przykład szósta, ośma, etc. Tedy według Nauki 14. wymierz obwód całego, cyrkułu, a część jego szóstą, ośmą, etc. będzie miara danej części obwodu cyrkułowego. Jeżeli zaś sztuka obwodu cyrkułowego, dana do pomierzenia, nie będzie wiadomą, którąby była częścią cyrkułu? Tak ją wymierzysz. Niech będzie Luneta CD, którą kilka razy dwój na części równe, póki jeden podział CN nie wynidzie mniejszy nisz szósta część cyrkułu, i nie zbliży się do dwunastej. Około Rozmierzania obwodu Figur Płaskich. Zabawa VIII. Figura Nauki 75 Zabawy 4. Około Rozmierzania Obwodu Figur Płaskich.
Potym przez C zrysuj Diameter CS, pociągniony aż do
przykład szosta, osma, etc. Tedy według Náuki 14. wymierz obwod cáłego, cyrkułu, á część iego szostą, osmą, etc. będżie miárá dáney częśći obwodu cyrkułowego. Ieżeli záś sztuká obwodu cyrkułowego, dána do pomierzenia, nie będźie wiádomą, ktorąby byłá częśćią cyrkułu? Ták ią wymierzysz. Niech będźie Lunetá CD, ktorą kilká rázy dwoy ná częśći rowne, poki ieden podźiał CN nie wynidźie mnieyszy nisz szosta część cyrkułu, y nie zbliży się do dwunastey. Około Rozmierzánia obwodu Figur Płáskich. Zábáwá VIII. Figurá Náuki 75 Zábáwy 4. Około Rozmierzánia Obwodu Figur Płáskich.
Potym przez C zrysuy Dyámeter CS, poćiągniony áż do
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 73
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
C zrysuj Diameter CS, pociągniony aż do L, aby SL, zrównała promieniowi MS. Toż od L, przez N, prostą linią LP przeprowadź, którejby zabiegła tangensa CP, w punkcie P. Stanie CP, blisko równa Lunecie CN. Zaczym CP, wzięta tyle razy: na wiele części jest podzielona Luneta CD: wyda CG, równą całej Lunecie CD danej do rozmierzania. Andreas Tácquet Geometriae Practicae lib. 2. probl: 6. Nauka XXIII. Z poprzecznej linii w Kwadracie doskonałym, znaleźć obwód kwadratu. UCzyń: Jako 17 do 48, tak poprzeczna wiadoma do czwartego: Wynidzie Obwód kwadratu trochę mniejszego jedną cząstką z
C zrysuy Dyámeter CS, poćiągniony áż do L, áby SL, zrownáłá promięniowi MS. Toż od L, przez N, prostą liniią LP przeprowadź, ktoreyby zábiegłá tángensá CP, w punktćie P. Stánie CP, blisko rowna Lunećie CN. Záczym CP, wżięta tyle rázy: ná wiele częśći iest podźielona Lunetá CD: wyda CG, rowną cáłey Lunećie CD dáney do rozmierzánia. Andreas Tácquet Geometriae Practicae lib. 2. probl: 6. NAVKA XXIII. Z poprzeczney linii w Kwádraćie doskonáłym, ználeść obwod kwadratu. VCzyń: Iáko 17 do 48, ták poprzeczna wiádoma do czwartego: Wynidżie Obwod kwádratu trochę mnieyszego iedną cząstką z
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 73
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
kwadratu na obwodzie całym Cyrkułu. UCzyń: Jako 88. do 7: abo 1420, do 113. Tak kwadrat na obwodzie całym cyrkułu, do pola cyrkułu. z Punktu 3. Własności 145. Nauka XI. Z Lunety Cyrkułu danej, Diameter w liczbie znaleźć, i z niego Pole cyrkułu. NIech będzie dana luneta CEF: Między końcami jej C, F, przeciągnąwszy cięciwę CLF, przetnij ją wpół na L, i na tymże punkcie L, postaw ELH, krzyżową samej CLF, i zmierz CL, i LE, jaką pewną miarą. Potym: miarę linii CL, zmultyplikowawszy wsię, rozdziel produkt przez LE; kwocjent wyda
kwádratu ná obwodźie cáłym Cyrkułu. VCzyń: Iáko 88. do 7: ábo 1420, do 113. Ták kwádrat ná obwodźie cáłym cyrkułu, do polá cyrkułu. z Punktu 3. Własnośći 145. NAVKA XI. Z Lunety Cyrkułu dáney, Dyámeter w liczbie ználeść, y z niego Pole cyrkułu. NIech będżie dána lunetá CEF: Między końcámi iey C, F, przećiągnąwszy ćienćiwę CLF, przetniy ią wpoł ná L, y ná tymże punktćie L, postaw ELH, krzyżową sámey CLF, y zmierz CL, y LE, iáką pewną miárą. Potym: miárę linii CL, zmultyplikowawszy wśię, rozdżiel produkt przez LE; kwocyent wyda
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 83
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
to jest, w calach. Produkt 80, będzie pole wycinku. Ponieważ jako pole całego cyrkułu wychodzi: półdiameter multyplikując przez połobwodu cyrkułu. Tak pole Klina, abo wycinku, (który jest częścią pewną całego pola cyrkułu) wyniść musi, półdiameter multyplikując przez połowicę lunety, zawierającej klin cyrkułu. Jeżeli ani półdiameter, ani luneta jest wiadoma: wprzód półdiameter potrzeba zmierzać łokciami, i z niego wynaleźć obwód całego cyrkułu na takim Diametrze; także i wielkość lunety EF, z kwadransa jakiego; abo w ten sposób. Od E, do F, przeciągnij linią prostą EF, i w częściach półdiametru EC, znajdź jej wielkość. Toż uczyń:
to iest, w cálách. Produkt 80, będźie pole wyćinku. Ponieważ iáko pole cáłego cyrkułu wychodźi: połdyámeter multyplikuiąc przez połobwodu cyrkułu. Ták pole Kliná, ábo wyćinku, (ktory iest częśćią pewną cáłego polá cyrkułu) wyniść muśi, połdyámeter multyplikuiąc przez połowicę lunety, záwieráiącey klin cyrkułu. Jeżeli áni połdyámeter, áni lunetá iest wiádoma: wprzod połdyámeter potrzebá zmierzáć łokćiámi, y z niego wynáleść obwod cáłego cyrkułu ná tákim Dyámetrze; tákże y wielkość lunety EF, z kwádránsá iákiego; ábo w ten sposob. Od E, do F, przećiągniy liniią prostą EF, y w częśćiách połdyámetru EC, znaydź iey wielkość. Toz vczyń:
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 87
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
częściach półdiametru EC, znajdź jej wielkość. Toż uczyń: Jako EC wiadoma, do synusa całego 100 000, tak EF, wiadoma w częściach synusów; której połowica będzie Synus lunety EH, połowice całej EHF. Tę znalazszy w tablicy synusów w gradusach i w minutach, gdy ją dwa razy weźmiesz; wynidzie cała luneta EHF, w gradusach, i wminutach. Toż uczyń. Jako 360, cały obwód w gradusach do całego obwodu w łokciach, (355.) Tak gradusów 60 naprzykład lunety EHF, do łokci 59, i 60. ze 360. to jest 1. ze 6. tejże lunety EHF,
częśćiách połdyámetru EC, znaydź iey wielkość. Toz vczyń: Iáko EC wiádoma, do synusá cáłego 100 000, ták EF, wiádoma w częśćiách synusow; ktorey połowicá będźie Synus lunety EH, połowice cáłey EHF. Tę ználazszy w tablicy synusow w grádusách y w minutách, gdy ią dwá rázy weźmiesz; wynidżie cáła lunetá EHF, w gradusách, y wminutách. Toż vczyń. Iáko 360, cáły obwod w gradusách do cáłego obwodu w łokćiách, (355.) Ták gradusow 60 náprzykład lunety EHF, do łokći 59, y 60. ze 360. to iest 1. ze 6. teyże lunety EHF,
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 87
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
10. Równe polowi Elipsy LNMP. Clauius Geometr: practicae lib: 4. cap: VIII. num: 5. Ex Archimede. Nauka XXIV. Owaty pękatszej i Strusiego Jaja znaleźć pole. ZE w figurze 1. Z rysowania, lunetea HD, jest szósta część cyrkułu całego, z półdiametru UH. Także luneta BH, jest też szósta część cyrkułu, z półdiametru BE.
Znajdź pole klinu cyrkułowego UHÓD, według Nauki 17. tej Zabawy: i dwa razy go wziąwszy, zpilnością nanotuj. Także znajdź pole klinu EBH cyrkułu; i on cztery razy wziąwszy, przydaj go do pierwszej liczby nanotowanej. Potym wyrzuć z tej summy
10. Rowne polowi Ellipsy LNMP. Clauius Geometr: practicae lib: 4. cap: VIII. num: 5. Ex Archimede. NAVKA XXIV. Owáty pękátszey y Struśiego Iáiá ználeść pole. ZE w figurze 1. Z rysowánia, luneteá HD, iest szosta część cyrkułu cáłego, z połdyámetru VH. Tákże lunetá BH, iest też szosta część cyrkułu, z połdyámetru BE.
Znaydż pole klinu cyrkułowego VHOD, według Nauki 17. tey Zabáwy: y dwá rázy go wźiąwszy, zpilnośćią nánotuy. Tákże znaydź pole klinu EBH cyrkułu; y on cztery rázy wżiąwszy, przyday go do pierwszey liczby nánotowáney. Potym wyrzuć z tey summy
Skrót tekstu: SolGeom_II
Strona: 89
Tytuł:
Geometra polski cz. 2
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1684
Data wydania (nie wcześniej niż):
1684
Data wydania (nie później niż):
1684
tej linii danej. 124. Drugi sposób. na kar: 125. 38. Znalesć liczbę gradusów w lunecie, postawionej na diametrze półcyrkułu, i przechodzącej przez srzodej promienia tegoż półcyrkułu. 126. Drugi sposób. 126. 39. Mając daną Cięciwę, i strzałę lunety Cyrkułowej, znalesć promień którym ma być zatoczona luneta. 126. 40. Tenże promień Cięciwy inaczej znaleźć, miawszy wiadome, Cięciwę i strzałę. 127. Kto tych dwóch Nauk nie potrafi u Mularzów, gdy mu podadzą lunetę do zasklepienia długą włokci 5. a wysoką tylko na ćwierć 1. łokcia, Magistrem być nie może Jako się w Architekcie na swym
tey linii dáney. 124. Drugi sposob. ná kár: 125. 38. Ználesć liczbę gradusow w lunećie, postawioney ná dyámetrze połcyrkułu, y przechodzącey przez srzodej promięnia tegoż połcyrkułu. 126. Drugi sposob. 126. 39. Máiąc dáną Cienciwę, y strzałę lunety Cyrkułowey, ználesć promień ktorym ma bydź zátoczona lunetá. 126. 40. Tenże promień Cienćiwy ináczey ználeśc, miawszy wiádome, Cienćiwę y strzałę. 127. Kto tych dwuch Náuk nie potráfi v Mulárzow, gdy mu podádzą lunetę do zásklepięnia długą włokći 5. á wysoką tylko ná ćwierć 1. łokćia, Magistrem bydź nie może Iako się w Architekćie ná swym
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 13
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
nie potrafi u Mularzów, gdy mu podadzą lunetę do zasklepienia długą włokci 5. a wysoką tylko na ćwierć 1. łokcia, Magistrem być nie może Jako się w Architekcie na swym miejscu powie. 41. Lunety, zatoczonej na Cięciwie i strzale wiadomych, miarę wgradusach opowiedzieć: Także: którą jest taż Luneta częścią cyrkułu całego, oznajmić. 127. 42. Miawszy Cięciwę wymierzoną na pewne części, i część cyrkułu trzecią, czwartą, szóstą, albo którąkolwiek inszą nakazaną na tej Cięciwie; wyrachowac strzałę, albo wysokość takowej części cyrkułu w częściach teuże Cięciwy. 127. 43. Miawszy Cięciwę wymierzoną na pewne części, i część
nie potráfi v Mulárzow, gdy mu podádzą lunetę do zásklepięnia długą włokći 5. á wysoką tylko ná ćwierć 1. łokćia, Magistrem bydź nie może Iako się w Architekćie ná swym mieyscu powie. 41. Lunety, zátoczoney ná Cienćiwie y strzale wiádomych, miárę wgradusách opoẃiedźieć: Tákże: ktorą iest táż Lunetá częśćią cyrkułu cáłego, oznáymic. 127. 42. Miawszy Cienćiwę wymierzoną ná pewne częśći, y część cyrkułu trzecią, czwartą, szostą, albo ktorąkolwiek inszą nákazáną ná tey Cienćiwie; wyráchowác strzałę, álbo wysokośc tákowey części cyrkułu w częśćiách teuże Cienćiwy. 127. 43. Miawszy Cienciwę wymierzoną ná peẃne częśći, y część
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 13
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
. 175. 20. Cyrkulu większego lunetę wydzielić równą na cyrkule mniejszym. 176. 21. Cyrkułowi całemu wydzielić lunetę równą na cyrkule większym. 177. 22. Drugi sposób wydzielenia równej lunety cyrkułu mniejszego z lunety cyrkułu większego. 177. 23. Drugi sposób wydzielenia lunety cyrkułu większego, na cyrkule mniejszym: byle ta luneta cyrkułu większego, nie była większa nad cały obwód cyrkułu mniejszego. 177. 24. Dany anguł wydzielić Geometrcznie na anguły równe, albo proporcjonalne. na karcie. 178. 25. Anguły, i lunety niepomierne wystawić. 178. 26. O używaniu Skali na 1000. części wydzielonej, w przemienianiu linij prostych, na
. 175. 20. Cyrkulu większego lunetę wydźielić rowną ná cyrkule mnieyszym. 176. 21. Cyrkułowi cáłemu wydźielić lunetę rowną ná cyrkule większym. 177. 22. Drugi sposob wydźielęnia rowney lunety cyrkułu mnieyszego z lunety cyrkułu większego. 177. 23. Drugi sposob wydźielęnia lunety cyrkułu większego, ná cyrkule mnieyszym: byle tá lunetá cyrkułu ẃiększego, nie byłá większa nád cáły obwod cyrkułu mnieyszego. 177. 24. Dány ánguł wydźielić Geometrcznie na ánguły rowne, álbo proporcyonálne. ná kárćie. 178. 25. Anguły, y lunety niepomierne wystáwić. 178. 26. O vżyẃániu Skáli ná 1000. częśći wydźieloney, w przemięniániu liniy prostych, ná
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 16
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683
jako woda cicha w sadzawce, albo w statku jakim. Linia: Linea ducibilis. długość zryfowana na czym. Linija stolarska: Regula. Instrument podle którego linie rysujemy. Linia w bród. Linea infinita. Linia bez naznaczonej miary, którą do upodobania dłuższa ryfować możesz. Linia wciąż: toż co linia wbród. Luneta. Arcus Circuli. Część jaka obwodu cyrkułowego. M. MAchina: Machina. Związanie jakie misterne zdrzewa, albo z inszej materyj. Mapa: Mappa: Zryfowanie placów Budynkowych, Granic, Powiatu, Królestwa, Ziemie całej. Mierniczy: Geometra. Minuta: Minutum. Część sześćdziesiąta gradusa jednego; jakich gradusów jest 90
iáko wodá ćicha w sádzawce, álbo w státku iákim. Liniia: Linea ducibilis. długość zryfowána ná czym. Liniiia stolárska: Regula. Instrument podle ktorego liniie rysuiemy. Liniia w brod. Linea infinita. Liniia bez náznáczoney miáry, ktorą do vpodobánia dłuższa ryfowáć możesz. Liniia wćiąż: toż co liniia wbrod. Lunetá. Arcus Circuli. Część iáká obwodu cyrkułowego. M. MAchiná: Machina. Związánie iákie misterne zdrzewá, álbo z inszey máteryi. Máppá: Mappa: Zryfowánie plácow Budynkowych, Gránic, Powiátu, Krolestwá, Ziemie cáłey. Mierniczy: Geometra. Minutá: Minutum. Część sześćdźieśiąta gradusá iednego; iákich gradusow iest 90
Skrót tekstu: SolGeom_I
Strona: 4
Tytuł:
Geometra polski cz. 1
Autor:
Stanisław Solski
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1683
Data wydania (nie wcześniej niż):
1683
Data wydania (nie później niż):
1683