Zonie Męża. A najgorsi ci którzy sami w młodości najwięksi hultaje bywszy/ różne wiedzą przebiegi; i toż częstokroć o podczywych i niewinnych Zonach rozumieją: źle gdy Impotencja się przymiesza/ toż tam dopiero warczą/ jak ów pies co na sienie leży/ sam go nie je/ a drugiemu nie da. Cesarz jeden (Karolus Crassus) powróciwszy z Wojny posądził Zonę swoję Rychildę o cudzołóstwo/ i sam przysiągł w Senacie/ że jej nie tykał/ przez cały czas zamejścia (uważciesz/ co takiemu po Zonie było) Wywiódłszy się ona cnotliwa Pani imieniem a rzeczą Panna/ i pokazawszy się być nietykaną/ z żalu/ że ją w taką sukienkę
Zonie Mężá. A naygorśi ći ktorzy sámi w młodośći naywiękśi hultáie bywszy/ rożne wiedzą przebiegi; y toż częstokroć o podcziwych y niewinnych Zonách rozumieią: źle gdy Impotencya się przymiesza/ toż tám dopiero wárczą/ iák ow pies co ná śienie leży/ sam go nie ie/ á drugiemu nie da. Cesarz ieden (Károlus Crássus) powroćiwszy z Woyny posądźił Zonę swoię Rychildę o cudzołostwo/ y sam przysiągł w Senaćie/ że iey nie tykał/ przez cáły czás zámeyśćia (uważćiesz/ co tákiemu po Zonie było) Wywiodszy się oná cnotliwa Páni imieniem á rzeczą Pánná/ y pokazáwszy się bydź nietykáną/ z żalu/ że ią w táką sukienkę
Skrót tekstu: GorzWol
Strona: 29
Tytuł:
Gorzka wolność młodzieńska
Autor:
Andrzej Żydowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
mieszany
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1670 a 1700
Data wydania (nie wcześniej niż):
1670
Data wydania (nie później niż):
1700
zrozumieć trudno; chimera to jakaś raczej, niż rzecz jaka, suspicje, w których i podobieństwa niemasz. Król, prawi, od nas uciec chce. — Dokądże? — Do Rakus. — A tam i samym arcyksiążętom ciasno, nie rzkąc, aby ustępować mieli komu czego. — Do Szwecji. —A Karolus co na to? — Praktyka, prawi, jest z nim. — Znać ją zaiste, gdy coraz tysiącami zostawuje u nas trupów na praktykę szwedzkich, gdy już zniszczało prawie królestwo przez Karolusowe tyraństwo, gdy po chwili skały tylko a lasy bez ludzi w Szwecji będą. — Więc zaś powiedają, że król chce królewicza
zrozumieć trudno; chimera to jakaś raczej, niż rzecz jaka, suspicye, w których i podobieństwa niemasz. Król, prawi, od nas uciec chce. — Dokądże? — Do Rakus. — A tam i samym arcyksiążętom ciasno, nie rzkąc, aby ustępować mieli komu czego. — Do Szwecyej. —A Karolus co na to? — Praktyka, prawi, jest z nim. — Znać ją zaiste, gdy coraz tysiącami zostawuje u nas trupów na praktykę szweckich, gdy już zniszczało prawie królestwo przez Karolusowe tyraństwo, gdy po chwili skały tylko a lasy bez ludzi w Szwecyej będą. — Więc zaś powiedają, że król chce królewica
Skrót tekstu: ZdanieSzlachCz_II
Strona: 417
Tytuł:
Zdanie szlachcica polskiego o rokoszu
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma polityczne, społeczne
Tematyka:
polityka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1606
Data wydania (nie wcześniej niż):
1606
Data wydania (nie później niż):
1606
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pisma polityczne z czasów rokoszu Zebrzydowskiego 1606-1608
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jan Czubek
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Akademia Umiejętności
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1918
nie chciał; umarła w Wilnie tegoż roku i tam pochowana. Żył potym król August w Litwie bez żony, nieco odmieniwszy obyczajów. A król stary to takie, to owakie o synu miewał wieści.
Nastąpił zaś rok 1546, którego do Turek Stanisława Broniowskiego dworzanina posłano i po nim Mikołaja Cikowskiego. Tegoż roku Karolus cesarz na niemieckie książęta lud cicho zbierać począł; a Polska nasza tym czasem w pokoju stała i nie było potrzeby sejmu składać, aż w roku 1547, którego roku ono zbieranie ludzi od Karolusa cesarza do skutku przyszło bitwą, w której Fryderyk kórfirst saski był pojmany. Lecz ja do sejmu naszego idę, na który król
nie chciał; umarła w Wilnie tegoż roku i tam pochowana. Żył potym król August w Litwie bez żony, nieco odmieniwszy obyczajów. A król stary to takie, to owakie o synu miewał wieści.
Nastąpił zaś rok 1546, którego do Turek Stanisława Broniowskiego dworzanina posłano i po nim Mikołaja Cikowskiego. Tegoż roku Karolus cesarz na niemieckie książęta lud cicho zbierać począł; a Polska nasza tym czasem w pokoju stała i nie było potrzeby sejmu składać, aż w roku 1547, którego roku ono zbieranie ludzi od Karolusa cesarza do skutku przyszło bitwą, w której Fryderyk kórfirst saski był pojmany. Lecz ja do sejmu naszego idę, na który król
Skrót tekstu: GórnDzieje
Strona: 153
Tytuł:
Dzieje w Koronie Polskiej
Autor:
Łukasz Górnicki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1637
Data wydania (nie wcześniej niż):
1637
Data wydania (nie później niż):
1637
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła wszystkie
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Piotr Chmielowski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Salomon Lewental
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1886
i Juliusza II.) i w nowym świecie: posłali dla tego z Columbusem w roku 1500. rozmaite osoby zakonne pobożne i uczone: rozkazowali swym Kapitanom/ aby nie poczynali nic wielkiego bez wiadomości i zdania onych ojców: postanowili/ iż nie mogła jachać w tamte kraje osoba podejźrzana abo złej sławy z strony wiary. Karolus V. potym idąc za dobrym umysłem swych przodków/ dał władzą Cortesiusowi/ aby odsyłał nazad Chrześcijany Casztyliany/ którzy byli świeżo tam przybyli/ a obyczajów byli nie barzo Chrześcijańskich/ żeby byli jako niezmazali czystości i szczerości onych Neofitów. Nabożeństwa też i żarzliwości Filipa II. syna i następce wielkiego Karła V. nie potrzeba
y Iuliusá II.) y w nowym świećie: posłáli dla teg^o^ z Columbusem w roku 1500. rozmáite osoby zákonne pobożne y vczone: roskázowáli swym Cápitanom/ áby nie poczynáli nic wielkiego bez wiádomośći y zdánia onych oycow: postánowili/ iż nie mogłá iácháć w támte kráie osobá podeyźrzáná ábo złey sławy z strony wiáry. Károlus V. potym idąc zá dobrym vmysłem swych przodkow/ dał władzą Cortesiusowi/ áby odsyłał názad Chrześćiány Cásztyliany/ ktorzy byli świeżo tám przybyli/ á obyczáiow byli nie barzo Chrześćiáńskich/ żeby byli iáko niezmazáli czystośći y sczerośći onych Neofitow. Nabożeństwá też y żarzliwośći Philippá II. syná y następce wielkiego Kárłá V. nie potrzebá
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 39
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
nawą/ zoczywszy się/ sprawili wojska naprzeciw sobie/ W Harcach/zdarzało się naszym/ do dwu set człowieka urwali: Co upatrując Linderzon/ niechciał zwieść bitwy/ ale zwodził ludzie pod Fikiel Mojzą z pola wzad do sposobnego miejsca i swych fartelów. Interym przyszła wiadomość pewna Panu Hetmanowi/ że sam X. Karolus i X. Lindeburskię z piącią tysięcy wojska prawie jakoby się wynurzyli z morza pod Pernawą/ Jego M. Pan Hetman nie mogąc z onego miejsca Linderzona wyciągnąć do bitwy/ już to i podjezdzaniem pod wojska jego/ i obsyłaniem przez Trębacza aby stawił pole/ powrócił pod Felin. X. Karolus zszedszy się z Linderzonem
náwą/ zocżywszy sie/ spráwili woyská náprzećiw sobie/ W Hárcách/zdárzáło sie nászym/ do dwu set cżłowieká vrwáli: Co vpátruiąc Linderzon/ niechćiał zwieść bitwy/ ále zwodźił ludźie pod Fikiel Moyzą z polá wzad do sposobnego mieyscá y swych fartelow. Interim przyszłá wiádomość pewna Pánu Hetmánowi/ że sam X. Károlus y X. Lindeburskię z piąćią tyśięcy woyská práwie iákoby się wynurzyli z morzá pod Pernáwą/ Ie^o^ M. Pan Hetman nie mogąc z onego mieyscá Linderzoná wyćiągnąć do bitwy/ iuż to y podiezdzániem pod woyská iego/ y obsyłániem przez Trębácżá áby stáwił pole/ powroćił pod Felin. X. Károlus zszedszy sie z Linderzonem
Skrót tekstu: NowinyInfl
Strona: A2v
Tytuł:
Nowiny z Inflant o szczęśliwej porażce
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Mikołaj Scharffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1605
Data wydania (nie wcześniej niż):
1605
Data wydania (nie później niż):
1605
że sam X. Karolus i X. Lindeburskię z piącią tysięcy wojska prawie jakoby się wynurzyli z morza pod Pernawą/ Jego M. Pan Hetman nie mogąc z onego miejsca Linderzona wyciągnąć do bitwy/ już to i podjezdzaniem pod wojska jego/ i obsyłaniem przez Trębacza aby stawił pole/ powrócił pod Felin. X. Karolus zszedszy się z Linderzonem/ poszedł nad morzem ku Salc Mojzy/ i tam stanął. Pan Hetman opatrzywszy Felin/ brał się też ku Rydze/ aby i Ryżany dobrą nadzieją utwierdził/ i zwlokł bitwę/ ażby posiłek jaki z Litwy nastąpił/ niechcąc się/ pókiby mogło być udawać ad extrema/ stanął pod
że sam X. Károlus y X. Lindeburskię z piąćią tyśięcy woyská práwie iákoby się wynurzyli z morzá pod Pernáwą/ Ie^o^ M. Pan Hetman nie mogąc z onego mieyscá Linderzoná wyćiągnąć do bitwy/ iuż to y podiezdzániem pod woyská iego/ y obsyłániem przez Trębácżá áby stáwił pole/ powroćił pod Felin. X. Károlus zszedszy sie z Linderzonem/ poszedł nád morzem ku Salc Moyzy/ y tám stánął. Pan Hetman opátrzywszy Felin/ brał sie też ku Rydze/ áby y Ryżány dobrą nádźieią vtwierdźił/ y zwlokł bitwę/ áżby posiłek iáki z Litwy nástąpił/ niechcąc sie/ pokiby mogło bydź vdáwáć ad extrema/ stánął pod
Skrót tekstu: NowinyInfl
Strona: A2v
Tytuł:
Nowiny z Inflant o szczęśliwej porażce
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Mikołaj Scharffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1605
Data wydania (nie wcześniej niż):
1605
Data wydania (nie później niż):
1605
/ poszedł nad morzem ku Salc Mojzy/ i tam stanął. Pan Hetman opatrzywszy Felin/ brał się też ku Rydze/ aby i Ryżany dobrą nadzieją utwierdził/ i zwlokł bitwę/ ażby posiłek jaki z Litwy nastąpił/ niechcąc się/ pókiby mogło być udawać ad extrema/ stanął pod Wolmierzem. X. Karolus dostawszy jednego z naszych/ który mu umiał o małości wojska naszego dobrą sprawę dać/ praesumując o swej potędze/ brał się ku naszym/ o których jego zamyślech gdy wiadomość I. M. Pana Hetmana doszła/ folgując i sposobność miejsca do bitwy (gdyż wojsku naszemu jeździe dogadzając pola upatrować było trzeba) i temu żeby
/ poszedł nád morzem ku Salc Moyzy/ y tám stánął. Pan Hetman opátrzywszy Felin/ brał sie też ku Rydze/ áby y Ryżány dobrą nádźieią vtwierdźił/ y zwlokł bitwę/ áżby posiłek iáki z Litwy nástąpił/ niechcąc sie/ pokiby mogło bydź vdáwáć ad extrema/ stánął pod Wolmierzem. X. Károlus dostawszy iednego z nászych/ ktory mu vmiał o máłośći woyská nászego dobrą spráwę dáć/ praesumuiąc o swey potędze/ brał sie ku nászym/ o ktorych iego zámyślech gdy wiádomość I. M. Páná Hetmáná doszłá/ folguiąc y sposobność mieyscá do bitwy (gdyż woysku nászemu iezdźie dogadzáiąc polá vpátrowáć było trzebá) y temu żeby
Skrót tekstu: NowinyInfl
Strona: A2v
Tytuł:
Nowiny z Inflant o szczęśliwej porażce
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Mikołaj Scharffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1605
Data wydania (nie wcześniej niż):
1605
Data wydania (nie później niż):
1605
stanął pod Kiesią w polu okop uczynił dosyć obronny/ i stamtąd chciał bitwę zwieść/ tamże czekał cały tydzień/ ale Suderman iż w wojska swego piechocie najwiętszą nadzieję pokładał/ z lassów w pola wywieść ludzi niechciał: tak zaś nasz robur wojska jeździe swej/ czując ciasne i leśne miejsca/ nie natarł. X. Karolus odmienił swoje intentum/ ruszywszy się od Salc Mojze poszedł pod Rygę/ chcąc się ziąć z Mansfeltem/ i naszemu wojsku zasć od Rygi/ ze wszystkim wojskiem swym się skupiwszy. I. M. Pan Hetman ruszył się też od Riesi/ poszedł jako naprościej ku Dźwinie/ już nie do Rygi/ ale ku Iskielowi powyż
stánął pod Kieśią w polu okop vczynił dosyć obronny/ y ztámtąd chćiał bitwę zwieść/ támże cżekał cáły tydźien/ ále Suderman iż w woyská swego piechoćie naywiętszą nádźieię pokłádał/ z lássow w polá wywieść ludźi niechćiał: ták záś nász robur woyská iezdźie swey/ cżuiąc ćiásne y leśne mieyscá/ nie nátárł. X. Károlus odmienił swoie intentum/ ruszywszy sie od Salc Moyze poszedł pod Rygę/ chcąc sie ziąć z Mánsfeltem/ y nászemu woysku zasć od Rygi/ ze wszystkim woyskiem swym sie skupiwszy. I. M. Pan Hetman ruszył sie też od Rieśi/ poszedł iáko náprośćiey ku Dźwinie/ iuż nie do Rygi/ ále ku Iskielowi powyż
Skrót tekstu: NowinyInfl
Strona: A2v
Tytuł:
Nowiny z Inflant o szczęśliwej porażce
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Mikołaj Scharffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1605
Data wydania (nie wcześniej niż):
1605
Data wydania (nie później niż):
1605
pod Rygę/ chcąc się ziąć z Mansfeltem/ i naszemu wojsku zasć od Rygi/ ze wszystkim wojskiem swym się skupiwszy. I. M. Pan Hetman ruszył się też od Riesi/ poszedł jako naprościej ku Dźwinie/ już nie do Rygi/ ale ku Iskielowi powyż Rygi kilka mil tam stanął nad Dźwiną. Ks.Karolus zszedszy się z Mansfeltem mając wojska czternaście tysięcy/ więtszą część cudzoziemskiego/ których za Odonową/ przeszłego Kniazia Moskiewsk: praktyką/ otuchą i posiłkiem/ wielką summą pieniędzy/ nad zwyczaj więcej zaciągnął: nastąpił na wojsko nasze pod Kiercholmem rano 27 Sept: sprawił swe wojsko dosyć daleko od naszego przez wielkie i równe pole po pagórkach
pod Rygę/ chcąc sie ziąć z Mánsfeltem/ y nászemu woysku zasć od Rygi/ ze wszystkim woyskiem swym sie skupiwszy. I. M. Pan Hetman ruszył sie też od Rieśi/ poszedł iáko náprośćiey ku Dźwinie/ iuż nie do Rygi/ ále ku Iskielowi powyż Rygi kilká mil tám stánął nád Dzwiną. X.Károlus zszedszy sie z Mánsfeltem máiąc woyská cżternaśćie tyśięcy/ więtszą cżęść cudzoźiemskiego/ ktorych zá Odonową/ przeszłe^o^ Kniáźiá Moskiewsk: práktyką/ otuchą y posiłkiem/ wielką summą pieniedzy/ nád zwycżay więcey záćiągnął: nástąpił ná woysko násze pod Kiercholmem ráno 27 Sept: spráwił swe woysko dosyć dáleko od naszego przez wielkie y rowne pole po pagorkách
Skrót tekstu: NowinyInfl
Strona: A2v
Tytuł:
Nowiny z Inflant o szczęśliwej porażce
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Mikołaj Scharffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1605
Data wydania (nie wcześniej niż):
1605
Data wydania (nie później niż):
1605
. O Mansfelcie/ żywli czy zginął/ jeszcze nie wiedzą/ gdyż jeden twierdził/ który po potrzebie z okrętów przedał się do naszych/ że go widział uciekając/ barzo rannego nad rzeką Gawią leżącego. Więźniów znacznych do kilku set naszy dostali. Chorągwi sześćdziesiąt wzięli. Działek polnych jedenaście odjęli. Obóz zabrali. Sam Karolus/ który przeciw sprawiedliwości i Panu swemu bron podniósł/ sprawiedliwym dekretem Bożym/ ranny ledwie uszedł/ podobno dla tego/ aby się obaczył/ a za złości swe pokutował/ Pan Bóg go jeszcze na świecie zachował. Awo zgoła za łaską i błogosławieństwem miłego Boga tego wojska czternaście tysięcy/ ledwie kilka set uść mogło/ gdzie
. O Mánsfelćie/ żywli cży zginął/ iescże nie wiedzą/ gdyż ieden twierdźił/ ktory po potrzebie z okrętow przedał sie do nászych/ że go widźiał vćiekáiąc/ bárzo ránnego nád rzeką Gáwią leżącego. Więźniow znácżnych do kilku set nászy dostáli. Chorągwi sześćdźieśiąt wźięli. Dźiałek polnych iedennaśćie odięli. Oboz zábráli. Sam Károlus/ ktory przećiw spráwiedliwośći y Pánu swemu bron podniosł/ spráwiedliwym dekretem Bożym/ ránny ledwie vszedł/ podobno dla tego/ áby sie obacżył/ á zá złośći swe pokutował/ Pan Bog go iescże ná świećie záchował. Awo zgołá zá łáską y błogosłáwienstwem miłego Bogá tego woyská cżternaśćie tyśięcy/ ledwie kilká set vść mogło/ gdźie
Skrót tekstu: NowinyInfl
Strona: A4
Tytuł:
Nowiny z Inflant o szczęśliwej porażce
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Mikołaj Scharffenberger
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1605
Data wydania (nie wcześniej niż):
1605
Data wydania (nie później niż):
1605
