Więcej póz[...] dam na Wiosnę pić/ ale miarą przecię/ i nie bez wody. (co ciepłym krajom służy) Wiadle skromniej/ i potraw strawniejszych. Kasz i Jarzyn więcej niż chleba zażyjesz. A z wolna od pieczystego/ udaj się do smażonych potraw. LECIE. Grubizny w potrawach chroń się Smażone rzeczy/ i Jarzyny warzone/ zdrowiu plagują. Pij więcej/ bo tego ciało potrzebuje. Jednak przestrzegaj/ abyś zwolna odmianę od Wiosny czynił/ i nie oraz, kaszek drobnych/ mięso smażone na ten czas zdrowsze. Wino chrzczone i dobrze. (Rozumiej gdzie gorąca zbytnie/ jako we Włoszech/ w Hiszpaniej/ ba i gdzie
Więcey poz[...] dam ná Wiosnę pić/ ále miarą przećię/ y nie bez wody. (co ćiepłym kráiom służy) Wiadle skromniey/ y potraw stráwnieyszych. Kasz y Iárzyn więcey niż chlebá záżyiesz. A z wolná od pieczystego/ uday się do smáżonych potraw. LECIE. Grubizny w potráwach chroń sie Smáżone rzecży/ y Iárzyny wárzone/ zdrowiu pláguią. Piy więcey/ bo tego ćiáło potrzebuie. Iednák przestrzegay/ ábyś zwolná odmiánę od Wiosny cżynił/ y nie oraz, kaszek drobnych/ mięso smáżone na ten czás zdrowsze. Wino chrzcżone y dobrze. (Rozumiey gdzie gorącá zbytnie/ iáko we Włoszech/ w Hiszpániey/ ba y gdzie
Skrót tekstu: OlszSzkoła
Strona: G2
Tytuł:
Szkoła Salernitańska
Autor:
Hieronim Olszowski
Drukarnia:
Walerian Piątkowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1640
Data wydania (nie wcześniej niż):
1640
Data wydania (nie później niż):
1640
a przytym Święty, pisze że woły, cielęta czart może przenieść w momencie, i prezentować komu, toć w nie może wstąpić, chodzić, niemi zarażać, toż samo potrafi uczynić z ludzkiemi zmarłemi ciałami.
Pozwala Pan BÓG za grzechy, choroby, powietrze sprawić czartu, co on czyni corrumpendo zboża, wody, jarzyny i àęrem, toć mu wolno zażyć i tego sposobu, aby brał z grobów trupów, z dróg, z pola, z ulic ścierwa na zarazę, ile że te rzeczy sposobne naturalnie, ile już śmierdzące do infekcyj. A jeźli mi mądrzy zarzucą, że według Teologii cialo ciała niemoże przeniknąć penetrative, czego
á przytym Swięty, pisze że woły, cielęta czart może przenieść w momencie, y prezentować komu, toć w nie może wstąpić, chodźić, niemi zarażać, toż samo potrafi uczynić z ludzkiemi zmarłemi ciałami.
Pozwala Pan BOG za grzechy, choroby, powietrze sprawić czartu, co on czyni corrumpendo zboża, wody, iarzyny y àęrem, toć mu wolno zażyć y tego sposobu, áby brał z grobow trupow, z drog, z pola, z ulic scierwa na zarazę, ile że te rzeczy sposobne naturalnie, ile iuż smierdzące do infekcyi. A ieźli mi mądrzy zarzucą, że według Teologii cialo ciała niemoże przeniknąć penetrative, czego
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 253
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
alias heban, Sandalum, pieprz, imbier, ryż, gozdziki, orzechy, kwiat muszkatołowy, Cynnamon, kość słoniową, srebro, złoto, Magnes, cynober, vitriolum, porcellanę, bawełnę, Ziele Te, złote nici; z Europy mianowicie z Polski, ma wełnę, maszty, łuj, deszki, płótna, jarzyny, smołę, żyto, psżenicę, potasz len, miód wosk, skory, futra, bursztyn, z Anglii, wełnę, sukna, cynę, węgle kopane: z Hiszpanii sól, wino dobre, pomarańcze. granaty, cytryny, Oliwę sigi, migdały, rozynki, sukna: z Francyj, zboże, oliwę de
alias heban, Sandalum, pieprz, imbier, ryż, gozdziki, orzechy, kwiat muszkatołowy, Cynnamon, kość słoniową, srebro, złoto, Magnes, cynober, vitriolum, porcellanę, bawełnę, Ziele The, złote nici; z Europy mianowicie z Polski, ma wełnę, maszty, łuy, deszki, płutna, iarzyny, smołę, żyto, psźenicę, potasz len, miod wosk, skory, futra, bursztyn, z Anglii, wełnę, sukna, cynę, węgle kopane: z Hiszpanii sol, wino dobre, pomarańcze. granaty, cytryny, Oliwę sigi, migdały, rozynki, sukna: z Francyi, zboże, oliwę de
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 242
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
cztery łoty każdego dnia trzykroć mu z ciepłą wodą dawać/ abo mu w gębę lać. Owa jakokolwiek może go dawać/ tak mu jest użyteczne. Doświadczone lekarstwo w tym przypadku Końskim. Item. Upławom jak białym jako krwawym.
Upławy białogłowskie/ tak białe jako rumienne zastanawia i leczy/ dając im go miasto potrawy i jarzyny/ albo z potrawami warząc. Także go w wino kłaść może. Nad które lekarstwo niemasz nic pewniejszego. Zaśniatu broni.
Od zaśniatu albo zaporzyska Białegłowy zachowuje/ przerzeczonym obyczajem używając obojga. Toku wszelakiemu.
Tok wszelaki krwie/ tak z otworzenia zbytniego złotych żyłek/ jako krwawej/ albo Czerwonej biegunki/ wszelakim sposobem używane
cztery łoty káżdego dniá trzykroć mu z ćiepłą wodą dawáć/ ábo mu w gębę lać. Owa iákokolwiek może go dawáć/ ták mu iest vżyteczne. Doświádczone lekárstwo w tym przypadku Końskim. Item. Vpławom iák białjm iáko krwáwym.
Vpłáwy białogłowskie/ ták białe iáko rumienne zástanawia y leczy/ dáiąc im go miásto potráwy y iárzyny/ álbo z potráwámi wárząc. Tákże go w wino kłáść może. Nád ktore lekárstwo niemász nic pewnieyszego. Záśniatu broni.
Od záśniatu álbo zaporzyská Białegłowy záchowuie/ przerzeczonym obyczáiem vżywáiąc oboygá. Toku wszelákiemu.
Tok wszeláki krwie/ ták z otworzenia zbytniego złotych żyłek/ iáko krwáwey/ álbo Czerwoney biegunki/ wszelákim sposobem vżywáne
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 83
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
toż im Sakrament podawał. Z którego taką Pan wziął pomstę: abowiem ten Kapłan przez połowicę ciała swego stał się trędowaty/ to jest z tej/ którą odwracał od trędowatego: ta zasię która była ku trędowatemu/ nie naruszona została. Tenże też powiada o jednym słudze/ który tak barzo się brzydził trędowatymi/ iż jarzyny które im pan jego posyłał/ niechciał im zanosić: ten potym sądem Bożym stał się trędowatym. Hic Petrus Cantor Parisien: scripsit librũ miraculorũ sui temporis, vnde haec duo Exempla desumpta sunt. Przykład XXI. Umierający trędowaty barzo pięknie Panu chwałę/ śpiewał. 111.
Niektóry Pan jadąc w łowy/ nalazł zwierza za
toż im Sakráment podawał. Z ktorego táką Pan wźiął pomstę: abowiem ten Kápłan przez połowicę ćiáłá swego sstał sie trędowáty/ to iest z tey/ ktorą odwracał od trędowátego: tá zaśię ktora była ku trędowátemu/ nie náruszona zostałá. Tenże też powiáda o iednym słudze/ ktory ták bárzo sie brzydźił trędowátymi/ iż iárzyny ktore im pan iego posyłał/ niechćiał im zanośić: ten potym sądem Bożym sstał sie trędowátym. Hic Petrus Cantor Parisien: scripsit librũ miraculorũ sui temporis, vnde haec duo Exempla desumpta sunt. PRZYKLAD XXI. Vmieráiący trędowáty bárzo pięknie Pánu chwałę/ śpiewał. 111.
NIektory Pan iádąc w łowy/ nálazł źwierzá zá
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 114
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
za zasługą grzechów moich na ławkę podnóżkowąm napadł/ i tom odmósł. Tak tedy mąż święty zachowując w sercu cześć prawdzie i Mistrzowi/ ani winy ojcowskiej wydawał/ ani o grzech fałszu nie przychodził. Gregirius Dialog. lib: 2. cap: 1. Cierpliwość. Przykład II. Cierpliwi Mniszy Ojca/ który im jarzyny popsował barzo łaskawie częstowali. 157.
BYli dwa bracia Mniszy w jednej Celli mieszkający/ których pokorę i cierpliwość wiele z Ojców śś. wychwalało. Usłyszawszy to jeden ś. mąż/ chciał doświadczyć jeśłi prawdziwą pokorę mieli; przyszedł aby je nawiedził gdy go tedy z weselem przyjęli/ i wedle zwyczaju odprawiwszy modlitwy i Psalmodie/
zá zasługą grzechow moich ná łáwkę podnożkowąm nápadł/ y tom odmosł. Tak tedy mąż święty záchowuiąc w sercu cześć prawdźie y Mistrzowi/ áni winy oycowskiey wydawał/ áni o grzech fałszu nie przychodźił. Gregirius Dialog. lib: 2. cap: 1. Cierpliwość. PRZYKLAD II. Cierpliwi Mniszy Oycá/ ktory im iárzyny popsował bárzo łáskáwie częstowáli. 157.
BYli dwá bráćia Mniszy w iedney Celli mieszkáiący/ ktorych pokorę y cierpliwośc wiele z Oycow śś. wychwaláło. Vsłyszawszy to ieden ś. mąż/ chciał doświadcżyć ieśłi prawdźiwą pokorę mieli; przyszedł áby ie náwiedźił gdy go tedy z weselem przyięli/ y wedle zwyczáiu odpráwiwszy modlitwy y Psálmodie/
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 169
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
Mniszy w jednej Celli mieszkający/ których pokorę i cierpliwość wiele z Ojców śś. wychwalało. Usłyszawszy to jeden ś. mąż/ chciał doświadczyć jeśłi prawdziwą pokorę mieli; przyszedł aby je nawiedził gdy go tedy z weselem przyjęli/ i wedle zwyczaju odprawiwszy modlitwy i Psalmodie/ wyszedszy za Cellę/ ujrzał mały ogrodek/ gdzie jarzyny swoje mieli. Wziąwszy w obie ręce kij wszytkie one jarzyny i zioła pokołatał/ tak iżnamniejszej rzeczy całęj nie zostłało. Widząc to tedy bracia oni/ nam niejszego słówka nie przerzekli: ale ani na twarzy smutku abo zamarszczenia nie pokazali. Potym weszli do Celli/ i wieczorne modły odprawiwszy/ wpadli przed starcem/ i rzekli
Mniszy w iedney Celli mieszkáiący/ ktorych pokorę y cierpliwośc wiele z Oycow śś. wychwaláło. Vsłyszawszy to ieden ś. mąż/ chciał doświadcżyć ieśłi prawdźiwą pokorę mieli; przyszedł áby ie náwiedźił gdy go tedy z weselem przyięli/ y wedle zwyczáiu odpráwiwszy modlitwy y Psálmodie/ wyszedszy zá Cellę/ vyrzał máły ogrodek/ gdźie iárzyny swoie mieli. Wźiąwszy w obie ręce kiy wszytkie one iárzyny y źiołá pokołátał/ ták iżnamnieyszey rzecży cáłęy nie zostłáło. Widząc to tedy bráćia oni/ nam nieyszego słowká nie przerzekli: ále áni ná twarzy smutku ábo zámarsczenia nie pokazáli. Potym weszli do Celli/ y wieczorne modły odpráwiwszy/ wpádli przed stárcem/ y rzekli
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 169
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
z Ojców śś. wychwalało. Usłyszawszy to jeden ś. mąż/ chciał doświadczyć jeśłi prawdziwą pokorę mieli; przyszedł aby je nawiedził gdy go tedy z weselem przyjęli/ i wedle zwyczaju odprawiwszy modlitwy i Psalmodie/ wyszedszy za Cellę/ ujrzał mały ogrodek/ gdzie jarzyny swoje mieli. Wziąwszy w obie ręce kij wszytkie one jarzyny i zioła pokołatał/ tak iżnamniejszej rzeczy całęj nie zostłało. Widząc to tedy bracia oni/ nam niejszego słówka nie przerzekli: ale ani na twarzy smutku abo zamarszczenia nie pokazali. Potym weszli do Celli/ i wieczorne modły odprawiwszy/ wpadli przed starcem/ i rzekli: rozkaż Panie abyśmy szli/ i jeśli jaką główkę
z Oycow śś. wychwaláło. Vsłyszawszy to ieden ś. mąż/ chciał doświadcżyć ieśłi prawdźiwą pokorę mieli; przyszedł áby ie náwiedźił gdy go tedy z weselem przyięli/ y wedle zwyczáiu odpráwiwszy modlitwy y Psálmodie/ wyszedszy zá Cellę/ vyrzał máły ogrodek/ gdźie iárzyny swoie mieli. Wźiąwszy w obie ręce kiy wszytkie one iárzyny y źiołá pokołátał/ ták iżnamnieyszey rzecży cáłęy nie zostłáło. Widząc to tedy bráćia oni/ nam nieyszego słowká nie przerzekli: ále áni ná twarzy smutku ábo zámarsczenia nie pokazáli. Potym weszli do Celli/ y wieczorne modły odpráwiwszy/ wpádli przed stárcem/ y rzekli: roskaż Pánie ábysmy szli/ y ieśli iáką głowkę
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 169
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
i okrutny. Raz wielkąm szkodę podpadł/ i do uboztwam był przyszedł: Jąłem myślić sobie: bym ja był jałmużnikiem/ Bogby mię nie opuścił. Postanowiłem tedy każdy dzień dawać pięć pieniażków ubogim. Jakom począł dawać/ jął mi szatan bronić tego mowąc: zaprawdę że tych piąci pieniędzy dosyć było na jarzyny do domu/ abo na łaznią: i tak jakoby od gęby dzieci moich miałem odejmować im chleb/ i nicem nie dawał. Gdym zaś obaczył że mię grzech przewyciężył/ rzekłem słudze memu. Każdy dzień kradni u mnie żebym ja niewiedział pięć pieniażków/ i dawaj ubogim: On tedy
y okrutny. Raz wielkąm szkodę podpadł/ y do vboztwám był przyszedł: Iąłem myślić sobie: bym ia był iáłmużnikiem/ Bogby mię nie opuśćił. Postánowiłem tedy káżdy dźień dáwáć pięć pieniażkow vbogim. Iákom począł dáwáć/ iął mi szátan bronić tego mowąc: záprawdę że tych piąći pieniędzy dosyć było ná iárzyny do domu/ ábo ná łaznią: y ták iákoby od gęby dźieći moich miałem odeymowáć im chleb/ y nicem nie dawał. Gdym zas obaczył że mię grzech przewyciężył/ rzekłem słudze memu. Káżdy dzień kradni v mnie żebym ia niewiedział pięć pieniażkow/ y daway vbogim: On tedy
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 339
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612
prosił. On kazałmu dać sześć serbrników/ odszedł/ i zaś pochwili znowu przyszedł/ a iż wielo stracił a mało wziął/ prosił w więcej. gdy zasię tak wiele wziął/ przyszedł trzeci raz prosząc wielkim głosem miłosiedzia: dowiedziawszy się od szafarza że nie miał nic oprócz srebrnej miski na której matka jego zwykła mu jarzyny posyłać kazał ją onemu zaraz dać: którą on z ochotą wziąwszy odszedł A ten Anioł był/ jako potym samemu się oznajmił Abowiem gdy był Papieżem/ kazał/ jako zwykł/ dwanaście pielgrzymów abo ubogich na obiad wezwać. Gdy wszyscy siedzieli/ Papież je oaczył: a zawoławszy sługi pytał/ czemu nad rozkazanie trzynastego przydał/
prosił. On kazałmu dáć sześć serbrnikow/ odszedł/ y záś pochwili znowu przyszedł/ á iż wielo straćił á máło wźiął/ prośił w więcey. gdy záśię ták wiele wźiął/ przyszedł trzeći raz prosząc wielkim głosem miłosiedźia: dowiedźiawszy sie od szafarzá że nie miał nic oprocz srebrney miski ná ktorey matka iego zwykłá mu iárzyny posyłać kazał ią onemu záraz dáć: ktorą on z ochotą wźiąwszy odszedł A ten Anyoł był/ iáko potym samemu sie oznaymił Abowiem gdy był Papieżem/ kazał/ iáko zwykł/ dwanaśćie pielgrzymow ábo vbogich ná obiad wezwáć. Gdy wszyscy śiedźieli/ Papież ie oaczył: á záwołáwszy sługi pytał/ czemu nád roskazánie trzynastego przydał/
Skrót tekstu: ZwierPrzykład
Strona: 339
Tytuł:
Wielkie zwierciadło przykładów
Autor:
Anonim
Tłumacz:
Szymon Wysocki
Drukarnia:
Jan Szarffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
przypowieści, specula (zwierciadła)
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1612
Data wydania (nie wcześniej niż):
1612
Data wydania (nie później niż):
1612