dla bagniska ND, ani z boku od placu ORQS, z którego ich odległość CB, mierzać trzeba. Niech jeszcze na placu ORQS, będzie trzecia laska E, z kądby Gemetra mógł widzieć C, i B, niemający żadnego instrumentu, jako propozycja opisuje. Takiego Geometry używa dziedżyc gruntu, a doznanie biegłości jego wGeometryj Naprzód: Aby mu opowiedżyał Odległość tak B, od C, jako i E, od tychże C i B, nieprzystępując od C, i B, ani przechodząc za wodę. Tedy Geometra.) (1. Przybierze sobie dwóch pomocników, i każe wyciąć z bliskiego lasku, trzy laski proste i spore
dla bágniská ND, áni z boku od plácu ORQS, z ktorego ich odległość CB, mierzáć trzebá. Niech ieszcze ná plácu ORQS, będźie trzećia laská E, z kądby Gemetrá mogł widżieć C, y B, niemáiący żadnego instrumentu, iáko propozycya opisuie. Tákiego Geometry vżywa dżiedżic gruntu, á doznánie biegłośći iego wGeometryi Naprzod: Aby mu opowiedżiał Odległość tak B, od C, iáko y E, od tychże C y B, nieprzystępuiąc od C, y B, áni przechodząc zá wodę. Tedy Geometrá.) (1. Przybierze sobie dwoch pomocnikow, y każe wyćiąć z bliskiego lasku, trzy laski proste y spore
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 120
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
gdy według zamierzonych ścian krzyżowych CR, i BQ, zbliży się z linią równoodległą samej CB, abo się umknie od CB. I tak szczęśliwie pracą swoję Geometra odprawi, godną pochwały, i udarowania, nie mając inszych instrumentów, krom trzech prostych lasek, i prącików kilkadziesiąt. Jeżeli zechce Geometra większą swoję biegłość pokazać wGeometryj: może sobie punkt E obrać na takim miejscu skądby nie mógł dojźrzeć C i B: a jeszcze wszytkie te trudności według Nauki następującej rozwiązać, którym dosyć uczynił, gdy mu był dany punkt E, od którego widział C i B, zachowawszy kondycje podane, byle mu było wolno użyć dwa razy tylko rachowania według
gdy według zámierzonych śćian krzyżowych CR, y BQ, zbliży się z liniią rownoodległą sámey CB, ábo się vmknie od CB. Y ták szczęśliwie pracą swoię Geometrá odpráwi, godną pochwały, y vdárowánia, nie máiąc inszych instrumentow, krom trzech prostych lasek, y prąćikow kilkádźieśiąt. Jeżeli zechce Geometrá większą swoię biegłość pokazáć wGeometryi: może sobie punkt E obráć ná tákim mieyscu zkądby nie mogł doyżrzeć C y B: á ieszcze wszytkie te trudnośći według Náuki nástępuiącey rozwiązáć, ktorym dośić vczynił, gdy mu był dány punkt E, od ktorego widźiał C y B, záchowawszy kondycye podáne, byle mu było wolno vżyć dwá rázy tylko ráchowánia według
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 123
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Chińczyków podziś dzień ten nosi Koronę kto pierwej odniesie Lauream w naukach, pierwej na Egzamen, niżeli na Tron wstępując, bo tak należy.
TYTUS Cesarz Deliciiae generis humani w Greckim, Łacińskim językach w Muzyce i Wierszopistwie nikomu nie ustępujący, według Swetoniusza. Adrianus nazwany Greculus, od owiczenia się w języku Greckim, w Geometryj, Arytmetyce: Antoninus Filozof Cesarz do Apolloniusza Filozofa domu wstąpił, by się nauczył czego, Teste Kapitolino: Konstantyn Wielki, Teodozy Większy, Karol Wielki Cesarze, Mądrzy Literaci: Fryderyk II. Łacinnik, Grecki, Saraceński, Francuski, umiał język od publicznych interesłów, do Ksiąg czytana odrywający się Sigonius. Alfons Aragoński Koronat
Chińczykow podziś dzień ten nosi Koronę kto pierwey odniesie Lauream w naukach, pierwey na Examen, niżeli na Tron wstępuiąc, bo tak należy.
TYTUS Cesarz Deliciiae generis humani w Greckim, Łacińskim ięzykach w Muzyce y Wierszopistwie nikomu nie ustępuiący, według Swetoniusza. Adryanus nazwany Graeculus, od owiczenia się w ięzyku Greckim, w Geometryi, Arytmetyce: Antoninus Filozof Cesarz do Apolloniusza Filozofa domu wstąpił, by się nauczył czego, Teste Capitolino: Konstantyn Wielki, Teodozy Większy, Karol Wielki Cesarze, Mądrzy Literaci: Fryderyk II. Łacińnik, Grecki, Saraceński, Francuski, umiał ięzyk od publicznych interesłow, do Ksiąg czytaná odrywaiący się Sigonius. Alfons Aragoński Koronát
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 354
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
o Leviatan rybie, o Szoroborze, o Ciele Mahometa; o Grzegorzu Wielkim, o Samsonie, Salomonie, Oryginesie, Platonie, Arystotelesie, o Drzewie Krzyża Z, i o Ciele Z. Jana Chrzciciela, á folio 87mo.
TYTUŁ DZIEWIĄTY.
ATOMY za GÓRY, albo Punkta o Matematycznej Scjencyj, alias o Arytmetyce, Geometryj, Astronomii, Astrologii, Chronologii, o Hydrografii. Horografii, Statyce, Optyce, Architekturze dwojakiej, Polemice, Pyrotechnice, Taktyce, Muzyce, á fol: 154to.
TYTUŁ DZIESIĄTY
SZKOŁA POLITYKI, alias o Rzeczy Pospolitej, albo o jej Administracyj, Prawach, Stanie Szlacheckim, Akademiach, Miastach Wielkich, de Eversivis Rerum-Publicarum
o Leviathan rybie, o Szoroborze, o Ciele Machometa; o Grzegorzu Wielkim, o Samsonie, Salomonie, Originesie, Platonie, Aristotelesie, o Drzewie Krzyża S, y o Ciele S. Iana Chrzciciela, á folio 87mo.
TYTUŁ DZIEWIĄTY.
ATOMY za GORY, albo Punkta o Matematyczney Scyencyi, alias o Arytmetyce, Geometryi, Astronomii, Astrologii, Chronologii, o Hydrografii. Horografii, Statyce, Optyce, Architekturze dwoiakiey, Polemice, Pyrotechnice, Taktyce, Muzyce, á fol: 154to.
TYTUŁ DZIESIĄTY
SZKOŁA POLITYKI, alias o Rzeczy Pospolitey, albo o iey Administracyi, Prawach, Stanie Szlacheckim, Akademiach, Miastach Wielkich, de Eversivis Rerum-Publicarum
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1216
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
10 ma mieć pod swoim dozorem, aby co dzień jednego przejeżdzał konia i eksercytował. On ma dojrzeć w siodłaniu, i z siadaniu z konia. Mieć powinien umiejętność i praktykę cnot i chorób końskich, sposoby leczenia, jako też modos exercitandi; gdyż i ta nauka ma miejsce inter artes Politicas et liberales do muzyki i Geometryj referująca się. Sposób ten ćwiczenia i nauki końskiej jest u Kawalkatorów trojaki, jeden po Wlosku a terra na ziemi, a ten sposób do wojennych dzieł potrzebny; drugi dymezza area, alias z podnoszeniem nóg na powietrzu srednim; trzeci sposób w skokach, korwetach zwany in alto. Konie bowiem znatury, albo ex arte
10 ma mieć pod swoim dozorem, aby co dzień iednego przeieżdzał konia y exercytował. On ma doyrzeć w siodłaniu, y z siadaniu z konia. Mieć powinien umieiętność y praktykę cnot y chorob końskich, sposoby leczenia, iako też modos exercitandi; gdyż y ta náuka má mieysce inter artes Politicas et liberales do muzyki y Geometryi referuiąca się. Sposob ten cwiczenia y náuki końskiey iest u Kawalkatorow troiaki, ieden po Wlosku a terra ná ziemi, á ten sposob do woiennych dzieł potrzebny; drugi dimezza area, alias z podnoszeniem nog na powietrzu srednim; trzeci sposob w skokach, korwetach zwany in alto. Konie bowiem znatury, álbo ex arte
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 482
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
Powietrze w Aleksandryj nie zdrowe, stąd Miasto te nie wiele liczy Obywatelów. Tu było 72. Cellek, dla LXXII. to jest siedmiudziesiąt dwóch Tłumaczów Biblii, sprowadzonych z Judei od Ptolemeusza Króla. Tu Dydymus znajdował się, który w leciech pięciu ociemniawszy, nie tylko Pismo Święte umiał, ale też i Retoryki uczył i Geometryj, czym zasłużył sobie Katedrę w Aleksandryjskiej Akademii, Z. Hieronim taki Luminarz Kościoła Bożego, pod tym ciemnym preceptorem, a drugi Rufinus zostawali. Tu się urodził i Ktezybiusz Inwentor organów wodnych. Oprócz tej najsławniejszej Aleksandryj wiele jest innych, tegoż imienia, jedna in statu Mediolanu nad rzeką Tanarus założona, od Mediolanczyków,
Powietrze w Alexandryi nie zdrowe, ztąd Miasto te nie wiele liczy Obywatelów. Tu było 72. Cellek, dla LXXII. to iest siedmiudziesiąt dwoch Tłumaczów Biblii, zprowadzonych z Iudei od Ptolemeusza Króla. Tu Dydymus znaydowáł się, ktory w leciech pięciu ociemniawszy, nie tylko Pismo Swięte umiał, ale też y Retoryki uczył y Geometryi, czym zasłużył sobie Katedrę w Alexandryiskiey Akademii, S. Hieronym taki Luminarz Kościoła Bożego, pod tym ciemnym preceptorem, a drugi Ruffinus zostawali. Tu się urodził y Ktezybiusz Inwentor organów wodnych. Oprócz tey naysławnieyszey Alexandryi wiele iest innych, tegoż imienia, iedna in statu Mediolanu nad rzeką Tanarus założona, od Medyolanczyków,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 558
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
instrumentów, Optyki, Astronomii, Chirurgii, Sztuk na ostatek wszystkich, około których codziennie zabawiają się Akademie, z stanem tychże Sztuk w którym przed 100 lat zostawały uczynić zechcę porown[...] nie; zobaczy w tym porównaniu nie zmierną różnicę, którą to nie tresunkowi jakiemu; lecz tym usiłowaniom, które od tej epoki ku wydoskonaleniu Geometryj, Mechaniki, Chimii, Optyki, Anatomii etc. zmierzały przypisać potrzeba.
Nie potrzebaż będzie spodziewać się nowego sztuk wszystkich wydoskonalenia, gdy mądrzy Ludzie wysoce w różnych częściach Fizyki wydoskonaleni, pilnie przypatrywać się będą operacjom częstokroć dowcipnym, które Rzemieślnik na swoim czyni warsztacie? gdy poznają potrzeby każdej Sztuki, i jej granice,
instrumentow, Optyki, Astronomii, Chirurgii, Sztuk na ostatek wszystkich, około których codziennie zabawiaią się Akademie, z stanem tychże Sztuk w ktorym przed 100 lat zostawały uczynić zechcę porown[...] nie; zobaczy w tym porownaniu nie zmierną rożnicę, ktorą to nie tresunkowi iakiemu; lecz tym uśiłowaniom, ktore od tey epoki ku wydoskonaleniu Geometryi, Mechaniki, Chimii, Optyki, Anatomii etc. zmierzały przypisać potrzeba.
Nie potrzebaż będzie spodziewać się nowego sztuk wszystkich wydoskonalenia, gdy mądrzy Ludzie wysoce w rożnych częsciach Fizyki wydoskonaleni, pilnie przypatrywać się będą operacyom częstokroć dowcipnym, ktore Rzemieślnik na swoim czyni warsztacie? gdy poznaią potrzeby każdey Sztuki, i iey granice,
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 4
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
„ A Witruwiusz Architektów Książę że lubo Poganin” niewiedział komu, jako Autorowi nauki Architektonicznej dziękować, rozumiał iż całą tę umiejętność powinien Rodzicom swoim; prze to w Rzymie zostawiwszy nieśmiertelną pamięć swojej nauki, w tyle wspaniałych strukturach, Ródziom swoim jako Bogom wysławił ołtarz, na pokazanie wdzięczności, że go w młodości, do Geometryj aplikowali, z której wziął znaczny pochop i łatwość, do tej nauki, której strukturom świat się dziwuje, tak wspaniałym i tak trwałym. Cóż dopiero i ziaką szkodą! popełniać defekta budujący musi, prze to że nei obejrzał się na te maksymy nauki, które najcelniejsi w świecie Architekci zebrali, i przez doświadczenie zgromadzili podając
„ A Witruwiusz Architektow Xiąże że lubo Pogánin” niewiedział komu, iáko Autorowi nauki Architektoniczney dziękować, rozumiał iż cáłą tę umiejętność powinien Rodzicom swoim; prze to w Rzymie zostawiwszy nieśmiertelną pámięć swoiey nauki, w tyle wspaniáłych strukturach, Rodziom swoim iáko Bogom wysłáwił ołtarz, ná pokazánie wdzięczności, że go w młodości, do Geometryi applikowáli, z ktorey wziął znáczny pochop y łátwość, do tey nauki, ktorey strukturom świát się dziwuie, ták wspaniáłym y ták trwáłym. Coż dopiero y ziáką szkodą! popełniać defekta buduiący musi, prze to że nei obeyrzał się ná te máxymy nauki, które naycelnieysi w świecie Architekci zebráli, y przez doświadczenie zgromadzili podáiąc
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 2
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
Pospólstwu prace codzienna, alby zaden sposposlstwa nie próżnował, i na tym zyznym gruncie dorabiał się chleba, a Ichmość zaś Świecej Panowie niech się starają żeby wszystkie opificya, i rzemiosła, które tylko sub sole znaleźć się mogą, były wprowadzane, i tak ażeby młodziez Stanu Szlacheckiego in artibus militaribus, eksercytowała się w Inszygnierstwie, Geometryj, w kunszcie Artyleryj, aby sposoby umiała, dobywania i bronienia Fortec, do rychtowania dział i moździerzy, aby potym, gdy którego szczęście wyniesie do małej lub wielkiej komendy, wiedział jak Puszkarzom rozkazywać, nie zupełnie spuszczać się na nich, trzeba; także na Ludwisarstwie znać się należy, jakie działa lane lub przelewane być
Pospolstwu prace codzienna, alby zaden zposposlstwa nie proznował, y na tym zyznym gruncie dorabiał się chleba, á Ichmość zas Swiecey Panowie niech się staraią żeby wszystkie opificya, y rzemiosła, ktore tylko sub sole znaleść się mogą, były wprowadzane, y tak ażeby młodziez Stanu Szlacheckiego in artibus militaribus, exercytowała sie w Jnszygnierstwie, Geometryi, w kunszcie Artilleryi, aby sposoby umiała, dobywania y bronienia Fortec, do rychtowania dział y mozdzierzy, aby potym, gdy ktorego szczęście wyniesie do małey lub wielkiey kommendy, wiedział iak Puszkarzom roskazywać, nie zupełnie spuszczać się ná nich, trzeba; także na Ludwisarstwie znać się należy, iakie działa lane lub przelewane bydź
Skrót tekstu: GarczAnat
Strona: 142
Tytuł:
Anatomia Rzeczypospolitej Polskiej
Autor:
Stefan Garczyński
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1753
Data wydania (nie wcześniej niż):
1753
Data wydania (nie później niż):
1753
rodzi się Logica) Matematycznych jako już im wiadomych zażywał dowodów, Socrates Ateński Filozof Euklidesa pierwiej Matematyki potym Filozofii uczył. Toż samo czynią teraźniejsi wielcy w Europie Matematycy, a naprzód, Joannes Andreas Segnery w Akademii Georgia Auguste najpierwszy Profesor, zaczyna wszystkie nauki od Matematyki mówiąc: Zacząłem (prawi) od Arytmetyki i Geometryj, które w takiej postawie i regułach ułożyłem, jakie być początkami Akademickiemi sądziłem. Chrystoforus Sturmius Roku 1711. Dla nowo na ten czas fundowanych Szkół W Stutgardzie wydał książkę Matesim Juvenilem, która aby razem była dawana z Gramatyką surowie zalecił. Dając racją: Wiadomo (prawi) iż człowiek od Stwórcy swego trzema dusznemi
rodzi się Logica) Mathematycznych iako iuż im wiadomych zażywał dowodow, Socrates Atheński Filozof Euklidesa pierwiey Mathematyki potym Filozofii uczył. Toż samo czynią teraznieyśi wielcy w Europie Mathematycy, a naprzod, Joannes Andreas Segneri w Akademii Georgia Augustae naypierwszy Professor, zaczyna wszystkie nauki od Mathematyki mowiąc: Zacząłem (prawi) od Arythmetyki y Geometryj, ktore w takiey postawie y regułach ułożyłem, iakie być początkami Akademickiemi sądziłem. Christophorus Sturmius Roku 1711. Dla nowo na ten czas fundowanych Szkoł W Stutgardzie wydał ksiąszkę Mathesim Juvenilem, ktora aby razem była dawana z Grammatyką surowie zalecił. Daiąc racyą: Wiadomo (prawi) iż człowiek od Stworcy swego trzema dusznemi
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 49
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
