pilno warzyć/ i po łyżce abo trzech każdego poranku/ pić ciepło dawać rannemu/ także na noc. Doświadczony trunek rannym.
Gnilec w uściech leczy/ wodką prostą z Zanku ciepło i często płocząc.
Rany i dziury Francowatym w garle.
Rany i zawrzedziałości ust także leczy/ płokaniem swym i gargaryzowanim.
Rany/ albo kiłę/ na wstydliwych członkach/ także szyszki w siedzeniu/ często nią wymywając/ i Flajtuch obmaczawszy na nie kładąc.
Sadno koniowi także nią często przemywać/ i prochem Zanklu liścia zasypować/ goi. A w niedostatku wodki/ ziele warzyć Zanklowe/ i tą juchą wymywać. Wino z Zanklu.
Wziąć liścia i z korzeniem/
pilno wárzyć/ y po łyszce ábo trzech káżdego poránku/ pić ćiepło dawáć ránnemu/ tákże ná noc. Doświádczony trunek ránnym.
Gnilec w vśćiech leczy/ wodką prostą z Zánku ćiepło y często płocząc.
Rány y dźiury Fráncowátym w gárle.
Rány y záwrzedźiáłośći vst tákże leczy/ płokániem swym y gárgáryzowánim.
Rány/ álbo kiłę/ ná wstydliwych członkách/ tákże szyszki w śiedzeniu/ często nią wymywáiąc/ y Fláytuch obmaczawszy ná nie kłádąc.
Sádno koniowi tákże nią często przemywáć/ y prochem Zánklu liśćia zásypowáć/ goi. A w niedostátku wodki/ źiele wárzyć Zánklowe/ y tą iuchą wymywáć. Wino z Zánklu.
Wźiąć liśćia y z korzeniem/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 250
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
uściech leczy.
Liście warząc/ a tą wodą ciepło/ i często wymywając/ abo sokiem jego. Głowy boleniu.
Item, Sok z octen/ a z olejkiem rożanym zmieszany/ toż czyni ciepło płocząc/ głowy bolenie uśmierza tymże sokiem abo juchą liścia warzonego gargaryzm czyniąc. Gnilcu/ Kile.
Gnilec w uściech/ Kiłę/ Wrzodom ciało wyjadającym.
Wrzody złe ciało roziadające/ tak na miejscach skrytych i wstydliwych obojej płci/ goi/ często juchą tego ziela wymywając. Wnętrznościom zawrzedziałym i zranionym.
Wnętrznościom zawrzedziałym i zranionym. Urazom.
Urażonym/ Potłuczonym/
Potłuczonym w krzyżach/ Przerwanym/
Przerwanym w grzbiecie/ Pogniecionym.
Pogniecionym drzewem abo kamieniem/
vśćiech leczy.
Liśćie wárząc/ á tą wodą ćiepło/ y często wymywáiąc/ ábo sokiem iego. Głowy boleniu.
Item, Sok z octen/ á z oleykiem rożánym zmieszány/ toż czyni ćiepło płocząc/ głowy bolenie vśmierza tymże sokiem ábo iuchą liśćia wárzonego gárgáryzm czyniąc. Gnilcu/ Kile.
Gnilec w vśćiech/ Kiłę/ Wrzodom ćiáło wyiádáiącym.
Wrzody złe ćiáło roziádáiące/ ták ná mieyscách skrytych y wstydliwych oboiey płći/ goi/ często iuchą tego źiela wymywáiąc. Wnętrznościom záwrzedźiáłym y zránionym.
Wnętrznośćiom záwrzedźiáłym y zránionym. Vrazom.
Vráżonym/ Potłuczonym/
Potłuczonym w krzyżách/ Przerwánym/
Przerwánym w grzbiećie/ Pogniećionym.
Pogniećionym drzewem ábo kámieniem/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 261
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ i gargaryzmy często czynić. Dzięgnę.
Dzięgnie jest osobliwym i pewnymra ratunkiem/ wziąwszy z korzeniem do tego liścia i korzenia Pozimkowego po garści/ a w winie na poły z wodą do połowice warzyć/ i tą juchą wycierając płokać często. Toż też Zielnik D. Simona Syreniusa/ Kile i zawrzedziałości francowatej.
Kiłę i szkodliwe zawrzedziałości na członkach wstydliwych obojej płci wychędaża i goi/ także częstokroć wymywając/ a flejtuszek w tym obmaczany ciepło na sadzel przykładając/ i prochem jego zasypując. Macicy zawrzedziałej.
Zawrzedziałość Macice leczy Sok z świeżego liścia/ często nim Macicę szprycując ciepło/ po dwunaście łotów na raz Soku biorąc/ czyniąc to przez kilkanaście
/ y gárgáryzmy często czynić. Dźięgnę.
Dźięgnie iest osobliwym y pewnymrá rátunkiem/ wźiąwszy z korzeniem do teg^o^ liśćia y korzenia Poźimkowego po garśći/ á w winie ná poły z wodą do połowice wárzyć/ y tą iuchą wyćieráiąc płokáć często. Toż też Zielnik D. Simona Syreniusá/ Kile y záwrzedźiáłośći fráncowátey.
Kiłę y szkodliwe záwrzedźiáłośći ná członkách wstydliwych oboiej płći wychędaża y goi/ tákże częstokroć wymywaiąc/ á fleytuszek w tym obmáczány ćiepło ná sádzel przykłádáiąc/ y prochem iego zásypuiąc. Máćicy záwrzedźiáłey.
Záwrzedźiáłość Máćice leczy Sok z świeżego liśćia/ często nim Máćicę szprycuiąc ćiepło/ po dwunaśćie łotow ná raz Soku biorąc/ czyniąc to przez kilkánaśćie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 293
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Kolerze i kolerycznemu Żołądku.
Kolerę/ ziebienim swym tłumi/ gasi/ i chłodzi. Przeto żoładkom kolerycznym sok jest barzo przystojny/ pijać go. Uszom bolącym.
Uszom bolejącym jest lekarstwem/ puszczając go w nie. Abo z sadłem kapłunim/ abo kokoszym utarty/ okładając je ciepło. (Dios.) Kile.
Kiłę/ i wrzody francowate/ na członkach wstydliwszych obojej płci wyciera/ chędoży/ i goi sok tego ziela/ z winem warzony/ miodu trochę przydawszy/ mazać i flejtuchy w tym maczać/ a przykładać. (Dios.) Kancer.
Wrzodom kancerowatym i pomykającym się. Ciało psującym/ służy Sporysz/ abo liście jego tłukąc
. Kolerze y kolerycznemu Zołądku.
Kolerę/ źiebienim swym tłumi/ gáśi/ y chłodźi. Przeto żoładkom kolerycznym sok iest bárzo przystoyny/ piiác go. Vszom bolącym.
Vszom boleiącym iest lekárstwem/ pusczáiąc go w nie. Abo z sádłem kápłunim/ ábo kokoszym vtárty/ okładáiąc ie ćiepło. (Dios.) Kile.
Kiłę/ y wrzody fráncowáte/ ná członkách wstydliwszych oboiey płći wyćiera/ chędoży/ y goi sok tego źielá/ z winem wárzony/ miodu trochę przydawszy/ mázáć y fleytuchy w tym maczáć/ á przykłádáć. (Dios.) Káncer.
Wrzodom káncerowátym y pomykáiącym się. Ciáło psuiącym/ służy Sporysz/ ábo liśćie ieg^o^ tłukąc
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 323
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613