uśmierza/ tę polewkę ciepłą długo/ po tej stronie w uściech gdzie boleją/ trzymając. Abowiem z dziąsły z zębów szlamowatości wyciąga i tak zęby od bólu wolne czyni. Item.
Język spuchły/ albo nabrzmiały/ też polewkę/ z korzenia warzonego/ w uściech trzymając/ leczy. Toż czyni/ warząc go z kotczą Miętą a z Lebiodką/ w dobrym winnym occie/ i także ciepło w uściech trzymając. Item.
Wziąć korzenia tego Piretrum, Imbieru białego/ Gorczyce białej Pieprzu Soli kopanej/ Rzeżuchy Włoskiej/ po łocie. To wszystko co namielej utrzeć/ a zęby bolejące tym nacierać/ bo wyciąga z nich flus zimny/ z głowy
vśmierza/ tę polewkę ćiepłą dług^o^/ po tey stronie w vśćiech gdźie boleią/ trzymáiąc. Abowiem z dźiąsły z zębow szlámowátośći wyćiąga y ták zęby od bolu wolne czyni. Item.
Ięzyk spuchły/ álbo nábrzmiáły/ też polewkę/ z korzeniá wárzoneg^o^/ w vśćiech trzymáiąc/ leczy. Toż czyni/ wárząc go z kotczą Miętą a z Lebiodką/ w dobrym winnym ocćie/ y tákże ćiepło w vśćiech trzymáiąc. Item.
Wźiąć korzeniá tego Piretrum, Imbieru białego/ Gorczyce białey Pieprzu Soli kopáney/ Rzeżuchy Włoskiey/ po łoćie. To wszystko co namieley vtrzeć/ á zęby boleiące tym náćieráć/ bo wyćiąga z nich flus źimny/ z głowy
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 159
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
drugą ich różność wiedzieć potrzeba. Iż niektóre z nich są całozupełne żadnego w pośrzodku przehybania nie mające/ drugie ze dwu części składane. A z tych oboich zasię jedne są proste/ drugie otworzyste/ to jest/ jako naszy nazywają z podkowką. Ale i podkowka zasię bywa troistego kształtu/ jeden nazywają Gęsią szyją/ drugi Kotczą noszką/ trzeci z Kurzą stopką. Pierwszego kształtu tych Wędzidł dla złej/ suchej/ abo nieustawicznej gęby końskiej/ abo też dla słabego i subtelnego karku/ a wtórego według upatrowania istności wad w gębie będących/ i różności zabieżenia onym/ a dla prawdziwego postanowienia w czynieniu i w zadzierżywaniu zażywają. Proste Wędzidła tę własność mają
drugą ich rożność wiedźieć potrzebá. Iż niektore z nich są cáłozupełne żadnego w pośrzodku przehybánia nie máiące/ drugie ze dwu częśći skłádáne. A z tych oboich záśię iedne są proste/ drugie otworzyste/ to iest/ iáko nászy názywáią z podkowką. Ale y podkowká záśię bywa troistego kształtu/ ieden názywáią Gęśią szyią/ drugi Kotczą noszką/ trzeći z Kurzą stopką. Pierwszego kształtu tych Wędźidł dla złey/ suchey/ ábo nieustáwiczney gęby końskiey/ ábo też dla słábego y subtelnego kárku/ á wtorego według vpátrowánia istnośći wad w gębie będących/ y rożnośći zábieżenia onym/ á dla prawdźiwego postánowienia w czynieniu y w zádźierżywániu záżywáią. Proste Wędźidłá tę własność máią
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Aij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
przehybającą się/ z pohyłą czanką/ wolność daje językowi i zabawkę/ załamuje kark/ a nie obraża podniebienia. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/ z nakrzywioną czanką/ podnosi głowę/ językowi subtelnemu pożyteczna/ należy koniom młodym zarazem po odjęciu Kanona/ i smaczno leży w gębie. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta/ z kotczą nogą/ załamuje/ wolność daje językowi/ i dzierżenie powolne czyni/ należy koniom dobrej gęby. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta z łancuszkami pobocznemi/ z igrzyszczem w pośrzodku/ daje wolność językowi/ załamuje/ lekkie dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiać/ należy koniowi dobrej ale głębokiej gęby. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/
przehybáiącą się/ z pohyłą czánką/ wolność dáie ięzykowi y zabáwkę/ záłámuie kárk/ á nie obraża podniebienia. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/ z nákrzywioną czánką/ podnośi głowę/ ięzykowi subtelnemu pożyteczna/ należy koniom młodym zárázem po odięćiu Kanoná/ y smáczno leży w gębie. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta/ z kotczą nogą/ záłámuie/ wolność dáie ięzykowi/ y dzierżenie powolne czyni/ należy koniom dobrey gęby. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta z łáncuszkámi pobocznemi/ z igrzyszczem w pośrzodku/ dáie wolność ięzykowi/ záłámuie/ lekkie dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiáć/ należy koniowi dobrey ále głębokiey gęby. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: D
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiać/ należy koniowi dobrej ale głębokiej gęby. Księgi Trzecie.
Skacja prosta/ z gałkami dwiema w pośrzodku/ i ze czterma kołkami/ otwiera wargi/ dziąsła karze/ głowę wznosi/ lekkie dzierżenie czyni/ należy koniowi złej gęby i języka subtelnego. Księgi Trzecie.
Skacja otworzysta/ z kotczą nogą z kołkami na wierzchu małemi/ a wewnątrz ze dwiema gałkami ku śrzodkowi/ otwiera wargi/ daje wolność językowi ściskając/ karze dziąsła/ załamuje kark/ należy koniowi twardej gęby. Księgi Trzecie.
Munsztuk ze dwiema dzwonkami prostemi/ z kołkami z nadworza/ z łancuszkiem na wierzchu/ w którym obracające się łyżeczka w pośrzodku
dzierżenie czyni/ nie pozwala gębą przekrzywiáć/ należy koniowi dobrey ále głębokiey gęby. Kśięgi Trzećie.
Skácya prosta/ z gałkámi dwiemá w pośrzodku/ y ze cztermá kołkámi/ otwiera wárgi/ dziąsłá karze/ głowę wznośi/ lekkie dzierżenie czyni/ należy koniowi złey gęby y ięzyká subtelnego. Kśięgi Trzećie.
Skácya otworzysta/ z kotczą nogą z kołkámi ná wierzchu máłemi/ á wewnatrz ze dwiemá gałkámi ku śrzodkowi/ otwiera wárgi/ dáie wolność ięzykowi śćiskáiąc/ karze dziąsłá/ záłámuie kárk/ należy koniowi twárdey gęby. Kśięgi Trzećie.
Munsztuk ze dwiemá dzwonkámi prostemi/ z kołkámi z nadworza/ z łáncuszkiem ná wierzchu/ w ktorym obracáiące się łyżeczká w pośrzodku
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Div
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
/ kark załamuje/ karze dziąsła/ i lekkie dzierżenie czyni. Księgi Trzecie.
Wędzidło całe z drążkami zakrzywionemi wszytko/ z więtszemi i mniejszemi kołkami/ daje wolność językowi śrzednią/ wargi miąższe otwiera/ głowę podnosi/ i gębą przekrzywiać nie dopuszcza/ koniowi upartej gęby.
Wędzidło otworzyste/ ze dwiema gałkami wewnątrz ku językowi z kotczą nogą/ ścisłą wolność językowi dawa/ głowę i kark załamuje/ karze dziąsła/ i lekkie dzierżenie czyni/ należy właśnie koniom Tureckim wysoko głowę noszącym.
Wędzidło proste z knaflami spiczastemi/ ze czterma kołkami z nadworza/ a z dwiema tylko wewnątrz/ wargi i mięsistość ich odwraca/ wznosi głowę/ mierną wolność językowi daje/
/ kárk záłámuie/ karze dziąsłá/ y lekkie dzierżenie czyni. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło cáłe z drążkámi zákrzywionemi wszytko/ z więtszemi y mnieyszemi kołkámi/ dáie wolność ięzykowi śrzednią/ wárgi miąższe otwiera/ głowę podnośi/ y gębą przekrzywiáć nie dopuszcza/ koniowi vpártey gęby.
Wędzidło otworzyste/ ze dwiemá gałkámi wewnątrz ku ięzykowi z kotczą nogą/ śćisłą wolność ięzykowi dawa/ głowę y kárk záłámuie/ karze dziąsłá/ y lekkie dzierżenie czyni/ należy własnie koniom Tureckim wysoko głowę noszącym.
Wędzidło proste z knáflámi spiczástemi/ ze cztermá kołkámi z nadworza/ á z dwiemá tylko wewnątrz/ wárgi y mięśistość ich odwraca/ wznośi głowę/ mierną wolność ięzykowi dáie/
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Iv
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
na kształt munsztuka Cesarskiego/ z prętami kolczastemi/ z wiązaniem w pośrzodku/ w którym jedno śrzednie kółko nasiekane/ a z obu stron onego po dwu mniejszych. Otwiera wargi/ wolność acz daje językowi/ wszakoż wszytkiego wyścibiać nie pozwala/ należy koniowi dobrej gęby/ a subtelnego języka. Księgi Trzecie.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą noszką/ z gruszkami dwiema/ ze trzema kołkami po każdym boku z nadworza/ a po jednym kołku wewnątrz/ dziąsła karze/ otwiera wargi/ wolny język czyni/ służy koniowi złej gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiema flaszkami/ otwarza wargi mięsistość/ wolność językowi dawa/ załamuje głowę/ i lekkie dzierżenie
ná kształt munsztuká Cesárskiego/ z prętámi kolczástemi/ z wiązániem w pośrzodku/ w ktorym iedno śrzednie kołko náśiekáne/ á z obu stron onego po dwu mnieyszych. Otwiera wárgi/ wolność ácz dáie ięzykowi/ wszákoż wszytkiego wyśćibiáć nie pozwala/ należy koniowi dobrey gęby/ á subtelnego iezyká. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą noszką/ z gruszkámi dwiemá/ ze trzemá kołkámi po káżdym boku z nadworza/ á po iednym kołku wewnątrz/ dziąsłá kárze/ otwiera wárgi/ wolny ięzyk czyni/ służy koniowi złey gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiemá flászkámi/ otwarza wárgi mięśistość/ wolność ięzykowi dawa/ záłámuie głowę/ y lekkie dzierżenie
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Kij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
wyścibiać nie pozwala/ należy koniowi dobrej gęby/ a subtelnego języka. Księgi Trzecie.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą noszką/ z gruszkami dwiema/ ze trzema kołkami po każdym boku z nadworza/ a po jednym kołku wewnątrz/ dziąsła karze/ otwiera wargi/ wolny język czyni/ służy koniowi złej gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiema flaszkami/ otwarza wargi mięsistość/ wolność językowi dawa/ załamuje głowę/ i lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą nogą/ z trzema wyższemi/ a z trzema niższemi kołkami po każdym boku/ takowejże władzy jako i przed nim będące. Księgi Trzecie.
Wędzidło otworzyste z kurzą stopką/
wyśćibiáć nie pozwala/ należy koniowi dobrey gęby/ á subtelnego iezyká. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą noszką/ z gruszkámi dwiemá/ ze trzemá kołkámi po káżdym boku z nadworza/ á po iednym kołku wewnątrz/ dziąsłá kárze/ otwiera wárgi/ wolny ięzyk czyni/ służy koniowi złey gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiemá flászkámi/ otwarza wárgi mięśistość/ wolność ięzykowi dawa/ záłámuie głowę/ y lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą nogą/ z trzemá wyższemi/ á z trzemá niższemi kołkámi po káżdym boku/ tákoweyże władzy iáko y przed nim będące. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło otworzyste z kurzą stopką/
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Kij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
ze trzema kołkami po każdym boku z nadworza/ a po jednym kołku wewnątrz/ dziąsła karze/ otwiera wargi/ wolny język czyni/ służy koniowi złej gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiema flaszkami/ otwarza wargi mięsistość/ wolność językowi dawa/ załamuje głowę/ i lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą nogą/ z trzema wyższemi/ a z trzema niższemi kołkami po każdym boku/ takowejże władzy jako i przed nim będące. Księgi Trzecie.
Wędzidło otworzyste z kurzą stopką/ ze dwiema oliwkami/ z dziesiącią kołek/ wyzwala język/ odejmuje trzęsienie i wsparzanie głowy/ barzo przyjemne jest każdemu koniowi subtelnej wargi i dziąsła.
ze trzemá kołkámi po káżdym boku z nadworza/ á po iednym kołku wewnątrz/ dziąsłá kárze/ otwiera wárgi/ wolny ięzyk czyni/ służy koniowi złey gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiemá flászkámi/ otwarza wárgi mięśistość/ wolność ięzykowi dawa/ záłámuie głowę/ y lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste/ z kotczą nogą/ z trzemá wyższemi/ á z trzemá niższemi kołkámi po káżdym boku/ tákoweyże władzy iáko y przed nim będące. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło otworzyste z kurzą stopką/ ze dwiemá oliwkámi/ z dzieśiąćią kołek/ wyzwala ięzyk/ odeymuie trzęśienie y wsparzánie głowy/ bárzo przyięmne iest káżdemu koniowi subtelney wárgi y dziąsłá.
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Kij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
daję wolność śrzednią językowi/ podnosi głowę/ karze dziąsła/ i czerstwą gębę czyni/ zjidzie się na konia śrzedniej gęby. Księgi Trzecie.
Wędzidło proste wszytko z kołek gładkich obracających się/ więtszych w pośrzodku/ a mniejszych z boków/ wznosi głowę/ smaczne i lekkie dzierżenie czyni/ koniom dobrej gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ z piącią kołek nasiekanych z każdego boku pochodzistych/ na kształt dzwonka/ odwraca mięsistość warg/ dziąsła karze/ wolność daje językowi/ załamuje/ pianę w gębie mnoży/ i lekkie czyni dzierżenie.
Wędzidło z prostemi drążkami/ z zachylonemi drugiemi na dół/ z kołkami po obydwóch stronach/ należy koniom które język wywieszają
dáię wolność śrzednią ięzykowi/ podnośi głowę/ karze dziąsłá/ y czerstwą gębę czyni/ zyidzie się ná koniá śrzedniey gęby. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło proste wszytko z kołek głádkich obracáiących się/ więtszych w pośrzodku/ á mnieyszych z bokow/ wznośi głowę/ smáczne y lekkie dzierżenie czyni/ koniom dobrey gęby.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ z piąćią kołek náśiekánych z káżdego boku pochodzistych/ ná kształt dzwonká/ odwraca mięśistość warg/ dziąsłá karze/ wolność dáie ięzykowi/ záłámuie/ piánę w gębie mnoży/ y lekkie czyni dzierżenie.
Wędzidło z prostemi drążkámi/ z záchylonemi drugiemi ná doł/ z kołkámi po obudwuch stronách/ należy koniom ktore ięzyk wywieszáią
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: L
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
stron ostróżnie utwierdzone/ z łancuszkiem na wierzchu kolczastym/ zadzierżywa język wewnątrz/ załamuje/ i lekkie dzierżenie czyni. Księgi Trzecie.
Wędzidło proste ze czterech sowitych gładkich oliwek/ po jednemu kołeczku na każdym końcu oliwki mające/ czasem wznosi/ a czasem załamuje głowę. Pieszczonej i nader wolnej gęby koniom należy.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiema knaflami i z jednym kołkiem z nadworza po obu stronach/ z łancuszkiem na wierzchu kolczastym/ otwiera wargi/ i wnętrzną mięsistość odwraca/ dziąsła karze/ wolność daje językowi/ załamuje kark/ i lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiema dzwonkami okrągłemi dzurkowatemi/ dla nasypania soli miasto
stron ostrożnie vtwierdzone/ z łáncuszkiem ná wierzchu kolczástym/ zádzierżywa ięzyk wewnątrz/ záłámuie/ y lekkie dzierżenie czyni. Kśięgi Trzećie.
Wędzidło proste ze czterech sowitych głádkich oliwek/ po iednemu kołeczku ná káżdym końcu oliwki máiące/ czásem wznośi/ á czásem záłámuie głowę. Pieszczoney y náder wolney gęby koniom należy.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiemá knáflámi y z iednym kołkiem z nadworza po obu stronách/ z łáncuszkiem ná wierzchu kolczástym/ otwiera wárgi/ y wnętrzną mięśistość odwraca/ dziąsłá karze/ wolność dáie ięzykowi/ záłámuie kárk/ y lekkie dzierżenie czyni.
Wędzidło otworzyste z kotczą nogą/ ze dwiemá dzwonkámi okrągłemi dzurkowátemi/ dla násypánia soli miásto
Skrót tekstu: DorHip_II
Strona: Liij
Tytuł:
Hippica to iest o koniach księgi_II
Autor:
Krzysztof Dorohostajski
Drukarnia:
Andrzej Piotrkowczyk
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1603
Data wydania (nie wcześniej niż):
1603
Data wydania (nie później niż):
1603
