, kiełb, jelce, jeśliże Będzie wola co z tych jeść; najpewniejsze sliże. Jaszcze, miski, talerze i sprzęt z drewna inny, Byłeś miał rzemieślnika, nie kupujesz cyny. Huta tuż; zdrój pod górą kryształowej wody, Bo się tu ani piwa, ani rodzą słody; Owsiana gorzałeczka i kozia żętyca: Tak u chłopa dobra myśl, jako u szlachcica. Konia tam nie zażyjesz, boby strącił karki, Saniami kopy lecie wożą na folwarki. Młyna nie masz co prawda, w stępie tłuką krupy. Powietrza nie bój, co rok wiatr odrze chałupy. Chcesz sąsiadów, upewniam, że nie upośledzą, Nie
, kiełb, jelce, jeśliże Będzie wola co z tych jeść; najpewniejsze sliże. Jaszcze, miski, talerze i sprzęt z drewna iny, Byłeś miał rzemieślnika, nie kupujesz cyny. Huta tuż; zdrój pod górą krzyształowej wody, Bo się tu ani piwa, ani rodzą słody; Owsiana gorzałeczka i kozia żętyca: Tak u chłopa dobra myśl, jako u szlachcica. Konia tam nie zażyjesz, boby strącił karki, Saniami kopy lecie wożą na folwarki. Młyna nie masz co prawda, w stępie tłuką krupy. Powietrza nie bój, co rok wiatr odrze chałupy. Chcesz sąsiadów, upewniam, że nie upośledzą, Nie
Skrót tekstu: PotFrasz1Kuk_II
Strona: 13
Tytuł:
Ogród nie plewiony
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
niewiasty/ dla rozprzestrzenienia drogi do łatwiejszego wyścia płodu zwykły używać/ toż wszytko i urynę zastanowioną wywodzi. Ale potoczneć śrzodki oto napiszę/ dla odwilżenia żywota/ których każdy rozumnie zażyje: bo słabego żołądka niczym nie trzeba obciążać/ ani też zimnemu nic zimnego nie dać/ ani też gorącemu nic gorącego/ wątrobie też gorącej nalepsza kozia serwatka osobliwie i zawżdy w Maju/ ciepła rano naczczo/ i przed wieczerzą. Żywota żatwardzenie aby każdego gnia wolne było/ może różnymi wolnymi pokarmowymi śrzodkami to sprawić/ może też czasem abo aloe (którego się brzemiennym nie godzi dawać) rożanym na noc go wziąwszy w pigułkach/ może i rożynkami przyprawnymi/ może i klisterą
niewiásty/ dla rosprzestrzenienia drogi do łátwieyszego wyśćia płodu zwykły vżywáć/ toż wszytko y vrynę zástánowioną wywodźi. Ale potoczneć śrzodki oto nápiszę/ dla odwilżenia żywotá/ ktorych káżdy rozumnie záżyie: bo słábego żołądká niczym nie trzebá obćiążáć/ áni też źimnemu nic źimnego nie dáć/ áni też gorącemu nic gorącego/ wątrobie też gorącey nalepsza koźia serwatká osobliwie y záwżdy w Máiu/ ćiepła ráno náczczo/ y przed wieczerzą. Zywotá żátwárdzenie áby káżdego gniá wolne było/ może rożnymi wolnymi pokármowymi śrzodkami to spráwić/ może też czásem ábo aloe (ktorego się brzemiennym nie godźi dawáć) rożánym ná noc go wźiąwszy w pigułkách/ może y rożynkámi przypráwnymi/ może y klisterą
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: C4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
wszelakich/ i kruszki cielęce/ ale o tych toż rozumiej/ co i o pieczystym. W zatwardzeniu gwałtownym i ciężkim klistera nalepsza/ może i taką dać jako wyższej/ polewka z piwa z żółtków z masła i cukru/ a gdzie nie gorąca wątroba miodu przaśnego przydać. Dla gorącej zaś wątroby z serwatki jakiej takiej/ kozia nalepsza/ i ze lnianym olejem świeżym kosztowna. A gdzie instrumentu niemasz naprędce/ żółtek jajowy z trochą soli zmieszawszy/ a w chustkę cieniuchną włożywszy/ nicią węzełek zawiązawszy/ jak nadalej w jelito spodnie palcem wetkniesz/ aby nić wisiała. Ztym leżąc polewkę piwną jako wyższej/ abo jaką inszą wypić/ i czekać
wszelákich/ y kruszki ćielęce/ ále o tych toż rozumiey/ co y o pieczystym. W zatwárdzeniu gwałtownym y ćiężkim klisterá nalepsza/ może y táką dáć iáko wyższey/ polewká z piwá z żołtkow z másłá y cukru/ á gdźie nie gorąca wątrobá miodu przásnego przydáć. Dla gorącey záś wątroby z serwatki iákiey tákiey/ koźia nalepsza/ y ze lniánym oleiem świeżym kosztowna. A gdźie instrumentu niemász náprędce/ żołtek iáiowy z trochą soli zmieszawszy/ á w chustkę ćieniuchną włożywszy/ nićią węzełek záwiązawszy/ iak nadáley w ielito spodnie pálcem wetkniesz/ áby nić wiśiáłá. Ztym leżąc polewkę piwną iáko wyższey/ ábo iáką inszą wypić/ y czekáć
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: D2
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
Cinam dr. s. Sacchari in Aqv. Gorag Sol. unc. 4. f. tabellae pond. unc. s Item. Ambra sama co dzień zażywana, na raz po gran z winem, duchy, i ciepło przyrodzone ożywia, serce uwesela, byle była prawdziwa. Item. Na Hyprochodrią bardzo dobra jest kozia serwatka, na wiosnę, warząc ją z podróżnikiem, i z polną rutą, co dzień pijąc; mleka zaś kozie, ośle, niektórzy zalecają, jednak niezawsze zdrowe, dla zlewającej się kwaśności do żołądka, która ser oddzielając od mleka, spieka go, w żołądku. Woda Egierska, bardzo dobrze nadaje się, lecie
Cinam dr. s. Sacchari in Aqv. Gorag Sol. unc. 4. f. tabellae pond. unc. s Item. Ambrá samá co dzien záżywána, ná raz po gran z winem, duchy, y ciepło przyrodzone ożywia, serce uwesela, byle byłá prawdziwa. Item. Ná Hyprochodryą bárdzo dobra iest kozia serwatká, ná wiosnę, warząc ią z podrożnikiem, y z polną rutą, co dzień piiąc; mleka záś koźie, ośle, niektorzy zálecáią, iednák niezáwsze zdrowe, dla zlewáiącey sie kwáśnośći do zołądká, ktora ser oddźieláiąc od mleká, spieka go, w żołądku. Wodá Egierska, bárdzo dobrze nádáie się, lecie
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 319
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
lekarskich brać. Rozsądek.
Mylą się/ którzy ten Dyptan omylny i fałszywy za nasz Dyptan Podolski/ i pospolity być rozumieją/ a fałszywym go mianują: Gdyż jednak jest Dyptan biały/ chocia wszystkim kształtem i skutkami od Kreteńskiego różny/ jako się wyższej z opisania jego baczyć może. Podagrycznik/ Rozdział 31.
POdagrycznik albo Kozia stopka/ jest korzonków drobnych białych/ i tam i sam w ziemi rozłożonych i rozpierzchłych: do tego prędko i barzo rozkrzewistych/ tak że w krótkim czasie po wszystkim się ogrodzie rozkrzewia/ a gdzie będzie raz wsądzony/ potym trudno go stamtąd wyplenić i pozbyć: Kłącza jest obłego/ we wnątrz czczego/ na łokieć wzwyż
lekárskich bráć. Rozsądek.
Mylą sie/ ktorzy ten Dyptan omylny y fałszywy zá nász Dyptan Podolski/ y pospolity być rozumieią/ á fałszywym go miánuią: Gdyż iednák iest Dyptan biały/ chocia wszystkim kształtem y skutkámi od Kreteńskiego rozny/ iáko sie wysszey z opisánia iego baczyć może. Podágrycznik/ Rozdział 31.
POdágrycznik álbo Koźia stopká/ iest korzonkow drobnych białych/ y tám y sám w źiemi rozłożonych y rozpierzchłych: do tego prędko y bárzo roskrzewistych/ ták że w krotkim czáśie po wszystkim sie ogrodźie roskrzewia/ á gdźie będźie raz wsądzony/ potym trudno go stámtąd wyplenić y pozbydź: Kłącza iest obłego/ we wnątrz czcżego/ ná łokieć wzwysz
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: K3
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
u dawnych zwana CAPRARIA WYSPA, Hiszpanom się dostała R. 1493. i mają na niej wiele Kolonii, z których znaczniejsza jest: Z. Cruks de la Palma. R. 1677. były trzęsienie Ziemi na niej, i trwało przez 5. dni, zaczęte 13. Listopada, w ten sam czas i Góra Kozia się otworzyła, wyrzucając z siebie ognie, która i drugi raż tego miesiąca się otworzyła i zasypała znaczną część tej wyspy popiołem aż o 4. mile, dla czego i wypędziła tamecznych Obywatelów. WYSPY EtiopSKIE. WYSPY KAPU ZIELONEGO.
TE Wyspy zwane od dawnych Hesperydes, albo Gorgades, a teraz od Hiszpanów Capo Verde jakoby
u dáwnych zwáná CAPRARIA WYSPA, Hiszpanom się dostáłá R. 1493. y maią ná niey wiele Kolonii, z ktorych znácznieyszá iest: S. Crux de lá Palma. R. 1677. były trzęsienie Ziemi ná niey, y trwáło przez 5. dni, záczęte 13. Listopadá, w ten sam czás y Gorá Kozia się otworzyła, wyrzucaiąc z siebie ognie, ktora y drugi ráż tego miesiąca się otworzyła y zásypáłá znáczną część tey wyspy popiołem áż o 4. mile, dla czego y wypędziła támecznych Obywatelow. WYSPY ETYOPSKIE. WYSPY KAPU ZIELONEGO.
TE Wyspy zwáne od dáwnych Hesperides, álbo Gorgádes, á teráz od Hiszpanow Capo Verde iákoby
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 633
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
Nie powinno tak bardzo jej nieprzyjaciołów Kłuć w oczy i równać ich do egipskich wołów. Nie mierziało to Bogu, co was dzisia parza, Gdy Żydzi nad potrzebę nanieśli podarza Na on przybytek boży, tylko każe głosić Mojżesz woźnemu, że już tego będzie dosyć. Nie wyrzucono, ale owe wszytkie zbytki, I sierć się kozia zeszła na drobniejsze nitki. Przybytkiem jest Najświętsza Panna, gdzie w dziecięcej Dobie przez całe dziewięć Bóg mieszkał miesięcy: Przyczynia, nie ujmuje pewnie chwały Bogu, Kiedy ją z tak świętego uczci kto połogu. Z obrazu się ta chwała na Maryją, a z niej Na Boga ściąga, niech was tak barzo nie drażni.
Nie powinno tak bardzo jej nieprzyjaciołów Kłuć w oczy i równać ich do egipskich wołów. Nie mierziało to Bogu, co was dzisia parza, Gdy Żydzi nad potrzebę nanieśli podarza Na on przybytek boży, tylko każe głosić Mojżesz woźnemu, że już tego będzie dosyć. Nie wyrzucono, ale owe wszytkie zbytki, I sierć się kozia zeszła na drobniejsze nitki. Przybytkiem jest Najświętsza Panna, gdzie w dziecięcej Dobie przez całe dziewięć Bóg mieszkał miesięcy: Przyczynia, nie ujmuje pewnie chwały Bogu, Kiedy ją z tak świętego uczci kto połogu. Z obrazu się ta chwała na Maryją, a z niej Na Boga ściąga, niech was tak barzo nie drażni.
Skrót tekstu: PotFrasz2Kuk_II
Strona: 366
Tytuł:
Ogrodu nie wyplewionego część wtora
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1677
Data wydania (nie wcześniej niż):
1677
Data wydania (nie później niż):
1677
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
kładąc przygotowania, które są pierwszej rzeczy przeciwne: Materii zasię żadna rzecz być przeciwną nie jest. 3. Czy może być pies koza? Przyrodzonym sposobem jedna materia dwu form mieć nie może, bo nic po nich, przez cud zaś mogłoby to być żeby na tejże materii, Forma to jest dusza psia i kozia byla, i każda według swej natury chciała czynić, a drugaby jej przeszkadzała. ale przecię nie zupełnieby był kozieł psem, ale tylo względem materii spolnej. 4. Jako bydlę umiera gdy mu serce przebiją? Każda forma ma swoje przyprawy, jako drewno nie obróci się w ogień, aż wprzód wyschnie i dobrze
kłádąc przygotowánia, ktore są pierwszey rzeczy przećiwne: Máteryey zásię żadna rzecz bydź przećiwną nie iest. 3. Czy może być pies koza? Przyrodzonym sposobem iedná máterya dwu form mieć nie może, bo nic po nich, przez cud záś mogłoby to bydź żeby ná teyże máteryey, Formá to iest duszá pśia y kozia bylá, y káżda według swey nátury chciałá czynić, á drugaby iey przeszkadzáłá. ále przećię nie zupełnieby był koźieł psem, ále tylo względem máteryey spolney. 4. Jáko bydlę vmiera gdy mu serce przebiią? Káżda formá ma swoie przypráwy, iáko drewno nie obroći się w ogień, áż wprzod wyschnie y dobrze
Skrót tekstu: TylkRoz
Strona: 6
Tytuł:
Uczone rozmowy
Autor:
Wojciech Tylkowski
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1692
Data wydania (nie wcześniej niż):
1692
Data wydania (nie później niż):
1692
Aspárágus.
Oman, Inula Campana.
Polna Ruta, Fumaria.
Ozanka, Chamedrios.
Polyj, Pulegium.
Wierzchołki chmielu młodego. Iuli Lupuli.
Korzeń Selerów, Radix Apij.
Szałwija Rzymska, Salvia Romána.
Rhabarbarum, Rha Ponticum.
Cynamon, Santałowe drzewo trojakie, Mira, Kamfora, Poziomki, Wiśnie, serwatka osobliwie kozia. Na afekcje Śledziony różne medykamenta w pospolitości.
Jeleni język, Scolopendria.
Rzeżucha biała, Cochlearia.
Rzezucha wodna, Nasturcium aquaticum.
Kapary, Cappares.
Korzeń Ciemięrzyce czarnej, Radix Helleboris nigri. o Medykamentach
Tamaryszek, Támariscus.
Paproć Dębowa, Radix Polipodij.
Powietrzne ziele, Iva arthetica.
Mikołajek, Eryngium.
Korzeń
Aspárágus.
Omán, Inula Campana.
Polná Ruta, Fumaria.
Ozanka, Chamedrios.
Polyi, Pulegium.
Wierzchołki chmielu młodego. Iuli Lupuli.
Korzeń Selerow, Radix Apij.
Szałwija Rzymska, Salvia Romána.
Rhabarbarum, Rha Ponticum.
Cynámon, Santałowe drzewo troiákie, Mira, Kámfora, Poźiomki, Wiśnie, serwatka osobliwie koźia. Ná áfekkcye Sledźiony rożne medykamentá w pospolitośći.
Ieleni ięzyk, Scolopendria.
Rzeżuchá biała, Cochlearia.
Rzezuchá wodna, Nasturcium aquaticum.
Káppáry, Cappares.
Korzeń Ciemięrzyce czárney, Radix Helleboris nigri. o Medykamentách
Támáryszek, Támariscus.
Páproć Dębowa, Radix Polipodij.
Powietrzne źiele, Iva arthetica.
Mikołáiek, Eryngium.
Korzeń
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 279
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
leczyć, 135 Śledziony defekta różne, 151 Serca drzenie, 153 Spiąca choroba, 157 Spadek i potłuczenie leczyć, 174 Strummae, obacz wole na gardłach. Stalowy likwor, 207 Syrop Wiśniowy, 223 Syrop z maczku polnego, 224 Syrop na piersim 225 Soki z Fruktów, 226 Sok z orzechów włoskich zielonych tamże. Serwatka kozia Majowa, 232 Soli z różnych ziół sposób robienia, 241 Sercu służące medykamenta, 277 Śledziony afekcje, 279 Regestr. Regestr.
T
Tercjana febra obacz febra tertiana. Twardości wyrosłe na rękach i nogach, 183 Tártarum emmeticum sposób robienia, 234
U
Uryna krwawa, obacz mocz krwawy. Uryny zatrzymanie, 63 Uryny zbytnie odchodzenie
leczyć, 135 Sledźiony defektá rozne, 151 Sercá drzenie, 153 Spiąca chorobá, 157 Spadek y potłuczenie leczyć, 174 Strummae, obacz wole ná gárdłach. Stalowy likwor, 207 Syrop Wiśniowy, 223 Syrop z máczku polnego, 224 Syrop ná pierśim 225 Soki z Fruktow, 226 Sok z orzechow włoskich źielonych támże. Serwatka koźia Majowa, 232 Soli z rożnych źioł sposób robienia, 241 Sercu służące medykamentá, 277 Sledźiony áfekkcye, 279 Regestr. Regestr.
T
Tercyaná febra obacz febra tertiana. Twárdośći wyrosłe ná rękach y nogách, 183 Tártarum emmeticum sposób robienia, 234
U
Uryná krwawa, obacz mocz krwáwy. Uryny zátrzymánie, 63 Uryny zbytnie odchodzenie
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 299
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716