zdyimij z różna, chustkę odwiń, będziesz miał sztukę smażoną, warzoną, i pieczoną. Z Białej czarną szersć na koniu uczynić może, i włosom to robić.
Wżyowszy farby z olszowej skory warżonej, rozpuść z kozłowym łojem i ciepło namazuj wprżód sierść albo włosy pomazawszy, i nahałuniwszy Z białych zielone włosy uczynić.
Z kaparów świeżych wodkę dystylować, a to często namazując zielony włos będzie. Włosy albo sierść uczernić.
Liścia ćwiklanego, szałwijowego, i bobkowego wżyowszy, a przytym skory z osiny i leszczyny, skory zielonej, prżyłoż do tego wszystkiego mirry hałunu, galasu zarówno, warz długo w lugu, a tym namazuj włosy. Z czarnej
zdyimiy z rożna, chustkę odwiń, będziesz miał sztukę smażoną, warzoną, y pieczoną. Z Białey czarną szersć na koniu uczynić może, y włosom to robić.
Wżiowszy farby z olszowey skory warżoney, rospuść z kozłowym łoiem y ciepło namazuy wprżod sżerść albo włosy pomazawszy, y nahałuniwszy Z białych zielone włosy uczynić.
Z kaparow swieżych wodkę dystyllować, a to często namazuiąc zielony włos będzie. Włosy albo szerść uczernić.
Liscia cwiklanego, szałwiiowego, y bobkowego wżiowszy, a przytym skory z osiny y leszczyny, skory zieloney, prżyłoż do tego wszystkiego mirry hałunu, galasu zarowno, warz długo w lugu, a tym namazuy włosy. Z czarney
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 521
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
się też nazbyt pasem niech ściska/ ani ostrych klister niech nie przypuszcza/ ani nazbyt wilgotnych potraw/ które poronienie mogą przygotować/ ani ostrych/ abo zapsowanych jakowości/ ani grubych wiatry rodzących/ i trudniej przywodzą/ ani tych co urynę pędzą/ abo płynienie krwie spodniej przywodzą/ ani bobu/ szocewice/ grochu rzadko/ kaparów/ cebule/ czosnku/ oliwek/ szafranu/ i wina mocnego/ mięsa krowiego/ gęsiego/ świniego/ wędzonek/ smażonek/ i solonych niech się wystrzegają/ abowiem słoność płodowi paznokci rość niedopuszcza. Niech radniej będzie brzemienna wesoła/ aby pracą/ abo frasunkiem nie uschła/ wesela miernego niech zażywa/ dobrą nadzieją karmiona
się też názbyt pásem niech śćiska/ áni ostrych klister niech nie przypuszcza/ áni názbyt wilgotnych potraw/ ktore poronienie mogą przygotowáć/ áni ostrych/ abo zápsowánych iákowośći/ áni grubych wiátry rodzących/ y trudniey przywodzą/ áni tych co vrynę pędzą/ ábo płynienie krwie spodniey przywodzą/ áni bobu/ szocewice/ grochu rzadko/ káppárow/ cebule/ czosnku/ oliwek/ száfranu/ y winá mocnego/ miesa krowiego/ gęśiego/ świnieg^o^/ wędzonek/ smáżonek/ y solonych niech się wystrzegáią/ ábowiem słoność płodowi páznokći rość niedopuszcza. Niech rádniey będźie brzemienna wesoła/ áby pracą/ ábo frásunkiem nie vschłá/ wesela miernego niech záżywa/ dobrą nádźieią karmiona
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: H3v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
zalewajac daj ciepło. LXXVII. Potrawa z Kaparami.
Weźmij Kapłona/ albo Cielęciny/ albo Baranka/ porąb/ wymocz/ ociągnij/ włóż w garnek odebrawszy/ zalej rosołem/ przydawszy soli/ masła/ warz/ a gdy dowiera/ wlej rosołu/ wlej trochę Octu winnego/ Rożenków drobnych/ Cukru Pieprzu/ Cynamony/ Kaparów/ przywarz/ a daj ciepło. LXXVIII. Potrawa z Jajcami śpikowanemi.
Weźmij Kapłona/ albo cielęciny/ wymocz/ rozbierz/ wstaw ociągnij/ a obrawszy pięknie/ zalej rosołem/ włóż masła/ pietruszki/ i Kwiatu zasol/ warz/ Weźmij Jajec uwarz twardo/ obłup/ ociągnij w maśle gorącym/ naśpikuj słoniną dobrą
zálewáiac day ćiepło. LXXVII. Potráwá z Kápárámi.
Weźmiy Kápłoná/ álbo Cielęćiny/ álbo Báránká/ porąb/ wymocz/ oćiągniy/ włoż w garnek odebráwszy/ záley rosołem/ przydawszy soli/ masłá/ warz/ á gdy dowiera/ wley rosołu/ wley trochę Octu winnego/ Rożenkow drobnych/ Cukru Pieprzu/ Cynámony/ Kapárow/ przywarz/ á day ćiepło. LXXVIII. Potráwá z Iáycámi śpikowánemi.
Weźmiy Kápłoná/ álbo ćielęćiny/ wymocz/ rozbierz/ wstaw oćiągniy/ á obrawszy pieknie/ záley rosołem/ włoż másłá/ pietruszki/ y Kwiátu zásol/ warz/ Weźmiy Iáiec uwarz twárdo/ obłup/ oćiągniy w máśle gorącym/ náśpikuy słoniną dobrą
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 32
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
rozpuść/ masła dobrego niemało włóż/ przywarz dobrze mieszając/ polej góracą pieczyste/ a daj gorąco na stół, Dziewiąty Kondyment.
Kaulefiorów wstaw w garnuszku/ rozwarz/ uwierć/ przebij przez sito/ zmieszaj z masłem dobrym/ pieprzem/ gałką/ w nakrawane pieczyste kładz/ a daj gorąco na stół. KondyMENTA Dziesiąty Kondyment
Kaparów przepłokanych/ wstaw w Occie winnym/ warz/ dobrze/ uwierć/ przebij przez Sito/ zmieszaj z masłem dobrym/ w nakrawane pieczyste gorące kładź/ a daj gorąco na stół. Są też różne Sapoty do pieczystego/ które że się już przydawały i w potrawy prawie wszytkie/ niechę ich specyfikować/ i onemi zatrudniać/
rospuść/ másłá dobrego niemało włoż/ przywarz dobrze mieszaiąc/ poley goracą pieczyste/ a day gorąco na stoł, Dźiewiąty Condiment.
Kaulefiorow wstaw w garnuszku/ rozwarz/ vwierć/ przebiy przez śito/ zmieszay z masłem dobrym/ pieprzem/ gałką/ w nakráwane pieczyste kładz/ á day gorąco ná stoł. CONDIMENTA Dźieśiąty Condiment
Kápárow przepłokánych/ wstaw w Oććie winnym/ warz/ dobrze/ vwierć/ przebiy przez Sito/ zmieszay z masłem dobrym/ w nakráwáne pieczyste gorące kładź/ a day gorąco na stoł. Są też rożne Sápoty do pieczystego/ ktore że się iuż przydawáły y w potrawy prawie wszytkie/ niechę ich specyfikować/ y onemi zatrudniać/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 44
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
pieniędzy 2. Gozdzie łatne Królewieckie pod szacunek. Od faski Gozdzi łatnych Polskich, która się bierze kop 6. plus vel minus gr: 10. Od tuzina Guniek Gdańskich pstrych, gr: 12. Od beczki Jagieł i od beczki krup, gr: 10. Od sta Jerchy po gr: 15. Od kamienia Kaparów, gr: 5. Od kamienia Kasztanów, gr: 8. Od sta Kos, zł: 1. gr: 20. Od sta Sierpów gr: 6. Od Cetnara blachy Mosiądzowej robionej w naczyniach i nierobionej, także w trąbkach, zł. 1. gr. 20. Od Achtela Masła Holęderskiego, gr
pieniędzy 2. Gozdźie łatne Krolewieckie pod szacunek. Od faski Gozdźi łatnych Polskich, która się bierze kop 6. plus vel minus gr: 10. Od tuźina Guniek Gdańskich pstrych, gr: 12. Od beczki Iagieł y od beczki krup, gr: 10. Od sta Ierchy po gr: 15. Od kamienia Kaparow, gr: 5. Od kamienia Kasztanow, gr: 8. Od sta Kos, zł: 1. gr: 20. Od sta Sierpow gr: 6. Od Cetnara blachy Mośiądzowey robioney w naczyniach y nierobioney, także w trąbkach, zł. 1. gr. 20. Od Achtela Masła Holęderskiego, gr
Skrót tekstu: InsWybCła
Strona: 135
Tytuł:
Instruktarz wybierania cła W. X. L. na tymże Sejmie postanowiony
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia J.K. M. i Rzeczypospolitej Collegium Warszawskie Scholarum Piiarum
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1739
Data wydania (nie wcześniej niż):
1739
Data wydania (nie później niż):
1739
na Wtorek bo był Post:
Szczuk głównych 100 Szczuk podgłownych 100 Łokietnic 200 Pułmiskowych 300 Karpi ćwików 100 Karpi miśnych 200 Karpi pułmiskowych 500 Karasi wielkich 1500 Okoni wielkich 1500 Linów wielkich 500 Stokwiszu kamieni 10 Plajtasów kamieni 3 Najnóg bareł 3 Łososi Gdańskich 10 Fląder kamieni 3 Perek kamień, I.
Korzenie na tym Akcie Weselnym.
Kaparów garcy 12 Limonij 3000 Oliwek garcy 50 Pomarańcz 500 Cytryn świeżych 1000 Oliwy kamieni 6 Soku Cytrynowego gar. 6 Sardelli barełeczek 10 Sera Holederskiego kam. 2 Makaranów Włozkich kamień 1 Octu Winnego Pipa 1 Szołder 60 Ozorów wędzonych 200 Salsesonów kamień 1
Złota Malarskiego Ksiąg 6 Papieru szarego Ryz 12 Papieru białego Ryz 6 Wina wypili Węgierskiego beczek
ná Wtorek bo był Post:
Szczuk głownych 100 Sczuk podgłownych 100 Łokietnic 200 Pułmiskowych 300 Kárpi ćwikow 100 Kárpi miśnych 200 Kárpi pułmiskowych 500 Káráśi wielkich 1500 Okoni wielkich 1500 Linow wielkich 500 Stokwiszu kámieni 10 Pláytásow kámieni 3 Náynog báreł 3 Łosośi Gdańskich 10 Fląder kámieni 3 Perek kámień, I.
Korzenie ná tym Akćie Weselnym.
Kápárow gárcy 12 Limonij 3000 Oliwek gárcy 50 Pomáráńcz 500 Cytryn świeżych 1000 Oliwy kámieni 6 Soku Cytrynowego gár. 6 Sárdelli bárełeczek 10 Será Holederskiego kám. 2 Mákáranow Włozkich kámień 1 Octu Winnego Pipá 1 Szołder 60 Ozorow wędzonych 200 Sálsesonow kámień 1
Złotá Málárskiego Xiąg 6 Pápieru szárego Ryz 12 Pápieru białego Ryz 6 Winá wypili Węgierskiego beczek
Skrót tekstu: CzerDwór
Strona: C3v
Tytuł:
Dwór, wspaniałość, powaga i rządy ... Stanisława Lubomirskiego ...
Autor:
Stanisław Czerniecki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
epika
Gatunek:
inwentarze, kroniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1697
Data wydania (nie wcześniej niż):
1697
Data wydania (nie później niż):
1697
Członki inne w ciele oziębłe rozgrzewa i wychędaża z wilgotności zbytnich/ a zimnnych i lipkich jakimkolwiek sposobem używany/ z gruntu wyciąga/ by też w biodrach/ i w innych członkach głęboko leżały. (Mesue.) Twardości w sta.
W stawach twardości odmiękcza/ i rozgania/ plastrując je nim przydawszy octu a Soku z kaparów. (Mesue.) Podagrze
Także Podagrze. Chiragrze
Chyragrze/ które w gruczoły poszło/ jest użyteczny/ biorąc go w Pigułach/ albo w trunku. Gruczoły
Gruczoły i Bolączki
Bolączki twarde odmiękcza/ plastując je nim. Żyłom piętym.
Żyły pięte. Wątrobę. Nyrki. Pęcherz. Wychędaża z ślamowatości flegmistej/ z
Członki ine w ćiele oźiębłe rozgrzewa y wychędaża z wilgotności zbytnich/ á źimnnych y lipkich iákimkolwiek sposobem vżywány/ z gruntu wyćiąga/ by też w biodrách/ y w innych członkách głęboko leżáły. (Mesue.) Twárdośći w stá.
W stáwách twárdośći odmiękcza/ y rozgania/ plastruiąc ie nim przydawszy octu á Soku z kápárow. (Mesue.) Podágrze
Tákże Podágrze. Chirágrze
Chyrágrze/ ktore w gruczoły poszło/ iest vżyteczny/ biorąc go w Pigułách/ álbo w trunku. Gruczoły
Gruczoły y Bolączki
Bolączki twárde odmiękcza/ plastuiąc ie nim. Zyłom piętym.
Zyły pięte. Wątrobę. Nyrki. Pęchyrz. Wychędaża z ślámowátośći flágmistey/ z
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 103
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
funt złot. 24. Szafranu Tureckiego, albo Cypryskiego, funt złot. 8. Gwoździków, funt złot. 4. Cynamonu, funt złot. 8. Kwiatu Muszkatowego, funt złot. 6. Limonii, Pipa złot. 60. Item Limonii, Barełka złot. 10. Oliwek, Vksewt złot. 50. Kaparów, kamień złot. 6. Octu, Vksekst złot. 40. Petercymentu Pipa złot. 200. Ochlańskiego i Francuskiego Wina, Pipa złotych 150. Papieru białego, Bela złot 25. Imbieru w Cukrze, funt złot: 1. gr. 15. Papieru szarego, Bela złot.: 15. Cytryn w cukrze
funt złot. 24. Szafranu Tureckiego, álbo Cypryskiego, funt złot. 8. Gwozdźikow, funt złot. 4. Cynamonu, funt złot. 8. Kwiatu Muszkátowego, funt złot. 6. Limonii, Pipá złot. 60. Item Limonii, Barełká złot. 10. Oliwek, Vxewt złot. 50. Kapárow, kámień złot. 6. Octu, Vxext złot. 40. Petercymentu Pipá złot. 200. Ochlánskiego y Fráncuskiego Winá, Pipá złotych 150. Papieru białego, Belá złot 25. Imbieru w Cukrze, funt złot: 1. gr. 15. Papieru szarego, Belá złot.: 15. Cytryn w cukrze
Skrót tekstu: InsCel
Strona: C2v
Tytuł:
Instruktarz celny
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Tematyka:
prawo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1704
Data wydania (nie wcześniej niż):
1704
Data wydania (nie później niż):
1704
przyłóż/ warzże to dobrze/ i przykładaj ciepło na miejsce gdzie odmiany pragniesz. Z białej czarną sierść uczyni.
Farbę czarną z olszowej skory warzoną/ której u szewców dostaniesz/ rozpuść z kozłowym łojem/ a ciepło namazuj/ ale pierwej miejsce przemyć trzeba dobrze i na hałunie. Z białych zielone włosy uczynić.
Z kaparów świeżych wodkę dystylować/ a tą często namaczając/ zielony włos będzie. Na konia waśniwego.
Słoniny białej naskrób/ a przymieszaj do nie i puchu gęsiego/ uczyń gałkę jako leśne jabłko/ a wepchni koniowi przez gardło/ żeby połknął. Czarną sierść uczynić.
Weźmi liścia Ćwiklanego/ Szałwijowego i Bobkowego/ skory z osiny/
przyłoż/ warzże to dobrze/ y przykłáday ćiepło ná mieysce gdźie odmiány prágniesz. Z białey czarną śierść vczyni.
Fárbę czarną z olszowey skory wárzoną/ ktorey v szewcow dostániesz/ rospuść z kozłowym łoiem/ á ćiepło námázuy/ ále pierwey mieysce przemyć trzebá dobrze y ná háłunie. Z białych zielone włosy vczynić.
Z kápárow świeżych wodkę distyllowáć/ á tą często námaczáiąc/ źielony włos będźie. Ná koniá waśniwego.
Słoniny białey náskrob/ á przymieszay do nie y puchu gęśiego/ vczyń gałkę iáko leśne iábłko/ á wepchni koniowi przez gárdło/ żeby połknął. Czarną śierść vczynić.
Weźmi liśćia Cwiklánego/ Száłwiiowego y Bobkowego/ skory z ośiny/
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: R
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
MIGDAŁOWA
Migdałowa polewka z ryżem, z rozenkami Ma pierwsze miejsce poście między polewkami.
To źle, że.cudzoziemcy pierwsze miejsce mają; Dobrze! Bo ich Polacy sobie pomykają. KAPAROWA
Kogo śledziona boli, niechaj przymknie sobie Kaparowej polewki. Lecz ja radzę tobie: Weź cepy abo pracuj na żartkim rumaku, A nie pragni kaparów, boś nie Włoch, Polaku. CZŁOWIEK BARSZCZ
W barszczu warzą kapluny i sztukę wolową, Kiełbasy, szperki, jajca i śledzie połową; Kładą krupy, śmiotanę, miętkę, więdłe ryby, Ja w cię, barszczu, co włożę? — olej, sól, dwa grzyby. ŻUR
Żuru chcecie, parobcy,
MIGDAŁOWA
Migdałowa polewka z ryżem, z rozenkami Ma pierwsze miejsce poście między polewkami.
To źle, że.cudzoziemcy pierwsze miejsce mają; Dobrze! Bo ich Polacy sobie pomykają. KAPAROWA
Kogo śledziona boli, niechaj przymknie sobie Kaparowej polewki. Lecz ja radzę tobie: Weź cepy abo pracuj na żartkim rumaku, A nie pragni kaparów, boś nie Włoch, Polaku. CZŁOWIEK BARSZCZ
W barszczu warzą kapluny i sztukę wolową, Kiełbasy, szperki, jajca i śledzie połową; Kładą krupy, śmiotanę, miętkę, więdłe ryby, Ja w cię, barszczu, co włożę? — olej, sól, dwa grzyby. ŻUR
Żuru chcecie, parobcy,
Skrót tekstu: PrzetObBar_I
Strona: 395
Tytuł:
Postny obiad abo zabaweczka
Autor:
Hiacynt Przetocki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1653
Data wydania (nie wcześniej niż):
1653
Data wydania (nie później niż):
1653
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Poeci polskiego baroku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jadwiga Sokołowska, Kazimiera Żukowska
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1965
