na pierwszej stronie FLHG. Na koniec: we srzodek M, w klejonej rękojeści, wbij trochę ostrza szpilki mosiężnej Md, i drugą w rogu H, Kwadratu HGLFL; tak żeby się mogły wyjmować kiedy tego będzie potrzeba. A tak stanie Tablica Miernicza gotowa, bez kosztu, piłności, i zawodów wielkich, których potrzebują Kwadraty, Planimetra, Paantometry, Astrolabia, i insze zwyczajne Instrumenta Geometrów. Dla wymierzania wysokości Tablica może być bez rękojeści, mn, z tyłu. Figura 2. Tabl: 4. przy Karcie 9. o Instrumentach prostych.
Gdyż może stawać abo na lada ławecce, albo stołeczku, abo pieńku, abo też na samym
ná pierwszey stronie FLHG. Ná koniec: we srzodek M, w kliioney rękoieśći, wbiy trochę ostrzá szpilki mośiężney Md, y drugą w rogu H, Kwádratu HGLFL; ták żeby się mogły wyymowáć kiedy tego będźie potrzebá. A ták stánie Tablicá Miernicza gotowa, bez kosztu, piłnośći, y zawodow wielkich, ktorych potrzebuią Kwádraty, Planimetra, Paantometry, Astrolabia, y insze zwyczáyne Instrumentá Geometrow. Dla wymierzánia wysokośći Tablicá może bydż bez rękoieśći, mn, z tyłu. Figurá 2. Tabl: 4. przy Kárćie 9. o Instrumentách prostych.
Gdyż może stawáć ábo ná ládá łáwecce, álbo stołeczku, ábo pieńku, ábo też ná sámym
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 8
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
Pan Bóg zdrowia użyczy znajdziesz je w Suplemencie. Używania Tablice Mierniczej. Zebranie Krociusińkie, Używania Tablice Mierniczej. GEOMETRY POLSKIEGO, ZABAWA VIII. Około Rozmierzania Obwodu Figur Płaskich.
ODprawiwszy Geometra Rozmierzanie Geometryczne swoją Tablicą Linij równych wOdległościach, wWysokościach i Głębokościach, postępuje do Rozmierzania Obwodu wszelkich Figur Płaskich; jakie są Trianguły, Kwadraty, Piąciokąty, Sześciokąty, i insze Wielościenne, nie tylko Doskonałe, ale i Niedoskonałe. CZĘSC I. Sposób łatwiusińki Rozmierzania Obwodu Triangułów, Kwadratów, i inszych Figur Wielościennych; tak Doskonałych jako i Niedoskonałych, bez Synusów, Tangensów, Sekansów, bez Arytmetycznych Kwadratów i Ścian; tak doskonale, jako i inszym Geometrycznym trybem
Pan Bog zdrowia vżyczy znaydźiesz ie w Supplemenćie. Vżywánia Tablice Mierniczey. Zebránie Kroćiuśińkie, Vżywánia Tablice Mierniczey. GEOMETRY POLSKIEGO, ZABAWA VIII. Około Rozmierzánia Obwodu Figur Płáskich.
ODpráwiwszy Geometrá Rozmierzánie Geometryczne swoią Tablicą Liniy roẃnych wOdległośćiách, wWysokośćiách y Głębokośćiách, postępuie do Rozmierzánia Obwodu wszelkich Figur Płáskich; iákie są Tryánguły, Kwádraty, Piąćiokąty, Sześćiokąty, y insze Wielośćienne, nie tylko Doskonáłe, ále y Niedoskonáłe. CZĘSC I. Sposob łátwiuśińki Rozmierzánia Obwodu Tryángułow, Kwádratow, y inszych Figur Wielośćiennych; ták Doskonáłych iáko y Niedoskonáłych, bez Synusow, Tángensow, Sekánsow, bez Arythmetycznych Kwádratow y Sćian; ták doskonále, iáko y inszym Geometrycznym trybem
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 63
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
triangułu krzyżokątnego wtylichże ścianach. Czytaj Własn: 137. Zab. 6 jeżeli te różnicę chcesz pokazać triangułem. Zabawa IX.
Naprzykład: Jest trianguł Rozwartokątny CT, którego ściana CT ma lasek 10, ściana T lasek 20. Ściana HC lasek 26. A potrzeba wiedzieć, wielą kwadrat na bazie CH, przechodży kwadraty na ścianach CT, i T: abo wielą kwadrat na bazie CH, przechodzi kwadrat HGFD, któryby stanął na bazie triangułu krzyżokątnego HTD, między ścianami równymi danym CT, T. Tedy summę 500, kwadratów ścian obydwóch CT, T, wyjmę z summy 676, kwadratu bazy CH; ostatek 176, będzie różnica
tryángułu krzyżokątnego wtylichże śćiánách. Czytay Własn: 137. Záb. 6 ieżeli te roźnicę chcesz pokazáć tryángułem. Zábáwá IX.
Náprzykład: Jest tryánguł Rozwártokątny CTH, ktorego sćiáná CT ma lasek 10, sćiáná TH lasek 20. Sćiáná HC lasek 26. A potrzebá wiedżieć, wielą kwádrat ná báźie CH, przechodżi kwádraty ná śćiánách CT, y TH: ábo wielą kwádrat ná báżie CH, przechodźi kwádrat HGFD, ktoryby stánął ná báźie tryángułu krzyżokątnego HTD, między śćiánámi rownymi dánym CT, TH. Tedy summę 500, kwádratow śćian obudwoch CT, TH, wyymę z summy 676, kwádratu bázy CH; ostátek 176, będżie roźnicá
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 94
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
wielą kwadrat na bazie CH, przechodzi kwadrat HGFD, któryby stanął na bazie triangułu krzyżokątnego HTD, między ścianami równymi danym CT, T. Tedy summę 500, kwadratów ścian obydwóch CT, T, wyjmę z summy 676, kwadratu bazy CH; ostatek 176, będzie różnica, którą kwadrat na bazie CH przechodży kwadraty na ścianach CT, i T: także kwadrat HGFD, na bazie HD, triangułu krzyżokątnego HTD. Rzecz sama jasna z wyrachowania, Demonstracyj nie potrzebuje. Jeżeli baza nie będzie wiadoma; weźmiesz jej miarę zskali według Nauki 1. Zabawy 8 abo ją wydzielisz inszym sposobem, według Nauki 5. Zabawy 8 zwiadomych dwóch
wielą kwádrat ná báżie CH, przechodźi kwádrat HGFD, ktoryby stánął ná báźie tryángułu krzyżokątnego HTD, między śćiánámi rownymi dánym CT, TH. Tedy summę 500, kwádratow śćian obudwoch CT, TH, wyymę z summy 676, kwádratu bázy CH; ostátek 176, będżie roźnicá, ktorą kwádrat ná báźie CH przechodżi kwadraty ná śćiánách CT, y TH: tákże kwádrat HGFD, ná báźie HD, tryángułu krzyżokątnego HTD. Rzecz sámá iásna z wyráchowánia, Demonstrácyi nie potrzebuie. Ieżeli bázá nie będźie wiádoma; weźmiesz iey miárę zskáli według Náuki 1. Zábawy 8 ábo ią wydźielisz inszym sposobem, według Náuki 5. Zábáwy 8 zwiádomych dwoch
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 94
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
ścian drugich, jako i do pola kwadratu, na bazie triangułu krzyżokątnego, między tylimisz ścianami postawionego. Czytaj Własn: 138, Zabawy 6. jeżeli tę różnicę chcesz pokazać triangułem. Nauka XXXIV. Różnicę placów, we dwóch Figurach podobnych opowiedzieć, mając wiadome podobne sobie dwie ściany. NIech będą dane dwa trianguły, abo kwadraty podobne, zktórych jeden ma ścianę podobną drugiemu triangułowi włokci 100, drugi zaś ma ścianę podobną pierwszej, w łokci 600. A wiedzieć potrzeba wielą większy, przechodzi mniejszy. Multyplikuj wsię 100, i produkt nanotuj 10000; także z multyplikuj 600. wsię, i produkt nanotuj 360 000. Toż produkt 360 000
śćian drugich, iáko y do polá kwádratu, ná báżie tryángułu krzyżokątnego, między tylimisz śćiánámi postáwionego. Czytay Własn: 138, Zábawy 6. ieżeli tę roźnicę chcesz pokazáć tryángułem. NAVKA XXXIV. Rożnicę plácow, we dwoch Figurách podobnych opowiedźieć, máiąc wiádome podobne sobie dwie śćiány. NIech będą dáne dwá tryánguły, ábo kwádraty podobne, zktorych ieden ma śćiánę podobną drugiemu tryángułowi włokći 100, drugi záś ma śćiánę podobną pierwszey, w łokći 600. A wiedżieć potrzebá wielą większy, przechodźi mnieyszy. Multyplikuy wśię 100, y produkt nánotuy 10000; tákże z multyplikuy 600. wsię, y produkt nánotuy 360 000. Toż produkt 360 000
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 94
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
danego, przedzielić według proporcyj FO, do OP. ROzdziel ścianę jednę BE, kwadratu na Z, według proporcyj danej FO, do OP. i przeciagnij RS, równoodległą samej CB. potym przedziel RS wpół na T. A gdy przez H i T, przeprowadzisz LHTN, będksiesz miał kwadrat przedzielony jako nakazano. Ponieważ Kwadraty CS, RE, według Własn: 97. Są jako ich bazy BS, SE: to jest zrysowania jako FO, do OP: i Czworobok NCBLN, jest równy kwadratowi CS. Gdyż trianguły TRN, TSL, są równe według Własno: 37. Zaczym przydawszy im pole spolne TRCBLT, będksie Czworobok NCBLN, równy
dánego, przedźielić według proporcyi FO, do OP. ROzdźiel śćiánę iednę BE, kwádratu ná S, według proporcyi dáney FO, do OP. y przećiagniy RS, rownoodległą sámey CB. potym przedżiel RS wpoł ná T. A gdy przez H y T, przeprowádźisz LHTN, będxiesz miał kwádrat przedżielony iáko nákazáno. Ponieważ Kwádraty CS, RE, według Własn: 97. Są iako ich bázy BS, SE: to iest zrysowánia iáko FO, do OP: y Czworobok NCBLN, iest rowny kwádratowi CS. Gdyż tryánguły TRN, TSL, są rowne według Własno: 37. Záczym przydawszy im pole spolne TRCBLT, będxie Czworobok NCBLN, rowny
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 139
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
: to jest: Daną linią prostą tak rozdzielić, aby jej rościnki, były proporcjonalne danym figurom. Przemień figury dane, trianguły, kwadraty, czworoboki, i insze wielościenne, na kwadraty krzyżokątne, jednejże wysokości według Nauki 81. Zabawy 5. Potym daną linią prostą tak podziel według Nauki 77. Zabawy 2. jako kwadraty równowysokie dzielą spolną bazę. Gdyż takowym podziałem, rościnki linii danej, tęż będą miały proporcją, którą bazy kwadratów równych danym figurom, według Własności 97. Zabawy 6. Zaczym i zrysowania danym figurom będą proporcjonalne. Nauka XXVIII. Granice, i wszelką Wielościenną figurę niedosknałą (BCDEF,) zpunktu (T) danego
: to iest: Dáną liniią prostą ták rozdźielić, áby iey rośćinki, byly proporcyonálne dánym figurom. Przemień figury dáne, tryánguły, kwádraty, czworoboki, y insze wielośćienne, ná kwádraty krzyżokątne, iedneyże wysokośći według Náuki 81. Zabáwy 5. Potym dáną liniią prostą ták podźiel według Náuki 77. Zábáwy 2. iáko kwádraty rownowysokie dżielą spolną bázę. Gdyż tákowym podżiałem, rośćinki linii dáney, tęż będą miáły proporcyą, ktorą bázy kwádratow rownych dánym figurom, według Własnośći 97. Zábáwy 6. Záczym y zrysowánia dánym figurom będa proporcyonálne. NAVKA XXVIII. Gránicé, y wszelką Wielośćienną figurę niedosknáłą (BCDEF,) zpunktu (T) dánego
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 141
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
paralelle; bo do jednejże OG perpedykularne. Zatym EF równa MG, paralelle między paralellami: stąd jak EF jest połowa albo 2 czwarte części FG, tak też MG, jej równa: a zatym MO będzie równa 3. ćwiartkom linii FG, ponieważ cała OG. 5. ćwieci przez konstrukcją Przez Geometrią za tym, Kwadraty MO 9. ćwiartek, ME 16. ćwiartek albo razem 25. ćwiartek są równe kwadratowi EO 25 ćwiartek, z których razem, uczyniwszy ekstrakcją Radycis; będzie linia EO 5. ćwiartek, równa linii OG. Zaczym arkus przez punkta E. yG przejdzie Inaczej fig: 7 Tab: I. Wysokość FG przedziel na
paralelle; bo do iedneyże OG perpedikularne. Zátym EF rowna MG, paralelle między paralellami: ztąd iák EF iest połowa álbo 2 czwárte części FG, ták też MG, iey rowna: a zatym MO będzie rowna 3. ćwiartkom linii FG, ponieważ cáła OG. 5. ćwieci przez konstrukcyą Przez Geometryą zá tym, Quadraty MO 9. ćwiártek, ME 16. ćwiártek álbo rázem 25. ćwiártek są rowne quadratowi EO 25 ćwiartek, z których rázem, uczyniwszy extrakcyą Radicis; będzie linia EO 5. ćwiártek, rowna linii OG. Záczym árkus przez punkta E. yG przeydzie Ináczey fig: 7 Tab: I. Wysokość FG przedziel na
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 23
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
zaczym przez Geometrią będzie KO do AK jak LO, do MA; to jest jak ćwiartek linii OK, 8 do 4. tak 4. do 2; będzie tedy MA 2 ćwiartkom równa, zaczym i NK 2. ćwiartkom równa: z tąd te 2 wyjąwszy z KG 5 ćwiartek, będzie GN 3 ćwiartki; Kwadraty tedy GN, 9. i MN, 16. ćwiartek zebrawszy w kupę będzie kwadrat linii GM 25. którego radyks 5. ponieważ GK 5. będzie centru G arkusu MK. A ponieważ trianguł LMI równy MGK podobny będzie MI5. ćwiartek, jako LI przez konstrukcją, a za tym w I centrum punktów L,
záczym przez Geometryą będzie KO do AK iák LO, do MA; to iest iák ćwiártek linii OK, 8 do 4. ták 4. do 2; będzie tedy MA 2 ćwiartkom rowna, záczym y NK 2. ćwiártkom rowna: z tąd te 2 wyiąwszy z KG 5 ćwiártek, będzie GN 3 ćwiártki; Quadraty tedy GN, 9. y MN, 16. ćwiártek zebráwszy w kupę będzie quadrat linii GM 25. którego rádix 5. ponieważ GK 5. będzie centru G arkusu MK. A ponieważ tryanguł LMI rowny MGK podobny będzie MI5. ćwiártek, iáko LI przez konstrukcyą, á zá tym w I centrum punktow L,
Skrót tekstu: ŻdżanElem
Strona: 24
Tytuł:
Elementa architektury domowej
Autor:
Kajetan Żdżanski
Drukarnia:
Drukarnia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
architektura
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
mniejsze, nad zmniejszenie drugiego. 52. Może być przeście od mniejszej wielkości do większej: albo od większej do mniejszej, przez wszytkie śrzednie, a przecię nie przez równą. 54. WCyrkule anguły postawione na jednejże lunecie, są równe, jakożkolwiek ich postawisz. 94. i 115. Kiedy dwa Trianguły, albo kwadraty, na jednakowychże bazach, jednejże są wysokości; by na tysiąc i więcej mil był jeden znich rozciągniony, jednakowe pole zabiera zdrugim. 123. Wszelka figura postawiona na ścianie podkasującej anguł krzyżowy w triangule, jest równa drugim dwiema figurom podobnym, postawionym na ścianach anguł krzyżowy zawierających. etc. etc. etc
mnieysze, nád zmnieyszenie drugiego. 52. Może bydź prześćie od mnieyszey wielkości do większey: álbo od większey do mnieyszey, przez wszytkie śrzednie, á przecię nie przez rowną. 54. WCyrkule ánguły postáwione na iedneyże lunećie, są rowne, iákożkolwiek ich postáwisz. 94. y 115. Kiedy dwá Tryánguły, álbo kwádraty, ná iednákowychże bázách, iedneyże są wysokości; by ná tyśiąc y więcey mil był ieden znich rośćiągniony, iednákowe pole zabiera zdrugim. 123. Wszelka figura postáwiona na ściánie podkásuiącey anguł krzyżoẃy w tryángule, iest rowna drugim dwiemá figurom podobnym, postawionym ná ściánách ánguł krzyżowy záwieráiących. etc. etc. etc
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 20
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
