do ktorey należy 1mo. Rysowáć y prowadzić linie czyli to proste, krzyżowe, rowno odległe proporcyonalne, czyli cyrkláste. 2do. Rysować y wyznaczać figury płáskie: iáko to tryanguły, kwadraty, wielościenne płászczyzny, cyrkuły, Ellipsy, parabole, owaty, węzownice etc. 3tio. Przemienić iednę
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
K.
Księgi w pstrej kompaturze in octavo. Sub litera L.
Księgi do architektury in folio. Sub litera M: No 1mo La Fortificatione, Gwardia, Difesa.
2do Architektura Militaris moderna.
3tio Julii Feretti, De disciplina militari.
4to Artis magne artylerie Leopoldo.
5to L‘essercitio de la cavalleria.
6to Geometria i Architekt Polski.
7mo Vitruvii Pellionis de Architektura.
8vo Perspectiva fictorum et architektorum.
9mo Teatrum machinarum novum. Ksiąg dwie.
10mo Traktatio nova de re equaria.
11. Hippika, to jest o koniech nauka, IW. Mniszchowi, kasztelanowi sandeckiemu, przypisana. Ksiąg dwie.
12. Cavallo frenato Neapolitano.
13
K.
Księgi w pstrej kompaturze in octavo. Sub litera L.
Księgi do architektury in folio. Sub litera M: No 1mo La Fortificatione, Gwardia, Difesa.
2do Architectura Militaris moderna.
3tio Julii Feretti, De disciplina militari.
4to Artis magnae artilleriae Leopoldo.
5to L‘essercitio de la cavalleria.
6to Geometria i Architekt Polski.
7mo Vitruvii Pellionis de Architectura.
8vo Perspectiva fictorum et architectorum.
9mo Theatrum machinarum novum. Ksiąg dwie.
10mo Tractatio nova de re aequaria.
11. Hippika, to jest o koniech nauka, JW. Mniszchowi, kasztelanowi sandeckiemu, przypisana. Ksiąg dwie.
12. Cavallo frenato Neapolitano.
13
Skrót tekstu: ZamLaszGęb
Strona: 56
Tytuł:
Opis zamku w Laszkach Murowanych
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Laszki Murowane
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1748
Data wydania (nie wcześniej niż):
1748
Data wydania (nie później niż):
1748
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
Wilno barzo pogorzało, tak dalece, że się trybunał do niedziel sześciu limitować musiał.
Interea, gdy król Stanisław objąwszy w rządy swoje Lotaryngią, w mieście Lunevillu, rezydencji swojej, z wrodzonej ku Polakom miłości akademią dla trzydziestu Polaków a dla trzydziestu Lotaryńczyków fundował, w której egzercycja wszystkie wojenne, architektura militaris et civilis, geometria, geografia, języki różne cudzoziemskie, na koniu jeżdżenie, tańcowanie, fechtowanie i inne wszystkie scjencje uczone były. Przy tym wygody wszelkie ad victum et amictum w pałacu na to destyno-
wanym pod dyscypliną wojenną i dworską naznaczone, tak dalece, że tylko przejazd z Polski do Lunevillu mógł kosztować; i teraźniejszy kasztelan witebski Siruć
Wilno barzo pogorzało, tak dalece, że się trybunał do niedziel sześciu limitować musiał.
Interea, gdy król Stanisław objąwszy w rządy swoje Lotaryngią, w mieście Lunevillu, rezydencji swojej, z wrodzonej ku Polakom miłości akademią dla trzydziestu Polaków a dla trzydziestu Lotaryńczyków fundował, w której egzercycja wszystkie wojenne, architektura militaris et civilis, geometria, geografia, języki różne cudzoziemskie, na koniu jeżdżenie, tańcowanie, fechtowanie i inne wszystkie scjencje uczone były. Przy tym wygody wszelkie ad victum et amictum w pałacu na to destyno-
wanym pod dyscypliną wojenną i dworską naznaczone, tak dalece, że tylko przejazd z Polski do Lunevillu mógł kosztować; i teraźniejszy kasztelan witebski Siruć
Skrót tekstu: MatDiar
Strona: 118
Tytuł:
Diariusz życia mego, t. I
Autor:
Marcin Matuszewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1754 a 1765
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1765
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Bohdan Królikowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1986
i godna tego/ aby nie zaraz bez fatygi każdy wtej nauce prosperował/ bo jeśliz tylko per transcenam uważemy/ cóż proszę godnego bez niej zacząć i wykonać się może! O jak wiele niepodobnych nigdy rzeczy obiecują zawsze wystawić/ pełni baśni Geomantes/ a tylko przez Arytmetykę; ale niech niepodobne zostają niepodobnymi/ uważmy jak wiele Geometria/ Geografia/ Astronomia/ Matematyka przez nią dokazują. Obaczmy i w potocznych/ a nam przez codzienną eksperiencją podających się rzeczach/ skąd takowe inwencje w przemyślnych zegarach/ o których ani ucho starożytności słyszało/ ani oko widziało, skąd na posrzodku morskiej nawały taka bezpieczność pływającym/ iż oni rządzić się morzem/ a nie
y godna tego/ áby nie záraz bez fátygi káżdy wtey náuce prosperował/ bo ieśliz tylko per transcenam vważemy/ coż proszę godnego bez niey zácząć y wykonáć sie może! O iák wiele niepodobnych nigdy rzeczy obiecuią záwsze wystáwić/ pełni báśni Geomantes/ á tylko przez Arythmetykę; ále niech niepodobne zostáią niepodobnymi/ vważmy iák wiele Geometria/ Geográphia/ Astronomia/ Máthemátyká przez nię dokázuią. Obaczmy y w potocznych/ á nam przez codźienną experientią podáiących się rzeczách/ zkąd tákowe inuencye w przemyślnych zegárách/ o ktorych áni vcho stárożytnośći słyszáło/ áni oko widźiáło, zkąd ná posrzodku morskiey nawáły táká bespieczność pływáiącym/ iż oni rządźić się morzem/ á nie
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 10
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
Opa, tryglif: O Zemby w Tablicy IV. A Strie, kanelury, których po 24. w słupię daje się. Reszta zdalszego czytania będzie poznana. Domowa Architektura ROZDZIAŁ II. Przekładają się delineacje niektórych części.
PROBLEMA Tab: I fig: 3. Rezolucja. Wysokość AB, rozdziel na dwoję (jak Geometria uczy) punktem C. PROBLEMA Tabl: fig: 5 Rez: Wysokość AD rozdziel na trzy części. Ab, bc, cD. 2ga bc. rozdziel na 4 będzie, AD podzielona na 12 części. 3. Weż z tych 12. A E 8. części, i AG, 5. części
Opa, tryglif: O Zęmby w Tablicy IV. A Strye, kanelury, których po 24. w słupię dáie się. Reszta zdalszego czytánia będzie poznána. Domowa Architektura ROZDZIAŁ II. Przekładaią się delineacye niektorych części.
PROBLEMA Tab: I fig: 3. Rezolucya. Wysokość AB, rozdziel na dwoię (iák Geometria uczy) punktem C. PROBLEMA Tabl: fig: 5 Rez: Wysokość AD rozdziel ná trzy części. Ab, bc, cD. 2ga bc. rozdziel na 4 będzie, AD podzielona na 12 części. 3. Weż z tych 12. A E 8. części, y AG, 5. części
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 22
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
rychtowania dział i moździerzy, aby potym, gdy którego szczęście wyniesie do małej lub wielkiej komendy, wiedział jak Puszkarzom rozkazywać, nie zupełnie spuszczać się na nich, trzeba; także na Ludwisarstwie znać się należy, jakie działa lane lub przelewane być mają; gdyż więcej na rozkazaniu należy, niżeli na samych Ludwisarzach. Tak Geometria przyda się, żeby sobie każdy Ziemianin potrafił dla spadku wód, rowy, kazać kopać, a tym sposobem grunta osuszać, stawy, sadzawki, szlamować, etc. Także na Architekturze, każdy Szlachcić znać się ma, aby niezupełnie na Magistrów spuszczał się, albo alienae nationis Architekta, niemniej wszyscy w Arithmetice powinni być biegli
rychtowania dział y mozdzierzy, aby potym, gdy ktorego szczęście wyniesie do małey lub wielkiey kommendy, wiedział iak Puszkarzom roskazywać, nie zupełnie spuszczać się ná nich, trzeba; także na Ludwisarstwie znać się należy, iakie działa lane lub przelewane bydź mają; gdyż więcy na rozkazaniu nalezy, niżeli na samych Ludwisarzach. Tak Geometria przyda się, żeby sobie każdy Ziemianin potrafił dla spadku wod, rowy, kazać kopać, á tym sposobem grunta osuszać, stawy, sadzawki, szlamować, etc. Także na Architekturze, każdy Szlachcić znać się ma, aby niezupełnie na Magistrow spuszczał się, albo alienae nationis Architekta, niemniey wszyscy w Arithmetice powinni bydź biegli
Skrót tekstu: GarczAnat
Strona: 142
Tytuł:
Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej
Autor:
Stefan Garczyński
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1753
Data wydania (nie wcześniej niż):
1753
Data wydania (nie później niż):
1753
, Ostróżnie Wmść siedz na tym psim obiedzie, na kieł bierze, i ustyrk ma haniebny. A że Wmści Apollo chciał wdzięczną ukontentować, melodią nic się nie dziwuję, gdyż zwykła żawsze serca i animusze wielkich Monarchów uweselać Muzyka która będąc jedną z siedmiu wyzwolonych nauk, w kompanijej zawsze chodzi z Matematyką, Arytmetiką i Geometria. B. Zośmnastu głów, zaraz z siadszy z Pegaza. usłyszałem wdzięczną mutetę, którą tenże Monarcha i Wódz, Muz i Poetów wszystkich, ogłaszając sławę moję Bohatyrską komponował. T. Panie mój, na szczęśliwym placu sława Wmści Bogatyrska stanęła, gdzie ją i koncerty Muzyków, i dowcipy subtelnych Poetów
, Ostrożnie Wmść śiedz ná tym pśim obiedźie, ná kieł bierze, y ustyrk ma hániebny. A że Wmśći Apollo chciał wdźięczną ukontentowáć, melodyą nic się nie dźiwuię, gdyż zwykłá żáwsze sercá y ánimusze wielkich Monárchow uweseláć Muzyká ktora bedąc iedną z śiedmiu wyzwolonych náuk, w kompániey záwsze chodźi z Máthemátyką, Arithmetiką y Geometria. B. Zośmnastu głow, záraz z śiadszy z Pegázá. usłyszałem wdzięczną mutetę, ktorą tenże Monárchá y Wodz, Muz y Poetow wszystkich, ogłaszáiąc sławę moię Bohátyrską componował. T. Pánie moy, ná szczęśliwym plácu sławá Wmśći Bogátyrska stánęłá, gdźie ią y concerty Muzykow, y dowcipy subtelnych Poetow
Skrót tekstu: AndPiekBoh
Strona: 104
Tytuł:
Bohatyr straszny
Autor:
Francesco Andreini
Tłumacz:
Krzysztof Piekarski
Drukarnia:
Mikołaj Aleksander Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
dramat
Gatunek:
dialogi
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1695
Data wydania (nie wcześniej niż):
1695
Data wydania (nie później niż):
1695
dla obłoków które ją nakrywają. Piszą o tej gorze niektórzy że tam każdy dzień srodze grzmi i Pioruny biją czego iżesmy sami nie słyszeli/ i nic się pewnego wywiedzieć nie mogli, przeto zapewne tego nie udawamy/ to smy jednak na oko widzieli że od wierzchu aż do połwice niemal zawsze śniegiem jest nakryta. Tę górę Geometria mierząc/ doszedł tego dowcipem i instrumentami swemi/ że na pięć mil jest wysoka. Wiele się ich kusieło o to żeby na nią wstąpić/ i co zacz jest, obaczyć mogli/ ale po próżnicy/ a drugim takie ich przedsięwzęcie barzo się niesześliwie nadało/ jako i Roku 1607. trzej Angelczycy chcąc pokazać że nad
dla obłokow ktore ją nakrywáją. Piszą o tey gorze niektorzy źe tám káźdy dźien srodze grzmi y Pioruny biją czego iźesmy sámi nie słyszeli/ y nic śię pewnego wywiedźieć nie mogli, przeto zápewne tego nie udawamy/ to smy jednák na oko widźieli źe od wierzchu áź do połwice niemal záwsze śniegiem jest nákryta. Tę gorę Geometriá mierząc/ doszedł tego dowćipem y instrumentámi swemi/ źe ná pięć mil jest wysoka. Wiele śię ich kuśieło o to źeby ná nię wstąpić/ y co zacz jest, obaczyć mogli/ ále po proznicy/ á drugim tákie ich przedśięwzęćie bárzo śię nieszesliwie nádáło/ jáko y Roku 1607. trzey Angelczycy chcąc pokazáć źe nád
Skrót tekstu: VetIsland
Strona: 25
Tytuł:
Islandia albo Krótkie opisanie Wyspy Islandii
Autor:
Daniel Vetter
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, relacje
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
ścian zawartych. Figura płaska. Figura plana. Jakie są na równinie trianguły, kwadraty i insze wielościenne. Figura pełna. Solidum. Corpus. Jakie są wszelkie Bryły: kostki, Czworotrianguły, Słupy, Piramidy, Dwunastopiąciokąty, Dwadzieściotrianguły, Sfery, albo kule. etc. G. GEometra. Geometra. Mierniczy Gruntów. Geometria. Geometria. Nauka o Rozmierzaniu ziemie i wszelkej inszej wielkości. Geometrycznie. Geometricè. Umiejętnie. Nie poprostu. Globus. Globus. Kula, Gałka, Sfera. G. H. I. K. Górzysty. Convexus: Okrągły, Puklasty. Gradus. Gradus. Stopień albo część, na jakich cały cyrkuł,
śćian záwártych. Figurá płáska. Figura plana. Iákie są ná rowninie tryánguły, kwádraty y insze wielośćienne. Figurá pełna. Solidum. Corpus. Iákie są wszelkie Bryły: kostki, Czworotryánguły, Słupy, Pirámidy, Dwunastopiąćiokąty, Dwádźieśćiotryánguły, Sfery, álbo kulé. etc. G. GEometrá. Geometra. Mierniczy Gruntow. Geometrya. Geometria. Náuká o Rozmierzániu źiemie y wszelkey inszey wielkośći. Geometrycznie. Geometricè. Vmieiętnie. Nie poprostu. Globus. Globus. Kulá, Gałká, Sferá. G. H. I. K. Gorzysty. Convexus: Okrągły, Puklásty. Gradus. Gradus. Stopień álbo część, ná iákich cáły cyrkuł,
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 3
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
(40.) rozdziel przez pierwszej linii części (4;) kwotus (10,) wyda części linii czwartej, i będą: Jako 4, do 5; tak 8, do 10. Nauka LII. Między dwiema liniami skrajnymi (B, P,) znaleźć dwie średnie nieprzerwanie proporcjonalne. DO tego czasu Geometria nie znalazła sposobu łatwego, rysownia geometrycznie dwu linij średnich, między danymi skrajnymi; wszakże poprostu doskonale, tak je znajdziesz bez pracowitego rysowania. o Rysowaniu Linij Proporcjonal:
Postawiwszy dwie linie CB, DT, przecinające się na krzyż w punkcie V, przenieś pierwszą skrajną daną B, na prawe krzyża ramię BV: a na
(40.) rozdźiel przez pierwszey linii częśći (4;) kwotus (10,) wyda częśći linii czwartey, y będą: Iáko 4, do 5; ták 8, do 10. NAVKA LII. Między dwiemá liniiámi skráynymi (B, P,) ználeść dwie srzednie nieprzerwánie proporcyonálne. DO tego czásu Geometrya nie ználázłá sposobu łátwego, rysownia geometrycznie dwu liniy srzednich, między dánymi skráynymi; wszákże poprostu doskonále, ták ie znaydźiesz bez prácowitego rysowánia. o Rysowániu Liniy Proporcyonál:
Postáwiwszy dwie liniie CB, DT, przećináiące się ná krzyż w punkćie V, przenieś pierwszą skráyną dáną B, ná práwe krzyżá rámię BV: á ná
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 55
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
