z rowienników swoich poprzedzić do pożyskania przyjaźni mci/ nietylko wprzedsięwziętym starania swego biegu nieustawa/ ale i tym Wianeczkiem szczerość i uprzejmości oświadczajac prosi/ abysgo Wm. na rozkwitłych skroniach fortunnie nasiła. A na ten czas kiedy mu wspomina na nadzieję przed inszemi wyskoczyć Fortuna każe życzy sobie tego abyś Wm nie z Lewandy abo z Rozmarynu ale z obfitych pociech uwity/ na znak pożyskanej łaski swojej/ gotowała. Druga mowa przy oddawaniu Wienca.
WIele znaków i chęci oświadczenia zażywa świat teraźniejszy M. P. wynajdując różne znaki nabywania sobie przy- jaciela: wiele był ov różnych Narodów spsobów oświadczenia checi miłości przyjacielskiej/ których ja (ponieważ je Histojcy
z rowiennikow swoich poprzedźić do pożyskania przyiáźni mći/ nietylko wprzedśięwźiętym stáránia swego biegu nieustawa/ ále y tym Wianecżkiem sczerość y vprzeymośći oświadcżáiac prośi/ ábysgo Wm. ná roskwitłych skroniách fortunnie naśiłá. A ná ten cżás kiedy mu wspomina na nadźieię przed inszemi wyskocżyć Fortuná káże życży sobie tego ábyś Wm nie z Lewándy ábo z Rozmárynu ále z obfitych pociech vwity/ ná znák pożyskáney łaski swoiey/ gotowáłá. Druga mowá przy oddawániu Wiencá.
WIele znákow y chęći oświádcżeniá záżywa świát teráźnieyszy M. P. wynáyduiąc rożne znáki nábywánia sobie przy- iaćiela: wiele był ov rożnych Narodow spsobow oświádczenia cheći miłośći przyiaćielskiey/ ktorych ia (ponieważ ie Histoycy
Skrót tekstu: SpiżAkt
Strona: C2v
Tytuł:
Spiżarnia aktów rozmaitych przy zalotach, weselach, bankietach, pogrzebach
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
mowy okolicznościowe
Tematyka:
obyczajowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1638
Data wydania (nie wcześniej niż):
1638
Data wydania (nie później niż):
1638
, dziubaniem i szarpaniem siebie. A to wten sposób. Przepędziwszy Feniks na puszczach głębokich Arabskich i górach nie dostępnych, tyle lat życia swego, jakom dopiero namienił, a czując naturali instinctu instantem interitum sui, roszczki różnego, drogiego drzewa, jako to Balsamu, cynnamonu, oliwy, nardu, myrry, i lewandy, usławszy sobie gniazdo, czyli stos śmiertelny, według jednych Autorów na wierzchołku Palmowego drzewa, według drugich na gorze lub pagórku nie daleko Heliopolu albo Słońca Miasta Egipskiego Królestwa; Na tym tedy usiadłszy stosie, skrzydłami jak wachłarzami rozdmuchuje i różnieca ogień, w tłustych owych drzewkach operatione Słońca bardzo w tamtym Kraju palącego, wzniecony,
, dziubaniem y szarpaniem siebie. A to wten sposob. Przepędziwszy Fenix na puszczach głębokich Arabskich y gorach nie dostępnych, tyle lat życia swego, iakom dopiero namienił, a czuiąc naturali instinctu instantem interitum sui, roszczki rożnego, drogiego drzewa, iako to Balsamu, cynnamonu, olywy, nardu, myrry, y lewandy, usławszy sobie gniazdo, czyli stos śmiertelny, według iednych Autorow na wierzchołku Palmowego drzewa, według drugich na gorze lub pagorku nie daleko Heliopolu albo Słońca Miasta Egyptskiego Krolestwa; Na tym tedy usiadłszy stosie, skrzydłami iak wachłarzami rozdmuchuie y roznieca ogień, w tłustych owych drzewkach operatione Słońca bardzo w tamtym Kraiu palącego, wzniecony,
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 120
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
Laudani Opiati gr. t. M. Daj to naraz w wódce Cynamonowej. Kamfory częste zażywanie znacznie pomaga. Item. Sok wyciśniony z młodych jaskołek, jest osobliwym lekarstwm, dawszy go naraz łotów dwa z wodką Cynamonową. Item. Osobliwy eksperyment. Weś Bukwice ziela, i kwiecia jego, Koszyska, Rozmarynu, Lewandy, Macierzanki, Mellissy, wszytkiego po garści, warz te zioła w wodzie czystej, przecedź, schowaj, potym weźmi Bobku przetłuczonego, ciemierzyce czarnej, obojga ile potrzeba, wsyp do worka, przeszyj go, przywarz wpomienionej Dekokcyj, wyżdząwszy obłoż niem głowę, co godzina przygrzewając w tejże Dekokcyj, czyń to przez
Laudani Opiati gr. t. M. Day to náraz w wodce Cynámonowey. Kámfory częste záżywánie znácznie pomaga. Item. Sok wyćiśniony z młodych iáskołek, iest osobliwym lekárstwm, dawszy go náraz łotow dwá z wodką Cynámonową. Item. Osobliwy experyment. Weś Bukwice źiela, y kwiecia iego, Koszyská, Rozmárynu, Lewándy, Máćierzanki, Mellissy, wszytkiego po gárśći, warz te ziołá w wodzie czystey, przecedź, schoway, potym weźmi Bobku przetłuczonego, ćiemierzyce czarney, oboygá ile potrzebá, wsyp do worká, przeszyi go, przywarz wpomienioney Dekokcyi, wyżdząwszy obłoż niem głowę, co godźiná przygrzewáiąc w teyże Dekokcyi, czyń to przez
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 91
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
języka.
4to. Głowy bolenie ordynaryjnym przymiotem bywa wszelkiej frebry, lecz że na czas rażem z gorączką folguje, to nie trzeba wielkiej onię mieć troskliwości. Jeżeliby zaś boleść głowy natęzona była, to możesz rozwalniający plaster przyłożyć który taki być może. Weźmi soli, ruty ogrodowej, jałowcu, majeronu, macierzanki i lewandy, gdy ją masz, oszrodku chleba według upodobania, i pokrop ciepłym octem; przyłóż potym na czoło i skronie. Skuteczniejszy zaś jest Spiritus Kanfory, czoło i skronie nim smarując. Krom tego może pod czas bolenia głowy rżodkiew z solą zmięczaną, i octem skropioną na podeszwy przywiązac, która zgłowy boleść wyciąga.
5to
ięzyka.
4to. Głowy bolenie ordynaryinym przymiotem bywa wszelkiey frebry, lecz że na czas rażem z gorączką folguie, to nie trzeba wielkiey onię miec troskliwośći. Jeżeliby zas boleść głowy natęzona była, to możesz rozwalniaiący plaster przyłożyc ktory taki byc może. Weźmi soli, ruty ogrodowey, iałowcu, majeronu, macierzanki y lewandy, gdy ią masz, oszrodku chleba według upodobania, y pokrop ciepłym octem; przyłoż potym na czoło y skronie. Skutecznieyszy zas iest Spiritus Kanfory, czoło y skronie nim smaruiąc. Krom tego może pod czas bolenia głowy rżodkiew z solą zmięczaną, y octem skropioną na podeszwy przywiązac, ktora zgłowy boleść wyciąga.
5to
Skrót tekstu: BeimJelMed
Strona: 31
Tytuł:
Medyk domowy
Autor:
Samuel Beimler
Tłumacz:
Jan Jerzy Jelonek
Drukarnia:
Michał Wawrzyniec Presser
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1749
Data wydania (nie wcześniej niż):
1749
Data wydania (nie później niż):
1749
plaster, który połóż na głowę.
Item weźmi Wodki Rożanej, Octu Winnego, białków jajowych, zmieszaj dobrze, przydaj hałunu tartego, maczaj chusty i okładaj. Sposoby leczenia Na ciężki ból Głowy.
PO upuszczeniu krwi z głównej żyły zażyj tego sposobu. Weźmi Roży suchej, Bukwice, Koszyska, kwiatu Bzowego, Macierzanki, Lewandy, każdego po garści, Gałkę Muszkatową, nalej piwa do garka, włóż to wszystko, zalep pokrywkę, niech pre przy ogniu, odjąwszy, odkryj pokrywkę, i zaraz nad gorącą parą niech chory trzyma głowę, aby się zapociła, możesz dla lepszej pary wrzucić kawalec rozpalonej cegły.
Item na cząste bolenia głowy, osobliwie
plaster, ktory położ ná głowę.
Item weźmi Wodki Rożáney, Octu Winnego, białkow iájowych, zmieszay dobrze, przyday háłunu tártego, maczay chusty y okłáday. Sposoby leczenia Ná ćięszki bol Głowy.
PO upuszczeniu krwi z głowney żyły záżyi tego sposobu. Weźmi Roży suchey, Bukwice, Koszyska, kwiátu Bzowego, Máćierzanki, Lewándy, káżdego po garśći, Gałkę Muszkátową, náley piwá do garká, włoż to wszystko, zálep pokrywkę, niech pre przy ogniu, odiąwszy, odkryi pokrywkę, y záraz nád gorącą párą niech chory trzyma głowę, áby się zápoćiłá, możesz dla lepszey páry wrzućić káwálec rospaloney cegły.
Item ná cząste bolenia głowy, osobliwie
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 20
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
gdzie boli.
Purgujące lekarstwa w samej chorobie nie służą, lecz nim nastąpi[...] potrzebne są takie, albo podobne:
Weźmi Senesu z szypułek obranego łotów pięć. Rhabarbarum przedniego. Agaryku białego, obojga potrzy łoty. Ziela zwanego Iva arthetica. Kwiatków ziela Z. Jana. Ziela przetaczniku. Bożego drzewka. Centurii. Kwiecia lewandy, każdego po dobrej szczypcie, Cynamonu, Kubebów, po ćwierci łota. Korzenia Kopytniku pół łota, wszystko pokraj i przetłucz z gruba, włóż do worka, który namocz we trzech Kwartach wina przez tydzień, codzień wyzymając i zanurzając tenże worek, na ostatku wyząwszy dobrze, wyjmi worek, a wino schowaj na
gdzie boli.
Purguiące lekárstwá w sámey chorobie nie służą, lecz nim nástąpi[...] potrzebne są tákie, álbo podobne:
Weźmi Senesu z szypułek obránego łotow pięć. Rhabarbarum przedniego. Agaryku białego, oboygá potrzy łoty. Ziela zwánego Iva arthetica. Kwiatkow źiela S. Janá. Ziela przetáczniku. Bożego drzewká. Centuryey. Kwiećia lewándy, káżdego po dobrey szczypćie, Cynámonu, Kubebow, po ćwierći łotá. Korzenia Kopytniku puł łotá, wszystko pokráy y przetłucz z grubá, włoż do worká, ktory námocz we trzech Kwártách winá przez tydźień, codźień wyzymáiąc y zánurzáiąc tenże worek, ná ostátku wyząwszy dobrze, wyimi worek, á wino schoway ná
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 36
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
dawać, chybaby sama natura do tego się usposobiła. różnych chorób.
Wanny pocące w Paraliżowych afekcjach dobrze służą, skrapiając kamień wodką Jałowcową, albo uryną.
Także Kąpieli z różnemi ziołami, naparzania pożyteczne bywają, kąpiel najlepsza jest z prochu siennego, przydawszy mrowiska, kto chce, może przydać Macierzonki, Majeranu, Lewandy, Rozmarynu, Jałowcu, Lebiotki, Pokrzyw, Piretrum, kto co mieć może, też zioła i do naparzania służą.
Także kąpieli z różnych zwierzat młodych, jako to Liszek, Szczeniąt etc. służą także wody mineralne osobliwie siarczyste. Wino zaprawne, ciało czyszczące że złych humorów, i Nerwy posilające.
WEźmi ziela
dawáć, chybáby sámá náturá do tego się usposobiłá. rożnych chorob.
Wánny pocące w Páraliżowych áffekcyách dobrze służą, skrapiáiąc kámień wodką Iáłowcową, álbo uryną.
Tákże Kąpieli z rożnemi źiołámi, náparzánia pożyteczne bywáią, kąpiel naylepszá iest z prochu śiennego, przydáwszy mrowiská, kto chce, może przydáć Máćierzonki, Májeranu, Lewándy, Rozmárynu, Jáłowcu, Lebiotki, Pokrzyw, Piretrum, kto co mieć może, też źiołá y do náparzánia służą.
Tákże kąpieli z rożnych zwierzat młodych, iáko to Liszek, Szczeniąt etc. służą tákże wody minerálne osobliwie śiárczyste. Wino zápráwne, ćiáło czyszczące że złych humorow, y Nerwy pośiláiące.
WEźmi źiela
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 59
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
rozpalony włożyć dla lepszej pary, jeden po drugim powoli, żeby nagła nie była para. Sposoby leczenia Wodka Paraliżowa do nacierania.
WEźmi mrowiska z mrówkami, przepal w gorzałce prostej, do przepalonej wodki, włóż innego i znowu przepal, uczyń to i trzeci raz, do tejże wodki włóż kwiatu Konwaliowego, Rozmarynu, Lewandy, Szałwiej, Piretrum, Tatarskiego ziela, Dzięglu, Jałowcu, Kardamonu, Gorczyce, każdego ileć się zda, przepal. do przepalonej wodki włóż Kardamonu i Kubebów, niech moknie, potym przecedź i używaj, do nacierania ust wielce skuteczna, a nie tylko naruszona część ma się nacierać, ale osobliwie kark, grzbiet,
rospalony włożyć dla lepszey páry, ieden po drugim powoli, żeby nágła nie byłá párá. Sposoby leczenia Wodká Páraliżowa do náćieránia.
WEźmi mrowiská z mrowkámi, przepal w gorzałce prostey, do przepaloney wodki, włoż innego y znowu przepal, uczyń to y trzeći raz, do teyże wodki włoż kwiátu Konwáliowego, Rozmárynu, Lewándy, Száłwiey, Piretrum, Tátárskiego źiela, Dźięglu, Iáłowcu, Kárdámonu, Gorczyce, káżdego ileć się zda, przepal. do przepaloney wodki włoż Kárdámonu y Kubebow, niech moknie, potym przecedz y używáy, do náćieránia ust wielce skuteczná, á nie tylko náruszoná część ma się náćieráć, ále osobliwie kárk, grzbiet,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 60
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
pomocne jest.
Powierzchowne też przykładania chłodzących rzeczy nieco pomagają.
Saletry i Cremor Tártari wraz zmieszawszy częste z rana w rosołach zażywanie, znacznie chłodzi wątrobe, nawet do potraw miasto soli kładąc Saletre.
Oziąbienie Wątroby zwykło wiele rodzić chorób znacznych, które tym sposobem oddalić się może. Weźmi Melissy, Macierzanki, Szałwij, Majeranu, Lewandy, Mięty kędzierzawej, Piołynu, każdego po dwie szczypty, Rhabarbarum przedniego cztery łoty, Senesu trzy łoty, Cynamonu, Gałganu, Cytwaru, po łocie, Hanyszku szczyptę, pokraj drobno, włóż do worka, namocz w garcu Wina przez tydzień, tego Wina zażywaj po kwaterce ciepło co trzeci dzień.
Item Elixyr Proprietatis,
pomocne iest.
Powierzchowne tesz przykłádánia chłodzących rzeczy nieco pomagáią.
Sáletry y Cremor Tártari wraz zmieszawszy częste z ráná w rosołach záżywánie, znácznie chłodźi wątrobe, nawet do potráw miásto soli kłádąc Sáletre.
Oźiąbienie Wątroby zwykło wiele rodźić chorob znácznych, ktore tym sposobem oddalić się może. Weźmi Melissy, Máćierzanki, Szałwij, Maieranu, Lewándy, Mięty kędźierzawey, Piołynu, káżdego po dwie szczypty, Rhabarbarum przedniego cztery łoty, Senesu trzy łoty, Cynámonu, Gáłgánu, Cytwaru, po łoćie, Hányszku szczyptę, pokray drobno, włoż do worká, námocz w gárcu Winá przez tydźien, tego Winá záżyway po kwáterce ćiepło co trzeći dźień.
Item Elixyr Proprietatis,
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 162
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
łota, i schowaj; jest bardzo skuteczna do smarowania, albo nacierania zarażonych Paraliżem, może ją w usta brać, gdy mowa utracona będzie, mieszając z Driakwią. Druga prosta dla uboższych, w ten sposób robić się może.
WEźmi Mrówek i z mrowiskiem sporo, Jałowcu, Dzieglowego korzenia, Tatarskiego ziela, Piretrum, Lewandy, Pokrzyw, Gorczycze, każdego ileć się będzie zdało, przepal w przepalonej wódce, namocz Dzięglowego korzenia Gorczyce, Imbieru, i Bobrowego stroju, jeżeli go mieć możesz. Wodka serdeczna wyborna.
WEźmi do szklanego naczynia Wina dobrego garcy dwa, mniej lub więcej, i zaraz na Wiosnę zbieraj do niego kwiecia osobliwsze te:
łotá, y schoway; iest bárdzo skuteczná do smárowánia, álbo náćieránia zarażonych Páraliżem, może ią w ustá bráć, gdy mowa utraconá będźie, mieszáiąc z Dryakwią. Druga prosta dla uboższych, w ten sposób robić się może.
WEźmi Mrowek y z mrowiskiem sporo, Iáłowcu, Dźieglowego korzenia, Tátárskiego źiela, Piretrum, Lewándy, Pokrzyw, Gorczycze, káżdego ileć się będźie zdáło, przepal w przepaloney wodce, námocz Dźięglowego korzenia Gorczyce, Imbieru, y Bobrowego stroiu, ieżeli go mieć możesz. Wodká serdeczná wyborna.
WEźmi do szklánego naczynia Winá dobrego gárcy dwá, mniey lub więcey, y záraz ná Wiosnę zbieray do niego kwiećia osobliwsze te:
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 202
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716