pism znamienitych, z drugiej tak dalece zaślepia, iż wielu nie pomiarkowawszy sił własnych, zapędzają się nad zdolność, a przeto zarażają nauki i kunszta niewczesnym płodem skażonej swojej imaginacyj. Tłumaczenie zdaje się być wielu wyznaniem upokarzającym własnej niezdolności. Biorąc pochop z kunsztów, rozumieją takowi, iż tłumaczenie względem tłumaczonego pisma jest toż samo co kopia względem oryginału. Choć zaś i ten wstręt przezwyciężą, na tym się jeszcze zastanawiają, iż w tłumaczeniu nigdy się treść i żywość oryginału zostać niemoże, i najwyborniejsze w rodzaju swoim, przecież czczym tylko jest cieniem pierwiastkowego dzieła. Tłumacze albo naśladowcy przywięzujący się szczególnie do słów, sprawiedliwie nazwani są od Horacjusza bydlęcą trzodą
pism znamienitych, z drugiey tak dalece zaślepia, iż wielu nie pomiarkowawszy sił własnych, zapędzaią się nad zdolność, a przeto zarażaią nauki y kunszta niewczesnym płodem skażoney swoiey imaginacyi. Tłumaczenie zdaie się bydź wielu wyznaniem upokarzaiącym własney niezdolności. Biorąc pochop z kunsztow, rozumieią takowi, iż tłumaczenie względem tłumaczonego pisma iest toż samo co kopia względem oryginału. Choć zaś y ten wstręt przezwyciężą, na tym się ieszcze zastanawiaią, iż w tłumaczeniu nigdy się treść y żywość oryginału zostać niemoże, y naywybornieysze w rodzaiu swoim, przecież czczym tylko iest cieniem pierwiastkowego dzieła. Tłumacze albo naśladowcy przywięzuiący się szczegulnie do słow, sprawiedliwie nazwani są od Horacyusza bydlęcą trzodą
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 3
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
. Nim się narodowy geniusz wzbije do tej pory; że sam sobie i innym przykłady dawać może, trzeba żeby je wprzód od innych zasiągał, ile że i ciż sami nie inaczej stopnia swojego doszli. Przeczyć temu niemożna iżby w kopiach nie traciły oryginały, ale jak wszystkie i ta reguła ma swoje ekscercje. Nie kopia ale kopiującego ręka temu winna, iż oryginałowi niezrowna. Doświadczenie nauczyło jak autorowie zyskali na tłumaczeniu, a tłumaczący słusznie nabytą sławę dzielili z temi, którym do wytworności dopomogli. Nie powinna zrazać Polskich tłumaczów własnego języka niedostateczność; ktokolwiek albowiem zna go doskonale, przyznać powinien że nie ubogi, w wyrażeniu nader zwięzły, i owszem
. Nim się narodowy geniusz wzbiie do tey pory; że sam sobie y innym przykłady dawać może, trzeba żeby ie wprzod od innych zasiągał, ile że y ciż sami nie inaczey stopnia swoiego doszli. Przeczyć temu niemożna iżby w kopiach nie traciły oryginały, ale iak wszystkie y ta reguła ma swoie excercye. Nie kopia ale kopiuiącego ręka temu winna, iż oryginałowi niezrowna. Doświadczenie nauczyło iak autorowie zyskali na tłumaczeniu, á tłumaczący słusznie nabytą sławę dzielili z temi, ktorym do wytworności dopomogli. Nie powinna zrazać Polskich tłumaczow własnego ięzyka niedostateczność; ktokolwiek albowiem zna go doskonale, przyznać powinien że nie ubogi, w wyrażeniu nader zwięzły, y owszem
Skrót tekstu: Monitor
Strona: 5
Tytuł:
Monitor na Rok Pański 1772
Autor:
Ignacy Krasicki
Drukarnia:
Wawrzyniec Mitzler de Kolof
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
, na bliase miedzianej, w ramie czarny, nabijany cyno na rogach; kopija Wenery z Kupidynem, do którego się dała ramka mała.
8vo. Obrazów 4, parzystych, na deszczkach maliowane, w czarnych ramach, oddane od P. Mazurkiewicza, na którym reprezentuje Adama i Ewę historyje, Anno 1692.
9no. Kopia maliarczyka wilianowskiego, oddał na Ś. Jan, kopija Samuelia Jerzerzyskiego, na którym reprezentuje Fortunę, spory, bez ram.
10mo. Kopija Żydówkę z Rembrantowego origonału od Dyniewicza z Wilianowa 1687.
11. Sosnowa deszczka maliowana, na niej wiszące dwa ptaszki i tarcza wszerz przyliepiona, z Jaworowa.
12. Obrazy
, na bliase miedzianej, w ramie czarny, nabijany cyno na rogach; kopija Wenery z Kupidynem, do którego się dała ramka mała.
8vo. Obrazów 4, parzystych, na deszczkach maliowane, w czarnych ramach, oddane od P. Mazurkiewicza, na którym reprezentuje Adama i Ewę historyje, Anno 1692.
9no. Kopia maliarczyka wilianowskiego, oddał na Ś. Jan, kopija Samuelia Jerzerzyskiego, na którym reprezentuje Fortunę, spory, bez ram.
10mo. Kopija Żydówkę z Rembrantowego originału od Dyniewicza z Wilianowa 1687.
11. Sosnowa deszczka maliowana, na niej wiszące dwa ptaszki i tarcza wszerz przyliepiona, z Jaworowa.
12. Obrazy
Skrót tekstu: ObŁazGęb
Strona: 145
Tytuł:
Spis obrazów w drugich Łazienkach w Żółkwi z 1694 r.
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Żółkiew
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
inwentarze
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1694
Data wydania (nie wcześniej niż):
1694
Data wydania (nie później niż):
1694
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Materiały źródłowe do dziejów kultury i sztuki XVI-XVIII w.
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Mieczysław Gębarowicz
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1973
Kopia listu Króla Imści do Królowej Jejmści pisanego z Namiotów Wezyrowskich w Obozie pod Wiedniem die 13. Septembris Anno 1633. BÓG i Pan nasz na wieki Błogosłowiony, dał zwycięstwo i sławę Narodowi Naszemu, o jakiej wieki pierwsze nigdy niesłychały, Działa wszytkie, Obóz, dostatki nieoszacowane dostały się w ręce nasze. Nieprzyjaciel zasławszy trupem
Kopia listu Krolá Imśći do Krolowey Ieymśći pisánego z Namiotow Wezyrowskich w Oboźie pod Wiedniem die 13. Septembris Anno 1633. BOG y Pan nasz ná wieki Błogosłowiony, dał zwyćięstwo y sławę Narodowi Naszemu, o jakiey wieki pierwsze nigdy niesłychały, Dźiała wszytkie, Oboz, dostatki nieoszacowane dostały się w ręce nasze. Nieprzyiaćiel zasławszy trupem
Skrót tekstu: JanIIIMar
Strona: 1
Tytuł:
Kopia listu [...] do Królowej [...] pisanego
Autor:
Jan III Sobieski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
listy
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
, Poczet zaś Turma. Może się Pocztowy nazywać Vice Commilito, gdyż Pocztowy jest pół Towarzysza: Dobosz po łacinie Tympanista: Trębacz, po łacinie Tibicen. Klidt vulgo Gleyt po łacinie Acies in filum porrecta: Szwadron, Manipulus quadratâ formâ. Husarz, albo Usarz, którego Armatura Kiryś, Zbroja, Szabla, Kopia: Towarzysz Pancerny, Pancernik, od Pancerza, który najlepszy z Kolczugi Weneckiej, Karwasze Demeszkowe, Misiurka, Szabla, Dzida. Żołnierz służy Polski na Regestr, Funkcję, i na śmierć: Żołnierza napominają pod rygórem trąby, Canare receptui mówi się Na odwrót. Prezenta, albo Ukazowanie: Podprowadzić Poczet: Pospolite Ruszenie po
, Poczet zaś Turma. Może się Pocztowy nazywać Vice Commilito, gdyż Pocztowy iest puł Towarzysza: Dobosz po łacinie Tympanista: Trębacz, po łacinie Tibicen. Klidt vulgo Gleyt po łacinie Acies in filum porrecta: Szwadron, Manipulus quadratâ formâ. Husarz, albo Usarz, ktorego Armatura Kiryś, Zbroia, Szabla, Kopia: Towarzysz Pancerny, Pancernik, od Pancerza, ktory naylepszy z Kolczugi Weneckiey, Karwasze Demeszkowe, Misiurka, Szabla, Dzida. Zołnierz służy Polski na Regestr, Funkcyę, y na śmierć: Zołnierza napominaią pod rygorem trąby, Canare receptui mowi się Na odwrot. Prezenta, albo Ukazowanie: Podprowadzić Poczet: Pospolite Ruszenie po
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 82
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
ut cognoscar; usq; enim eo accendo, ut cernere cominus possint signi mei modum[...] vo, LORYCA albo Zbroja z Niemiecka Kirysier. 9no. SECURIS, albo Bipennis Siekiera, à propriè Żołnierskim terminem Halabarda; zowie się tez Amazonia, że ją Amazonki Heroiny na Wojnach zażywali. 10mo Species Oręża CONTUS, Koncerz, albo Kopia długa, dzida, którą w ręcz z bliska na Wojnie bito się. 11mo IACULUM, TELUM, SPICULUM, Pocisk, u Rzymian PILUM zwane, małą mają dystynkcję, prawie są Synonimice voces jedną rzecz znaczące w wielu słowach. 12mo ARCUS, Łuk Sagitte Strzaly; nie od Rzymianów, ale od Partów, Medów,
ut cognoscar; usq; enim eo accendo, ut cernere cominus possint signi mei modum[...] vo, LORICA albo Zbroia z Niemiecka Kirisier. 9no. SECURIS, albo Bipennis Siekiera, à propriè Zołnierskim terminem Halabarda; zowie się tez Amazonia, że ią Amazonki Heroiny na Woynach zażywali. 10mo Species Oręża CONTUS, Koncerz, albo Kopia długa, dzida, ktorą w ręcz z bliska na Woynie bito się. 11mo IACULUM, TELUM, SPICULUM, Pocisk, u Rzymian PILUM zwane, małą maią dystynkcyę, prawie są Synonimicae voces iedną rzecz znaczące w wielu słowach. 12mo ARCUS, Łuk Sagittae Strzaly; nie od Rzymianow, ale od Partow, Medow,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 459
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
ruszone, albo utkwione, tam się Wojsko ruszyło, albo lokowało.
Pierwszy znak AQUILA, Orzeł złoty, lub srebrny na drzewcu z otwartemi siedzący skrzydłami. Był to znak całego Pułku.
Drugi znak MANIPULUS, Wiązanka albo Snopek Siana, znak Manipuli, albo Roty, czyli znacznej Wojska dywizyl.
Trzeci znak HASTA, albo Kopia z krzyżownicą z ręką na wierżchołku, od krzyżownicy wisiały ucha albo kołka, na których obrazy były Wilków, Minotaurów, tojest Ludobyków, Koni, item Bożków, jako to Marsa, Romulusa etc. A Chorązowe tych Znaków zwali się Imaginifery, Imaginaryj. Były to znaki Piechoty. August Cesarz na Kopii wysokiej kazał przed Wojskiem
ruszone, albo utkwione, tam się Woysko ruszyło, albo lokowało.
Pierwszy znak AQUILA, Orzeł złoty, lub srebrny na drzewcu z otwartemi siedzący skrzydłami. Był to znak całego Pułku.
Drugi znak MANIPULUS, Wiązanka albo Snopek Sianá, znak Manipuli, albo Roty, czyli znaczney Woyska dywizyl.
Trzeci znak HASTA, albo Kopia z krzyżownicą z ręką na wierżchołku, od krzyżownicy wisiały ucha albo kołka, na ktorych obrazy były Wilkow, Minotaurow, toiest Ludobykow, Koni, item Bożkow, iako to Marsa, Romulusa etc. A Chorązowe tych Znakow zwali się Imaginiferi, Imaginarii. Były to znaki Piechoty. August Cesarz na Kopii wysokiey kazał przed Woyskiem
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 461
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
. Pochodnia zapalona znam jeno wała Monarchy, Pana, Rządczy przykładne życie, którym powinien swoim praelucere; Dwie zapalone Pochodnie związane w zajemną Miłość znaczą: zgaszone obie zmarłych Kochanków, rzucona górejąca nanieprzyjaciół wojnę znaczy. Rykcciardus,
70. Kura, a przy niej jajo, obfitość figurowały: Kogut, czujność.
71. Kopia z czapką, albo z kapeluszem na wierzch włożonym, wolność znaczy: porzucona kopia na ziemię, jest znakiem desperacyj: dwie utkwione, trzecia na ukoś leżąca, jarzma niewolniczego są znakiem, jako świadczy Ricciardus.
72. Kozieł przy Bachusie, znaczy nieczystość z okazji pijaństwa wielkiego.
73. Ogień nałożony na Ołtarzu Westy Panny
. Pochodnia zapalona znam ieno wała Monarchy, Pàná, Rządczy przykładne życie, ktorym powinien swoim praelucere; Dwie zapalone Pochodnie związane w zaiemną Miłość znaczą: zgászone obie zmarłych Kochankow, rzucona goreiąca nanieprzyiacioł woynę znaczy. Rykcciardus,
70. Kura, a przy niey iaio, obfitość figurowały: Kogut, czuyność.
71. Kopia z czapką, albo z kapeluszem na wierzch włożonym, wolność znaczy: porzucona kopia na ziemię, iest znakiem desperacyi: dwie utkwione, trzecia na ukoś leżąca, iarzma niewolniczego są znakiem, iako swiadczy Ricciardus.
72. Kozieł przy Bachusie, znaczy nieczystość z okazyi piiaństwa wielkiego.
73. Ogień nałożony na Ołtarzu Westy Panny
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1158
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
powinien swoim praelucere; Dwie zapalone Pochodnie związane w zajemną Miłość znaczą: zgaszone obie zmarłych Kochanków, rzucona górejąca nanieprzyjaciół wojnę znaczy. Rykcciardus,
70. Kura, a przy niej jajo, obfitość figurowały: Kogut, czujność.
71. Kopia z czapką, albo z kapeluszem na wierzch włożonym, wolność znaczy: porzucona kopia na ziemię, jest znakiem desperacyj: dwie utkwione, trzecia na ukoś leżąca, jarzma niewolniczego są znakiem, jako świadczy Ricciardus.
72. Kozieł przy Bachusie, znaczy nieczystość z okazji pijaństwa wielkiego.
73. Ogień nałożony na Ołtarzu Westy Panny, znaczy Religię i Panieństwo: przygaszony, jego utratę i gwałt.
74 Ogniste
powinien swoim praelucere; Dwie zapalone Pochodnie związane w zaiemną Miłość znaczą: zgászone obie zmarłych Kochankow, rzucona goreiąca nanieprzyiacioł woynę znaczy. Rykcciardus,
70. Kura, a przy niey iaio, obfitość figurowały: Kogut, czuyność.
71. Kopia z czapką, albo z kapeluszem na wierzch włożonym, wolność znaczy: porzucona kopia na ziemię, iest znakiem desperacyi: dwie utkwione, trzecia na ukoś leżąca, iarzma niewolniczego są znakiem, iako swiadczy Ricciardus.
72. Kozieł przy Bachusie, znaczy nieczystość z okazyi piiaństwa wielkiego.
73. Ogień nałożony na Ołtarzu Westy Panny, znáczy Religię y Panieństwo: przygaszony, iego utratę y gwałt.
74 Ogniste
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1158
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
w ręku, z karteluszem popisanym: his formalibûs: Manet immota. Albo też się wyraża Panny postacią,na znak, że AEternitas jak Panna incorrupta, z długim warkoczem i szatą; długość Wieczności znamienując: Cornucopiam trzyma w ręku, na kopii wsparta, na znak, że Wieczność wszystkiego dobra Matką dla dobrych, a kopia znaczy złych karanie; Świat depcze, na znak, że Wieczność wszystko przemijające powinna deptać. Wyrażają inni Wieczność przez Słonia (który długo żyje) na którym dziecię siedzi i nim dyryguje; na znak, że Wieczność nie starzeje się, zawsze młoda. Inni wyrażają przez Feniksa z siebie się rodzącego. Inni przez statuę,
w ręku, z karteluszem popisanym: his formalibûs: Manet immota. Albo też się wyraża Panny postacią,na znak, że AEternitas iak Panna incorrupta, z długim warkoczem y szatą; długośc Wieczności znamienuiąc: Cornucopiam trzyma w ręku, na kopii wsparta, na znák, że Wieczność wszystkiego dobra Matką dla dobrych, a kopiá znaczy złych karanie; Swiat depcze, na znak, że Wieczność wszystko przemiiaiące powinna deptać. Wyrażaią inni Wieczność przez Słonia (ktory długo żyie) na ktorym dziecię siedzi y nim dyryguie; na znák, że Wieczność nie starzeie się, zawsze młoda. Inni wyrażaią przez Fenixa z siebie się rodzącego. Inni przez statuę,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 1165
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
