trochę większy szukany niż prawdziwy cyrkułu, którego pole jest wiadome. Clauius Geometraie practicae, libro 4. cap: 8. numero 1. Nauka XVII. Pole Wycinku, abo Klina cyrkułu, i jego Ostatka znaleźć: NIech będzie dany wycinek CEHF, zawarty dwiema półdiametrami EC, FC, długimi po calów 8: i lunetą EHF, długą calów 20, którego wycinku chcesz wiedzieć pole. Około Rozmierzania Pola Figur. Zabawa IX.
Multypilkuj wiadomy półdiameter EC, (calów 8:) przez EH (calów 10.) połowicę lunety wiadomej EHF (20,) wtejże mierze, wktórej masz wiadomy diameter: to jest, w calach. Produkt
trochę większy szukány niż prawdźiwy cyrkułu, ktorego pole iest wiádome. Clauius Geometraie practicae, libro 4. cap: 8. numero 1. NAVKA XVII. Pole Wyćinku, ábo Kliná cyrkułu, y iego Ostátká ználeść: NIech będżie dány wyćinek CEHF, záwárty dwiemá połdyámetrámi EC, FC, długimi po calow 8: y lunetą EHF, długą calow 20, ktorego wyćinku chcesz wiedźieć pole. Około Rozmierzánia Polá Figur. Zábáwá IX.
Multypilkuy wiádomy połdyámeter EC, (calow 8:) przez EH (calow 10.) połowicę lunety wiádomey EHF (20,) wteyże mierze, wktorey masz wiádomy dyámeter: to iest, w cálách. Produkt
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 86
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
waty podługowatej, według Nauki 74 Zabawy 4, lunety cztery DB, BE, CW, CT, są Sekstansy cyrkułu równe, którego diameter jest CV: lunety także WD, TE są równe z półdiametrów, HW; MT, równych samej wiadomej UB. Znajdź według Nauki 18. tej Zabawy, pole części cyrkułu zawarte lunetą TCW, i cięciwą TW, i ono wzięte dwa razy nanotuj. Potym znajdź pole części DRWSD, według tejże Nauki 18. i ono weźmi, dwa razy , a przypisz do pierwszej liczby nanotowanej. Po trzecie: znajdź pole kwadratu DWTE, i przydaj do dwóch liczb wprzód nanotowanych; summa da pole Owaty
wáty podługowátey, według Náuki 74 Zábáwy 4, lunety cztery DB, BE, CW, CT, są Sextánsy cyrkułu rowne, ktorego dyámeter iest CV: lunety tákże WD, TE są rowne z połdyámetrow, HW; MT, rownych sámey wiádomey VB. Znaydż według Náuki 18. tey Zábáwy, pole częśći cyrkułu záwárte lunetą TCW, y ćienćiwą TW, y ono wżięte dwá rázy nánotuy. Potym znaydż pole częśći DRWSD, według teyże Náuki 18. y ono weżmi, dwá rázy , á przypisz do pierwszey liczby nánotowáney. Po trzećie: znaydż pole kwádratu DWTE, y przyday do dwoch liczb wprzod nánotowánych; summá da pole Owáty
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 90
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
102. Linii krociuchnej, cząsteczki by nasubtelniejsze, których cyrkiel objąć nie może, z osobna pokazać; i linią takową na części nakazane, którym cyrkiel by nasubtelniejszy, nie wydoła, podzielić. 91. 103. Lunetę daną mniejszą albo większą podzielić snadno na Graduse. 91. Nauka. Linią prostą tak podzielić, jako lunetą cyrkułu jest podzielona. 173 104. Lunety danej liczbę gradusów i minut opowiedzieć, nie dzieląc jej na gradusy, sposobów cztery. 92. 105. Lunetę zdanego Promienia zrysować: albo z cyrkułu niepodzielonego na gradusy część wydzielić, któraby zniosła nakazaną liczbę gradusów i minut. 93. 106. W Kwadransie cyrkuła linią,
102. Linii kroćiuchney, cząsteczki by nasubtelnieysze, ktorych cyrkiel obiąć nie może, z osobná pokazáć; y liniią tákową ná częśći nákazáne, ktorym cyrkiel by nasubtelnieyszy, nie wydoła, podźielić. 91. 103. Lunetę dáną mnieyszą álbo większą podźielić snádno ná Graduse. 91. NAVKA. Liniią prostą ták podźielić, iáko lunetą cyrkułu iest podźielona. 173 104. Lunety dáney liczbę gradusow y minut opowiedźieć, nie dźieląc iey ná gradusy, sposobow cztery. 92. 105. Lunetę zdánego Promięnia zrysowáć: álbo z cyrkułu niepodźielonego ná gradusy część wydźielić, ktoraby zniosłá nákazáną liczbę gradusow y minut. 93. 106. W Kwádránśie cyrkułá liniią,
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 11
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
w Nauce 2. Zabawy 7. Tamże znajdziesz węgielnic już gotowych proby. 8. Angułowi danemu, drugi równy anguł na danej lini postawić. 98. 9. Angułowi danemu postawić drugi równy na linii danej, przez punkt, nie na linii danej. 98. 10. Dany anguł krzyżowy Ostry, albo rozwarty opasać lunetą cyrkułu postawioną na danej linii. 99. 11. Angułowi Krzyżowemu, Rozwartemu, i Ostremu, równe anguły zlunet półcyrkułowych postawić. 100. 12. Między dwiema liniami prostymi, anguł zwierającymi, danej linii równą postawić, któraby zjedną znich zawarła anguł równy angułowi danemu: byle ten anguł dany, i
w Náuce 2. Zábáwy 7. Támże znaydźiesz węgielnic iuż gotowych proby. 8. Angułowi dánemu, drugi rowny ánguł ná dáney lini postáwić. 98. 9. Angułowi dánemu postáẃić drugi rowny ná linii daney, przez punkt, nie ná linii dáney. 98. 10. Dány ánguł krzyżowy Ostry, álbo rozwárty opasáć lunetą cyrkułu postáwioną ná dáney linii. 99. 11. Angułowi Krzyżowemu, Rozwártemu, y Ostremu, rowne ánguły zlunet połcyrkułoẃych postáwić. 100. 12. Między dwiemá liniiámi prostymi, anguł zwieráiącymi, dáney linii rowną postáwić, ktoraby ziedną znich záwárłá ánguł rowny ángułowi dánemu: byle ten ánguł dány, y
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 11
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
otwarciem cyrkla, według tego, jako będziesz chciał mieć kwadrans większy albo mniejszy: Będzie ta luneta czwarta część cyrkułu, którą kwadrans zowią. Podział kwadransu masz w poprzedzającej Nauce 80. w punkcie 3. i 4. Sposób przypisania liczby, do podzielonych gradusów, figura sama pokazuje. Tego tylko dokładam: abyś pod lunetą PS podzieloną na draduse, zrysował lunet inszych kwadransowych kilkanaście, jakie w figurze masz ba, eJ, dg; hl, lk, mM, np, rq, Su, BD, EF, GN, Któreć się w dalszych zabawach przydadzą. Jako i promienie wyprowadzone z centrum H, do każdego gradusa. Zowie się
otwárćiem cyrklá, według tego, iáko będżiesz chćiał mieć kwádrans większy álbo mnieyszy: Będżie tá lunetá czwarta część cyrkułu, ktorą kwádráns zowią. Podźiał kwadransu masz w poprzedzáiącey Náuce 80. w punkćie 3. y 4. Sposob przypisánia liczby, do podźielonych gradusow, figurá sámá pokázuie. Tego tylko dokładam: ábyś pod lunetą PS podżieloną ná draduse, zrysował lunet inszych kwádránsowych kilkánaśćie, iákie w figurze masz ba, eY, dg; hl, lk, mM, np, rq, Su, BD, EF, GN, Ktoreć się w dálszych zábáwách przydádzą. Iáko y promienie wyprowádzone z centrum H, do káżdego gradusá. Zowie się
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 74
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
, wydzieli) przystawiwszy Lunetę Minutową, początkiem E, do punktu h, i upatrzywszy który gradus Lunety Minutowej EG, stosuje się zupełnie z gradusem Cyrkułowym. Tyle albowiem minut cząstka odcięta z gradusa na b, liczyć będzie. PRZESTROGA. JEżelibyś nie mógł rysować nieznacznie lunety danej CD, na Cyrkule LM; zatoczysz nad lunetą daną DC, (w figurze 6. Nawyższej) lunetę FE, równą cyrkułówej LN, i wydzieliwszy na FE, samę FH, proporcjonalną danej DC: i tej FH, postawiwszy równą Lh, na Lunecie LN; z punktu h, dojdziesz liczby gradusów i minut lunety danej CD, jako się trochę wyżej opisało w
, wydżieli) przystáwiwszy Lunetę Minutową, początkiem E, do punktu h, y vpátrzywszy ktory gradus Lunety Minutowey EG, stosuie się zupełnie z gradusem Cyrkułowym. Tyle álbowiem minut cząstká odćięta z gradusá ná b, liczyć będżie. PRZESTROGA. IEżelibyś nie mogł rysowáć nieznácznie lunety dáney CD, ná Cyrkule LM; zátoczysz nad lunetą dáną DC, (w figurze 6. Nawyższey) lunetę FE, rowną cyrkułówey LN, y wydźieliwszy ná FE, sámę FH, proporcyonálną dáney DC: y tey FH, postáwiwszy rowną Lh, ná Lunećie LN; z punktu h, doydźiesz liczby gradusow y minut lunety dáney CD, iáko się trochę wyżey opisało w
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 93
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
Zabawy 6) anguł LUT zwierzchny, równy angułowi LFH wewnętrznemu, zjednejże strony przeciwnemu. Zaczym że anguł V, jest zrysowania równy angułowi C, i anguł F, będżżye równy angułowi C. według Prawdy 1. Zabawy 1. na karcie 25. Nauka X. Dany anguł Krzyżowy, Ostry, abo Rozwarty, opasać lunetą cyrkułu, postawioną na danej linii. 33. tertii Euclidis. NIech będzie anguł naprzód krzyżowy T, i linia HL, na której potrzzeba zatoczyć lunetę, żeby wniej anguł postawiony był krzyżowy. Linią daną HL, przzedzieliwszy w pół na C, z niego odległością CL, albo CH, zatocz lunetę HZL; do
Zabáwy 6) ánguł LVT zwierzchny, rowny ángułowi LFH wewnętrznemu, ziedneyże strony przećiwnemu. Záczym że ánguł V, iest zrysowánia rowny ángułowi C, y ánguł F, będżżie rowny ángułowi C. według Prawdy 1. Zábáwy 1. ná kárćie 25. NAVKA X. Dány ánguł Krzyżowy, Ostry, ábo Rozwárty, opasáć lunetą cyrkułu, postáwioną ná dáney linii. 33. tertii Euclidis. NIech będźie ánguł naprzod krzyżowy T, y liniia HL, ná ktorey potrzzebá zátoczyć lunetę, żeby wniey ánguł postáwiony był krzyżowy. Liniią dáną HL, przzedżieliwszy w poł ná C, z niego odległośćią CL, álbo CH, zátocz lunetę HZL; do
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 99
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
podzielą, jako widzisz w figurze anguł TCV, podzielony na trzy. Zabawy III. Część II.
Gdyż wszelkiego angułu miata, jest luneta cyrkułu zatoczona z wierzchu angułu, jako z centrum: według Definicyj 42. Zabawy 1. Nauka XIX. Anguł prostościenny (CLZ) wydzielić na gradusy. ZAwrzy dany anguł CLZ, lunetą CZ, i onę wydziel na gradusy według Nauki 103. Zabawy 2. Będziesz miał anguł wydzielony na graduse. Ponieważ miara angułów są lunety cyrkułowe według Definicyj 42. Części 2. Zabawy 1. Nauka XX. Anguł według danej liczby gradusów i minut, postawić. SPOSÓB. Zrysuj lunetę któraby zniosła nakazaną liczbę gradusów
podźielą, iáko widźisz w figurze ánguł TCV, podżielony ná trzy. Zábáwy III. Część II.
Gdyż wszelkiego ángułu miátá, iest lunetá cyrkułu zátoczona z wierzchu ángułu, iáko z centrum: według Definicyi 42. Zabáwy 1. NAVKA XIX. Anguł prostośćienny (CLZ) wydżielić ná gradusy. ZAwrzy dány ánguł CLZ, lunetą CZ, y onę wydźiel ná gradusy według Náuki 103. Zabáwy 2. Będźiesz miał ánguł wydźielony ná graduse. Ponieważ miárá ángułow są lunety cyrkułowe według Definicyi 42. Częśći 2. Zábáwy 1. NAVKA XX. Anguł według dáney liczby gradusow y minut, postáwić. SPOSOB. Zrysuy lunetę ktoraby zniosłá nákazáną liczbę gradusow
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 104
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
prace w rysowaniu krzyżowych: w cyrkule danym BGF, zrysuj nakazaną figurę, i na obwodzie cyrkułu, poprzystawiaj równoodległe przecinające się wzajem. Będziesz miał figurę obejmującą cyrkiel. Która jeszczeć snadniej przyjdzie wten sposób. Znalawszy w sześciograni naprzykład, anguł jeden KMN, zrysuj z Centrum C, cyrkuł półdiametrem CM, i lunetą KM, uczyń nowy podział tegoż cyrkułu na punktach L, K, M, N, etc. Te punkta gdy połączysz liniami KL, KM, MN, etc: Będziesz miał Wielościennej figury ściany, około cyrkułu. Nauka LXIV. Na danej linii wszelką figurę Równokątną zrysować. MAsz sposób rysowania Triangułu równościennego w Nauce
prace w rysowániu krzyżowych: w cyrkule dánym BGF, zrysuy nákazáną figurę, y ná obwodżie cyrkułu, poprzystáwiay rownoodległe przećináiące się wzáiem. Będżiesz miał figurę obeymuiącą cyrkiel. Ktora ieszczeć snádniey przyidźie wten sposob. Ználawszy w sześćiográni náprzykład, ánguł ieden KMN, zrysuy z Centrum C, cyrkuł połdyámetrem CM, y lunetą KM, vczyń nowy podźiał tegoż cyrkułu ná punktách L, K, M, N, etc. Te punktá gdy połączysz liniiámi KL, KM, MN, etc: Będźiesz miał Wielośćienney figury śćiány, około cyrkułu. NAVKA LXIV. Ná dáney linii wszelką figurę Rownokątną zrysowáć. MAsz sposob rysowánia Tryángułu rownośćiennego w Nauce
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 136
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
, równej długości. Znalawszy ostatni punkt R, linii kwadrującej UFKR (według Nauki 96. Zabawy 4.) Uczyń. Jako DR, baza kwadrującej, do DV, ścianej tejże kwadrującej. Tak taż DV do czwartej: wynidzie (według Własności 193. punktu 2.) linia prosta, równej długości z lunetą kwadransową UHLB. Drugi sposób łatwiejszy znależyenia linii prostej, równej lunecie kwadransowej. Zabawa V. Część I.
NIech będzie dana luneta kwadransowa BDC: przedzieliwszy ją wpół na D, także ścianę BG kwadransu na H; przeciągniej przez D, i H, linią HDN, zabiegającą Tangensie CN, wyprowadzonej z punktu C. Będzie
, rowney długośći. Ználawszy ostátni punkt R, linii kwádruiącey VFKR (według Náuki 96. Zábáwy 4.) Vczyń. Jáko DR, bázá kwádruiącey, do DV, śćiáney teyże kwádruiącey. Ták táż DV do czwartey: wynidźie (według Własnośći 193. punktu 2.) liniia prosta, rowney długośći z lunetą kwádránsową VHLB. Drugi sposob łátwieyszy ználeżienia linii prostey, rowney lunećie kwádránsowey. Zábáwá V. Cżęść I.
NIech będżie dána lunetá kwádránsowa BDC: przedźieliwszy ią wpoł ná D, tákże śćiánę BG kwádránsu ná H; przećiągniey przez D, y H, liniią HDN, zábiegáiącą Tángenśie CN, wyprowádzoney z punktu C. Będżie
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 163
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
