afekcje oczu: kwitnie gdy się Jaskulki pokazują, a gasnie aż odlatują. Teste Syrenio.
ROSICZKA ziele od Medyków Ros Solis zwane, to Rorydes to Rosella, nie znajome Dioskorydesowi, ani Galenowi starym Medykom, świeżym dopiero wiadome z dziwnych i dzielnych efektów. Większe niż na dwie dłoni na miejscach wilgotnych i piaszczystych rosnące; listeczki ma adynstar łyżeczek, kwiatki białe. Alchimistowie komparią go słońcu w niektórych skutkach, osobliwie: że rozgrzewa i suszy: gdyż nań słońce swoje promienie z osobliwą puszcza influencją Jest złożone ze czterech elementów: Co jest złoto między kruszcami, to Rosiczka między ziołami ex mente Syreniusza. Skutki ziela tego cudowne: Płód martwy wyprowadza
affekcye oczu: kwitnie gdy się Iaskulki pokazuią, a gasnie aż odlatuią. Teste Syrenio.
ROSICZKA ziele od Medykow Ros Solis zwane, to Rorides to Rosella, nie znaiome Dioskorydesowi, ani Galenowi starym Medykom, swieżym dopiero wiadome z dziwnych y dzielnych effektow. Większe niż na dwie dłoni na mieyscach wilgotnych y piaszczystych rosnące; listeczki ma adinstar łyżeczek, kwiatki białe. Alchimistowie komparią go słońcu w niektorych skutkach, osobliwie: że rozgrzewa y suszy: gdyż nań słońce swoie promienie z osobliwą puszcza influencyą Iest złożone ze czterech elementow: Co iest złoto między kruszcami, to Rosiczka między ziołami ex mente Syreniusza. Skutki ziela tego cudowne: Płod martwy wyprowadza
Skrót tekstu: ChmielAteny_I
Strona: 645
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 1
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1755
Data wydania (nie wcześniej niż):
1755
Data wydania (nie później niż):
1755
/ albo miasto niego do lekarstw miała być używana. Ale chociaż to jest niemały błąd i omyłka/ co się już powiedziało/ daleko jeszcze więtszy tych/ którzy za tenże Nardus Celtycki/ Babi mur zielie/ który się pnie po drzewie/ i obtacza je prętem swym długim: około którego są obrosłe drobno gęste żółtawe listeczki że radniej mchem widzi się obrosłe drzewo/ a niżli co inego po sobie być pokazuje. A iż gęste około siebie ma odnoszki/ że mało nie wyobrażenie i kształt klosa pokazuje. Przeto go szalbierze za Nardus Celtycki/ niektórym Aptekarzom/ ziół nieznającym/ w Niemczech i we Włoszech przedawają. Ale snadnie rozeznać jeden od
/ álbo miásto niego do lekarstw miáłá być vżywána. Ale choćiasz to iest niemáły błąd y omyłká/ co sie iuż powiedźiáło/ dáleko iescze więtszy tych/ ktorzy zá tenże Nardus Celtycki/ Bábi mur źielie/ ktory sie pnie po drzewie/ y obtacza ie prętem swym długim: około ktorego są obrosłe drobno gęste żołtáwe listeczki że rádniey mchem widźi sie obrosłe drzewo/ á niżli co inego po sobie być pokázuie. A iż gęste około śiebie ma odnoszki/ że máło nie wyobráżenie y kształt klosá pokázuie. Przeto go szálbierze zá Nardus Celtycki/ niektorym Aptekárzom/ źioł nieznáiącym/ w Niemcech y we Włoszech przedáwáią. Ale snádnie rozeznáć ieden od
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 36
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
ciężkością odchodzący. Miesiecznej.
Chorobę miesięczną paniom wzbudza.
Drudzy go tym sposobem przyprawują jako Imbier/ albo Tatarskie ziele/ w Cukrze/ albo w miedzie. Oman Egipcki/ Rozdział 17. Helenium Egiptium, Nepentes. Egiptysch Alant wurc.
OMan Egipcki/ jako Crateuas pisze/ Rózgi na łokieć po ziemi rozpuszcza: po których listeczki/ podług opisania Dioscorydowego/ na kształt Szocowicznych. A jako Plinius mieć chce/ na kształt Macierzejduszki/ jeno trochę obdłużniejsze i gęstsze. Korzeń we wnatrz biały/ na palec wzmiąsz: po wierzchu skórę czarną mając: Sok jego barzo słodki. Plinius. Miejsce.
Roście w Egipcie/ i przeto z tąd Egipskim rzeczony:
ćiężkośćią odchodzący. Mieśieczney.
Chorobę miesięczną pániom wzbudza.
Drudzy go tym sposobem przypráwuią iáko Imbier/ álbo Tátárskie źiele/ w Cukrze/ álbo w miedźie. Oman Egyptcki/ Rozdźiał 17. Helenium AEgyptium, Nepentes. Egyptysch Alant wurtz.
OMan Egyptcki/ iáko Crateuas pisze/ Rózgi ná łokieć po źiemi rospuscza: po których listeczki/ podług opisánia Dioscorydowego/ ná kształt Szocowicznych. A iáko Plinius mieć chce/ ná kształt Máćierzeyduszki/ ieno trochę obdłużnieysze y gęstsze. Korzeń we wnatrz biały/ ná pálec wzmiąsz: po wierzchu skórę czarną máiąc: Sok iego bárzo słodki. Plinius. Mieysce.
Rośćie w Egyptćie/ y przeto z tąd Egiptskim rzeczony:
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 61
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
. Prętu wielkiego czczego/ knodowatego/ albo kolankowatego/ jako Trzcina/ Trzyłokietny wzwyż/ rumienny/ wiele także odnóg/ jako pierwszy z siebie wydający/ na których się okołki sowite a szerokie pokazują/ na pozór barzo piękne i wdzięczne: Te kwiatkami żółtemi kwitną: Z których za czasem nasienie niemałe a cienkie bywa/ jako listeczki jakie/ podobne nasieniu Dzięgiela ogródnego/ jeno nie tak okrągłe i obłe. Księgi Pierwsze. Miejsce i Wybór.
W Ogrodziech bywa siany: lubi ziemię wyprawną i chłodną: Roście obficie w Norwej/ i na Pomorzu. Ale z tych wszystkich płonny jest naprzedniejszy/ i w skutkach silniejszy. Przyrodzenie.
KOrzeń/ który do
. Prętu wielkiego cżczego/ knodowátego/ álbo kolankowátego/ iáko Trzćiná/ Trzyłokietny wzwysz/ rumienny/ wiele tákże odnog/ iáko pierwszy z śiebie wydáiący/ ná ktorych sie okołki sowite á szerokie pokázuią/ ná pozor bárzo piękne y wdźięcżne: Te kwiatkámi żołtemi kwitną: Z ktorych zá czásem naśienie niemáłe á ćienkie bywa/ iáko listeczki iákie/ podobne naśieniu Dźięgielá ogrodnego/ ieno nie ták okrągłe y obłe. Kśięgi Pierwsze. Mieysce y Wybor.
W Ogrodźiech bywa śiany: lubi źiemię wypráwną y chłodną: Rośćie obfićie w Norwey/ y ná Pomorzu. Ale z tych wszystkich płonny iest naprzednieyszy/ y w skutkách śilnieyszy. Przyrodzenie.
KOrzeń/ ktory do
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 87
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
naszym/ albo Aleksandryjską Pietruszką być go rozumieją. Co się snadnie z opisania każdego z osobna baczyć może. Przewłoka/ Rozdział 25. Kłącze.
PRzewłoka jest ziele mając kłącze stryfiaste/ mocne/ odnożyste/ i gałęziste. Liście które z korzenia pochodzi/ miesszejsze od własnego Dzięgielu/ na jednej stopce po pięci podługowate/ rozdzielne listeczki/ około ząbkowate: ale co na kłączu okrągłe jest/ przez których środek pręt przechodzi/ jak w Pępowniku baczymy/ ząbkowania żadnego około krajów nie mają. Pod tymisz listeczkami pręt kolankowaty/ mając na wierzchu oganiste okołki/ jako u Kopru Włoskiego/ z tych kwiatki białe wykwitają/ z których potym nasienie obłe i kończaste/
nászym/ álbo Alexándriyską Pietruszką być go rozumieią. Co sie snádnie z opisánia káżdego z osobná baczyć może. Przewłoká/ Rozdźiał 25. Kłącze.
PRzewłoká iest źiele máiąc kłącze stryfiáste/ mocne/ odnożyste/ y gáłęźiste. Liśćie ktore z korzeniá pochodźi/ miesszeysze od własnego Dźięgielu/ ná iedney stopce po pięći podługowate/ rozdźielne listeczki/ około ząbkowáte: ále co ná kłączu okrągłe iest/ przez ktorych środek pręt przechodźi/ iák w Pępowniku baczymy/ ząbkowánia żadnego około kráiow nie máią. Pod tymisz listeczkámi pręt kolankowáty/ máiąc ná wierzchu ogániste okołki/ iáko v Kopru Włoskiego/ z tych kwiatki białe wykwitáią/ z ktorych potym naśienie obłe y kończáste/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 101
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
/ około ząbkowane. Ciemno zielone/ kosmate i ostre/ a po ziemi się rozkładające. Kłącze według bujności ziemie/ na której roście/ podczas na wzwyż człowieka obwyszne/ podczas na dwa łokcia: niekiedy mniejsze/ obie/ kolankowate/ mocne/ kosmate/ we wnątrz pełne: Ku wierzchowi w gałązki wyrastające. Po tych listeczki tegoż kształtu drobne/ w wierzchu tych okołki białymi kwiatkami kwitnące: Z którego potym bywa nasienie obszyrne/ we środku Miesiąca Sierpnia/ pachniące/ i smaku ostrego/ barwy ciemno popielatej/ cienkie/ i na wierzchu kończysto zaostrzone: Korzenia knodowatego/ fałdzistego i pomarszczonego/ równie jako Wężowników korzeń/ wiele z siebie odnóżek puszczając
/ około ząbkowáne. Ciemno zielone/ kosmáte y ostre/ á po źiemi sie roskłádáiące. Kłącze według buynośći źiemie/ ná ktorey rośćie/ podczás ná wzwysz człowieká obwyszne/ podczás ná dwá łokćiá: niekiedy mnieysze/ obie/ kolankowáte/ mocne/ kosmáte/ we wnątrz pełne: Ku wierzchowi w gáłąski wyrastáiące. Po tych listeczki teg^o^ż kształtu drobne/ w wierzchu tych okołki białymi kwiatkámi kwitnące: Z ktoreg^o^ potym bywa naśienie obszyrne/ we środku Mieśiącá Sierpniá/ pachniące/ y smáku ostrego/ bárwy ćiemno popielátey/ ćienkie/ y ná wierzchu końcżysto záostrzone: Korzeniá knodowátego/ fałdźistego y pomarsczonego/ rownie iáko Wężownikow korzeń/ wiele z śiebie odnożek pusczáiąc
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 114
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
oszustów na tym zasiadł/ żeby sobie jakikolwiek pożytek zawsze/ z szkody ludzkiej/ uczynili. Jeleni Korzeń Kreteński/ Rozdział 40.
JEleni Korzeń Kreteński/ Ziele jest krzakowate/ dwułokietne. Ten dwojaki jest: Wielki i mniejszy/ albo Samiec i Samica. Wielki Liścia jest do więtszego Biedrzeńcu podobnego/ po każdej stronie stopki cztery listeczki/ parą przeciwko sobie/ a na wierzchu jeden mając/ wszystkie podługowate/ przyostrzejszym/ a około ząbkowane. Pręt gałęzisty/ obły/ gładki. W wierzchu których okołki niemałe/ jako na Pietraszniku. Na tych/ po okwitnieniu/ Nasienie parą a parą/ okrągłe/ płaskie/ na kształt Rondele. Smaku ostrego i
oszustow ná tym záśiadł/ zeby sobie iákikolwiek pożytek záwsze/ z szkody ludzkiey/ vczynili. Ieleni Korzeń Kreteński/ Rozdźiał 40.
IEleni Korzeń Kreteński/ Ziele iest krzakowáte/ dwułokietne. Ten dwoiáki iest: Wielki y mnieyszy/ álbo Sámiec y Sámicá. Wielki Liśćia iest do więtszego Biedrzeńcu podobnego/ po káżdey stronie stopki cztery listecżki/ parą przećiwko sobie/ á ná wierzchu ieden máiąc/ wszystkie podługowáte/ przyostrzeyszym/ á około ząbkowáne. Pręt gáłęźisty/ obły/ głádki. W wierzchu ktorych okołki niemáłe/ iáko ná Pietraszniku. Ná tych/ po okwitnieniu/ Naśienie parą á parą/ okrągłe/ płáskie/ ná kształt Rondele. Smáku ostrego y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 141
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
jeno przywoźne/ bo w Syriej tylko roście. Sok tylko z Aleksandrii przywożony/ jest w znajomości/ i w lekarskim używaniu/ chędogi/ tuczny/ barwą do Ruty podobny/ ziarnisty/ nie zbytnie miękki/ albo rzadki/ też nie nazbyt suchy/ do Kadzidła podobny/ miedzy którym się znajduje podczas Nasienie jegoż i listeczki/ zapachu przykrego. Ferula Galbanifera Ferula Syriaca. Galbanus, et Galbanum Succus. Metopium. Chalbane, et Chalbanum. Stagonitis. Galbenkraut. und Galbensafft. Księgi Pierwsze.
Bywa fałszowany Bobową mąką/ grubo szrotowaną/ przydawszy żywice Armoniaku/ jakowego po te czasy znaleźć i tam i sam nie trudno w Aptekach. Co pilnie
ieno przywoźne/ bo w Syryey tylko rośćie. Sok tylko z Alexándryey przywożony/ iest w znáiomośći/ y w lekárskim vżywániu/ chędogi/ tuczny/ bárwą do Ruty podobny/ źiárnisty/ nie zbytnie miękki/ álbo rzadki/ też nie názbyt suchy/ do Kádźidłá podobny/ miedzy ktorym sie znáyduie podczás Naśienie iegoż y listeczki/ zapáchu przykrego. Ferula Galbanifera Ferula Syriaca. Galbanus, et Galbanum Succus. Metopium. Chalbane, et Chalbanum. Stagonitis. Galbenkraut. und Galbensafft. Kśięgi Pierwsze.
Bywa fáłszowány Bobową mąką/ grubo szrotowáną/ przydawszy żywice Armoniaku/ iákowego po te czásy ználeść y tám y sám nie trudno w Aptekách. Co pilnie
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 210
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
albo dwunastym/ albo trzynastym będzie. Liście zaś i z Kłączem brać/ gdy Słońce w Byku będzie/ ósmego/ dziewiątego/ i dziesiątego dnia. A Miesiąc w piątym/ abo siedmnastym/ albo dwudziestym dziewiątym stopniu Wagi/ w domu trzynastym/ albo czternastym/ albo piętnastym. Zielnik D. Symona Syrenniusa/
Kwiecie i Listeczki drobniejsze/ Także Nasienie dwudziestego czwartego/ dwudziestego szóstego/ dwudziestego ósmego dnia Września/ słońce w Znaku Panny Niebieskiej. A Miesiąc dziesiącią stopni po Pannie. Wenus w ośmym stopniu Byka/ albo w piątym Wagi/ albo w ośmym Niedzwiadka. Wybór.
BIały korzeń/ przodek ma przed czarnym/ a ten który Soku
álbo dwánastym/ álbo trzynastym będźie. Liśćie záś y z Kłączem bráć/ gdy Słońce w Byku będźie/ osmego/ dźiewiątego/ y dźieśiątego dniá. A Mieśiąc w piątym/ abo siedmnastym/ álbo dwudźiestym dźiewiątym stopniu Wagi/ w domu trzynastym/ álbo czternastym/ álbo piętnastym. Zielnik D. Symoná Syrenniusá/
Kwiecie y Listeczki drobnieysze/ Tákże Naśienie dwudźiestego czwartego/ dwudźiestego szostego/ dwudźiestego osmego dniá Wrześniá/ słońce w Znaku Pánny Niebieskiey. A Mieśiąc dźiesiąćią stopni po Pánnie. Venus w osmym stopniu Byká/ álbo w piątym Wagi/ álbo w osmym Niedzwiadká. Wybor.
BIały korzeń/ przodek ma przed czarnym/ á ten ktory Soku
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 227
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
którym też za tą wzmianką nieco powiemy. Słoneczny Obrót/ albo Kwiat/ Rozdział 68.
Flos Solis. Helianthemum. Consolida aurea. Pseudo Panax Chironium.Sonnenblum. Sonnenguntzel. Obrót/ albo Kwiat Słoneczny/ jest krzakowate Ziele/ z którego korzenia zaraz kilka rózg pochodzi/ cienkich/ a twardo chrostowatych/ na których są listeczki obdłużne/ Hizopowym barzo podobne/ przy których drugie listeczki wychodzą drobniejsze gromadkami. Kwiat podobny Pięciornikowemu/ żółty/ jeno więtrzy dobrze. Korzeń twardy/ zdrewniały. Smaku cierpkiego/ ostrości żadnej w sobie nie mając. Kłącze. Liście. Kwiat. Korzeń. Miejsce. Zielnik D. Simona Syrenniusa/
ROście pospolicie na górach i
ktorym też zá tą wzmianką nieco powiemy. Słoneczny Obrot/ albo Kwiát/ Rozdźiał 68.
Flos Solis. Helianthemum. Consolida aurea. Pseudo Panax Chironium.Sonnenblum. Sonnenguntzel. OBrot/ álbo Kwiát Słoneczny/ iest krzakowáte Ziele/ z ktorego korzeniá záraz kilká rozg pochodzi/ ćienkich/ á twardo chrostowátych/ ná ktorych są listecżki obdłużne/ Hizopowym bárzo podobne/ przy ktorych drugie listeczki wychodzą drobnieysze gromadkámi. Kwiát podobny Pięćiornikowemu/ żołty/ ieno więtrzy dobrze. Korzeń twárdy/ zdrewniáły. Smáku ćierpkiego/ ostrośći żadney w sobie nie máiąc. Kłącze. Liśćie. Kwiát. Korzeń. Mieysce. Zielnik D. Simoná Syrenniusá/
ROśćie pospolićie ná gorách y
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 236
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613