czynią posłuszeństwa i czystości.
Ku Pułnocy niedaleko Sycylii leżą Insuły Vulkańskie pomniejsze, albo Lipareńskie których rachują 10. największa jest Lipara, atoli jej cyrkumferencyj niemasz na pułtory mili Włoskiej. Ledwie niezawsze wybuchają z nich ognie osobliwie z wyspy Vulkania nazwanej. Są w posesji Króla Sycylijskiego. Po nad Neapolitańskim Królestwem jest wiele innych drobnych Insułek. Jako Caprea, Prochyta, Syren, Ischia, Pontia, etc. ale szpostoszałe. Dalej ku wschodowi około Tracyj i Grecyj jest wiele insuł. Między któremi prym bierze Kandia albo Kreta. Cyrkumferencyj ma na mil 5000. Na 100. miast przedtym rachowała. Teraz 4. są pryncypalne, Kandia, Kanea, Retim
czynią posłuszeństwa y czystości.
Ku Pułnocy niedaleko Sycylii leżą Insuły Vulkańskie pomnieysze, álbo Lipareńskie ktorych ráchuią 10. naywiększá iest Lipara, átoli iey cyrkumferencyi niemasz ná pułtory mili Włoskiey. Ledwie niezawsze wybuchaią z nich ognie osobliwie z wyspy Vulkania názwáney. Są w possessyi Krolá Sycyliyskiego. Po nád Neapolitáńskim Krolestwem iest wiele innych drobnych Insułek. Iáko Caprea, Prochyta, Syren, Jschia, Pontia, etc. ále szpostoszałe. Daley ku wschodowi około Trácyi y Grecyi iest wiele insuł. Między ktoremi prym bierze Kandia álbo Kreta. Cyrkumferencyi má ná mil 5000. Ná 100. miast przedtym rachowała. Teraz 4. są pryncypalne, Kandia, Kaneá, Rhetim
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: F3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
et multiplicamint, za granicą szukają czasów pewnych Mężczyn Jeśli Syn się urodzi, precz go wyrzucają; jeżeli Córka, konserwują, Corthesius in Relatione. Opodobnej Insule na rzece koło Gór Kaspijskich, od Morza Kaspijskiego nazwanych Vincentius wspomina, gdzie samych Białygłów na dwakroć sto tysięcy było. Koło Insuły zaś[...] Z[...] KOTRY jest innych dwie Insułek, z których na jednej same Matrony, na drugiej Mężczyzny, w Marcu, Kwietniu, i Maju się nawiedzający zobopolnie. Nicolaus de Comitibus, i Paulus Venetus.
W Rzymie też Insuła Z. Bartolomaei teraz zwana, od Kościoła Jego, osobliwym urosła sposobem; Kiedy Tarkwiniusz Pyszny Król Rzymski Czystą Lukrecją uczynił nieczystą per violentium
et multiplicamint, za granicą szukaią czasow pewnych Męszczyn Ieżli Syn się urodzi, precz go wyrzucaią; ieżeli Corka, konserwuią, Corthesius in Relatione. Opodobney Insule na rzece koło Gor Kaspiyskich, od Morza Kaspiyskiego nazwanych Vincentius wspomina, gdzie samych Białygłow na dwakroć sto tysięcy było. Koło Insuły zaś[...] Z[...] KOTRY iest innych dwie Insułek, z ktorych na iedney same Matrony, na drugiey Męszczyzny, w Marcu, Kwietniu, y Maiu się nawiedzaiący zobopolnie. Nicolaus de Comitibus, y Paulus Venetus.
W Rzymie też Insuła S. Bartholomaei teraz zwana, od Kościoła Iego, osobliwym urosła sposobem; Kiedy Tarkwiniusz Pyszny Krol Rzymski Czystą Lukrecyą uczynił nieczystą per violentium
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 537
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
13 gradusach. po Rusku Porohy zwanych, że jak po rogach na dół się leje, z wielkim za mil trzy słyszanym szumem: Za temi Progami Kozacy Zaporoscy Na brzegach tej Rzeki słały Ołtarze Aleksandrowi Wielkiemu i Cesarzowi Augustowi erygowane, Minąwszy te Progi swoje, dzieli się na o Rzekach znacznejszych w Świecie
wiele Rzeczek 70. Insułek formując. Tandem 300 mil przez Białą Ruś i Ukrainę upłynąwszy Niemieckich, przez Odnogę Morską Carcinas w Czarne wlewa się Morze. Jest to Rzeka w wielu miejscach Navigabilis, w wielu obszerność Morza reprezentuje.
CLITUMNUS Rzeka w Włoszech w Prowincyj Umbrii in Agro Falisco, wołów pijących wodę swoję białemi czyni, Teste Plinio lib. 3
13 gradusach. po Rusku Porohy zwanych, że iak po rogach na doł się leie, z wielkim za mil trzy słyszanym szumem: Za temi Progami Kozacy Zaporoscy Na brzegach tey Rzeki słały Ołtarze Alexandrowi Wielkiemu y Cesarzowi Augustowi erygowane, Minąwszy te Progi swoie, dzieli się na o Rzekach znaczneyszych w Swiecie
wiele Rzeczek 70. Insułek formuiąc. Tandem 300 mil przez Białą Ruś y Ukrainę upłynąwszy Niemieckich, przez Odnogę Morską Carcinas w Czarne wlewa się Morze. Iest to Rzeka w wielu mieyscách Navigabilis, w wielu obszerność Morza reprezentuie.
CLITUMNUS Rzeka w Włoszech w Prowincyi Umbrii in Agro Falisco, wołow piiących wodę swoię białemi czyni, Teste Plinio lib. 3
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 559
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
tu na 90 tysięcy z Kawalerami Obywatelów. Magister Ordinis tu rezydujący, ma intraty swoicy sto tysięcy Talerów. Do tej Malty należą tu Insuły małe Lipare, od Starożytnych zwane i miane Vulcaniae od ogniów wybuchających, czyli od Wulkana tam zrodzonego; to Eolides, że tam Eolus Pan Wiatrów, od Pogan wenerowany. Jest tych Insułek Liparyiskich 10. Lipara, od której inne Wul- całego Świata, praecipue o Niemczech
kańskie Wyspy imię biorą, jest na pułtory mile Włoskiej ufortyfikowane wkoło wieżami od Tureckich najazdów. Tuż jest Insułka Lampeusza o mil 100. Włoskich od Malty. Na której jest Kaplica wykuta wskale zwana Z. Maria de Lampadosa, alias Najss
tu na 90 tysięcy z Kawálerámi Obywátelow. Magister Ordinis tu rezyduiący, ma intraty swoicy sto tysięcy Talerow. Do tey Malty należą tu Insuły małe Liparae, od Starożytnych zwane y miane Vulcaniae od ogniow wybuchaiących, czyli od Wulkana tam zrodzonego; to AEolides, że tam AEolus Pan Wiatrow, od Pogan wenerowany. Iest tych Insułek Lyparyiskich 10. Lipara, od ktorey inne Wul- całego Swiata, praecipuè o Niemczech
kańskie Wyspy imie biorą, iest na pułtory mile Włoskiey ufortyfikowane wkoło wieżami od Tureckich naiazdow. Tuż iest Insułka Lampeusza o mil 100. Włoskich od Malty. Na ktorey iest Kaplica wykuta wskale zwana S. Marya de Lampadosá, alias Nayss
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 233
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Funen, w której Miasto Ottonia było Katedrą Biskupów Katolickich mających Jurysdykcją na 20. Biskupów Insulańskich.
Trzecia Część Danii Insuły mniejsze, to jest LALANDia, gdzie: Marybo albo Maribaea Miasto sławne Klasztorem Z. Brigitty, teraz z niego rudera. Druga LANGELANDIA, trzecia ALSEN, czwarta FALSTRIA, piąta BORHOLM: i kilka maleńkich Insułek jako to WEEN na której w Uranoburgu Mieście Tycho Brache główny Astronom miał swoje wieże dla upatrowania astrów.
Osobliwości Duńskiej Korony. W Jutlandii Peninsule koło Miasta Alborg, gdzie Najwyższy Trybunał, na gorze są groby potężnych Olbrzymów, podobno owych 12. Zjawionych w Norwegii, jakom wyżej namienił
Na Insule Fionii vulgo Funen,
Funen, w ktorey Miasto Ottonia było Katedrą Biskupow Kátolickich maiących Iurisdykcyą ná 20. Biskupow Insulanskich.
Trzecia Część Danii Insuły mnieysze, to iest LALANDYA, gdźie: Maribo albo Maribaea Miasto sławne Klasztorem S. Brigitty, teráz z niego rudera. Druga LANGELANDIA, trzecia ALSEN, cżwarta FALSTRIA, piąta BORHOLM: y kilka malenkich Insułek iako to WEEN ná ktorey w Uranoburgu Mieście Tycho Brache głowny Astronom miał swoie wieże dla upatrowánia astrow.
Osobliwości Duńskiey Korony. W Iutlandii Peninsule koło Miasta Alborg, gdźie Naywyższy Trybunał, ná gorze są groby potężnych Olbrzymow, podobno owych 12. ziawionych w Norwegii, iakom wyżey námienił
Ná Insule Fionii vulgo Funen,
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 263
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
przybywają z Indyj ku Europie/ muszą też koniecznie tam przybywać/ coby się żywnością opatrzyli. Po tych krainach nawigują Maurowie w statkach rzemieniem spajanych/ a żagle mają z liścia palmowego: a miasto łoju abo smoły/ używają do zalewania kadzidła leśnego. Od Mozambiche aż do rzeki Cuama leży królestwo Angosse tak nazwane od niektórych Insułek/ w których mieszkają częścią Poganie/ częścią Mahometani/ którzy handlują z tamtemi z Cefale. MONOMOTAPIA.
OD jeziora z którego pochodził Nilus/ wychodzi też i druga rzeka/ która po długim biegu dzieli się na dwa rogi: z których jeden idzie na 75 mil ku wschodowi od Cefale; a zowią go Cauma: Drugi
przybywáią z Indiy ku Europie/ muszą też koniecznie tám przybywáć/ coby się żywnośćią opátrzyli. Po tych kráinách náuiguią Maurowie w státkách rzemieniem spaiánych/ á żagle máią z liśćia pálmowego: á miásto łoiu ábo smoły/ vżywáią do zálewánia kádźidłá leśnego. Od Mozámbiche áż do rzeki Cuama leży krolestwo Angossae ták názwáne od niektorych Insułek/ w ktorych mieszkáią częśćią Pogánie/ częśćią Máhumetani/ ktorzy hándluią z támtemi z Cefále. MONOMOTAPIA.
OD ieźiorá z ktorego pochodźił Nilus/ wychodźi też y druga rzeká/ ktora po długim biegu dźieli się ná dwá rogi: z ktorych ieden idźie ná 75 mil ku wschodowi od Cefále; á zowią go Caumá: Drugi
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 234
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
swej wyniosłości. Leży wysoko na jeden gradus/ vltra lineam. Naprzeciwko niemu są Brami ludzie/ o których mało wiemy. Skąd ziemia idzie jakby prosto ku pułnocy/ aż do brzegu Delgady/ wdłuż na 5 gradusów/ i na dwie tertie. Przebywszy tamten brzeg wydany na morze abo Puntę/ pokazuje się rzeka Cammeronów pełna Insułek: a na ziemi mieszkają ludzie Amboi: a trochę wyżej po prawej stronie/ kraina Medera: a po lewej stronie Biafar/ gdzie ludzie bawią się zbytnie zaklinaniem/ czarami i wszelakiemi czarnoksięskimi zabawami. BENIN, MELEGHETTE, GHINEA.
Stąd się nakłaniając ku zachodowi/ znajdujem królestwo Benin/ i osadę dosyć dobrą tegoż imienia
swey wyniosłośći. Leży wysoko ná ieden gradus/ vltra lineam. Náprzećiwko niemu są Brámi ludźie/ o ktorych máło wiemy. Zkąd źiemiá idzie iákby prosto ku pułnocy/ áż do brzegu Delgády/ wdłuż ná 5 gradusow/ y ná dwie tertiae. Przebywszy támten brzeg wydány ná morze ábo Puntę/ pokázuie się rzeká Cámmeronow pełná Insułek: á ná źiemi mieszkáią ludźie Amboi: á trochę wyżey po práwey stronie/ kráiná Mederá: á po lewey stronie Biáfár/ gdźie ludźie báwią się zbytnie záklinániem/ czárámi y wszelákiemi czárnokśięskimi zábáwámi. BENIN, MELEGHETTE, GHINEA.
ZTąd się nákłániáiąc ku zachodowi/ znáyduiem krolestwo Benin/ y osádę dosyć dobrą tegoż imienia
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 243
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
gdyż jest chłodny/ są wszelkie żywności: i rodzą też tam barzo dobrze zioła i szczepy Europskie tylko im mrówki szkodzą: ale broniąc ich od tego robactwa/ ogródnicy stawiają naczynie z wodą około korzenia macic. Pokazuje się tam zaś rzeka Ducha ś. i Baja formosa, i Caput Frigidum, które wszystko prawie jest z insułek/ a jest go w około 280. mil/ in 22. et medio gradu. Za którym jest rzeka Januaryj, którą inszy nazywają ś. Sebastiana. Tam zima poczyna się w Kwietniu/ a trwa aż do Octobra. Tam mieszkają ludzie na 12. piędzi/ a jadają mięsa po więtszej części surowe. I
gdyż iest chłodny/ są wszelkie żywnośći: y rodzą też tám bárzo dobrze źiołá y sczepy Europskie tylko im mrowki szkodzą: ále broniąc ich od tego robáctwá/ ogrodnicy stáwiáią naczynie z wodą około korzenia máćic. Pokázuie się tám záś rzeká Duchá ś. y Baya formosa, y Caput Frigidum, ktore wszystko práwie iest z insułek/ á iest go w około 280. mil/ in 22. et medio gradu. Zá ktorym iest rzeká Ianuarij, ktorą inszy názywáią ś. Sebástianá. Tám źimá poczyna się w Kwietniu/ á trwa áż do Octobrá. Tám mieszkáią ludźie ná 12. piędźi/ á iadáią mięsá po więtszey częśći surowe. Y
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 302
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
