lepsze. W zimie słody robione dlatego lepsze, bo wszelką w ziarnie wilgoć i złe humory, mrozy wysuszą i wyciągną. W cudzych krajach jako pisze Serenius w zielniku różne wraz zboża mieszają na piwo. W Anglii go robią z samej pszenicy, dlatego tuczy, dobrą sprawuje cerę; przydają do niego cukru, cynamonu, gwoździków; w Belgium przydają do tego samego miodu: winnych krajach przydają bobku, betoniki, szałwii, gorzyczki, cytwaru, gałganu, omanu, koriandru: ale takie piwo głowę psuje. Chmiel w piwo mnie- O Ekonomice miano: o Robactwie, myszach, etc
szają, (w Wrzesniu go zbierając) iż krew poleruje,
lepsze. W zimie słody robione dlatego lepsze, bo wszelką w ziarnie wilgoć y złe humory, mrozy wysuszą y wyciągną. W cudzych kraiach iako pisze Serenius w zielniku rożne wraz zboża mieszaią na piwo. W Anglii go robią z samey pszenicy, dlatego tuczy, dobrą sprawuie cerę; przydaią do niego cukru, cynamonu, gwozdzikow; w Belgium przydaią do tego samego miodu: winnych kraiach przydaią bobku, betoniki, szałwii, gorzyczki, cytwaru, gałganu, omanu, koryandru: ale takie piwo głowę psuie. Chmiel w piwo mie- O Ekonomice miano: o Robactwie, myszach, etc
szaią, (w Wrzesniu go zbieraiąc) iż krew poleruie,
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 455
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
będzie akomodowało, wyciągnij chustkę. Econtra z wina dobrego narobisz octu, wrzuciwszy weń żąbnego ziela, albo szczawiu tłuczonego. A inquantum byś włożył w Wino kwiatu bzowego, albo roży, uczynisz go przyjemnego odoru. Wino z miętkiego stanie się mocnym, jeśli slazu wysokiego z liściem i z korzeniem co potrzeba, i gwoździków kramnych trochę uwarzysz, pospołem z winem, wlejesz trochę w beczkę, mocnym się i korzennym staje. Item jeśli liście chrzanowe, korzenie slazu tak domowego jako wysokiego (jest bowiem jeden wysoki, drugi leśny, trzeci polny, czwarty ogrodowy, albo domowy) także popiołu z winorośli w nie wpuścisz. Wina kosztują, kiedy
będzie akkomodowało, wyciągniy chustkę. Econtra z wina dobrego narobisz octu, wrzuciwszy weń żąbnego ziela, albo szczawiu tłuczonego. A inquantum byś włożył w Wino kwiatu bzowego, albo roży, uczynisz go przyiemnego odoru. Wino z miętkiego stanie się mocnym, ieśli slazu wysokiego z liściem y z korzeniem co potrzeba, y gwozdzikow kramnych trochę uwarzysz, pospołem z winem, wleiesz trochę w beczkę, mocnym się y korzennym staie. Item ieśli liście chrzanowe, korzenie slazu tak domowego iako wysokiego (iest bowiem ieden wysoki, drugi leśny, trzeci polny, czwarty ogrodowy, albo domowy) także popiołu z winorośli w nie wpuścisz. Wina kosztuią, kiedy
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 492
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
/ aby na 8 zł. zarobi 1 zł. kiedy go 25 łokci/ kosztują 130 zł. Facit 6 ¾ zł. Rachuj wiele go łokieć kosztuje 25__150__1 F. 6/ i potym 8 zł. mają mi dać 9/ wiele 6/ Fac: 6 ¾ zł. XVIII. Kramarz jeden kupił kilka kamieni Gwoździków po zł. 6 funt/ więc według Komisyej Anno 1643. Chce przedawać aby nie więcej zarobił tylko 7 pro Cento: pytam wiele ma za 1 zł. przedać tych gwoździków? zł. 100 mają mu dać 107/ wiele 6 1/3 zł. Facit 6 21/50 zł. i potym uczyń sobie
/ áby ná 8 zł. zárobi 1 zł. kiedy go 25 łokći/ kosztuią 130 zł. Facit 6 ¾ zł. Ráchuy wiele go łokieć kosztuie 25__150__1 F. 6/ y potym 8 zł. máią mi dáć 9/ wiele 6/ Fac: 6 ¾ zł. XVIII. Krámarz ieden kupił kilká kámieni Gwoźdźikow po zł. 6 funt/ więc według Commissyey Anno 1643. Chce przedáwáć áby nie więcey zárobił tylko 7 pro Cento: pytam wiele ma zá 1 zł. przedáć tych gwoźdźikow? zł. 100 máią mu dáć 107/ wiele 6 1/3 zł. Facit 6 21/50 zł. y potym vczyń sobie
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 149
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
/ i potym 8 zł. mają mi dać 9/ wiele 6/ Fac: 6 ¾ zł. XVIII. Kramarz jeden kupił kilka kamieni Gwoździków po zł. 6 funt/ więc według Komisyej Anno 1643. Chce przedawać aby nie więcej zarobił tylko 7 pro Cento: pytam wiele ma za 1 zł. przedać tych gwoździków? zł. 100 mają mu dać 107/ wiele 6 1/3 zł. Facit 6 21/50 zł. i potym uczyń sobie Regułę drugą: Część Czwarta o Zarobkach i utracie.
zł.
łot.
zł.
6 21/50
32
1
Facit 4 316/321
XVIII. Kosztuje wiadro wina 60
/ y potym 8 zł. máią mi dáć 9/ wiele 6/ Fac: 6 ¾ zł. XVIII. Krámarz ieden kupił kilká kámieni Gwoźdźikow po zł. 6 funt/ więc według Commissyey Anno 1643. Chce przedáwáć áby nie więcey zárobił tylko 7 pro Cento: pytam wiele ma zá 1 zł. przedáć tych gwoźdźikow? zł. 100 máią mu dáć 107/ wiele 6 1/3 zł. Facit 6 21/50 zł. y potym vczyń sobie Regułę drugą: Część Czwarta o Zarobkách y vtráćie.
zł.
łot.
zł.
6 21/50
32
1
Facit 4 316/321
XVIII. Kosztuie wiádro winá 60
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 149
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
, Bursztynu miałko tartego, Siarki subtelnie utartej, obojga po pół ćwierci łota, Cukru lodowatego dwa łoty, zmięszaj, daj choremu w ciepłym piwie. Item Proszek z mirry, z żółtkiem jajowym miękko uwarzonym zmięszawszy daj choremu. Proszek do kadzenia na Katar.
WEś Szałwij, Majeranu, Rozmarynu, wszystkiego po szczypcie, Gwoździków, Cynamonu, po pół łota, Bursztynu, Storaksu, drzewa Aloesowego, Kadzidła po pół łota. Zioła drobno pokraj, insze rzeczy zgruba potłucz, syp po szypcie na węgle, głowę nad dym nachyl, insi łuczywem kurzą się. Krwi puszczanie w katarze jest podejrzane, lecz nie zawsze, gdy są piersi ściśnione
, Bursztynu miałko tártego, Siárki subtelnie utártey, oboygá po puł ćwierći łotá, Cukru lodowátego dwá łoty, zmięszay, day choremu w ciepłym piwie. Item Proszek z mirrhy, z żołtkiem iáiowym miękko uwárzonym zmięszawszy day choremu. Proszek do kádzenia ná Káthar.
WEś Szałwiy, Máieranu, Rozmárynu, wszystkiego po sczypćie, Gwozdźikow, Cynámonu, po puł łotá, Bursztynu, Storáxu, drzewá Aloesowego, Kádźidłá po puł łotá. Ziołá drobno pokray, insze rzeczy zgrubá potłucz, syp po szypćie ná węgle, głowę nád dym náchyl, inśi łuczywem kurzą się. Krwi pusczánie w káthárze iest podeyrzáne, lecz nie záwsze, gdy są pierśi ściśnione
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 49
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
muszkatowej, Szafranu, wszystkiego po trosze, warz w winie na poły z octem, przecedziwszy bierz w usta (tego trunku) po trosze ciepło, i trzymaj przez czas jaki, wypluj a inszy bierz, często to powtarzaj, uznaż folgę. Item. Weś Bukwice, Macierzanki, Rozmarynu, wszystkiego po pułgarści, Gwoździków kramnych 12. warz w winie, przecedziwszy trzymaj w uściech. Item Olejek Gwoździkowy, z Kamforą zmięszany, ból do razu uśmierza. Item. Weś nasienia szalejowego, rzucaj na węgle rozpalone, dym bierz w usta przez lijek. Item. Weś Opij gr: 5. przydaj Spir: Vitriol: ile potrzeba
muszkátowey, Száfránu, wszystkiego po trosze, warz w winie ná poły z octem, przecedziwszy bierz w ustá (tego trunku) po trosze ciepło, y trzymay przez czás iáki, wypluy á inszy bierz, często to powtárzay, uznaż folgę. Item. Weś Bukwice, Máćierzanki, Rozmárynu, wszystkiego po pułgárści, Gwozdźikow kramnych 12. warz w winie, przecedziwszy trzymay w uśćiech. Item Oleiek Gwozdźikowy, z Kámforą zmięszány, bol do rázu uśmierza. Item. Weś naśienia száleiowego, rzucay ná węgle rozpalone, dym bierz w ustá przez liiek. Item. Weś Opij gr: 5. przyday Spir: Vitriol: ile potrzebá
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 71
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
Cita.
TO jest: Apetyt do rzeczy niezwyczajnych, jako to do mięsa surowego, wędzonego, pieczystego, albo do potraw kwaśnych, albo cierpkich, albo gorżkich, do owoców niedojrzałych do Octu, do Soku Limoniowego, do wody, do Lodu, do Krety, do Gliny, do Wapna, do Piasku, do Gwoździków, do Cynamonu, do Imbieru, do Gałki Muszkatowej, do Soli, do Popiołu, do Węgla, etc. Pospolity jest ten niezwyczajny apetyt Pannom, które chlorosim, albo Febrin albam cirpią. Przydaje się i białogłowom ciężarnym, wtórego albo trzeciego Miesiąca od poczęcia, trwa aż do czwartego, albo piątego, potym ustaje
Cita.
TO iest: Apetyt do rzeczy niezwyczáynych, iáko to do mięsa surowego, wędzonego, pieczystego, álbo do potraw kwáśnych, álbo ćierpkich, albo gorżkich, do owocow niedoyrzáłych do Octu, do Soku Limoniowego, do wody, do Lodu, do Krety, do Gliny, do Wapná, do Piasku, do Gwozdzikow, do Cynámonu, do Imbieru, do Gałki Muszkátowey, do Soli, do Popiołu, do Węgla, etc. Pospolity iest ten niezwyczáyny ápetyt Pánnom, ktore chlorosim, álbo Febrin albam ćirpią. Przydáie się y białogłowom ćiężárnym, wtorego álbo trzećiego Miesiącá od poczęćia, trwa áż do czwartego, álbo piątego, potym ustáie
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 181
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
eś gałki Muszkatowej, Żywokostu, obojga po ćwierci łota, Tatarskiego ziela, Imbieru, po pułtory ćwierci łota, Jałowcu dwa łoty, ośrzodki chleba 4. łoty, warz to w winie żeby było jak kasza, obłoż ciepło żołądek. Driakiew winem rozmaciwszy kłaść na żołądek, papier nią smarując. Item. Weś Gwoździków tłuczonych pół łota, Mastyksu ćwierć łota. Rozy suchej szczyptę, Pigiew suchych pułtory ćwierci łota, namocz to w winie, potym przywarz, przecedź, dawaj choremu po łyszcze. Item Weś Roży, Mięty, Piołunu po garści, pokraj drobno, przydaj Gałki, Gwoździków, Mastyksu co chcesz, włóż do worka,
eś gałki Muszkátowey, Zywokostu, oboygá po ćwierći łotá, Tátárskiego źiela, Imbieru, po pułtory ćwierći łotá, Iáłowcu dwá łoty, ośrzodki chlebá 4. łoty, warz to w winie żeby było iák kászá, obłoż ciepło żołądek. Dryakiew winem rozmaćiwszy kłáść ná żołądek, pápier nią smáruiąc. Item. Weś Gwozdzikow tłuczonych puł łotá, Mástyxu ćwierć łotá. Rozy suchey sczyptę, Pigiew suchych pułtory ćwierći łotá, námocz to w winie, potym przywarz, przecedź, daway choremu po łyszcze. Item Weś Roży, Mięty, Piołunu po gárści, pokray drobno, przyday Gałki, Gwoździkow, Mástyxu co chcesz, włoż do worká,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 190
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
, papier nią smarując. Item. Weś Gwoździków tłuczonych pół łota, Mastyksu ćwierć łota. Rozy suchej szczyptę, Pigiew suchych pułtory ćwierci łota, namocz to w winie, potym przywarz, przecedź, dawaj choremu po łyszcze. Item Weś Roży, Mięty, Piołunu po garści, pokraj drobno, przydaj Gałki, Gwoździków, Mastyksu co chcesz, włóż do worka, przeszyj, praż w winie, przykładaj na żołądek. Item Weś grzankę chleba, posypią prochem z Mięty, Gwoździków, Gałki, i Kminu kramnego, zlej ją winem, albo octem winnym, przygrzyj, przyłóż na żołądek. Item. Złoto kilkakroć rozpalając zgasić w winei
, pápier nią smáruiąc. Item. Weś Gwozdzikow tłuczonych puł łotá, Mástyxu ćwierć łotá. Rozy suchey sczyptę, Pigiew suchych pułtory ćwierći łotá, námocz to w winie, potym przywarz, przecedź, daway choremu po łyszcze. Item Weś Roży, Mięty, Piołunu po gárści, pokray drobno, przyday Gałki, Gwoździkow, Mástyxu co chcesz, włoż do worká, przeszyi, praż w winie, przykładay ná żołądek. Item Weś grzankę chleba, posypią prochem z Mięty, Gwoździkow, Gałki, y Kminu kramnego, zley ią winem, álbo octem winnym, przygrzyi, przyłoż ná żołądek. Item. Złoto kilkákroć rozpaláiąc zgáśić w winei
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 190
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
winie, potym przywarz, przecedź, dawaj choremu po łyszcze. Item Weś Roży, Mięty, Piołunu po garści, pokraj drobno, przydaj Gałki, Gwoździków, Mastyksu co chcesz, włóż do worka, przeszyj, praż w winie, przykładaj na żołądek. Item Weś grzankę chleba, posypią prochem z Mięty, Gwoździków, Gałki, i Kminu kramnego, zlej ją winem, albo octem winnym, przygrzyj, przyłóż na żołądek. Item. Złoto kilkakroć rozpalając zgasić w winei, to wino dać pić, znacznie pomaga. Także Spiritus Vitrioli dulcis, a nadewszystko Liquor Stepticus cum Opio, jest sekretny. Item. Warz Pigwy suche,
winie, potym przywarz, przecedź, daway choremu po łyszcze. Item Weś Roży, Mięty, Piołunu po gárści, pokray drobno, przyday Gałki, Gwoździkow, Mástyxu co chcesz, włoż do worká, przeszyi, praż w winie, przykładay ná żołądek. Item Weś grzankę chleba, posypią prochem z Mięty, Gwoździkow, Gałki, y Kminu kramnego, zley ią winem, álbo octem winnym, przygrzyi, przyłoż ná żołądek. Item. Złoto kilkákroć rozpaláiąc zgáśić w winei, to wino dáć pić, znácznie pomaga. Tákże Spiritus Vitrioli dulcis, á nádewszystko Liquor Stepticus cum Opio, iest sekretny. Item. Warz Pigwy suche,
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 190
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
