miody, Wódki i wody, sold pił i smrody, Pytam cię, bracie, jak biegłego w trunku, W jakim też dekokt u ciebie szacunku, Bo się i z tym znasz, i co boży rok ty Trudnisz doktory i pijesz dekokty; Powiedz, co salsa i jakiego smaku, Gdzie też święcono to drzewo gwajaku I po czym poznać przedni korzeń chiny, Czym sasafrasu pachną ostrużyny I skąd to miejsce prostej lakrycyjej Przy cynamonie i drzewach z Indyjej, Żebym tak twoją upewniony próbą, Mędrszy z przestrogi, już nie trwożył sobą I nie zabłądził w tym indyjskim gaju, Bo mi pić doktor kazał chinę w maju. RAKI
Cnota cię
miody, Wódki i wody, sold pił i smrody, Pytam cię, bracie, jak biegłego w trunku, W jakim też dekokt u ciebie szacunku, Bo się i z tym znasz, i co boży rok ty Trudnisz doktory i pijesz dekokty; Powiedz, co salsa i jakiego smaku, Gdzie też święcono to drzewo gwajaku I po czym poznać przedni korzeń chiny, Czym sasafrasu pachną ostrużyny I skąd to miejsce prostej lakrycyjej Przy cynamonie i drzewach z Indyjej, Żebym tak twoją upewniony próbą, Mędrszy z przestrogi, już nie trwożył sobą I nie zabłądził w tym indyjskim gaju, Bo mi pić doktor kazał chinę w maju. RAKI
Cnota cię
Skrót tekstu: MorszAUtwKuk
Strona: 56
Tytuł:
Utwory zebrane
Autor:
Jan Andrzej Morsztyn
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1654
Data wydania (nie wcześniej niż):
1654
Data wydania (nie później niż):
1654
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Utwory zebrane
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1971
womitoria, osobliwie gdy spełności humorów w żołądku zostających pochodzi. Haemorhodów też otwarcie jest potrzebne, przytym Wezyktatoria, Banki, Kauterie, Czapki z ziół posilających, zażywanie Kawy, Kąpiel. Item. Kauteria nawierzchu głowy, nad futurą uczyniona. stary Wrzost głowy leczy. Item Kichania częste pobudzanie, Errhina, Dekokcja z Gwajaku, etc. Czego wszystkiego wiedzieć kędy zażyć, uważywszy pilnie przyczynę choroby. Świeży zawrót gowy, łatwo uleczony być może, mastykując w uściech Kubeby, Kolęder, albo Rad: Dorenici. Jeżeliby z okazji Wątroby, albo Śledziony, tę trzeba leczyć jako o tym na swoich miejscach najdziesz nauki. Item Łajno Prawie
womitorya, osobliwie gdy zpełności humorow w zołądku zostáiących pochodźi. Haemorhodow też otwárćie iest potrzebne, przytym Wezyktátorya, Bánki, Káuterye, Czapki z źioł posiláiących, záżywánie Káwy, Kąpiel. Item. Káuterya náwierzchu głowy, nád futurą uczyniona. stáry Wrzost głowy leczy. Item Kichánia częste pobudzanie, Errhiná, Dekokcya z Gwáiaku, etc. Czego wszystkiego wiedzieć kędy záżyć, uważywszy pilnie przyczynę choroby. Swieży zawrot gowy, łatwo uleczony bydź może, mástykuiąc w uściech Kubeby, Kolęder, álbo Rad: Dorenici. Ieżeliby z okázyey Wątroby, álbo Sledźiony, tę trzebá leczyć iáko o tym ná swoich mieyscách naydziesz náuki. Item Łayno Prawie
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 104
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Zosobna zaś rozpuść (12. łotów Cukru) w wódce Rożanej, zlać do kupy, przygrzawszy dobrze przecedź, zażywaj często po kieliszku. Na zaziąbienie Żołądka.
Służy wodka cynamonowa z Syropem, albo Miętczanym, albo Piołunowym, przydawszy trochę Ambry szarej. O Chorobach Żołądka. Na zastar ate utraceni apetytu.
DEkokcja Gwajaku, i Sasafras pomaga. Item. Wodka Egierska pijąc ją, czyści żołądek, jest rzecz pewan, aby lepszy skutek czyniła: tedy owedy moczyć w niej Rhabarbarum, także Succolada, Kawa, Herba Ibea, posilają żołądek, nad to lepiej dobre wino płuży słabemu żołądkowi pomiernie go pijąc za lekarstwo. Item. weś
Zosobná záś rospuść (12. łotow Cukru) w wodce Rożáney, zlać do kupy, przygrzawszy dobrze przecedź, záżyway często po kieliszku. Ná záźiąbienie Zołądká.
Służy wodká cynámonowa z Syropem, álbo Miętczánym, álbo Piołunowym, przydawszy trochę Ambry szárey. O Chorobách Zołądká. Ná zastar ate utráceni ápetytu.
DEkokcya Gwáiaku, y Sasafras pomaga. Item. Wodká Egierska piiąc ią, czyśći żołądek, iest rzecz pewan, áby lepszy skutek czyniłá: tedy owedy moczyć w niey Rhabarbarum, tákże Succolada, Káwá, Herba Ibea, pośiláią żołądek, nád to lepiey dobre wino płuży słábemu żołądkowi pomiernie go piiąc zá lekárstwo. Item. weś
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 179
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Elixir: propr. jest bardzo dobry. Item. R. Sem: Aneti unc: s. Zedoairae Lig. Alo: Nuc: Nosch: Gariophill Pullv: diambr: aã. dr. t. M. dawaj na raz po dragmie w winie. Gdy się usokoić nie da, niech chory pije Dekokt z Gwajaku, albo wody siarczyste. Jeżeli pochodzi z humorów gorących, i ostrych, na ten czas krew puścić, pomocno będzie: także dawać Emulsye ex sem srigid: miasto piwa Tyzannę pić. Item. Olejek Migdałowy często zażywany. ostrość humorów temperuje. Jeżeli sczkawka będzie z wiatrów, dawać carminativa, przytym Bańkę na sucho
Elixir: propr. iest bárdzo dobry. Item. R. Sem: Aneti unc: s. Zedoairae Lig. Alo: Nuc: Nosch: Gariophill Pullv: diambr: aã. dr. t. M. daway ná raz po drágmie w winie. Gdy się usokoić nie da, niech chory piie Dekokt z Gwáiaku, álbo wody śiárczyste. Ieżeli pochodźi z humorow gorących, y ostrych, ná ten czás krew puścić, pomocno będzie: tákże dawáć Emulsye ex sem srigid: miásto piwá Tyzánnę pić. Item. Oleiek Migdałowy często záżywány. ostrość humorow temperuie. Ieżeli sczkawká będźie z wiátrow, dáwáć carminativa, przytym Báńkę ná sucho
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 184
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
z skorami Cytrynowemi, i z Gałganem Driakiew, Morszełki żoładkowe. spir. volat. Ole. Arom. Spir. Salis, elixir Vitrioli Mysn. etc. dobre są na tą chorobę. Item. Na płokanie ust. Weś Szałwij, Rozmarynu, Mięty; warz in aceto Squill. przecedziwszy płocz usta. Dekokcja Gwajaku do picia dobra także Sucolata i Kawa miałaby coś pomagać, jako i Herba Theae, jako je zalecają ci, co je przedają, zysku stąd swego szukając, onych efekty udając. etc. O Chorobach żołądka. Dziesiąta choroba Żołądka jest, Sitis Morbosa.
W Wielu chorobach, w puchlinach, in Diabete etc.
z skorámi Cytrynowemi, y z Gáłgánem Dryakiew, Morszełki żoładkowe. spir. volat. Ole. Arom. Spir. Salis, elixir Vitrioli Mysn. etc. dobre są ná tą chorobę. Item. Ná płokánie ust. Weś Szałwij, Rozmárynu, Mięty; warz in aceto Squill. przecedźiwszy płocz ustá. Dekokcya Gwáiaku do pićia dobra tákże Sucolata y Káwá miáłaby coś pomagác, iáko y Herba Theae, iáko ie zálecáią ci, co ie przedáią, zysku ztąd swego szukáiąc, onych effekty udáiąc. etc. O Chorobách żołądká. Dźieśiątá chorobá Zołądká iest, Sitis Morbosa.
W Wielu chorobách, w puchlinách, in Diabete etc.
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 198
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Medykamentów, krew z żołądka wypędzających, i zlewanie sięonej do niego; broniących także zatwierdzających. i ostrość krwie temperujących. Kurqcja najbardziej należy na wikcie, strzec się potraw słonych, kwasnych, bardzo górskich, korzennych, także napojów gorących: to jest wina, gorzałki miodu, nawet i piwa mocnego, ale Tyzannę, Dekokcją Gwajaku, albo ex Ligno Lentisei, pić miasto piwa; albo serwatkę przewarzaną, zgasiwszy w niej kilka razy stal. Służy na to i woda egierska; także liqwor Stypticus, i inne różne Dekokcje ex Rad: Tormeni: Bistortae, Veronicae Haeder, terr: Millefolij etc. Nad to krwie puszczenie najpotrzebniejsze, powtarzając według potrzeby
Medykámentow, krew z żołądká wypędzáiących, y zlewánie sięoney do niego; broniących tákże zátwierdzáiących. y ostrość krwie temperuiących. Kurqcya naybárdziey należy ná wikcie, strzedz się potraw słonych, kwásnych, bárdzo gorskich, korzennych, tákże napoiow gorących: to iest winá, gorzałki miodu, náwet y piwá mocnego, ále Tyzánnę, Dekokcyą Gwáiaku, álbo ex Ligno Lentisei, pić miásto piwá; álbo serwatkę przewarzáną, zgáśiwszy w niey kilká rázy stal. Służy ná to y wodá egierska; tákże liqwor Stypticus, y inne rożne Dekokcye ex Rad: Tormeni: Bistortae, Veronicae Haeder, terr: Millefolij etc. Nád to krwie pusczenie naypotrzebnieysze, powtarzáiąc według potrzeby
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 203
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
kwaterkę, Oliwy ćwierć kwaterki. Pieprzu tłuczonego trochę, zmieszaj, daj ciepło wypić, iqk może strzymać, rzecz pewna, także sam olejek Migdałowy pijąc go, ból uśmierza, także Semen Ameos dane w rosole, albo w winie, do razu ból uspakaja. Jeżeliby choroba długo trwała, chory ma pić Dekokcją z Gwajaku: Jeżeli z Cholery pochodzi, trzeba dawać Julepy chłodzące, albo Dekokcje cum sem, carminativis, i Purganse ex Rhabar.i na womity dany Medykament uwalnia prędko od choroby, jeżeliby zbytnie bole dokuczały, Opiata należą; które ból do czasu uśmierzają. Mercurius dulcisicatus w tej afekcjej ma swoję pochwałę, przydawszy do niego
kwáterkę, Oliwy ćwierć kwáterki. Pieprzu tłuczonego trochę, zmieszay, day ćiepło wypić, iqk może strzymáć, rzecz pewna, tákże sam oleiek Migdałowy piiąc go, bol uśmierza, tákże Semen Ameos dáne w rosole, álbo w winie, do rázu bol uspakaia. Ieżeliby chorobá długo trwáłá, chory ma pić Dekokcyą z Gwáiaku: Ieżeli z Cholery pochodźi, trzebá dawáć Iulepy chłodzące, álbo Dekokcye cum sem, carminativis, y Purgánse ex Rhabar.y ná womity dány Medykáment uwalnia prędko od choroby, ieżeliby zbytnie bole dokuczáły, Opiata należą; ktore bol do czásu uśmierzáią. Mercurius dulcisicatus w tey áffekcyey ma swoię pochwałę, przydawszy do niego
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 208
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
włoci/ Barwinku/ po trzy garści/ Naparstnice/ Kosztywału/ Muszterza abo Muszcu błękitnego kwiatu/ to jest samca/ po dwu garści/ Kurzego ziela i z korzeniem/ Języczków abo Babki wąskiej/ Nasięźrzału ziela samego bez korzenia/ Pięciorniku wielkiego i mniejszego po półtorej garści/ Pigwowego drzewa liścia/ Koczanków żółtych po garści/ Gwajaku drobno raszplowanego sześć łotów/ korzenia Dzięgielu leśnego/ abo polnego/ to jest/ mniejszego korzenia Kozłkowego po trzy łoty. A te zioła i korzenia mają być świeże/ i posiekać drobno/ a z drzwem raszplowanym pomieszać/ nalać na to ze cztery garnce wody studziennej/ i pułtora garnca z tego wyciągnąć wodki/ tej z
włoći/ Bárwinku/ po trzy garśći/ Napárstnice/ Kosztywału/ Muszterza ábo Muszcu błękitnego kwiátu/ to iest samcá/ po dwu garśći/ Kurzego źiela y z korzeniem/ Ięzyczkow ábo Bábki wąskiey/ Náśięźrzału źiela samego bez korzenia/ Pięćiorniku wielkiego y mnieyszego po połtorey garśći/ Pigwowego drzewá lisćia/ Koczánkow żołtych po garśći/ Gwáiaku drobno rászplowánego sześć łotow/ korzenia Dźięgielu leśnego/ ábo polnego/ to iest/ mnieyszego korzenia Kozłkowego po trzy łoty. A te źiołá y korzenia máią bydź świeże/ y pośiekáć drobno/ á z drzwem rászplowánym pomieszáć/ nálać ná to ze cztery gárnce wody studźienney/ y pułtorá gárncá z tego wyćiągnąć wodki/ tey z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 72
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Womit, potym pot, po którym pocie w tej pośćeli więcej nie sypiaj, luboć nie każdy pot zdrowie przynosi, jednak w tych czasiech jest użyteczny dobrze, też często ciepłą wodą dziąsła i usta wymywać, aby się jad mógł rozchodzić.
Napój który pot przywodzi w te czasy; wziąć korzenia Chiny trzy łoty, Gwajaku cztery łoty, skorek tamaryszkowych dwa łoty, korzenia dzięgielowego, pul łota, opilków subtelnych rogu jeleniego dwa łoty, jagód jałowcowych łot, to włozić w sslany statek, któryby mógł w się wziąć dwanaście funtów wody, nalać zdrojowej wody funtów ośm, dygerować całą noc w popiele ciepłym. Rano warzyć w kotle wody,
Womit, potym pot, po ktorym pocie w tey pośćeli więcey nie sypiay, luboć nie káżdy pot zdrowie przynośi, iednak w tych czáśiech iest użyteczny dobrze, też często ćiepłą wodą dźiąsła y usta wymywać, áby śię iad mogł rozchodźić.
Napoy ktory pot przywodźi w te czasy; wźiąć korzeniá Chiny trzy łoty, Gwaiaku cztyry łoty, skorek tamaryszkowych dwa łoty, korzeniá dźięgielowego, pul łota, opilkow subtelnych rogu ieleniego dwa łoty, iagod iałowcowych łot, to włoźić w sslány statek, ktoryby mogł w śię wźiąć dwánáśćie funtow wody, nálać zdroiowey wody funtow ośm, dygerowáć cáłą noc w popiele ciepłym. Rano wárzyć w kotle wody,
Skrót tekstu: LubiecKsiążka
Strona: Bv
Tytuł:
Książka bardzo potrzebna każdemu człowiekowi do uchronienia się morowego powietrza
Autor:
Paweł Lubiecki
Drukarnia:
Daniel Vetter
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1653
Data wydania (nie wcześniej niż):
1653
Data wydania (nie później niż):
1653
