chociaż niesłusznie, przyznał; teraz jeśli to przyznanie z strony koronacji królewicza IM. na WKMci wymoże, odium populi na WKM. obali i będzie z WKM. czynił, co będzie chciał. Ale to na to remedium: potężne stanąć i nie dać nic na sobie wycisnąć, owszem zaraz na sejmie przy propozycjej kanclerzowi o tę koronacją mentytę zadać, zaczym się drudzy cofną i kłuszać tego dalej nie będą. Masz przy sobie (krom kilku) wszytek se-
nat sposobiony, masz młódź zacną, potężną, dotarczywą, którzy są posłami, na które natrzeć ci tam nie będą śmieli, zaczym przewiedziesz wszytko, a bez inwidiej swej, gdyż
chociaż niesłusznie, przyznał; teraz jeśli to przyznanie z strony koronacyej królewica JM. na WKMci wymoże, odium populi na WKM. obali i będzie z WKM. czynił, co będzie chciał. Ale to na to remedium: potężne stanąć i nie dać nic na sobie wycisnąć, owszem zaraz na sejmie przy propozycyej kanclerzowi o tę koronacyą mentytę zadać, zaczym się drudzy cofną i kłuszać tego dalej nie będą. Masz przy sobie (krom kilku) wszytek se-
nat sposobiony, masz młódź zacną, potężną, dotarczywą, którzy są posłami, na które natrzeć ci tam nie będą śmieli, zaczym przewiedziesz wszytko, a bez inwidyej swej, gdyż
Skrót tekstu: SkryptWojCz_II
Strona: 268
Tytuł:
Mikołaj Zebrzydowski, Skrypt p. Wojewody krakowskiego, na zjeździe stężyckim niektórym pp. senatorom dany, 1606
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1606
Data wydania (nie wcześniej niż):
1606
Data wydania (nie później niż):
1606
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918
winodawca nasz, ip. Bronisz marszałek konfederacki, ip. Towiański wojewoda łęczycki, ip. Radliński regent koronny, ip. Rumocki podsędek dobrzyński, ip. Urbanowski sekretarz konfederacki; wszystko ludzie zacnii grzeczni.
Zawsze tej kompanii naszej pospołu kwatery dawano, a drugim, jako to: iksiędzu biskupowi poznańskiemu Gomolińskiemu, ip. Jabłonowskiemu kanclerzowi koronnemu, ip. Szczuce podkanclerzemu litewskiemu, ip. Ponińskiemu referendarzowi koronnemu, ip. Przyjemskiemu, ip. Szwykowskiemu i t. d. osobliwie. W interesach dworu naszego często biegałem do dworu szwedzkiego zażywany od króla jegomości.
17 Martii z kwatery króla imci, to jest z Gieranon wybiegłem aż do Tylży dla
winodawca nasz, jp. Bronisz marszałek konfederacki, jp. Towiański wojewoda łęczycki, jp. Radliński regent koronny, jp. Rumocki podsędek dobrzyński, jp. Urbanowski sekretarz konfederacki; wszystko ludzie zacnii grzeczni.
Zawsze téj kompanii naszéj pospołu kwatery dawano, a drugim, jako to: jksiędzu biskupowi poznańskiemu Gomolińskiemu, jp. Jabłonowskiemu kanclerzowi koronnemu, jp. Szczuce podkanclerzemu litewskiemu, jp. Ponińskiemu referendarzowi koronnemu, jp. Przyjemskiemu, jp. Szwykowskiemu i t. d. osobliwie. W interesach dworu naszego często biegałem do dworu szwedzkiego zażywany od króla jegomości.
17 Martii z kwatery króla imci, to jest z Gieranon wybiegłem aż do Tylży dla
Skrót tekstu: ZawiszaPam
Strona: 135
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Krzysztof Zawisza
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1715 a 1717
Data wydania (nie wcześniej niż):
1715
Data wydania (nie później niż):
1717
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Julian Bartoszewicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Jan Zawisza
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1862
odebrać, ale Jan Król Szwedzki pierwej ją był odebrał Moskwie, mający Zonę Siostrę Zygmunta Augusta, z którą Posagu dopominał się, i jakoby długu jakiegoś należącego mu od Augusta, a nie probowanego. Po skończonej ekspedycyj Mielecki Hetman nie kontent z przychylności Królewskiej przeciw Niemcom i Węgrom oddał Buławę Królowi, którą Król oddał zaraz Zamojskiemu Kanclerzowi W. K. i Synowicę mu dał swoję za żonę, w tym czasie Zborowscy nie kontenci z dystrybuty wakansów, sprzysięgli się przeciw Królowi, Pryncypałem był Samuel Zborowski, który był osadzony na gardło, że podczas Sejmu za Henryka w Zamku Krakowskim ciął gołą szablą Wapowskiego Kasztelana Przemyślskiego, który że był uszedł do Batorego na
odebrać, ale Jan Król Szwedzki pierwey ją był odebrał Moskwie, mający Zonę Siostrę Zygmunta Augusta, z którą Posagu dopominał śię, i jakoby długu jakiegoś należącego mu od Augusta, á nie probowanego. Po skończoney expedycyi Mielecki Hetman nie kontent z przychylnośći Królewskiey przećiw Niemcom i Węgrom oddał Buławę Królowi, którą Król oddał zaraz Zamoyskiemu Kanclerzowi W. K. i Synowicę mu dał swoję za żonę, w tym czaśie Zborowscy nie kontenći z dystrybuty wakansów, sprzyśięgli śię przećiw Królowi, Pryncypałem był Samuel Zborowski, który był osadzony na gardło, że podczas Seymu za Henryka w Zamku Krakowskim ćiął gołą szablą Wapowskiego Kasztelana Przemyślskiego, który że był uszedł do Batorego na
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 67
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
przeciw Ojczyźnie, bo i posłaniec z jego listem był złapany pod Gdańskiem, w którym Chmielnickiego animuje do próżekucyj wojny, wraz z Szwedami, za co Radziejowski pro perduelli przyznany przez Konstytucją. Na tymże Sejmie pospolite ruszenie ogłoszone, wici wydane, podatki na zapłatę wojsku uchwalone, po Łubieńskim zmarłym, Prymasostwo dane Leszczyńskiemu, Kanclerzowi Koronnemu, na koniec Sejm się rozszedł dla powietrza szerzącego się w Polsce, Król do Łowicza się przeniósł, Chmielnicki nadęty Szwedem i Moskwą odrzucił zamyślone posłuszeństwo Polsce. Roku 1653. Czarnecki Oboźny Koronny przeciw Kozakom wyprawiony, ale postrzelony pod Monasteryskami wrócił się, Sejm Brzeski Litt: kontrybucje na wojnę uchwalił, sukurs do Smoleńska naznaczony
przećiw Oyczyźnie, bo i posłaniec z jego listem był złapany pod Gdańskiem, w którym Chmielnickiego animuje do prozekucyi woyny, wraz z Szwedami, za co Radźiejowski pro perduelli przyznany przez Konstytucyą. Na tymże Seymie pospolite ruszenie ogłoszone, wići wydane, podatki na zapłatę woysku uchwalone, po Łubieńskim zmarłym, Prymasostwo dane Leszczyńskiemu, Kanclerzowi Koronnemu, na koniec Seym śię rozszedł dla powietrza szerzącego śię w Polszcze, Król do Łowicza śię przeniósł, Chmielnicki nadęty Szwedem i Moskwą odrzucił zamyślone posłuszeństwo Polszcze. Roku 1653. Czarnecki Oboźny Koronny przećiw Kozakom wyprawiony, ale postrzelony pod Monasteryskami wróćił śię, Seym Brzeski Litt: kontrybucye na woyne uchwalił, sukkurs do Smoleńska naznaczony
Skrót tekstu: ŁubHist
Strona: 90
Tytuł:
Historia polska z opisaniem rządu i urzędów polskich
Autor:
Władysław Łubieński
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
historia, prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1763
Data wydania (nie wcześniej niż):
1763
Data wydania (nie później niż):
1763
potężną czatą przeciwko nim Jego Mości Pana kamienieckiego, ale i w tem nam szczęście służyć niechciało, iż godziną przed nastąpieniem tej czaty o minieniu Gustawowem przestrzeżeni, wielką prędkością za Osterod przeszli, tak że naszym ledwie się mało co zadniej straży dostało. Z strony traktatów Jego Mość Pan Starosta derpski dostatecznie Jego Mości X. Kanclerzowi wypisuje, czem ja niebawiąc wierność poddaństwa z powolnością i t. d. OD PANA HETMANA DO PANA KOSSAKOWSKIEGO
, w obozie pod Skarlinem, dnia 20. Października 1628.
Tak to jest, że ten nieprzyjaciel po wzięciu Brodnice obrócił się był pod Nowe miasto, chcąc go też także okupować; wszakże potem z
potężną czatą przeciwko nim Jego Mości Pana kamienieckiego, ale i w tém nam sczęście służyć niechciało, iż godziną przed nastąpieniem téj czaty o minieniu Gustawowém przestrzeżeni, wielką prętkością za Osterod przeszli, tak że naszym ledwie się mało co zadniéj straży dostało. Z strony traktatów Jego Mość Pan Starosta derpski dostatecznie Jego Mości X. Kanclerzowi wypisuje, czém ja niebawiąc wierność poddaństwa z powolnością i t. d. OD PANA HETMANA DO PANA KOSSAKOWSKIEGO
, w obozie pod Skarlinem, dnia 20. Października 1628.
Tak to jest, że ten nieprzyjaciel po wzięciu Brodnice obrócił się był pod Nowe miasto, chcąc go też także occupować; wszakże potém z
Skrót tekstu: KoniecSListy
Strona: 139
Tytuł:
Listy Stanisława Koniecpolskiego Hetmana
Autor:
Stanisław Koniecpolski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1672
Data wydania (nie wcześniej niż):
1672
Data wydania (nie później niż):
1672
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
buskiego, kowalewskiego etc starosty, na krakowską kasztelanią. Z krakowskiego kolegium Soc. Jezu. Latino Heroico POD TYTUŁEM: SIRADIA TRABEATA wydany, a piórem ojczystem przez SAMUELA Z SKRZYPNY TWARDOWSKIEGO PRZEŁOŻONY I PRZYCZYNIONY. Roku 1634. JAŚNIE WIELEBNYM ICHM. Ks. STANISŁAWOWI ŁUBIEŃSKIEMU Z ŁASKI BOŻEJ PŁOCKIEMU, Ks. JAKÓBOWI ZADZIKOWI CHEŁMIŃSKIEMU, Kanclerzowi wielkiemu koronnemu, BISKUPOM.
Szatę sieradzką świeżo poświęconą, Waszym ozdobom, starym rzymskim strojem Teraz na festy polskie przerobioną, Fozą koronną i ojczystym krojem, Niosę, i waszą szczycę się obroną. Zasłońcie i te lubym cieniem swoim, Za którym żądne, lubo się pokuszą, Lernejskie jędze z miejsca mię nie ruszą. Wasze
buskiego, kowalewskiego etc starosty, na krakowską kasztelanią. Z krakowskiego kollegium Soc. Jesu. Latino Heroico POD TYTUŁEM: SIRADIA TRABEATA wydany, a piórem ojczystem przez SAMUELA Z SKRZYPNY TWARDOWSKIEGO PRZEŁOŻONY I PRZYCZYNIONY. Roku 1634. JAŚNIE WIELEBNYM JCHM. Ks. STANISŁAWOWI ŁUBIEŃSKIEMU Z ŁASKI BOŻEJ PŁOCKIEMU, Ks. JAKÓBOWI ZADZIKOWI CHEŁMIŃSKIEMU, Kanclerzowi wielkiemu koronnemu, BISKUPOM.
Szatę sieradzką świeżo poświęconą, Waszym ozdobom, starym rzymskim strojem Teraz na festy polskie przerobioną, Fozą koronną i ojczystym krojem, Niosę, i waszą szczycę się obroną. Zasłońcie i te lubym cieniem swoim, Za którym żądne, lubo się pokuszą, Lernejskie jędze z miejsca mię nie ruszą. Wasze
Skrót tekstu: TwarSRytTur
Strona: 69
Tytuł:
Zbiór różnych rytmów
Autor:
Samuel Twardowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
pieśni
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1631 a 1661
Data wydania (nie wcześniej niż):
1631
Data wydania (nie później niż):
1661
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Kazimierz Józef Turowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Drukarnia "Czasu"
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1861
po Polsce rozrzucono. Czym nie uraził Pana, owszem odniósł pochwałę, że wolności bronił. Nad to Starostwem Chmielnickim, i Krakowskim uczczony, Przywilej na Marszałkostwo nad nadzieje bierze. Manifest Jawnej Niewinności Pod czas Electkiej teraźniejszemu Królowi dobrze stawa. Na wszytkich ekspedytiach znaczne przysługi. Pod Zwancem kontemptem nakarmiony żal swój samemu tylko P. Kanclerzowi aperyt. Honory fortuny od Króla Szwedzkiego ofiarowe odrzuca. Wojsko in partes Szweda nachylone
Pod czas zaś Wojny Szwedzkiej, Węgierskiej, Kozackiej, Moskiewskiej jaką wiary statecznością PANV i Ojczyźnie służyłem, dowodem są, ofiarowane mi tak wielkie honory i fortuny, które odrzuciłem dowodem jest, żem z I. Mcią Panem Zamojskim
po Polszcze rozrzucono. Czym nie vráźił Páná, owszem odniosł pochwałę, że wolnośći bronił. Nád to Stárostwem Chmielnickim, y Krákowskim vczczony, Przywiley ná Márszałkostwo nád nádźieie bierze. Mánifest Iáwney Niewinnośći Pod czás Electkiey teráznieyszemu Krolowi dobrze stawa. Ná wszytkich expeditiách znaczne przysługi. Pod Zwancem contemptem nákarmiony żal swoy sámemu tylko P. Kánclerzowi aperit. Honory fortuny od Krolá Szwedzkiego ofiárowe odrzuca. Woysko in partes Szwedá náchylone
Pod czás záś Woyny Szwedzkiey, Węgierskiey, Kozáckiey, Moskiewskiey iaką wiáry státecznośćią PANV y Oyczyznie służyłem, dowodem są, ofiárowáne mi ták wielkie honory y fortuny, ktore odrzućiłem dowodem iest, żem z I. Mćią Pánem Zamoyskim
Skrót tekstu: LubJMan
Strona: 8
Tytuł:
Jawnej niewinności manifest
Autor:
Jerzy Sebastian Lubomirski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
będę, odpowiadając: w Waszych to rękach moi dobrzy Bracia. Na tak bezecną kalumnią, i głupią, nierzecz godna i co odpowiedzieć, bo Sejm Roku 1661. pokazał oczywiście, z czyjej to kuźniej, i jak jawny fałsz. Wszakże pamiętno wszytkiej Rzeczyposp: kiedy Pan Czyż Podkomorzy Wileński, upomniał się tego Panu Pacowi Kanclerzowi Litewskiemu, aby to co na Sejmikach, o kiemsiś w Koronie Królestwa afekującym rozsiał, objawił Rzeczypospolitej. Upomniały się tego z wielką gorącością tamże Województw Posłowie, temuż Panu Kanclerzowi, prosili, aby tak szkodliwy ambitum odkrył, i przestrzegł Rzeczposp: wedle powinności swojej. Jako sromotnie tenże to Pan Pac Kanclerz Litewski publice
będę, odpowiádáiąc: w Wászych to rękách moi dobrzy Bráćia. Ná ták bezecną kálumnią, y głupią, nierzecz godna y co odpowiedźieć, bo Seym Roku 1661. pokazał oczywiśćie, z czyiey to kuźniey, y iák iáwny fałsz. Wszákże pámiętno wszytkiey Rzeczyposp: kiedy Pan Czyż Podkomorzy Wileński, vpomniał się tego Pánu Pacowi Kánclerzowi Litewskiemu, áby to co ná Seymikách, o kiemśiś w Koronie Krolestwá affekuiącym rozśiał, obiáwił Rzeczypospolitey. Vpomniáły się tego z wielką gorącośćią támże Woiewodztw Posłowie, temuż Pánu Kánclerzowi, prośili, áby ták szkodliwy ambitum odkrył, y przestrzegł Rzeczposp: wedle powinnośći swoiey. Iáko sromotnie tenże to Pan Pac Kánclerz Litewski publicè
Skrót tekstu: LubJMan
Strona: 129
Tytuł:
Jawnej niewinności manifest
Autor:
Jerzy Sebastian Lubomirski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
, z czyjej to kuźniej, i jak jawny fałsz. Wszakże pamiętno wszytkiej Rzeczyposp: kiedy Pan Czyż Podkomorzy Wileński, upomniał się tego Panu Pacowi Kanclerzowi Litewskiemu, aby to co na Sejmikach, o kiemsiś w Koronie Królestwa afekującym rozsiał, objawił Rzeczypospolitej. Upomniały się tego z wielką gorącością tamże Województw Posłowie, temuż Panu Kanclerzowi, prosili, aby tak szkodliwy ambitum odkrył, i przestrzegł Rzeczposp: wedle powinności swojej. Jako sromotnie tenże to Pan Pac Kanclerz Litewski publice ustał wprobatiach, i zaparł się że tego nie mówił. Wszytkich na tym Sejmie, od Królestwa IchMościów począwszy, z Senatu i z Izby Poselskiej przytomnych wzywam in testimonium że tak
, z czyiey to kuźniey, y iák iáwny fałsz. Wszákże pámiętno wszytkiey Rzeczyposp: kiedy Pan Czyż Podkomorzy Wileński, vpomniał się tego Pánu Pacowi Kánclerzowi Litewskiemu, áby to co ná Seymikách, o kiemśiś w Koronie Krolestwá affekuiącym rozśiał, obiáwił Rzeczypospolitey. Vpomniáły się tego z wielką gorącośćią támże Woiewodztw Posłowie, temuż Pánu Kánclerzowi, prośili, áby ták szkodliwy ambitum odkrył, y przestrzegł Rzeczposp: wedle powinnośći swoiey. Iáko sromotnie tenże to Pan Pac Kánclerz Litewski publicè vstał wprobátiách, y zápárł się że tego nie mowił. Wszytkich ná tym Seymie, od Krolestwá IchMośćiow począwszy, z Senatu y z Izby Poselskiey przytomnych wzywam in testimonium że ták
Skrót tekstu: LubJMan
Strona: 129
Tytuł:
Jawnej niewinności manifest
Autor:
Jerzy Sebastian Lubomirski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1666
Data wydania (nie wcześniej niż):
1666
Data wydania (nie później niż):
1666
nich przekineły Srogie Nieba) choć wszytkie członki tego ciała, Byle głowa przynamniej zdrowa im została, I nadzieja jedyna jeszcze tej Ojczyzny. Albo ktoby rozumiał co tam Tatarczyźny Napisać list do Hana. Miekkimi go słowy Od Ligi i przyjaźni odwodząc takowy Z tym Hultajstwem. Pierwszy ów, jako nie ozdobny, Tak się zdał Kanclerzowi ani być podobny Sposób wyścia. Raczej (co Fata już gdzie knują A serca i zwyciężne rece obiecują Meżów dzielnych,) na stronie odważyć się obie, I przodkiem Nieprzyjaciół drogi szukać sobie, Poruczywszy ostatek Najwyżsego pieczy. Lubo to i do Hana posłać nie od rzeczy. Wszakże nie tak, jakoby opuszczając reku, Ale
nich przekineły Srogie Nieba) choć wszytkie członki tego ćiała, Byle głowá przynamniey zdrowa im zostáłá, I nadźieia iedyna ieszcze tey Oyczyzny. Albo ktoby rozumiał co tam Tátárczyźny Napisać list do Háná. Miekkimi go słowy Od Ligi i przyiaźni odwodząc takowy Z tym Hultaystwem. Pierwszy ow, iáko nie ozdobny, Ták sie zdał Kanclerzowi áni bydź podobny Sposob wyśćia. Raczey (co Fata iuż gdźie knuią A serca i zwyćieżne rece obiecuią Meżow dźielnych,) ná stronie odważyć sie obie, I przodkiem Nieprzyiaćioł drogi szukać sobie, Poruczywszy ostatek Naywyżsego pieczy. Lubo to i do Hána posłáć nie od rzeczy. Wszákże nie tak, iakoby opuszczaiąc reku, Ale
Skrót tekstu: TwarSWoj
Strona: 87
Tytuł:
Wojna domowa z Kozaki i z Tatary
Autor:
Samuel Twardowski
Drukarnia:
Collegium Calissiensis Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Kalisz
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
epika
Gatunek:
poematy epickie
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
