przyjacielowi, który od młodości wojnę zwierzętom wypowiedział, i wstępnym bojem z niemi walczy. Facjata stajni i psiarni jego ugina się pod zdobyczą nieprzyjacielską, i ledwo można dojrzeć kapitelów pod jeleniemi rogami. Na zbytek więc tylko polowania narzekam, i uczciwym takiego obywatelem ledwo się inaczej tytułować nie może, tylko Majstrem kunsztu Myśliwskiego.
Jazda konna najpożyteczniejszą jest zdrowia i czerstwości prezerwatywą. Z składu ciał naszych wnoszą Lekarze, iż ten rodzaj eksercytacyj ludziom najwłaściwszy. Sławny Doktor Sydenham napisał Księgę pod tytułem: Medicina Gymnastica, w tej obszernie i gruntownie wylicza pożytki jeżdzenia na koniu, byle tylko i ta eksercytacja roztropnie używaną była; każdy albowiem zbytek choć w rzeczy z istoty
przyiacielowi, ktory od młodości woynę źwierzętom wypowiedział, y wstępnym boiem z niemi walczy. Facyata stayni y psiarni iego ugina się pod zdobyczą nieprzyiacielską, y ledwo można doyrzeć kapitelow pod ieleniemi rogami. Na zbytek więc tylko polowania narzekam, y ućzciwym takiego obywatelem ledwo się inaczey tytułować nie może, tylko Maystrem kunsztu Myśliwskiego.
Iazda konna naypożytecznieyszą iest zdrowia y czerstwości prezerwatywą. Z składu ciał naszych wnoszą Lekarze, iż ten rodzay exercytacyi ludziom naywłaściwszy. Sławny Doktor Sydenham napisał Xięgę pod tytułem: Medicina Gymnastica, w tey obszernie y gruntownie wylicza pożytki ieżdzenia na koniu, byle tylko y ta exercytacya rostropnie używaną była; każdy albowiem zbytek choć w rzeczy z istoty
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 127
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
stop 20. 4to. Między garkuchnią z jednego końca, z drugiego między kwaterą Porucznika, a kwaterami Dragonii idą ulice szerokie na stop 20. 5to. Eksdywizja szałaszów dla Dragonii tak aż jaka i dla Piechoty. Choćby niebyła komplementowana chorągiew do sta koni przecięż w obozie tyleż placu zabiera. Gdyby była nad sto konna, długości stanowiska się nie przyczynia, Ale tylko w szerz stop 45. Z których dla ulicy gnojowej daje się stop 20. dla koni stop 10. dla szałaszów stop. 10. dla uliczki między szałaszami i stainiami stop 5. Z obudwu także rogów przyczynia się w szerz tak kwatery Porucznikowskiej jako i garkuchni na stop
stop 20. 4to. Między garkuchnią z iednego końca, z drugiego między kwaterą Porucznika, á kwáterami Dragonii idą ulice szerokie ná stop 20. 5to. Exdywizya szałászow dla Dragonii ták áż iáka y dla Piechoty. Choćby niebyłá komplementowana chorągiew do sta koni przecięż w obozie tyleż plácu zábiera. Gdyby byłá nad sto konna, długości stanowiska się nie przyczynia, Ale tylko w szerz stop 45. Z ktorych dla ulicy gnoiowey dáie się stop 20. dla koni stop 10. dla szałászow stop. 10. dla uliczki między szałászami y stainiami stop 5. Z obudwu tákże rogow przyczynia się w szerz ták kwátery Porucznikowskiey iáko y garkuchni ná stop
Skrót tekstu: BystrzInfTak
Strona: L3v
Tytuł:
Informacja taktyczna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
zapłynął, 6000 liczył w Pułku Bellatorów.
COHORS Chorągiew, niby Cohaerens, że w kupie się trzymać powinna, albo Concors, niby jedno rozumiejąca cząstka Wojska. Z Greckiego języka znaczy Septum, Clausum, iż powinna była być zawarta, wkupie stojąca, ściśniona. Była czasem Quinquaegenaria 50 Ludzi wsobie mająca, vulgo pięćdziesiąt konna: czasem Sekscenaria, Sześćset Żołnierza inkludująca. Paulus Venetius de re Militari piszący twierdzi, iż Chorągiew zwała się Murus. Tacitus ją nazwał Numerum, a lepiej by Humerum. Paulus Diaconus Historyk Virtutes . Chorągiew w sobie zawiera Manipulos 3.
TURMA Poczet, imię mając od słowa terna, że Rżymianie olim na trzy Tribus
zapłynął, 6000 liczył w Pułku Bellatorow.
COHORS Chorągiew, niby Cohaerens, że w kupie się trzymać powinna, albo Concors, niby iedno rozumieiąca cząstka Woyska. Z Greckiego ięzyka znaczy Septum, Clausum, iż powinna byłá bydź záwarta, wkupie stoiąca, ściśniona. Była czasem Quinquaegenaria 50 Ludzi wsobie maiąca, vulgo pięćdziesiąt konna: czasem Sexcenaria, Sześćset Zołnierza inkluduiąca. Paulus Venetius de re Militari piszący twierdzi, iż Chorągiew zwała się Murus. Tacitus ią nazwał Numerum, a lepiey by Humerum. Paulus Diaconus Historyk Virtutes . Chorągiew w sobie zawiera Manipulos 3.
TURMA Poczet, imie maiąc od słowa terna, że Rżymianie olim na trzy Tribus
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 460
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Heskiego Kaselskiego wyglądają w Sztokholmie co godzina/ I. P. Baron Goerz jeszcze/ aż do tąd niepowrócieł z Stroehmstadu. Odmiana Wiezniów Szwedzkich z Moskwą/ nie była generalną/ ale tylko tych dwóch Moskiewskich Generałów/ Forbezkowi i Gallizin/ za Szwedzkiego Feld Marszałka Reinschilda/ odmieniono. Szwedzka Invasia w Norwegiej/ ku Dronteimowi konna/ stała się/ przez Jempterland ponieważ Sobie tamtędy Nową wynaleźli drogę/ którą jeszcze nikt przedtym nie jeździł/ a teraz była cale wyschła. Wielka zatym stała się w Norwegiej Konsternatia/ jeżeli bowiem Szwedzi Dronteim wezmą/ tedy i cały ten kraj mają tu za zgubiony. Przy Stein szańcu/ miała się/ była stać niepospolita
. Heskiego Kásselskiego wyglądáią w Sztokholmie co godziná/ I. P. Báron Goerz ieszcze/ asz do tąd niepowroćieł z Stroehmstádu. Odmiáná Wiezniow Szwedzkich z Moskwą/ nie byłá generálną/ ále tylko tych dwoch Moskiewskich Generałow/ Forbeskowi y Gallizin/ za Szwedzkiego Feld Marszałka Reinschildá/ odmieniono. Szwedzka Invasia w Norwegiey/ ku Drontheimowi konna/ stáłá śię/ przez Iempterland poniewasz Sobie tamtędy Nową wynalezli drogę/ ktorą ieszcże nikt przedtym nié iezdził/ á teraz była cále wyschłá. Wielka zátym stała śię w Norwegiey Consternátia/ iezeli bowiem Szwedzi Drontheim wezmą/ tedy y cały ten kray maią tu zá zgubiony. Przy Stein száncu/ miáłá śię/ była stáć niépospolita
Skrót tekstu: PoczKról
Strona: 94
Tytuł:
Poczta Królewiecka
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Królewiec
Region:
Pomorze i Prusy
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1718
Data wydania (nie wcześniej niż):
1718
Data wydania (nie później niż):
1718
, a za niemi kilkanaście Kornetów, także w sprawie przez całe Miasto rozpostrzone stały, pro securitate, et bono Ordice Wjazdu tego w żeleśćach jakoby Kirysierowie, na dobrych jednostajnych Koniach gniadych, Miasto także in armis wszytko porządnie wyszło. Chorągwiami: pro salutatione i oddawania uniżoności Poddańskiej swojej, to jest Cechy wszytkie, potym Kampania Konna Kupiecka Cudzoziemska, pięknie przybrana, i na dobrych Koniach, z Muzyką, Trębaczów, i Fajfrów Druga Chorągiew, także Polska Kupiecka też Konna, niby nakształt Peteorskiej, i wprowadziwszy KrólA Imści stanęli w szeregu, czekając na mijającego Pana. Weszły potym Piechoty Węgierskie Chorągwiami, sześć różnych Ichmościów Panów Senatorów, i Starostów,
, á zá niemi kilkánaśćie Kornetow, tákże w spráwie przez całe Miasto rozpostrzone stały, pro securitate, et bono Ordice Wiázdu tego w żeleśćách iákoby Kiryśierowie, ná dobrych iednostaynych Koniách gniádych, Miásto tákże in armis wszytko porządnie wyszło. Chorągwiámi: pro salutatione y oddawánia uniżonośći Poddańskiey swoiey, to iest Cechy wszytkie, potym Kampánia Konna Kupiecka Cudzoźiemska, pieknie przybrána, y ná dobrych Koniach, z Muzyką, Trębaczow, y Fayfrow Drugá Chorągiew, tákże Polska Kupiecka też Konna, niby nákształt Peteorskiey, y wprowádźiwszy KROLA Imśći stánęli w szeregu, czekaiąc ná mijáiącego Páná. Weszły potym Piechoty Węgierskie Chorągwiami, sześć rożnych Ichmośćiow Pánow Senatorow, y Starostow,
Skrót tekstu: RelWjazdKról
Strona: Av
Tytuł:
Relacja wjazdu solennego do Krakowa króla polskiego i praeliminaria actus coronationis
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1697
Data wydania (nie wcześniej niż):
1697
Data wydania (nie później niż):
1697
jakoby Kirysierowie, na dobrych jednostajnych Koniach gniadych, Miasto także in armis wszytko porządnie wyszło. Chorągwiami: pro salutatione i oddawania uniżoności Poddańskiej swojej, to jest Cechy wszytkie, potym Kampania Konna Kupiecka Cudzoziemska, pięknie przybrana, i na dobrych Koniach, z Muzyką, Trębaczów, i Fajfrów Druga Chorągiew, także Polska Kupiecka też Konna, niby nakształt Peteorskiej, i wprowadziwszy KrólA Imści stanęli w szeregu, czekając na mijającego Pana. Weszły potym Piechoty Węgierskie Chorągwiami, sześć różnych Ichmościów Panów Senatorów, i Starostów, w nowych barwach, różnego koloru Item Dragonie Królewskie, w czerwonej barwie nowej galonami bramowane, których było Chorągwi dziesięć na koniach gniadych, z
iákoby Kiryśierowie, ná dobrych iednostaynych Koniách gniádych, Miásto tákże in armis wszytko porządnie wyszło. Chorągwiámi: pro salutatione y oddawánia uniżonośći Poddańskiey swoiey, to iest Cechy wszytkie, potym Kampánia Konna Kupiecka Cudzoźiemska, pieknie przybrána, y ná dobrych Koniach, z Muzyką, Trębaczow, y Fayfrow Drugá Chorągiew, tákże Polska Kupiecka też Konna, niby nákształt Peteorskiey, y wprowádźiwszy KROLA Imśći stánęli w szeregu, czekaiąc ná mijáiącego Páná. Weszły potym Piechoty Węgierskie Chorągwiami, sześć rożnych Ichmośćiow Pánow Senatorow, y Starostow, w nowych barwach, rożnego koloru Item Dragonie Krolewskie, w czerwoney barwie nowey galonámi brámowáne, ktorych było Chorągwi dźieśięć ná koniách gniádych, z
Skrót tekstu: RelWjazdKról
Strona: Av
Tytuł:
Relacja wjazdu solennego do Krakowa króla polskiego i praeliminaria actus coronationis
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
wiadomości prasowe i druki ulotne
Gatunek:
relacje
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1697
Data wydania (nie wcześniej niż):
1697
Data wydania (nie później niż):
1697
tym był tryb Niemców, lub Francuzów obserwowany, był by invincibilis. Pers i Chrześcijanie nigdy Tureckiemu Księżycowi nie dadzą być in plenilunio. Alkoran im każe wygubić Chrześcijan, ale ze mocniejsze często Hasło nasze JEZUS, niżeli ich Hałła, dla tego ich ginie liczba nie mała. Robur militiae u nich Janczarowie, Szpahowie, aliàs konna Kawaleria, a ci są Mercenarii Milites. Drudzy Szpahowie są wyprawni od Zajmów i Tymarów, to jest, od Panów Dobra Cesarskie w dzierżawie mających. Dają dla pozyskania respektu Cesarskiego znaczną liczbę wojennych ludzi Beglerbejowie, Paszowie. Han Tatarski perpetuum z Cesarzem mający Faedus, tenetur samemu Cesarzowi idącemu na wojnę dać 100. tysięcy:
tym był tryb Niemcow, lub Fráncuzow obserwowány, był by invincibilis. Pers y Chrześcianie nigdy Tureckiemu Xiężycowi nie dadzą bydź in plenilunio. Alkoran im każe wygubić Chrześcian, ale ze mocnieysze często Hasło násze IEZUS, niżeli ich Hałła, dla tego ich ginie liczba nie máła. Robur militiae u nich Ianczarowie, Szpahowie, aliàs konná Kawálerya, á ci są Mercenarii Milites. Drudzy Szpáhowie są wypráwni od Záymow y Tymárow, to iest, od Panow Dobrá Cesarskie w dźierżawie máiących. Daią dla pozyskánia respektu Cesarskiego znáczną liczbę woiennych ludźi Beglerbeiowie, Paszowie. Han Tatarski perpetuum z Cesarzem maiący Faedus, tenetur samemu Cesarzowi idącemu ná woynę dać 100. tysięcy:
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 490
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
Są to Łowczowie czasu i Okazji, więcej głową, niżeli ręką, więcej siedzeniem, niż czynieniem rzeczy robią, nie sfatygowani. Zawsze tedy są podejzrzeni i straszni: Lepiej Włochów bać się jak nieprzyjaciół, niż zniemi konkurować oprzyjaźń. Pieszy ich żołnierz dobry w natarciu, w defensie, na polu i wałach; konna Jazda, jest powolna, nie zbyt natarczywa, dla tego w mniejszej z natarczywości są aprehensji. Wojny Wodzów rodzi Włoska Ziemia, i najwięcej ich chwalebnych wydała Światu: Jak pojęte tam ingenia, tak też się eksercitujące. Tenże Oracz u nich, ten Kupiec: tenże Hetmanem Walecznym być może. In particulari zaś
Są to Łowczowie czasu y Okazyi, więcey głową, niżeli ręką, więcey siedzeniem, niż czynieniem rzeczy robią, nie sfatygowáni. Záwsze tedy są podeyzrzeni y strászni: Lepiey Włochow báć się iak nieprzyiacioł, niż zniemi konkurrowáć oprzyiaźń. Pieszy ich żołnierz dobry w nátarciu, w defensie, ná polu y wáłach; konna Iazda, iest powolná, nie zbyt nátarczywá, dla tego w mnieyszey z nátarczywości są apprehensii. Woyny Wodzow rodźi Włoska Ziemia, y naywięcey ich chwálebnych wydáła Swiatu: Iak poięte tam ingenia, ták też się exercituiące. Tenże Orácz u nich, ten Kupiec: tenże Hetmánem Walecznym bydź może. In particulari zaś
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 703
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
chodzi o kontempt i Mego króla i Waszego Cara Jeżeli by nas tu niewdzięcznością nakarmiono. Posłowie tedy bardzo dobrze Nietylko tedy Ludziom kazali, ale i sami powsiadali na konie zordynowałem ich tedy tak seme tów 40. i moja czeladź wprzód strzelców Moskiewskich Co od wozów 15 po obudwu skrzydłach piechota z długą strzelbą a Moskwa konna dopiero za nami. Sam jechałem przed tymi wszystkiemi a strzelcy piechotni blisko mnie było nas przecię sto koni z okładą. Wchodzą w Miasto Niemasz żadnej przeszkody. Juzem w pół ulice az dopiro bierzy dwóch Towarzystwa a Czeladzi z kilka dziesiąt z bandeletami Stanęli tedy nierzekli nić my tez ich pominęli. A potym za
chodzi o kontempt y Mego krola y Waszego Cara Iezeli by nas tu niewdzięcznoscią nakarmiono. Posłowie tedy bardzo dobrze Nietylko tedy Ludziom kazali, ale y sami powsiadali na konie zordynowałęm ich tedy tak seme tow 40. y moia czeladz wprzod strzelcow Moskiewskich Co od wozow 15 po obudwu skrzydłach piechota z długą strzelbą a Moskwa konna dopiero za nami. Sąm iechałęm przed tymi wszystkiemi a strzelcy piechotni blisko mnie było nas przecię sto koni z okładą. Wchodzą w Miasto Niemasz zadney przeszkody. Iuzem w puł ulice az dopiro bierzy dwoch Towarzystwa a Czeladzi z kilka dziesiąt z bandeletami Stanęli tedy nierzekli nić my tez ich pominęli. A potym za
Skrót tekstu: PasPam
Strona: 167
Tytuł:
Pamiętniki
Autor:
Jan Chryzostom Pasek
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
pamiętniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1656 a 1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1656
Data wydania (nie później niż):
1688
. Tobiasza, 8. Makszona, 8. Dama, 8. Roznorma, 8. Jakuba Sarla, 8 Sandczona, 8.
Kita, chorągwi nr. 8. Aleksandra Leska, chorąg. 8. Bojarów, jazdy 7. Kozaków duńskich 3. Kozacka chorągiew 1. Strzeleckich piesz. chor. 6. Bojarska konna 1.
Komput dział moskiewskich, które zostały po Szehinie.
Jednorożec, waży kula funtów nr. 70. Paszynek 55. Wołk 40. Krzeczoł 30. Achilles, alias car puszka 27. Piorunowe napad. 26. Granatowa 16. Kowal 14. Angielskich, po moskiewsku galanskich dział 4, kula waży funtów 13.
. Thobiasza, 8. Makszona, 8. Dama, 8. Roznorma, 8. Jakuba Sarla, 8 Sandczona, 8.
Kita, chorągwi nr. 8. Aleksandra Leska, chorąg. 8. Bojarów, jazdy 7. Kozaków duńskich 3. Kozacka chorągiew 1. Strzeleckich piesz. chor. 6. Bojarska konna 1.
Comput dział moskiewskich, które zostały po Szehinie.
Jednorożec, waży kula funtów nr. 70. Paszynek 55. Wołk 40. Krzeczoł 30. Achilles, alias car puszka 27. Piorunowe napad. 26. Granatowa 16. Kowal 14. Angielskich, po moskiewsku galanskich dział 4, kula waży funtów 13.
Skrót tekstu: DiarSmolKoniec
Strona: 444
Tytuł:
Sprawy dzieł rycerskich wojska i diariusz z obozu spod Smoleńska
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia, wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1633
Data wydania (nie wcześniej niż):
1633
Data wydania (nie później niż):
1633
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Pamiętniki o Koniecpolskich. Przyczynek do dziejów polskich XVII wieku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Stanisław Przyłęcki
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Lwów
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Leon Rzewuski
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1842
