Zuchotom.
Suchotom też Konfekt doświadczony/ z tegoż ziela tym sposobem może być czyniony: Wziąć korzenia Biedrzeńcowego/ miałko utartego/ cztery łoty Miodu łotów dwanaście odszymowanego/ zmieszać dobrze/ a na czczo po pół łociu używać tego/ a wodką tegoż korzenia dystylowaną z sześcią łyżek popijając po pół łota prochu Biedrzeńcowego/ czynią Lektwarz albo Konfekt Rożanym Cukrem/ którego poranu na czczo po pół łota każą używać/ a wodką z korzenia ośmią łyżek popijać. (Mat Syluatieus. Marc: Gattenaria.) Item.
Wziąć Soku z korzenia Biedrzeńcowego/ z korzenia Diablikowego/ albo Obraskowego po łocie/ Cukru Rożanego trzy łoty/ to wespół na jarkie słońce
Zuchotom.
Suchotom też Konfekt doświadczony/ z tegoż źiela tym sposobem może być czyniony: Wźiąć korzenia Biedrzeńcowego/ miáłko vtártego/ cztery łoty Miodu łotow dwánaśćie odszymowánego/ zmieszáć dobrze/ á ná czczo po poł łociu vżywáć teg^o^/ á wodką tegoż korzenia distyllowáną z sześćią łyżek popiiáiąc po poł łotá prochu Biedrzeńcowego/ czynią Lektwarz álbo Konfekt Rożánym Cukrem/ ktorego poránu na czczo po poł łotá każą vżywáć/ á wodką z korzeniá ośmią łyżek popiiáć. (Matth Syluatieus. Marc: Gattenaria.) Item.
Wźiąć Soku z korzenia Biedrzeńcowego/ z korzenia Diablikowego/ álbo Obraskowego po łoćie/ Cukru Rożánego trzy łoty/ to wespoł ná iárkie słońce
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 66
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ciepłej wody. Moczu zatrzymanemu.
Moczu zatrzymanie z zaległości kamienia w pęcherzu/ jest ratunkiem/ korzenie toż w winie warzone/ a często trunkiem używane. Kolice w gryzieniu w kiszkach
Kolice i gryzieniu w kiszkach jest lekarstwem: Wziąć korzenia i nasienia Biedrzeńcowego/ Bobku/ po łocie/ to utłukszy z funtem miodu odszymowanego/ uczynić lektwarz/ i z trunkiem niżej opisanym używać/ do którego wziąć korzenia Kopru Włoskiego/ Biedrzeńcowego/ Korzenia Myszej wiechy Poleju Ruty po łocie: to wszytko w pokwarciu wody warzyć/ przylawszy wina dobrego kwaterkę/ aż trzecia część wywre. Tej juchy wziąć na raz z sześć dobrych łyżek/ w lektwarzu wyższej opisanego z pół kasztanowego orzecha
ćiepłey wody. Moczu zátrzymanemu.
Moczu zátrzymánie z zaległośći kámieniá w pęchyrzu/ iest rátunkiem/ korzenie toż w winie warzone/ a często trunkiem vżywáne. Kolice w gryźieniu w kiszkách
Kolice y gryźieniu w kiszkách iest lekárstwem: Wźiąć korzenia y naśienia Biedrzeńcowego/ Bobku/ po łocie/ to vtłukszy z funtem miodu odszymowánego/ vczynić lektwarz/ y z trunkiem niżey opisánym vżywáć/ do ktorego wźiąć korzenia Kopru Włoskiego/ Biedrzeńcowe^o^/ Korzenia Myszey wiechy Poleiu Ruty po łoćie: to wszytko w pokwarćiu wody wárzyć/ przylawszy winá dobreg^o^ kwaterkę/ áż trzećia część wywre. Tey iuchy wźiąć ná raz z sześć dobrych łyżek/ w lektwarzu wysszey opisánego z poł kásztanowego orzechá
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 68
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
siekanka barzo użyteczna bywa: Wziąć korzenia jego/ Imbieru/ ziela Tatarskiego/ Bobku/ Cytwaru/ Dyptanu: I z tego Siekankę uczynić/ a po szczypcie/ to jest/ co we trzy palce nabrać może/ na każdą noc pożywać/ a winem albo piwem popijać. Kto też chce/ z prochu tegoż Dzięgielu Lektwarz i Konfekt uczynić może/ wziąwszy go do jednej części miodu odszymowanego cztery części/ i umieszać dobrze. Tyż też lekarstwa służą niechęci do jedzenia/ i żołądkowi nie trawiącemu. Zielnik D. Symona Syrenniusa/ Item. Womitom.
Womitom i niezatrzymaniu pokarmów/ używając ich na czczo i na noc/ dobrze.
Może też trunek
siekanká bárzo vżyteczna bywa: Wźiąć korzenia iego/ Imbieru/ źiela Tatarskieg^o^/ Bobku/ Cytwaru/ Dyptanu: Y z tego Siekankę vczynic/ á po sczypćie/ to iest/ co we trzy pálce nábráć może/ ná káżdą noc pożywáć/ á winem álbo piwem popiiáć. Kto też chce/ z prochu tegoż Dźięgielu Lektwarz y Konfekt vczynić może/ wźiąwszy go do iedney części miodu odszymowáneg^o^ cztery częśći/ y vmieszáć dobrze. Tyż też lekárstwá służą niechęći do iedzenia/ y żołądkowi nie trawiącemu. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/ Item. Womitom.
Womitom y niezátrzymániu pokármow/ vżywáiąc ich ná czczo y ná noc/ dobrze.
Może też trunek
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 88
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ a na lewy bok ciepło przykładany. Kaszlu.
Kaszel z zimna leczy. Głowy bolenie uśmierza. Padającej niemocy. Glisty morzy i wywodzi/ z Soku z tego ziela korzenia Piguł używając: Albo tenże w Soku białej Szanty przez noc moczyć/ a rano przecedziwszy/ miodu trochę przydać/ i pić. Może też Lektwarz z niego uczynić/ i używać. Głowy b. Kaszlu. Glistom. Miesięcz:
Miesięczną Paniam wzbudza. Łożysku
Łożysko po porodzeniu pozostałe wypędza. Macicy zaziębłej i pluga:
Macicę zaziębioną rozgrzewa/ zaplugawioną wychędażą: ten Sok w olejku Bobkowym rozpuszczony/ bawełny trochę w nim obmaczać/ a Korzeń Górzyszu wielkiego nią obwinąć/ i
/ á ná lewy bok ćiepło przykłádány. Kászlu.
Kászel z źimná leczy. Głowy bolenie vśmierza. Pádáiącey niemocy. Glisty morzy y wywodźi/ z Soku z tego źiela korzenia Piguł vżywáiąc: Albo tenże w Soku białey Szánty przez noc moczyć/ á ráno przecedźiwszy/ miodu trochę przydáć/ y pić. Może też Lektwarz z niego vczynić/ y vżywáć. Głowy b. Kászlu. Glistom. Mieśięcz:
Mieśięczną Pániam wzbudza. Lożysku
Lożysko po porodzeniu pozostáłe wypędza. Máćicy záźiębłey y plugá:
Máćicę záźiębioną rozgrzewa/ záplugáwioną wychędażą: ten Sok w oleyku Bobkowym rospusczony/ báwełny trochę w nim obmaczáć/ á Korzeń Gorzyszu wielkiego nią obwinąć/ y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 231
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
przerzeczonego każdj dzień rano trunkiem używając mają. Item.
Płucom zawrzedziałym i zranionym/ i Suchotom.
Ludziom suchoty mającym/ doświadczonym jest lekarstwem/ wziąć soku tego ziela wytrybowanego i przeźrzoczystego/ Miodu jarzęcego chędogiego świeżego/ masła krowiego świeżego/ przepuszczonego po łotów szesnaście/ a wespół usmażyć/ na wolnym ogniu węglistym że zgęstnieje/ jako lektwarz i tego każdy poranek naczczo po łyszcze brać/ leżąc wznak/ lizać/ dziwnym sposobem płuca zranione/ albo gnijące leczy. Krwie charkającym.
Charkaniu krwią/ kwintę prochu z korzenia/ z winem słodkim pijąc/ jest lekarstwem. Toż
Soku z sześć łyżek na raz biorąc czyni. Wątrobie
Wątroby/ i Ślezienie
Śleziony zatkanie
przerzeczonego káżdj dźień ráno trunkiem vżywáiąc máią. Item.
Płucom záwrzedźiáłym y zránionym/ y Suchotom.
Ludźiom suchoty máiącym/ doświádczonym iest lekárstwem/ wźiąć soku tego źiela wytrybowánego y przeźrzoczystego/ Miodu iárzęcego chędogiego świeżego/ másłá krowieg^o^ świeżego/ przepusczonego po łotow szesnaśćie/ á wespoł vsmáżyć/ ná wolnym ogniu węglistym że zgęstnieie/ iáko lektwarz y tego káżdy poránek náczczo po łyscze bráć/ leżąc wznák/ lizáć/ dźiwnym sposobem płucá zránione/ álbo gniiące leczy. Krwie chárkáiącym.
Chárkániu krwią/ kwintę prochu z korzenia/ z winem słodkim piiąc/ iest lekárstwem. Toż
Soku z sześć łyżek ná raz biorąc czyni. Wątrobie
Wątroby/ y Sleźienie
Sleźiony zátkánie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 296
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
