jest dobry/ ani bezpieczny do lekarstw. Moc i skutki.
Te wszystkie Kozłki jednostajnych są skutków/ jednak wielki jest potężniejszy/ i silniejszy w rozgrzewaniu.
Wszyscy jakmiarz Kozłkowie mają wielkie zalecenie/ przeciwko ciemnemu wzroku/ i napoły utraconemu/ używając ich tak w potrawach/ w polewkach/ w jaju miękkim/ na grzance w winie albo w Małmazji ciepło obmaczanej/ jako też z trunkiem i z lekarstwem/ a mianowicie Korzenia Kozłku pospolitego wielkiego/ po pół łota/ miałko utarszy/ albo po ćwierci łota/ co trzeci dzień/ z trochą wina białego pijąc. Tak abowiem wszelakie zawady do wzroku oddala: jasny bystry wzrok czyni/ do skończenia
iest dobry/ áni bespieczny do lekarstw. Moc y skutki.
Te wszystkie Kozłki iednostáynych są skutkow/ iednák wielki iest potężnieyszy/ y śilnieyszy w rozgrzewániu.
Wszyscy iákmiarz Kozłkowie máią wielkie zálecenie/ przećiwko ćiemnemu wzroku/ y nápoły vtráconemu/ vżywáiąc ich ták w potráwách/ w polewkách/ w iáiu miękkim/ ná grzance w winie álbo w Máłmázyey ćiepło obmaczáney/ iáko też z trunkiem y z lekárstwem/ á miánowićie Korzenia Kozłku pospolitego wielkiego/ po pół łotá/ miáłko vtárszy/ álbo po czwierci łotá/ co trzeći dźień/ z trochą winá białego pijąc. Ták ábowiem wszelákie záwády do wzroku oddala: iásny bystry wzrok czyni/ do skończenia
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 51
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
biała stanie i ziarnista. Ta Dychawicznym jest wielkim lekarstwem. Morowemu Powietrzu. Dychawi. Powietrz: Ukąszonym do bestii jadowitych.
Ukąszonym od bestii jadowitych po trzeciej części od ćwierci łota na raz jej biorąc/ z wodką z tegoż ziela korzenia albo z inną przynależącą/ albo z winem i z sokiem Miarzowym. Też na grzance z białego chleba/ w winie albo w Małmazji obmaczanej może jej używać. Także z pigułami/ z konfektem/ z jajem miękkim. Odziębi: członkom.
Odmarzłe członki rozgrzewa i odżywia/ przerzeczonym sposobem używana. Flegmie gęstej.
Flegmę gęstą/ lipką/ klejowatą/ w żołądku rozprawuje/ cieńczy/ rozwodnia. Także. Szlamowatości
biała stánie y źiárnista. Tá Dycháwicznym iest wielkim lekárstwem. Morowemu Powietrzu. Dycháwi. Powietrz: Vkąszonym do bestiy iádowitych.
Vkąszonym od bestyy iádowitych po trzećiey częśći od czwierći łotá ná raz iey biorąc/ z wodką z tegoż źiela korzenia álbo z iną przynależącą/ álbo z winem y z sokiem Miarzowym. Też ná grzance z białeg^o^ chlebá/ w winie álbo w Máłmázyey obmáczáney może iey vżywáć. Tákże z pigułámi/ z konfektem/ z iáiem miękkim. Odźiębi: członkom.
Odmárzłe członki rozgrzewa y odżywia/ przerzeczonym sposobem vżywána. Flágmie gęstey.
Flágmę gęstą/ lipką/ kliiowátą/ w żołądku rospráwuie/ ćieńczy/ rozwodnia. Tákże. Szlámowátośći
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 121
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ Nasienia Kopru Włoskiego/ Anyżu/ Świeczek/ albo kwiatków ich po pół łota/ Rajskich ziarnek/ Kubeb/ Kwiatu muszkatowego/ Gwoździków kramnych po pół ćwierci łota. To wszytko co namielej utłuc/ a po ćwierci łota każdy dzień dwa kroć/ godzinę przed obiadem i wieczerzą/ bądź w winie białym ciepłym/ bądź na grzance/ Małmazją ciepłą polanej/ dawać. Kaszlu zastarzałemu.
Kaszlu zastarzałemu/ z ustawicznych flegmistych spadków na Płuca/ jest pewnym i rychłym ratunkiem: tak nasienie/ jako korzenie tego ziela w miodowej sycie warząc/ a rano i na noc po kwaterce pijąc. Abowiem Flegmę grubą/ lipką/ i klejowatą rozgrzewa/ rzedzi/ a
/ Naśienia Kopru Włoskiego/ Anyżu/ Swieczek/ álbo kwiátkow ich po poł łota/ Ráyskich źiarnek/ Kubeb/ Kwiátu muszkátowego/ Gwoźdźikow kramnych po poł czwierći łotá. To wszytko co namielej vtłuc/ á po ćwierći łotá káżdy dźień dwá kroć/ godźinę przed obiadem y wieczerzą/ bądź w winie biáłym ćiepłym/ bądź ná grzance/ Máłmázyą ćiepłą polaney/ dawáć. Kászlu zástárzáłemu.
Kászlu zástárzáłemu/ z vstáwicznych flegmistych spadkow ná Płucá/ iest pewnym y rychłym rátunkiem: ták naśienie/ iáko korzenie tego źiela w miodowey syćie wárząc/ á ráno y ná noc po kwaterce piiąc. Abowiem Flágmę grubą/ lipką/ y kliiowátą rozgrzewa/ rzedźi/ á
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 139
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Pieprzu długiego/ kwiatu Muszkatowego/ Gałganu/ Gwoździków/ Cynamonu/ Imbieru białego po pół łociu: To wszystko co namielej utłuc/ i przez gęste sitko przesiać/ do tego cukru tłuczonego także łotów ośmnaście przydać/ i wespół dobrze pomieszać: Tego każdy poranek i wieczor dwie godzinie przed oboim jedzeniem po łysce na raz/ na grzance z białego chleba ugrzanej/ a w ciepłym winie obmaczanej/ posypawszy/ dać używać. Upławom czerwonym.
Upławy czerwone paniom zawściąga proch korzenia Benedyktowego/ co złoty czerwony zaważy/ każdego poranku naczczo ciepło z winem czerwonym pijąc. A to przez kilkanaście porządnie czyniąc. Niepłodnym.
Panie niepłodne dla macice zbytnie zimnej/ wilgotnej/ i
Pieprzu długiego/ kwiátu Muszkatowego/ Gáłgánu/ Gwoźdźikow/ Cynámonu/ Imbieru białego po puł łoćiu: To wszystko co namieley vtłuc/ y przez gęste śitko prześiać/ do tego cukru tłuczonego tákże łotow ośmnaśćie przydáć/ y wespoł dobrze pomieszáć: Tego káżdy poránek y wieczor dwie godźinie przed oboim iedzeniem po łysce na raz/ ná grzance z białego chlebá vgrzáney/ á w ćiepłym winie obmáczáney/ posypawszy/ dáć vżywáć. Vpławom czerwonym.
Vpławy czerwone pániom záwśćiąga proch korzenia Benediktowego/ co złoty czerwony záwáży/ káżdego poránku náczczo ćiepło z winem czerwonym piiąc. A to przez kilkánaśćie porządnie czyniąc. Niepłodnym.
Pánie niepłodne dla máćice zbytnie źimney/ wilgotney/ y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 269
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
garncem w piec dobrze upalony/ że się w nim na popiół spali. A gdy powoli przechłodnie garniec/ ono co w nim jest/ miałko utrzeć/ do tego tak wiele według wagi wziąć prochu/ korzenia Kurzego ziela/ a dobrze wespół pomieszawszy/ do potrzeby pilnie chować/ biorąc tego na raz po kwincie/ na grzance ze rżanego chleba przygrzanej/ a w wódce Pępawy namoczonej/ i tym prochem posypanej używać naczczo i na noc/ popijając tąż wodką każdy raz. Czyniąc to przed obojem jedzeniem/ jednak zaraz potym jeść może. Item.
Item, Wziąć Pępawy z korzeniem i z nacią z sześć garści drobno posiekanej/ warz we trzech
gárncem w piec dobrze vpalony/ że się w nim ná popioł spali. A gdy powoli przechłodnie gárniec/ ono co w nim iest/ miáłko vtrzeć/ do tego ták wiele według wagi wźiąć prochu/ korzenia Kurzego źiela/ á dobrze wespoł pomieszáwszy/ do potrzeby pilnie chowáć/ biorąc tego ná raz po kwinćie/ ná grzance ze rżánego chlebá przygrzáney/ á w wodce Pępáwy námoczoney/ y tym prochem posypáney vżywáć náczczo y ná noc/ popiiáiąc tąż wodką każdy raz. Czyniąc to przed oboiem iedzeniem/ iednák záraz potym ieść może. Item.
Item, Wźiąć Pępáwy z korzeniem y z náćią z sześć gárśći drobno pośiekáney/ warz we trzech
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 311
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
