tego Komety/ bo niechaj to będzie jakom przedtym tknął że nie znaczy z natury swojej nic złego ani dobrego: niechaj będzie że choć źle znaczy/ ale nie nam często bije piorun/ nie w każdego jednak umierza: często kamień spadnie z góry/ nie zawsze się go jednak trzeba bać. toż mówię o Komecie/ niech się go tam boi Pohaniec. Turczynowić to raczej grozi a niżeli nam: bo w ten czas gdy najbystrzej gorzał i nawiętsze promienie puszczał/ stał nad głową Carogrodu/ i bieżał linią która responduje Miastom/ Prowincjom/ Azjiskim/ Europejskim w tymże położeniu leżącym. Niechaj się go boi Moskwicin/ bo ku Moskwie
tego Komety/ bo niechay to będźie iákom przedtym tknął że nie znáczy z nátury swoiey nic złego ani dobrego: niechay będźie że choć źle znáczy/ ále nie nam często biie piorun/ nie w káżdego iednák vmierza: często kámien spádnie z góry/ nie záwsze sie go iednák trzebá bać. toż mowię o Komećie/ niech sie go tam boi Pohániec. Turczynowić to ráczéy groźi á niżeli nam: bo w ten czás gdy naybystrzey gorzał y nawiętsze promienie puszczał/ stał nád głową Cárogrodu/ y bieżał linią ktora responduie Miástom/ Prowincyom/ Azyiskim/ Europeyskim w tymżé położeniu leżącym. Niechay sie go boi Moskwicin/ bo ku Moskwie
Skrót tekstu: NajmProg
Strona: B4
Tytuł:
Prognostyk duchowny na kometę
Autor:
Jakub Najmanowicz
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
straszniejsza jest natura i złożenie jego/ w którym jest pewne podobieństwo odmienności naszej ludzkiej/ słabości: jako Kometa jest złożony z pary/ wiatru/ dymu/ tak i ludzie na ziemi/ żywot nasz tu nie jest nic inszego jeno wiatr/ dym; jako w nas wilgotność przyrodzona zawsze się pali przyrodzonym gorącem/ tak w Komecie wilgotność jego gorącem swymże góre: i jako póry żyjemy póki stawa wilgości przyrodzonej/ póki niedogóre: tak też Komta poty trwał póki w nim stawało wilgotności/ jako zgorzała musiał ustac. owo zgoła we wszystkim jest wielka Symbolizacja i podobieństwo jego do nas/ stąd nie dziw że ludzie sobie ukowali/ iż rzadko na dobre
strásznieysza iest náturá y złożenie iego/ w ktorym iest pewne podobieństwo odmiennośći naszey ludzkiéy/ słabośći: iáko Kometá iest złożony z páry/ wiátru/ dymu/ ták y ludźie ná źiemi/ żywot nász tu nie iest nic inszego ieno wiátr/ dym; iáko w nas wilgotność przyrodzona záwsze sie pali przyrodzonym gorącem/ ták w Komećie wilgotność iego gorącem swymże gore: y iáko póry żyiemy póki sstawa wilgośći przyrodzoney/ poki niedogore: ták też Komtá poty trwał poki w nim sstawáło wilgotnośći/ iáko zgorzáłá muśiał vstác. owo zgołá we wszystkim iest wielka Symbolizácya y podobienstwo iego do nas/ ztąd nie dźiw że ludźie sobie ukowáli/ iż rzadko ná dobre
Skrót tekstu: NajmProg
Strona: C2
Tytuł:
Prognostyk duchowny na kometę
Autor:
Jakub Najmanowicz
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
i pogróżki twoje/ boć jeśli ona tu nie będzie/ próżne zamysły nasze/ jakośmy oczywiście przez te kilkadziesiąt lat uznali. Czas już żebym przyszedł do biegu Komety i do znaków niebieskich na których się pokazał. Mnie się tak widzi/ że jako na zegarze indeks godzinę pokazuje/ tak palec Boży w tym Komecie na znakach niebieskich pokazuje nam cośmy Panu winni/ i czego się obawiać potrzeba. Powiedają jedno że trudno wiedzieć kędy się pokazał naprzód/ i jepodobno w którie stronie nieba/ przy którym znaku/ dla tego/ że za czasu pierwszego pokazania jego mieliśmy niebo obłoczyste/ nie dał się widzieć że dobrze po wzeszciu swoim
y pogrożki twoie/ boć iesli oná tu nie będźie/ prozne zamysły násze/ iákosmy oczywiśćie przez te kilkádźieśiąt lat vználi. Czas iuż żebym przyszedł do biegu Komety y do znakow niebieskich na ktorych się pokazał. Mnie się ták widźi/ że iáko ná zegárze index godźinę pokázuie/ ták pálec Boży w tym Komecie ná znákách niebieskich pokázuie nam cosmy Pánu winni/ y czego się obáwiáć potrzebá. Powiedáią iedno że trudno wiedźieć kędy się pokazał naprzod/ y iepodobno w ktorye stronie niebá/ przy ktorym znáku/ dla tego/ że zá czásu pierwszego pokazánia iego mielismy niebo obłoczyste/ nie dał się widźieć że dobrze po wzeszćiu swoim
Skrót tekstu: NajmProg
Strona: D
Tytuł:
Prognostyk duchowny na kometę
Autor:
Jakub Najmanowicz
Drukarnia:
Maciej Jędrzejowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
astrologia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1619
Data wydania (nie wcześniej niż):
1619
Data wydania (nie później niż):
1619
promieni słonecznych. Codzień bowiem widziemy/ że Miesiąc im bardziej/ i dalej odstępuje od Słońca/ tym lepiej bywa oświecony od Słońca: Zaczym kiedy stanie przeciw Słońcu pod czas pełni/ kędy że największa jest odległość Miesiąca od Słońca/ dla tego/ wszystek Miesiąc pełen bywa światła: co się też rozumieć ma i o Komecie. PUNKT XI. O długości promieni Komety.
WEdług demonstracjej Archimedesa/ proportio diametri, habet se ad circumferentiam vt 7. ad 22. Diameter zaś cyrkumferencjej powietrza/ jest 1760. mil Niemieckich/ uczyniwszy tedy rachunek według Arytmetyki/ przez złotą Regułę/ wywiedzie się cyrkumferencja powietrza 5531. Mil. A że Komety promienie rozciągały
promieni słonecznych. Codźień bowiem widźiemy/ że Mieśiąc im bárdźiey/ y daley odstępuie od Słońcá/ tym lepiey bywa oświecony od Słońcá: Záczym kiedy stánie przećiw Słońcu pod czás pełni/ kędy że naywiększa iest odległość Mieśiącá od Słońcá/ dla tego/ wszystek Mieśiąc pełen bywa świátłá: co się też rozumieć ma y o Komećie. PVNKT XI. O długośći promieni Komety.
WEdług demonstrácyey Archimedesá/ proportio diametri, habet se ad circumferentiam vt 7. ad 22. Diameter záś circumferencyey powietrza/ iest 1760. mil Niemieckich/ vczyniwszy tedy ráchunek według Arythmetyki/ przez złotą Regułę/ wywiedźie się circumferencya powietrzá 5531. Mil. A że Komety promienie rośćiągáły
Skrót tekstu: CiekAbryz
Strona: A4
Tytuł:
Abryz komety z astronomicznej i astrologicznej uwagi
Autor:
Kasper Ciekanowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
sequerentur infinita, które każdy łatwo sobie inferować może/ chociaż ja ich zamilczę.
Trzecia: Gdyby Kometa rodził się na Sferze Słońca: Naprzód: odprawiałby biego swój/ według biegu Słońca/ albo wdług biegu Planety/ na któregoby Niebie zostawał/ ale się to nie weryfikuje. Rzecz bowiem jest oczywista w naszym Komecie (minąwszy przeszłych wieków inszych tak wiele/ o których niżej) którego bieg według demonstracyj Trygonometrycznej/ we dwudziestu czterech godzinach: gradusów 5. minut 33. tedy żaden Planeta pod czas dnia Naturalnego/ takiej porcyj cerkułu nieodprawia. I owszem tegoż dnia/ kiedy Kometa uszedł stopniów 5. minut 33. Słońce w
sequerentur infinita, ktore káżdy łatwo sobie inferowáć może/ choćiasz ia ich zámilczę.
Trzećia: Gdyby Kometá rodźił się ná Sphaerze Słońcá: Naprzod: odpráwiałby biego swoy/ według biegu Słońcá/ albo wdług biegu Planety/ ná ktoregoby Niebie zostáwał/ ále się to nie weryfikuie. Rzecz bowiem iest oczywista w nászym Komećie (minąwszy przeszłych wiekow inszych ták wiele/ o ktorych niżey) ktorego bieg według demonstrácyi Trygonometryczney/ we dwudźiestu czterech godźinách: gradusow 5. minut 33. tedy żaden Plánetá pod czás dniá Náturálnego/ tákiey porcyi cerkułu nieodpráwia. Y owszem tegosz dniá/ kiedy Kometa vszedł stopniow 5. minut 33. Słonce w
Skrót tekstu: CiekAbryz
Strona: A4v
Tytuł:
Abryz komety z astronomicznej i astrologicznej uwagi
Autor:
Kasper Ciekanowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
traktaty
Tematyka:
astrologia, astronomia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
czasów, tego rodzaju przygód zdarzało się, oraz nauczy wiele ciekawych i godnych wiadomości rzeczy. ROK
Komety.
Przed narodzeniem Chrystusa Pana.
Od stworzenia świata.
[...] 2.
1657.
1. W znaku ryb. Ta obiegła we 20 dniach wzystkie znaki Zodiaku, według Eck[...] ormiusza: żaden autor prócz niego nie pisze o tej komecie. I on sam powątpiwa jeśli poprzedziła potop powszechny świata tego roku przypadający, czyli po nim ukazała się.
Wielkie jest po pobieństwo: iż kometa, którą widziano R. 1680, taż sama była, która ukazywała się R. 1100, R. 531, albo 532, i która przed Narodzeniem Chrystusa Pana R
czasow, tego rodzaiu przygod zdarzało się, oraz nauczy wiele ciekawych y godnych wiadomości rzeczy. ROK
Komety.
Przed narodzeniem Chrystusa Pana.
Od stworzenia świata.
[...] 2.
1657.
1. W znaku ryb. Ta obiegła we 20 dniach wzystkie znaki Zodyaku, według Eck[...] ormiusza: żaden author procz niego nie pisze o tey komecie. Y on sam powątpiwa ieśli poprzedziła potop powszechny świata tego roku przypadaiący, czyli po nim ukazała się.
Wielkie iest po pobieństwo: iż kometa, którą widziano R. 1680, taż sama była, która ukazywała się R. 1100, R. 531, albo 532, y która przed Narodzeniem Chrystusa Pana R
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 2
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
zaczęła się wojna Cezara z Pompejuszem.
47 3922
44.
45 3924
45.
44. 3925
46. Podobnoż taż sama świeciała r. 531. r. 1166, 1680 po Narodzeniu Chrystusa Pana.
Tego roku zabity w Senacie Juliusz Cezar.
Pliniusz l. 2 c . 25. tak pisze o tej komecie.
„Sami tylko na całym świecie Rzymianie kometę czczą w kościele, która Augustowi zdawała się nader pomyślna, gdyż podczas igrzysk, które dawał ludowi na cześć Wenery Rodzicielki, wkrótce po śmierci Cezara ukazała się. Radość stąd swoję następującemi August okazał słowy: w same moje igrzyska widziana gwiazda kosmata przez dni 7 na pułnocy.
zaczęła się woyna Cezara z Pompeiuszem.
47 3922
44.
45 3924
45.
44. 3925
46. Podobnoż taż sama świeciała r. 531. r. 1166, 1680 po Narodzeniu Chrystusa Pana.
Tego roku zabity w Senacie Juliusz Cezar.
Pliniusz l. 2 c . 25. tak pisze o tey komecie.
„Sami tylko na całym świecie Rzymianie kometę czczą w kościele, która Augustowi zdawała się nader pomyślna, gdyż podczas igrzysk, które dawał ludowi na cześć Wenery Rodzicielki, wkrótce po śmierci Cezara ukazała się. Radość ztąd swoię następuiącemi August okazał słowy: w same moie igrzyska widziana gwiazda kosmata przez dni 7 na pułnocy.
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 12
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
, W Neapolum, i w całych Włoszech.
57
59. Pierwszy rok Nerona: słońce dwojakie.
59 słońce w pośrzód dnia zaćmiło się, a piorun spadł na wszystkie części miasta Rzymu.
60
60. Widziana przez 6 miesięcy. Trzęsienie ziemi które skołatało miasto Laodyceę we Frygii.
60 i 61
61. O tej komecie Swetoniusz tak pisze c. 36. „ Gwiazda kosmata, która zdaniem pospólstwa Królów śmierć, i zgubę znaczy, przez kilka nocy następujących wschodzić zaczęła. Strwożony tym Nero gdy od Babila Wróżka z gwiazd usłyszał: iż Królowie zwykli takich widoków prognostyki od siebie śmiercią Panów przedniejszych odwracać, najszlachetniejsze i najzacniejsze osoby zgubić postanowił. Patrz
, W Neapolum, y w całych Włoszech.
57
59. Pierwszy rok Nerona: słońce dwoiakie.
59 słońce w pośrzod dnia zaćmiło się, a piorun spadł na wszystkie części miasta Rzymu.
60
60. Widziana przez 6 miesięcy. Trzęsienie ziemi które skołatało miasto Laodyceę we Phrygii.
60 y 61
61. O tey komecie Swetoniusz tak pisze c. 36. „ Gwiazda kosmata, która zdaniem pospolstwa Królow śmierć, y zgubę znaczy, przez kilka nocy następuiących wschodzić zaczeła. Strwożony tym Nero gdy od Babila Wróżka z gwiazd usłyszał: iż Królowie zwykli takich widokow prognostyki od siebie śmiercią Panow przednieyszych odwracać, nayszlachetnieysze y nayzacnieysze osoby zgubić postanowił. Patrz
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 16
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
znaku lwa.
1345
273.
1346 w Styczniu trzęsienie znaczne w Niemczech, gdzie wiele zamków, i wiosek obaliło.
24 i 25 Listopada trzęsienie znaczne w Szwajcaryj osobliwie w Bazylei, gdzie wiele domów, a osobliwie Pałac Bikupi był zrujnowany.
1347
274. W znaku byka, widziana przez 2 miesiące.
Ricciolus o tej komecie mówi, jako o ogniu powietrznym, który tylko trwał dni kilka.
Głód osobliwie we Włoszech.
1347-8 powietrze powszechne trzy letnie: zaczęło się w Chinach, obeszło całą ziemię i prawie wszystkie wyspy, wyjowszy królestwo Grenada.
1348 w Styczniu trzęsienie znaczne w Bazylei: obaliło 36 miast, albo miasteczek w Węgrzech,
znaku lwa.
1345
273.
1346 w Styczniu trzęsienie znaczne w Niemczech, gdzie wiele zamkow, y wiosek obaliło.
24 y 25 Listopada trzęsienie znaczne w Szwaycaryi osobliwie w Bazylei, gdzie wiele domów, a osobliwie Pałac Bikupi był zruynowany.
1347
274. W znaku byka, widziana przez 2 miesiące.
Ricciolus o tey komecie mowi, iako o ogniu powietrznym, który tylko trwał dni kilka.
Głód osobliwie we Włoszech.
1347-8 powietrze powszechne trzy letnie: zaczeło się w Chinach, obeszło całą ziemię y prawie wszystkie wyspy, wyiowszy królestwo Grenada.
1348 w Styczniu trzęsienie znaczne w Bazylei: obaliło 36 miast, albo miasteczek w Węgrzech,
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 61
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
Merkuriusz w termometrze spadł w Kirenga w Syberyj 66 2/3 grad: niżej zimna, które wodę w lód obraca.
1739
425 W Czerwcu.
Z 17 na 18 Stycznia burza w Szwajcaryj zniszczyła lasy i wielkie szkody w całej Europie tak na lądzie jako na wodzie uczyniła.
Trzynaście razy przed, i trzynaście razy po komecie ukazały się zorze północe.
Wysokość wody z deszczów i śniegów w Paryżu 19 calów, 11 linii.
1740. W Grudniu, w Perou z powierzchności wody jeziora Quilatoa powstawszy w nocy płomień spalił drzewa, zioła i stada bydła w okolicy. Jest dawna powieść o tym jezierze, iż gdy się uczyniło na początku za-
raz
Merkuryusz w termometrze spadł w Kirenga w Syberiy 66 2/3 grad: niżey zimna, ktore wodę w lod obraca.
1739
425 W Czerwcu.
Z 17 na 18 Stycznia burza w Szwaycariy zniszczyła lasy y wielkie szkody w całey Europie tak na lądzie iako na wodzie uczyniła.
Trzynaście razy przed, y trzynaście razy po komecie ukazały się zorze pułnocne.
Wysokość wody z deszczow y śniegow w Paryżu 19 calow, 11 linii.
1740. W Grudniu, w Perou z powierzchności wody ieziora Quilatoa powstawszy w nocy płomień spalił drzewa, zioła y stada bydła w okolicy. Jest dawna powieść o tym iezierze, iż gdy się uczyniło na początku za-
raz
Skrót tekstu: BohJProg_II
Strona: 189
Tytuł:
Prognostyk Zły czy Dobry Komety Roku 1769 y 1770
Autor:
Jan Bohomolec
Drukarnia:
Drukarnia J.K.M. i Rzeczypospolitej w Kollegium Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki, traktaty
Tematyka:
astronomia, historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
