: i Cerkiew Ruska ani Wschodnia, za Syna go swego nie znała, ale miała i ma za podrzuta. Zaczym jak od wezwanego obrońcy, nie odnosił obrony. Tak ani od tej, której wrzkomo bronił, odniósł podziękę: ale od obu to odniósł, na co zasłużył, hańbę i sromotę, i Sumnienie abowiem Katolickie czyste Herezji bronić nie pozwala: i Cerkiew Katolicka rozsiewcom bluźnierstw dziękować nie podnosi się. Odrtętwoałe sumnienie nie czuje i młyńskiego kamienia na nie padłego, a sumnienie łaską Bożą upieszczone i namniejszego puszeczku nie znosi. Tym się chciał przypodobać Heretyk Katolikowi, co on niezbożnością mianuje. Tym i Cerkwi Katolickiej, co ona anatemą notuje,
: y Cerkiew Ruska áni Wschodna, zá Syná go swego nie znáłá, ále miáłá y ma zá podrzutá. Záczym iák od wezwánego obrońcy, nie odnośił obrony. Ták áni od tey, ktorey wrzkomo bronił, odniosł podźiękę: ále od obu to odniosł, ná co zásłużył, háńbę y sromotę, y Sumnienie ábowiem Kátholickie czyste Haereziy bronić nie pozwala: y Cerkiew Kátholicka rozśiewcom bluźnierstw dźiękowáć nie podnośi sie. Odrtętwoáłe sumnienie nie czuie y młyńskiego kámieniá ná nie pádłego, á sumnienie łáską Bożą vpiesczone y namnieyszego puszeczku nie znośi. Tym sie chćiał przypodobáć Haeretyk Kátholikowi, co on niezbożnośćią miánuie. Tym y Cerkwi Kátholickiey, co oná ánáthemą notuie,
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 4
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
z drogi błędów ludzie naszy niby cierpieli, ni potrzebowaliby. Sama tylko miłość po nich byłaby szukana, a nie i wiara, w którym postępku co Katolicy nawracaniem nazywają, i za rzecz mają zbawienną, to Heretycy rzeczą mianują nieprzyjaźliwą, i przenagabaniem tytułują. Ale jako rarzą, tak sobie świętobliwe w tym razie Katolickie postępki Heretycy niech słowy nicują. Ja to com na okazanie i na zniesienie błędów i Herezji tego Filaleta, a przy nim dwu inszych mało wyżej nazwiskiem położonych, za pomocą Bożą, Orthodoxè i Catholicè napisał, przezacnemu Wielmożności twej Imieniowi i obronie poświęcam, mając za to, że Wielm: twoja z tego krótkiego Scriptu
z drogi błędow ludźie nászy niby ćierpieli, ni potrzebowáliby. Sámá tylko miłość po nich byłáby szukána, á nie y wiárá, w ktorym postępku co Kátholicy náwracániem názywáią, y zá rzecz máią zbáwienną, to Haeretycy rzeczą miánuią nieprzyiáźliwą, y przenágábániem tytułuią. Ale iáko rarzą, ták sobie świętobliwe w tym ráźie Katholickie postępki Haereticy niech słowy nicuią. Ia to com ná okazánie y ná znieśienie błędow y Haereziy tego Philáletá, á przy nim dwu inszych máło wyżey názwiskiem położonych, zá pomocą Bożą, Orthodoxè y Catholicè nápisał, przezacnemu Wielmożnośći twey Imieniowi y obronie poświącam, máiąc zá to, że Wielm: twoiá z tego krotkiego Scriptu
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 6
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
. tymi wyraźnymi[...] owy rzeczony nie najduje się. i oboi ci Doktorowie[...] więci obojakim mówienia sposobem/ Przedwieczne Du[...] ha Z. pochodzenie: to jest/ od Ojca przez Syna: lub[...] Ojca i od Syna/ bytność mieć Ducha Z. rozumieją.[...] aczym oboje to wyznanie pokazuje się być równowa[...] nie: oboje prawosławne i Katolickie.
Uważenie wtóre. wyznawać Ducha Z. pochodzić[...] zez Syna/ za wzgląd tylko samych darów/ jest naprze[...] w wyraksnej SS. Doktorów Cerkiewnych nauce wy[...] awać/ nauczających/ że Duch Z. przez Syna pochodzi[...] tualiter, essentialiter, nie sposobem rodzenia się.[...] ć. Uważenie trzecie. wyznawać Ducha Z. przez Syna
. tymi wyráźnymi[...] owy rzecżony nie náyduie sie. y oboi ci Doktorowie[...] więći oboiákim mowienia sposobem/ Przedwiecżne Du[...] há S. pochodzenie: to iest/ od Oycá przez Syná: lub[...] Oycá y od Syná/ bytność mieć Duchá S. rozumieią.[...] áczym oboie to wyznánie pokázuie sie bydź rownowa[...] ne: oboie práwosławne y Kátholickie.
Vważenie wtore. wyznáwáć Duchá S. pochodźić[...] zez Syná/ zá wzgląd tylko sámych dárow/ iest náprze[...] w wyráxney SS. Doktorow Cerkiewnych náuce wy[...] áwáć/ náucżáiących/ że Duch S. przez Syná pochodźi[...] tualiter, essentialiter, nie sposobem rodzenia sie.[...] ć. Vważenie trzećie. wyznawáć Duchá S. przez Syná
Skrót tekstu: SmotApol
Strona: 133
Tytuł:
Apologia peregrinacjej do Krajów Wschodnich
Autor:
Melecjusz Smotrycki
Miejsce wydania:
Dermań
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1628
Data wydania (nie wcześniej niż):
1628
Data wydania (nie później niż):
1628
Królestwa miasto jest Buda. Inne pryncypalniejsze Presburg, Strygoń, Peterwardyn etc. Rzeki ma znaczniejsze Dunaj, Sawę, Drawę, Tybisk. Nad inne państwa kraj obfituje w winogrady, minerały złote, srebrne, miedź, ptastwo, ryby, frukta, i inne urodzaje ziemi. Królestw o jest teraz dziedziczne Austriackiego domu. Przedtym Katolickie, za Z. Stefana Króla nazwane Królestwem Maryj dla osobliwszego ku niej nabożeństwa. Teraz po większej części albo Heretyckie albo Schizmatyckie.
LXXXVI. Królestwu Węgierskiemu są przyległe niektóre Państwa, także należące do Domu Austriackiego. Jako to: Transylwania, Sclavonia, Bannat Temezwarski, Kroacja. Transylwania Księstwo od lasów okolicznych tak rzeczone. Położone
Krolestwá miásto iest Buda. Inne pryncypálnieysze Presburg, Strygoń, Peterwardyn etc. Rzeki má znacznieysze Dunáy, Sáwę, Drawę, Tybisk. Nád inne páństwa kráy obfituie w winogrády, mineráły złote, srebrne, miedź, ptastwo, ryby, frukta, y inne urodzaie ziemi. Krolestw o iest teraz dziedziczne Austryackiego domu. Przedtym Katolickie, zá S. Stefana Krola názwáne Krolestwem Máryi dlá osobliwszego ku niey nábożeństwá. Teraz po większey części álbo Heretyckie álbo Schizmatyckie.
LXXXVI. Krolestwu Węgierskiemu są przyległe niektore Państwa, tákże należące do Domu Austryackiego. Iáko to: Transylwania, Sclavonia, Bannat Temezwarski, Kroacya. Transylwania Xięstwo od lasow okolicznych ták rzeczone. Położone
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ZURYCH. IV. SZAFHUS, wszystkie te cztery są Religii Protestanckiej. V. GLARYS. VI. APENZELsą po połowie Katolicy, po połowie Protestanci. VII. SOLOTURN. VIII. FRYBURG. IV. LUCERNE. X. ZUG. XI. SZWIC. XII. URY. XIII. UNDERWALD te siedm ostatnie Kantony są Katolickie. a. Kraj Gryzones nazwany sprzymierzony Szwajcarom według swoich praw, przywilejów, i wolności rządzący się, ma sobie przyległą Prowincją nazwaną, ¤ Watelinę. b. Walezją. c. Biennę d. Hrabstwo Neuschatel należące teraz do Króla Pruskiego. e. Miasto i Rzeczpospolitę Geneweńską. f. Miasto Z. Galla. g
ZURYCH. IV. SZAFHUS, wszystkie te cztery są Religii Protestanckiey. V. GLARIS. VI. APPENZELsą po połowie Katolicy, po połowie Protestanci. VII. SOLOTURN. VIII. FRYBURG. IV. LUCERNE. X. ZUG. XI. SZWITZ. XII. URY. XIII. UNDERWALD te siedm ostatnie Kantony są Katolickie. a. Kray Gryzones nazwany sprzymierzony Szwaycarom według swoich praw, przywileiow, y wolności rządzący się, ma sobie przyległą Prowincyą nazwaną, ¤ Watelinę. b. Walezyą. c. Biennę d. Hrabstwo Neüschatel należące teraz do Krola Pruskiego. e. Miasto y Rzeczpospolitę Geneweńską. f. Miasto S. Galla. g
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 56
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
i wielkie i piękne, kamienice dostatnie, wszystkie malowane. Obronne dosyć, bo rów i murów kilkoro barzo potężnych wkoło miasta idzie. Przy murze na rogach cztery baszty barzo wielkie i wysokie, mają na wierzchu po kilkoro dział zatoczonych. Kościołów katolickich nie masz, bo w tym mieście wszystko lutrowie. Kościoły katolickie, co były barzo bogate sztuczne (bo z kamienia rzniętego murowane) wszystko u lutrów in possesione i nabożeństwo się w nich luterskie odprawuje. Mianowicie w wielkim, przedtym katedralnym kościele (który jest w samym rynku) jest księży luterskich ustawnych 100, gdzie co dzień kazanie bywa. NB
Jeden tylko kościołek katolicki św. Wawrzyńca
i wielkie i piękne, kamienice dostatnie, wszystkie malowane. Obronne dosyć, bo rów i murów kilkoro barzo potężnych wkoło miasta idzie. Przy murze na rogach cztery baszty barzo wielkie i wysokie, mają na wierzchu po kilkoro dział zatoczonych. Kościołów katolickich nie masz, bo w tym mieście wszystko lutrowie. Kościoły katolickie, co były barzo bogate sztuczne (bo z kamienia rzniętego murowane) wszystko u lutrów in possesione i nabożeństwo się w nich luterskie odprawuje. Mianowicie w wielkim, przedtym katedralnym kościele (który jest w samym rynku) jest księży luterskich ustawnych 100, gdzie co dzień kazanie bywa. NB
Jeden tylko kościołek katolicki św. Wawrzyńca
Skrót tekstu: BillTDiar
Strona: 126
Tytuł:
Diariusz peregrynacji po Europie
Autor:
Teodor Billewicz
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy podróży, pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1677 a 1678
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1678
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Marek Kunicki-Goldfinger
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Biblioteka Narodowa
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
2004
cała niżeli od Kalwinów zakłucona i krwią zbroczona została, miała najpoteżniejszy do obrony Wiary Z: Antemurał Paryską Akademię; która 25 Artykułów, alias Formulas Wiary katolickiej, przeciw Kalwinowi wystawiła dnia 10 Marca Roku 1542, na które wszyscy się Akademii Doktorowie i Bakałarze podpisali, a z mandatu Franciszka I. Króla Francuskiego, też Artykuły Katolickie przez Pasterzów po Kościołach były publikowane i ludowi do wierzenia podane, eksplikowane: Konsylium też Narboneńskie (w Francyj) Roku 1551 złożone, też same Artykuły Akademii przerzeczonej ogłosić kazało; ale wlot Kalwin wydal swoje Antydotum, pełne szkalowania na Doktorów tamecznych, nazywając ich Gregom Porcorum. I innych siedm Soborów nateż Sekty, złożone są
cała niżeli od Kalwinow zakłucona y krwią zbroczona została, miała naypoteżnieyszy do obrony Wiary S: Antemurał Paryską Akademię; ktora 25 Artykułow, alias Formulas Wiary katolickiey, przeciw Kalwinowi wystawiła dnia 10 Marca Roku 1542, na ktore wszyscy się Akademii Doktorowie y Bakałarze podpisali, á z mandatu Franciszka I. Krola Francuskiego, też Artykuły Katolickie przez Pasterzow po Kościołach były publikowane y ludowi do wierzenia podane, explikowane: Koncilium też Narboneńskie (w Francyi) Roku 1551 złożone, też same Artykuły Akademii przerzeczoney ogłosić kazało; ale wlot Kalwin wydal swoie Antidotum, pełne szkalowania na Doktorow tamecznych, nazywaiąc ich Gregom Porcorum. I innych siedm Soborow nateż Sekty, złożone są
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 619
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
są wolne Imperialne Miasta, jako to NURYMBERSKIE Burgrabstwo, którego Stolica Nuremberg nad rzeką Pregnic, którą rozdzielone ma Mostów 11 murowanych. Imię bierze od Zamku starego Castrum Noricum zwanego, w Lesie Hercińskim, olim in refugium wymurowanego na gorze. Ma kamienice o czterech, o piąciu piątrach wysokie. Katedra tutejsza Luteranom cessit w której Katolickie aparaty conservantur, i Ołtarz jeden na boku Najss: Panny, cudownej za katolików, przy krorym lampę palą Predykanci, kurs śpiewają. Msze miewają Ritu Romanae Ecclesiae, czego nie czyniąc, ogniem Miasto karane bywa. W Arsenale tutejszym jest na 15 tysięcy ludzi oręża. Caetera napisałem w Części II. Aten moich.
są wolne Imperialne Miasta, iako to NURYMBERSKIE Burgrábstwo, ktorego Stolica Nuremberg nad rzeką Pregnitz, ktorą rozdzielone ma Mostow 11 murowanych. Imie bierze od Zamku starego Castrum Noricum zwanego, w Lesie Hercińskim, olim in refugium wymurowanego ná gorze. Ma kamienice o czterech, o piąciu piątrach wysokie. Katedra tuteysza Luteranom cessit w ktorey Katolickie apparaty conservantur, y Ołtarz ieden na boku Nayss: Panny, cudowney za katolikow, przy krorym lampę palą Predikánci, kurs spiewaią. Msze miewaią Ritu Romanae Ecclesiae, czego nie czyniąc, ogniem Miasto karane bywa. W Arsenale tuteyszym iest na 15 tysięcy ludzi orężá. Caetera napisałem w Części II. Aten moich.
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 264
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
przydaje/ że choć Monarchowie i Panowie świeccy/ we swych państwach pozwolą komu uczyć/ przecie żadem tego ich pozwolenia zażywać nie może/ ażby pierwej fidelitatem i posłuszeństwo stolicy Apostołskiej przysiągł przed Biskupem/ abo przed tym kogo on na to naznaczy/ co dowodnie pokazuje Bulla Pii 4. I co wiernie zachowywają tak wszytkie Akademie Katolickie/ jako i ta Krakowska: i gdzieby szkołami takiemi abo Akademiami/ od Panów świeckich założonemi Papież się chciał opiekać/ iż mu tego bronić nie mają/ si curam (mowi) paternam in illis gerere velit, non est repugnandum. Dokłada i tego; że choćby o pozwoleniu Papieskim wzmianki żadnej/ nie miały w
przydáie/ że choć Monárchowie y Pánowie swieccy/ we swych páństwách pozwolą komu vczyć/ przećie żádem tego ich pozwolęnia záżywáć nie może/ áżby pierwey fidelitatem y posłuszeństwo stolicy Apostolskiey przysiągł przed Biskupem/ ábo przed tym kogo on ná to náznáczy/ co dowodnie pokázuie Bulla Pii 4. Y co wiernie záchowywáią ták wszytkie Akádemie Kátolickie/ iáko y ta Krákowska: y gdźieby szkołámi tákiemi ábo Akádemiámi/ od Pánow swieckich záłożonemi Papież sie chćiał opiekáć/ iż mu tego bronić nie máią/ si curam (mowi) paternam in illis gerere velit, non est repugnandum. Dokłada y tego; że choćby o pozwoleniu Papieskim wzmiánki żadney/ nie miały w
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 86
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627
miała/ o zabronienie tegoż udała się/ ale do samego Papieża/ wziąwszy przyczynne szkoły otwierali/ ozwały się na to niektóre Akademie/ chcąc onym tego bronić/ twierdząc że prywilegia ich i dozwolenia od stolice Apostołskiej naotwieranie szkół wszędy/ zakonowi ich dane/ nie miały się rozumieć o miastach tych/ wktórych zdawna Akademie katolickie od Papieżów uprzywilejowane były. Lecz gdy się ta kontrouersia tejże stolice Apostołskiej doniosła/ Pius V. Dominikan (ten który ligę z Pany niektórymi Chrześcijańskiemi/ naTurka uczyniwszy/ morskie jego wielkie wojsko/ na spląndrowanie państw Chrześcijańskich wyprawione/ szczęśliwie za pomocą pańską potłumił) wiedząc że nie mniej od Tyraństwa Tureckiego/ bronić potrzeba;
miáłá/ o zábronienie tegoż vdáłá się/ ále do sámego Papieża/ wziąwszy przyczynne szkoły otwieráli/ ozwáły się ná to niektore Akádemie/ chcąc onym tego bronić/ twierdząc że priuilegia ich y dozwolenia od stolice Apostolskiey náotwieránie szkoł wszędy/ zakonowi ich dáne/ nie miáły się rozumieć o miástách tych/ wktorych zdawná Akádemie kátolickie od Papieżow vprzywileiowáne były. Lecz gdy się tá kontrouersia teyże stolice Apostolskiey doniosłá/ Pius V. Dominikan (ten ktory ligę z Pány niektorymi Chrześćiáńskiemi/ náTurká vcżyniwszy/ morskie iego wielkie woysko/ ná spląndrowánie państw Chrześćiáńskich wypráwione/ szczęsliwie zá pomocą páńską potłumił) wiedząc że nie mniey od Tyráństwá Tureckiego/ bronić potrzebá;
Skrót tekstu: SzemGrat
Strona: 97
Tytuł:
Gratis plebański
Autor:
Fryderyk Szembek
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
pisma religijne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1627
Data wydania (nie wcześniej niż):
1627
Data wydania (nie później niż):
1627