Baranią/ Kapłona/ a niemoczywszy i nie soliwszy/ będziesz piekł/ a gdy się dopiekać będzie/ zdyimiesz na misę/ pokolesz i wyciśniesz tę polewkę/ którą nadawaniu wlejesz w potrawę/ a przywarzywszy dasz na stół gorąco/ IV, Potaś tłuczony.
Naprzód źrób rosół według sposobu wzwyż opisanego/ Weźmij Bazantów/ albo Jarząbków/ albo Kuropatw/ albo Kapłonów/ upiecz pięknie/ polewaj masłem/ zdejmi z różna na MIsę/ żeby polewka była na misie, gdy to przestygnie/ powybieraj miesiste miejsca/ a kościste rozbierz w członki pięknie/ utłucz to mięsiste dobrze w Moździerzu jako masło/ przebij przez sito/ Jajec kokoszych uwarz/ żółtki wybierz/
Baranią/ Kapłona/ a niemoczywszy y nie soliwszy/ będźiesz piekł/ a gdy się dopiekáć będźie/ zdyimiesz na misę/ pokolesz y wyciśniesz tę polewkę/ ktorą nadawaniu wleiesz w potrawę/ a przywarzywszy dasz ná stoł gorąco/ IV, Potáś tłuczony.
Naprzod źrob rosoł według sposobu wzwysz opisánego/ Weźmiy Bazantow/ albo Iarząbkow/ albo Kuropatw/ albo Kápłonow/ vpiecz pięknie/ poleway másłem/ zdeymi z rozná ná MIsę/ żeby polewka byłá na miśie, gdy to przestygnie/ powybieray miesiste mieyscá/ á kościste rozbierz w członki pieknie/ vtłucz to mięśiste dobrze w Moźdźierzu iáko masło/ przebiy przez śito/ Iáiec kokoszych vwarz/ żołtki wybierz/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 39
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Kaczki dzikie w winie na zimno.
Weźmij Gęś dziką/ albo co chćesz/ ochędoż pięknie/ nie śpikuj/ włóż Rozmarynu/ Majeronu/ Kolendry/ zawin w Serwetę/ żasol dobrze/ warz w winie/ a gdy uwre/ daj na zimno/ potrząsnąwszy zielonością. IX. Marynata Mięśna.
Bazantów weźmij/ albo Jarząbków/ albo Kurpatw/ albo Przepiórek/ kaczek dzikich/ albo Gęsi dzikich/ albo Cyranek ochędoż/ upiecz dobrze/ nasol według smaku. Weźmij Czosnku niemało/ uwierć jako masło rozpuść Octem winnym/ wlej Oliwy i soli i Rozmarynu/ przywarz/ a wychłodziwszy/ ułożoną materią w Jaszczu pieczoną zalej/ chowaj na zimno.
Káczki dźikie w winie ná źimno.
Weźmiy Gęś dźiką/ álbo co chćesz/ ochędoż pięknie/ nie śpikuy/ włoż Rozmárynu/ Máieronu/ Kolendry/ zawin w Serwetę/ żásol dobrze/ warz w winie/ á gdy vwre/ dáy ná źimno/ potrząsnąwszy źielonośćią. IX. Márynátá Mięśna.
Bázántow weźmiy/ álbo Iárząbkow/ álbo Kurpátw/ álbo Przepiorek/ káczek dźikich/ álbo Gęśi dźikich/ álbo Cyránek ochędoż/ upiecz dobrze/ násol według smáku. Weźmiy Czosnku niemało/ vwierć iáko másło rospuść Octem winnym/ wley Oliwy y soli y Rozmárynu/ przywarz/ á wychłodźiwszy/ vłożoną máteryą w Iaszczu pieczoną zaley/ choway ná źimno.
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 41
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
materią mieśną/ sformuj Pasztet/ jako najpiękniej umiesz/ a upiekszy chowaj na zimno. Trwalszy ten w daleką drogę. XXVII. Pasztet Allaputrynowy.
Weźmij mąki Pszennej/ a przydaj trochę Zytnej/ którą góracą wodą zaparz/ zarób twardo Ciasto/ a Pasztet jaki chcesz wybij. Materia tego Pasztetu.
Weźmij Cielęciny/ Kuropatw/ Jarząbków/ Ptaszków drobnych/ Kapłonów/ Kurcząt/ Gołembi/ Kaszek i Kiełbas dobrych/ Salsessonów/ wędżonych Ozorów/ i cokolwiek chcesz a rozumiesz być drogiego, a godnego do Pasztetu/ pociągaj i porąb jako rozumiesz. kości poprzetłukuj/ odbierz pięknie/ wezmij Kaulefiorów/ Karczochów/ i to ociągnij/ Figatelli dobrych zrób/ łoju
máteryą mieśną/ zformuy Pásztet/ iáko naypiękniey vmiesz/ á vpiekszy choway na źimno. Trwálszy ten w dáleką drogę. XXVII. Pásztet Alláputrynowy.
Weźmiy mąki Pszenney/ á przyday trochę Zytney/ ktorą goracą wodą záparz/ zárob twárdo Ciásto/ á Pasztet iáki chcesz wybiy. Máterya tego Pásztetu.
Weźmiy Cielęćiny/ Kuropatw/ Iárząbkow/ Ptaszkow drobnych/ Kápłonow/ Kurcząt/ Gołembi/ Kászek y Kiełbas dobrych/ Salsessonow/ wędźonych Ozorow/ y cokolwiek chcesz á rozumiesz bydź drogiego, á godnego do Pásztetu/ pociągay y porąb iáko rozumiesz. kośći poprzetłukuy/ odbierz pięknie/ wezmiy Kaulefiorow/ Kárczochow/ y to oćiągniy/ Figátelli dobrych zrob/ łoiu
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 76
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
; Ja na wolą daję) Zrób takie Ciasto/ weźmij mąki Pszenej pięknej/ Jajec mało/ Masła więcej/ a wyrób i roztocz cienko; formuj Paszteciki/ albo w ręku/ alb ów koperteczkach/ nakałdaj/ zasklep/ upiecz/ a daj gorąco na Stół. XXIX. Pasztet Angielski.
Weźmij Bazantów albo Kurpatw/ Jarząbków albo Kapłonów/ albo co chcesz/ a ochędożywszy pięknie rozbierz w sztuki/ usiekaj drobno łoju wołowego kruchego. Zarób Ciasto z Mąki/ Jajec/ Masła i trochę Mleka/ nie bardzo twardo/ a roztoczywszy/ ukladaj materią mięśną/ a łojem przetrząsaj/ przydawszy Soli/ pieprzu/ Imbieru/ Goździków/ Limonij/ zawin w
; Ia ná wolą dáię) Zrob tákie Ciásto/ weźmiy mąki Pszeney piękney/ Iáiec máło/ Másła więcey/ á wyrob y roztocz ćienko; formuy Pasztećiki/ álbo w ręku/ álb ow koperteczkách/ nákáłday/ zásklep/ vpiecz/ á day gorąco ná Stoł. XXIX. Pasztet Angielski.
Weźmiy Bázántow álbo Kurpatw/ Iárząbkow álbo Kápłonow/ albo co chcesz/ á ochędożywszy pięknie rozbierz w sztuki/ vsiekay drobno łoiu wołowego kruchego. Zarob Ciasto z Mąki/ Iáiec/ Masłá y trochę Mleká/ nie bárdzo twardo/ á roztoczywszy/ vkladay máteryą mięśną/ á łoiem przetrząsay/ przydawszy Soli/ pieprzu/ Imbieru/ Goźdźikow/ Limoniy/ zawin w
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 77
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
i faryna. i melony słodziusieńkie. Mosty przez rzeczki z biskoktu i szkatuły napełnione pieniędzy i złota; ale tam po tym nie, bo a na cóż, kiedy jest wszytko. Kiełbasy, kiszki, forszty ryżem i wątrobą z jagłami nadziewane po ogrodach rosną, cieple i upieczone. Kuropatw więcej niż w Polsce wróbli, jarząbków stadami, śnieguł tylko nie masz dla niezimna. Mięsa ryntowne, kalbiny i kiernozina co dzień w jatkach; chcesz pieczonych, chcesz warzonych. Sery, małdr(z)yki, krajanki, gomołki lada gdzie, podle płota. W sadzawkach ryby pieczone, warzone pluskają popłatane: byle tylko chciał jeść obficie. Gorzałki a
i faryna. i melony słodziusieńkie. Mosty przez rzeczki z biskoktu i szkatuły napełnione pieniędzy i złota; ale tam po tym nie, bo a na cóż, kiedy jest wszytko. Kiełbasy, kiszki, forszty ryżem i wątrobą z jagłami nadziewane po ogrodach rostą, cieple i upieczone. Kuropatw więcej niż w Polszcze wróbli, jarząbków stadami, śnieguł tylko nie masz dla niezimna. Mięsa ryntowne, kalbiny i kiernozina co dzień w jatkach; chcesz pieczonych, chcesz warzonych. Sery, małdr(z)yki, krajanki, gomołki leda gdzie, podle płota. W sadzawkach ryby pieczone, warzone pluskają popłatane: byle tylko chciał jeść obficie. Gorzałki a
Skrót tekstu: NowSakBad
Strona: 341
Tytuł:
Sakwy
Autor:
Cadasylan Nowohracki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
utwory synkretyczne
Gatunek:
satyry
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
nie wcześniej niż 1649
Data wydania (nie wcześniej niż):
1649
Data wydania (nie później niż):
1650
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Polska satyra mieszczańska. Nowiny sowiźrzalskie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Karol Badecki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Polska Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1950
masz takowy.
Wołów karmnych, 60 Cieląt, 300 Baranów, 500 Kapłonów karmnych 3000 Kapłon: dworowych 3000 Kur prostych 8000 Kurcząt par 1500 Gołembi par 1500 Indyków młodych 1500 Indyków starych 500 Kaczek swojskich 1500 Wieprzów karmnych 30 Prosiąt 120
Zwierzyna.
Jeleni 24 Danieli 30 Zajęcy 300 Kóz dzikich 10 Sarn 45 Dzików 4
Ptaki.
Jarząbków par 1000 Kuropatw 1000 Ptaszków rożenków 3000 Gęsi dzikich 60 Kaczek dzikich 500 Cyranek 360 Dropi. 12
Legumina.
Słoniny połci 100 Jajec kop 300 Masła fasek 75
Inszych Legumin tu nie piszę, Mąk, etc. bo u tego Pana obfitość była wszytkiego, jakoby wszytko z nieba padało, dla zwyczajnego rozchodu I. W.
masz tákowy.
Wołow karmnych, 60 Cieląt, 300 Báránow, 500 Kápłonow karmnych 3000 Kapłon: dworowych 3000 Kur prostych 8000 Kurcząt par 1500 Gołembi par 1500 Indykow młodych 1500 Indykow stárych 500 Káczek swoyskich 1500 Wieprzow karmnych 30 Prośiąt 120
Zwierzyná.
Ieleni 24 Dánieli 30 Záięcy 300 Koz dźikich 10 Sarn 45 Dźikow 4
Ptaki.
Iárząbkow par 1000 Kuropatw 1000 Ptaszkow rożenkow 3000 Gęśi dźikich 60 Káczek dzikich 500 Cyránek 360 Dropi. 12
Leguminá.
Słoniny połci 100 Iáiec kop 300 Másłá fásek 75
Inszych Legumin tu nie piszę, Mąk, etc. bo u tego Páná obfitość byłá wszytkiego, iákoby wszytko z niebá padáło, dla zwyczáynego rozchodu I. W.
Skrót tekstu: CzerDwór
Strona: C3
Tytuł:
Dwór, wspaniałość, powaga i rządy ... Stanisława Lubomirskiego ...
Autor:
Stanisław Czerniecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
epika
Gatunek:
inwentarze, kroniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1697
Data wydania (nie wcześniej niż):
1697
Data wydania (nie później niż):
1697
go słabizną umierzy/ Z którego on postrzału ciężko się uderzy/ Zajęczawszy żałośnie. Otoż wnet zwierzynę Świeżę mamy/ (mowę tę potka Paskwalinę) A będzie jej co więcej/ teraz to gotować Nimfom każę/ które ją zarazem szyndować/ I w ćwierci siec poczęły: same poszły głębiej/ Gdzie moc sroga bażantów/ jarząbków/ gołębi/ Głuszczów/ drozdów/ kwiczołów/ i ptastwa innego Po gałęziach rozwitych lasu tam onego Wieszając się/ nadyidą. A tylkoż z cięciwy Strzałę zepchnie Diana/ żaden na dół żywy Z nich nie padnie; tak/ że ich po bokach obiedwie Nawieszawszy około/ mogły nieść zaledwie/ Aż też i odpoczęły w chłodzie
go słábizną vmierzy/ Z ktorego on postrzału cięszko się vderzy/ Záięczáwszy żáłośnie. Otoż wnet zwierzynę Swieżę mamy/ (mowę tę potka Pásquálinę) A będzie iey co więcey/ teraz to gotowáć Nimfom każę/ ktore ią zárázem szyndowáć/ Y w ćwierci siec poczęły: sáme poszły głębiey/ Gdzie moc sroga báżántow/ iárząbkow/ gołębi/ Głuszczow/ drozdow/ kwiczołow/ y ptástwá innego Po gáłęziách rozwitych lásu tám onego Wieszáiąc się/ nádyidą. A tylkoż z cięciwy Strzáłę zepchnie Dyáná/ żáden ná doł żywy Z nich nie pádnie; ták/ że ich po bokách obiedwie Náwieszáwszy około/ mogły nieść záledwie/ Aż też y odpoczęły w chłodzie
Skrót tekstu: TwarSPas
Strona: 80
Tytuł:
Nadobna Paskwalina
Autor:
Samuel Twardowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1701
Data wydania (nie wcześniej niż):
1701
Data wydania (nie później niż):
1701
, pro primo, że nie pływa, pro duo, że kaczek nie cierpi, tylko z kurami rad małżeńsko igra, przy tym baranka nogi na grzbiecie mającego. Które to monstra hodować pro raritate kazałem. 22. Wyjechałem do Witoroża, folwarku mego przy puszczy sytuowanego, tak na strzylanie słomek, głuscy i jarząbków, jako na wytchnienie od inkomodacji ustawnych, które tu ponosić muszę, pański nosząc tytuł przy rzeczy samej, fortun tyż nieubogich. 23. i 24. Tamże, ile ostatniego, żywcem wzięto sarn cztery w sieciach. Nad wieczorem przybył tu do mnie nowo obrany od nas kuratorów do spraw księcia krajczego, w kurateli u
, pro primo, że nie pływa, pro duo, że kaczek nie cierpi, tylko z kurami rad małżeńsko igra, przy tym baranka nogi na grzbiecie mającego. Które to monstra hodować pro raritate kazałem. 22. Wyjechałem do Witoroża, folwarku mego przy puszczy sytuowanego, tak na strzylanie słomek, głuscy i jarząbków, jako na wytchnienie od inkomodacji ustawnych, które tu ponosić muszę, pański nosząc tytuł przy rzeczy samej, fortun tyż nieubogich. 23. i 24. Tamże, ile ostatniego, żywcem wzięto sarn cztyry w sieciach. Nad wieczorem przybył tu do mnie nowo obrany od nas kuratorów do spraw księcia krajczego, w kurateli u
Skrót tekstu: RadziwHDiar
Strona: 134
Tytuł:
Diariusze
Autor:
Hieronim Radziwiłł
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1747 a 1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1747
Data wydania (nie później niż):
1756
Tekst uwspółcześniony:
tak
. A co napirwej dawano? Jajeczną polewkę/ kury z żółtej juchy. Dobre świeże ryby. A potym co? Rozmaitą zwierzynę warzoną i pieczoną/ misę tak pełno nakładzioną że ją chłop ledwie uniósł. Pieczenią wołową/ cielęcą/ skopową/ jagnięcą/ wieprzową/ jesiotrową. Zająca pieczonego i szpikowanego. Udziec od sarny. Jarząbków/ kuropatw/ i drobnych ptaszków dostatek. A trzecia potrawa która była? Ostatnia potrawa była pasteta/ schab/ (szynka) mięso z rosołu (solone) ozor wołowy/ głowizna wieprzowa/ i kiełbasy z gorczycą. A coście pili? Białe/ czarne/ gdańskie piwo. Francuskie/ Morawskie/ Ryńskie/ Węgierskie
. A co napirwey dáwano? Iájecżną polewkę/ kury z żołtey juchy. Dobre świeże ryby. A potym co? Rozmáitą zwierzynę wárzoną y piecżoną/ misę ták pełno nákłádźioną że ją chłop ledwie uniosł. Piecżenią wołową/ ćielęcą/ skopową/ jágnięcą/ wieprzową/ jeśiotrową. Zájącá piecżonego y szpikowánego. Vdźiec od sárny. Iárząbkow/ kuropatw/ y drobnych ptaszkow dostátek. A trzećia potráwá ktora byłá? Ostátnia potráwá byłá pástetá/ schab/ (szynka) mięso z rosołu (solone) ozor wołowy/ głowizná wieprzowa/ y kiełbásy z gorcżycą. A cośćie pili? Białe/ cżarne/ gdańskie piwo. Fráncuskie/ Moráwskie/ Ryńskie/ Węgierskie
Skrót tekstu: VolcDial
Strona: 49v
Tytuł:
Viertzig dialogi
Autor:
Nicolaus Volckmar
Miejsce wydania:
Toruń
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
rozmówki do nauki języka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
