aby z niego wyszedł? Stwórca wszech rzeczy miałżeby z tego uciechę lub korzyść, gdyby patrzył na nikczemne żądz płonnych igrzysko? Dobroć Jego, której ślady w najpodlejszych stworzenia cząstkach z podziwieniem upatrujemy, czyżby się wydawała w najwyborniejszych, gdyby ten świat nie był miejscem szkoły i proby sposobiącej do nierównie pożądańszego? gdyby tak gwałtowne stworzeń przemijania nie były znakiem, iż życie teraźniejsze jest tylko do drugiego lepszego i trwalszego przygotowaniem.
Ta jest największa Religii otucha, bodziec do cnoty, życie przyszłe; nieśmiertelności dusz naszych skutek, życia cnotliwego nadgroda. Miłość własna porządanej korzyści; cieszy się Stwórca z dzieła swego, widząc usilność, z którą zasługiwać sobie na
aby z niego wyszedł? Stworca wszech rzeczy miałżeby z tego uciechę lub korzyść, gdyby patrzył na nikczemne żądz płonnych igrzysko? Dobroć Iego, ktorey ślady w naypodleyszych stworzenia cząstkach z podziwieniem upatruiemy, czyżby się wydawała w naywybornieyszych, gdyby ten świat nie był mieyscem szkoły y proby sposobiącey do nierownie pożądańszego? gdyby tak gwałtowne stworzeń przemiiania nie były znakiem, iż życie teraźnieysze iest tylko do drugiego lepszego y trwalszego przygotowaniem.
Ta iest naywiększa Religii otucha, bodziec do cnoty, życie przyszłe; nieśmiertelności dusz naszych skutek, życia cnotliwego nadgroda. Miłość własna porządaney korzyści; cieszy się Stworca z dzieła swego, widząc usilność, z ktorą zasługiwać sobie na
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 121
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
chciałbym żeby na rozrywki część tylko nieznaczna czasu oddzielona była; żeby się w nich nie zatapiać; żeby je nie czynić pracą i najznakomitszym życia naszego celem.
Upić się tym jest większa praca, ile że pijaństwo i na drugi dzień zdaje się przechodzić, czyniąc niesposobnym; granie w karty jest pracą przez wzruszenie krwi gwałtowne, chęć zysku, żal straty. O tych albowiem mówię które są drogie i hazardowne. Zart szkodliwy gorsze jeszcze za sobą zwykł prowadzić skutki.
Na fundamencie więc tego co się wyżej rzekło, rozumiałbym niektóre uwagi moje zdatne do dobrego rozrywek i zabaw używania. Za pierwszą regułę niech będzie wspomniona i określona w przód
chciałbym żeby na rozrywki część tylko nieznaczna czasu oddzielona była; żeby się w nich nie zatapiać; żeby ie nie czynić pracą y nayznakomitszym życia naszego celem.
Upić się tym iest większa praca, ile że piiaństwo y na drugi dzień zdaie się przechodzić, czyniąc niesposobnym; granie w karty iest pracą przez wzruszenie krwi gwałtowne, chęć zysku, żal straty. O tych albowiem mowię ktore są drogie y hazardowne. Zart szkodliwy gorsze ieszcze za sobą zwykł prowadzić skutki.
Na fundamencie więc tego co się wyżey rzekło, rozumiałbym niektore uwagi moie zdatne do dobrego rozrywek y zabaw używania. Za pierwszą regułę niech będzie wspomniona y określona w przod
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 136
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
nam zbytki wyrzucają/ aby nawrócili do Pana. Puścił na nas Pan kaznodzieje insze sromotne/ którzy z hańbą naszą (boć więcej nie mogą/ jeno się obaczmy) naigrawają nam w twarz prawie: i do Carogrodu naganiają tyle tysięcy niewinnych dusz. Czasby nam rozpłoszyć te ptaki piekielne/ te Harpije/ które postrachy gwałtowne/ z samej ręki Bożej pochodzące/ barzo prędko wyzobują i wynoszą z serc naszych: czasby nam wypłoszyć ten nierząd/ który się pasie sercem Korony tej miłej/ jako Poetowie powiadają o Sępiu co się sercem Prometeowym karmi. Czasby porwać te łańcuchy respektów próżnych/ które nas trzymają/ że odporu lada komu dać nie
nam zbytki wyrzucáią/ áby náwrocili do Páná. Puśćił ná nas Pan káznodźieie insze sromotne/ ktorzy z hánbą nászą (boć więcey nie mogą/ ieno się obáczmy) náigrawáią nam w twarz práwie: y do Cárogrodu náganiáią tyle tyśięcy niewinnych dusz. Czásby nam rospłoszyć te ptaki piekielné/ te Hárpiie/ ktore postráchy gwałtowne/ z sámey ręki Bożey pochodzące/ bárzo prędko wyzobuią y wynoszą z serc nászych: czásby nam wypłoszyć ten nierząd/ ktory się páśie sercem Korony tey miłey/ iáko Poetowie powiádáią o Sępiu co się sercem Prometeowym karmi. Czásby porwáć te łáncuchy respektow proznych/ ktore nas trzymáią/ że odporu ledá komu dáć nie
Skrót tekstu: NajmProg
Strona: C4v
Tytuł:
Prognostyk duchowny na kometę
Autor:
Jakub Najmanowicz
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
się już nic gorszego na świecie nie boi. Nie trzeba mu konwoju w drodze, w domu straże; Na swoje nędze jako na trzy tuzy każe. Nie je potraw wymyślnych, dlatego też zdrowy; Śpi smaczno, napiwszy się wody kryształowej. Nie służy, nie poddany, prócz jednej natury; Pana nie zna; gwałtowne nie szkodzą mu chmury, Powódź mu nie zabierze, nie zbiją mu grady, Nie spali nieprzyjaciel; choć świata osady Mieszkańcem jest całego, i w lewo, i w prawo Pojrzawszy, do wszytkiego ma wolność, ma prawo:
Niechaj kto inszy kopce usypane liczy, On wszędy, kędy stąpi na ziemi, dziedziczy.
się już nic gorszego na świecie nie boi. Nie trzeba mu konwoju w drodze, w domu straże; Na swoje nędze jako na trzy tuzy każe. Nie je potraw wymyślnych, dlatego też zdrowy; Śpi smaczno, napiwszy się wody krzyształowej. Nie służy, nie poddany, prócz jednej natury; Pana nie zna; gwałtowne nie szkodzą mu chmury, Powódź mu nie zabierze, nie zbiją mu grady, Nie spali nieprzyjaciel; choć świata osady Mieszkańcem jest całego, i w lewo, i w prawo Pojźrawszy, do wszytkiego ma wolność, ma prawo:
Niechaj kto inszy kopce usypane liczy, On wszędy, kędy stąpi na ziemi, dziedziczy.
Skrót tekstu: PotFrasz4Kuk_I
Strona: 408
Tytuł:
Fraszki albo Sprawy, Powieści i Trefunki.
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1669
Data wydania (nie wcześniej niż):
1669
Data wydania (nie później niż):
1669
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
potym nastąpił głód/ i drogość wielka.
Czwarta. Roku 17. po Narodzeniu CHrystusa Pana/ pokazał się Kometa w Baranie/ nastąpiła śmierć Augusta Cesarza.
Piąta. Roku 130. był Kometa w Wodniku/ nastąpiło trzęsienie ziemie.
Szósta. Roku 145. w tymże znaku/ było potym trzęsienie ziemie/ i powodzi gwałtowne.
Siódma. Roku 365. w Baranie/ ziemie trzęsienie/ i mortalitates plurimae Principium nastąpiły.
Ośma. Roku 1017. świecił Kometa/ po którym nastąpiło takie powietrze/ że ludzi żywych nie stawało którzyby byli chowali umarłych.
Dziewiąta. Roku 1058. widziany był Kometa w Polsce/ nastąpił potym głód i śmierć Króla
potym nástąpił głod/ y drogość wielka.
Czwarta. Roku 17. po Národzeniu CHrystusá Páná/ pokazał się Kometá w Báránie/ nástąpiłá śmierć Augustá Cesarzá.
Piąta. Roku 130. był Kometá w Wodniku/ nastąpiło trzęśienie źięmie.
Szosta. Roku 145. w tymże znáku/ było potym trzęśienie źiemie/ y powodźi gwałtowne.
Siodma. Roku 365. w Báránie/ źięmie trzęśienie/ y mortalitates plurimae Principium nástąpiły.
Osma. Roku 1017. świećił Kometá/ po ktorym nástąpiło tákie powietrze/ że ludźi żywych nie sstáwáło ktorzyby byli chowáli vmárłych.
Dźiewiąta. Roku 1058. widźiány był Kometá w Polszcze/ nástąpił potym głod y śmierć Krolá
Skrót tekstu: CiekAbryz
Strona: B2v
Tytuł:
Abryz komety z astronomicznej i astrologicznej uwagi
Autor:
Kasper Ciekanowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
, że żagle zbierają I radzi go, nieradzi w tył okrętu mają.
XVII.
Co za cztery dni okręt, tam się obracając, To za jeden dzień uszedł, nazad się wracając, Wpośrzód morza trzymany, gdzie najgłębsze wały, Aby się nie roztrącił o piaski, o skały. Wiatry, które cztery dni tak gwałtowne trwały, Piątego dnia łaskawsze już być poczynały I bez wielkiego wstrętu dopuściły łodzi Wniść, gdzie rzeka Anwersa w morze wielkie wchodzi.
XVIII.
Skoro po niebezpiecznem mądry szyper biegu Okręt w port wprowadziwszy, uchwycił się brzegu, Z miasta, które nad rzeką było z prawej strony, Przyszedł do nich mąż jeden, laty obciążony
, że żagle zbierają I radzi go, nieradzi w tył okrętu mają.
XVII.
Co za cztery dni okręt, tam się obracając, To za jeden dzień uszedł, nazad się wracając, Wpośrzód morza trzymany, gdzie najgłębsze wały, Aby się nie roztrącił o piaski, o skały. Wiatry, które cztery dni tak gwałtowne trwały, Piątego dnia łaskawsze już być poczynały I bez wielkiego wstrętu dopuściły łodzi Wniść, gdzie rzeka Anwersa w morze wielkie wchodzi.
XVIII.
Skoro po niebezpiecznem mądry szyper biegu Okręt w port wprowadziwszy, uchwycił się brzegu, Z miasta, które nad rzeką było z prawej strony, Przyszedł do nich mąż jeden, laty obciążony
Skrót tekstu: ArKochOrlCz_I
Strona: 175
Tytuł:
Orland Szalony, cz. 1
Autor:
Ludovico Ariosto
Tłumacz:
Piotr Kochanowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1620
Data wydania (nie wcześniej niż):
1620
Data wydania (nie później niż):
1620
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1905
w Rzymie otworzyła się, do której z gorliwości zabobonnej o Ojczyznę rzucił się Curtiusz.
355 3614
17. Postać grzywy, którą na początku miała zamieniła w dzidę, jako pisze Pliniusz l. 2 c. 25.
345 powietrze w Rzymie.
341 3628
18. Okoto Ekwatera. Po jej ukazaniu się nastąpiły wiatry gwałtowne.
336 3633
19. Ukazywała się przez dni 70.
327 powietrze w Rzymie.
296 do 291 powietrze w Rzymie.
276 powietrze w Rzymie.
263 powietrze w Rzymie.
262 powietrze w Rzymie.
241 3728
20. Między rokiem 241 i 238 nader wielka: przyszła aż do Ekwatora, i napełniła drogę mleczną na
w Rzymie otworzyła się, do którey z gorliwości zabobonney o Oyczyznę rzucił się Curtiusz.
355 3614
17. Postać grzywy, którą na początku miała zamieniła w dzidę, iako pisze Pliniusz l. 2 c. 25.
345 powietrze w Rzymie.
341 3628
18. Okoto Ekwatera. Po iey ukazaniu się nastąpiły wiatry gwałtowne.
336 3633
19. Ukazywała się przez dni 70.
327 powietrze w Rzymie.
296 do 291 powietrze w Rzymie.
276 powietrze w Rzymie.
263 powietrze w Rzymie.
262 powietrze w Rzymie.
241 3728
20. Między rokiem 241 y 238 nader wielka: przyszła aż do Ekwatora, y napełniła drogę mleczną na
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 7
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
.”
62
62. Trzęsienie ziemi w Achai, i w Macedonii. 63 trzęsienie ziemi wielkie szkody poczyniło w Kampanii, miasto Pompeją obaliło.
64
63. Hierapol, i kolos obalone trzęsieniem ziemi, które rozciągnęło się aż do Laodycyj.
65 trzęsienie ziemi w całych Włoszech. Powietrze w Rzymie w jesieni.
Burze gwałtowne, które wiele szkody w Kampanii uczyniły.
66
64. Neron uciekając do domu wyzwoleńca swego Faona o 4 mile od Rzymu, uczuł w drodze trzesienie ziemi, które zda się być też same które było w Abruzzyj, i które drzewo oliwne przeniosło przez drogę publiczną, to trzęsienie było według Pliniusza ostatniego roku Nerona.
68
.”
62
62. Trzęsienie ziemi w Achai, y w Macedonii. 63 trzęsienie ziemi wielkie szkody poczyniło w Kampanii, miasto Pompeią obaliło.
64
63. Hierapol, y kolos obalone trzęsieniem ziemi, które rozciągnęło się aż do Laodycyi.
65 trzęsienie ziemi w całych Włoszech. Powietrze w Rzymie w iesieni.
Burze gwałtowne, które wiele szkody w Kampanii uczyniły.
66
64. Neron uciekaiąc do domu wyzwoleńca swego Phaona o 4 mile od Rzymu, uczuł w drodze trzesienie ziemi, które zda się być też same które było w Abruzzyi, y które drzewo oliwne przeniosło przez drogę publiczną, to trzęsienie było według Pliniusza ostatniego roku Nerona.
68
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 16
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
wiele domów obaliło, jako też i r. 94 którego było gwałtowniejsze.
105 trzęsienie ziemi obaliło cztery miasta w Azyj Eleę, Myryne, Pirame, i Kumeę, a dwa miasta w Grecyj Opunte i Oryte.
109 trzy miasta w Galicyj trzęsieniem ziemi obalone.
110 trzęsienie ziemi w Antiochii i w Rzymie.
115 burze gwałtowne, pioruny, i błyskawice straszliwe, upały niezwyczajne, potym 23 Grudnia trzęsienie ziemi Antiochią z częścią okolicy pogrążyło, trwało dni kilka, i po całym kraju wschodnim rozciągnęło się. Według wielu pisarzów przypadek ten najstraszliwszy był ze wszystkich o których tylko w Historyj czytamy. Konsul P[...] don zginął. Trajan Cesarz raniony, ledwo uszedł
wiele domow obaliło, iako też y r. 94 którego było gwałtownieysze.
105 trzęsienie ziemi obaliło cztery miasta w Azyi Eleę, Myryne, Pirame, y Kumeę, a dwa miasta w Grecyi Opunte y Orite.
109 trzy miasta w Galicyi trzęsieniem ziemi obalone.
110 trzęsienie ziemi w Antiochii y w Rzymie.
115 burze gwałtowne, pioruny, y błyskawice straszliwe, upały niezwyczayne, potym 23 Grudnia trzęsienie ziemi Antiochią z częścią okolicy pogrążyło, trwało dni kilka, y po całym kraiu wschodnim rozciągnęło się. Według wielu pisarzow przypadek ten naystraszliwszy był ze wszystkich o których tylko w Historyi czytamy. Konsul P[...] don zginoł. Traian Cesarz raniony, ledwo uszedł
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 19
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
drugie żniwo dosta[...] e przyniosły.
677 trzęsienie w Konstantynopolu.
682 burze straszliwe w Rzymie, i we Włoszech złączone z ustawicznym deszczem, z straszliwemi piorunami, gwałtownemi wiatrami etc. Powietrze w Rzymie, i w całych Włoszech.
684
133. Wielka: która widoma była przez 3 miesiące.
Wiatry, burze, powodzi gwałtowne, choroby zarażliwe.
685
134. W Styczniu wielka nader.
Piąte wybuchanie Wezuwiusza.
715 albo 716
135. 717 Tybr rzeka wezbrawszy przez wierzch muru Rzymskiego do miasta lała się.
719
136 W znaku strzelca.
726 wyspa i[...] antoryn, która od ogniów podmorskich odedna oderwana za czasu Seneki na wierzch morza wypłynęła,
drugie żniwo dosta[...] e przyniosły.
677 trzęsienie w Konstantynopolu.
682 burze straszliwe w Rzymie, y we Włoszech złączone z ustawicznym deszczem, z straszliwemi piorunami, gwałtownemi wiatrami etc. Powietrze w Rzymie, y w całych Włoszech.
684
133. Wielka: która widoma była przez 3 miesiące.
Wiatry, burze, powodzi gwałtowne, choroby zarazliwe.
685
134. W Styczniu wielka nader.
Piąte wybuchanie Wezuwiusza.
715 albo 716
135. 717 Tybr rzeka wezbrawszy przez wierzch muru Rzymskiego do miasta lała się.
719
136 W znaku strzelca.
726 wyspa i[...] antorin, która od ogniow podmorskich odedna oderwana za czasu Seneki na wierzch morza wypłynęła,
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 34
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
