/ do tych tylko Potraw/ które słodzone być mają/ a kto inaczej czyni/ ten błądzi przeciw terminom Kuchmistrzowskim. Sposób robienia Gąszczu
POspolita umiejętność jest robienia Gąszczu/ jednak żebym w pisaniu sposobów gotowania potraw czego nie opuścił/ położe sposób taki: Weźmij Rożenków wielkich albo drobnych/ Cebule albo Bulwów/ Pietruszki albo Marchwie/ Jabłek kwaśnych albo Chleba białego/ a na ostatek Pasternaku; ochędoż/ wstaw przestrono w garcu/ warz/ a gdy dobrze uwre przebij przez sito/ jeżeli gęściejszego potrzeba/ nie lij tej polewki nic w którym namieniona Materia warzona jest/ a jeżeli rzedszego/ przylewaj tyle/ ile potrzeba/ tak będzież miał według woli
/ do tych tylko Potráw/ ktore słodzone bydź máią/ á kto ináczey czyni/ ten błądźi przećiw terminom Kuchmistrzowskim. Sposob robieniá Gąszczu
POspolita vmieiętność iest robienia Gąszczu/ iednák żebym w pisániu sposobow gotowánia potraw czego nie opuśćił/ położe sposob táki: Weźmiy Rożenkow wielkich álbo drobnych/ Cebule álbo Bulwow/ Pietruszki albo Márchwie/ Iábłek kwáśnych álbo Chlebá białego/ a ná ostátek Pasternaku; ochędoż/ wstaw przestrono w garcu/ warz/ á gdy dobrże vwre przebiy przez śito/ ieżeli gęśćieyszego potrzeba/ nie liy tey polewki nic w ktorym námieniona Materya wárzona iest/ á ieżeli rzedszego/ przylewáy tyle/ ile potrzebá/ ták będźież miał według woli
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 15
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
zly. Trzeci sposób robienia Gąszczu.
Weźmij Cebule/ nałup/ poprzekrawaj/ wstaw przestrono w garncu/ warz/ przebij przez Sito/ będzie gąszcz podlejszy. Czwarty sposób robienia Gąszczu.
Weźmij Bulwów/ ochędoż/ wstaw/ w wodzie w garncu a uwarzywsz i dobrze/ przebij przez Sito. Rozdział Drugi Piąty sposób,
Weźmij Marchwie świeżej/ a tak uczyn jako i z Bulwami A gdy już Gąszcz będziesz miał gotowy: Do sporządzenia też, i gotowania Ryb różnych przystępujmy: A naprzód Łosoś: Który w naszej Polsce jest najsubtelniejszego smaku. I. Łosoś żółto po Królewsku, albo dobrej Jusze.
WEźmij Lososia/ Oczesz/ zrysaj grzbiet wyjmij/
zly. Trzeći sposob robienia Gąszczu.
Weźmiy Cebule/ náłup/ poprzekráway/ wstaw przestrono w garncu/ warz/ przebiy przez Sito/ będźie gąszcz podleyszy. Czwarty sposob robienia Gąszczu.
Weźmiy Bulwow/ ochędoż/ wstaw/ w wodźie w gárncu á vwarzywsz y dobrże/ przebiy przeż Sito. Rozdział Drugi Piąty sposob,
Weźmiy Márchwie świeżey/ á ták vczyn iáko y z Bulwámi A gdy iuż Gąszcz będźiesz miał gotowy: Do sporządzenia też, y gotowánia Ryb rożnych przystępuymy: A naprzod Łosoś: Ktory w nászey Polszcze iest naysubtelnieyszego smaku. I. Łosoś żołto po Krolewsku, albo dobrey Iusze.
WEźmiy Lososiá/ Oczesz/ zrysay grzbiet wyimiy/
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 46
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
Grzyby młode z Potrawą, 30. Gruszki tretowane z potrawą, tamże. Gęsi albo Kaczki na zimno, 41. Gęsi w Winie na zimno, tamże. Rybne Potrawy. Gąszcz robiony z rożenków, 45. Gąszcz z Fig, tamże. Gąszcz z Cebule, tamże. Gąszcz z Bulwów, 46. Gąszcz z Marchwie, tamże. Grząnki z Ryb słonych, 63. Mleczne Potrawy. Grzybowa Polewka, 73.
Grochowa Polewka, 74. Grzybek, 75. Groch z Ciasta, 80. z Gruszkami Tort, 82. Gruszkowe Ciasto na post, 86. Gdańskie Mleko, 85. Galareta Mięśna, 88. Galareta na Post.
Grzyby młode z Potrawą, 30. Gruszki tretowáne z potrawą, tamże. Gęśi álbo Káczki na źimno, 41. Gęśi w Winie na źimno, támze. Rybne Potrawy. Gąszcz robiony z rożenkow, 45. Gąszcz z Fig, támże. Gąszcz z Cebule, támże. Gąszcz z Bulwow, 46. Gąszcz z Márchwie, támże. Grząnki z Ryb słonych, 63. Mleczne Potráwy. Grzybowa Polewká, 73.
Grochowa Polewká, 74. Grzybek, 75. Groch z Ciástá, 80. z Gruszkámi Tort, 82. Gruszkowe Ciásto ná post, 86. Gdanskie Mleko, 85. Gáláretá Mięśna, 88. Gáláretá ná Post.
Skrót tekstu: CzerComp
Strona: 99
Tytuł:
Compendium ferculorum albo zebranie potraw
Autor:
Stanisław Czerniecki
Drukarnia:
Jerzy i Mikołaj Schedlowie
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
kulinaria
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1682
Data wydania (nie wcześniej niż):
1682
Data wydania (nie później niż):
1682
umiał temu zabiegać był. Rozsądek.
Trojakie ziele tym imieniem/ Daucus od starodawnych Ziołopisów nazwane/ jako Dioscorydes świadczy/ albo czworakie/ jako Petronius Diodorus dawny i sławny Lekarz/ i Ziołopis/ jako Plinius pisze. Pierwszy ten któryśmy tu opisali Kreteński/ dawszy mu imię Serdecznik/ albo Ptasze gniazdo pierwsze/ i Polnej marchwie. Drugi Opichowi podobny/ ten my Pasternaczkiem polnym zowiemy/ albo Smłodem białym. a Dioscorydes wtórym. Trzeci do Koriandru podobny: czwarty Olszeniec/ albo Olszownik/ i Olszenik. Są inne tym nazwiskiem/ Daucus/ mianowane od Galena/ Scrapiona/ Etiusa/ ale różne od Dioscorydowych. O których się na swych miejscach przypominać
vmiał temu zábiegáć był. Rozsądek.
Troiákie źiele tym imieniem/ Daucus od stárodawnych Ziołopisow názwáne/ iáko Dioscorides świadczy/ álbo czworákie/ iáko Petronius Diodorus dawny y sławny Lekarz/ y Ziołopis/ iáko Plinius pisze. Pierwszy ten ktorysmy tu opisáli Kreteński/ dawszy mu imię Serdecznik/ álbo Ptásze gniazdo pierwsze/ y Polney márchwie. Drugi Opichowi podobny/ ten my Pásternaczkiem polnym zowiemy/ álbo Smłodem białym. á Dioscorides wtorym. Trzeći do Koryándru podobny: czwarty Olszeniec/ álbo Olszownik/ y Olszenik. Są ine tym názwiskiem/ Daucus/ miánowane od Galená/ Scrapioná/ Aetiusá/ ále rozne od Dioscoridowych. O ktorych sie ná swych mieyscách przypomináć
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 157
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
O których się na swych miejscach przypominać będzie. Piretrum/ albo Zębne Ziele. Rozdział 47.
ZEbne Ziele/ dwojakiego rodzaju się znajduje. Pierwsze i własne Piretrum, albo Zębne Ziele: Ma Korzeń gładki/ mało nie na palec wzmiasz/ na piądź wzdłuż. Smaku gorzko korzennego/ usta sczmiącego i rozpalającego. Liścia do Marchwie polnej/ albo do Kopru Włoskiego podobnego/ albo do Rumienkowego/ jeno mięszejsze. Kłącza czczego/ soku pełnego/ na połtory piędzi/ podczas na dwie wzwyż: W wierzchu okołki/ jako u kopru swojskiego. Kwiatu żółtego/ niemałego/ gwiazdzistego/ jako Miesiączkowy/ który polnym Nogietkiem/ inni Wołowym okiem zowią: Po wierzchu
O ktorych sie ná swych mieyscách przypomináć będźie. Piretrum/ albo Zębne Ziele. Rozdźiał 47.
ZEbne Ziele/ dwoiákiego rodzáiu sie znáyduie. Pierwsze y własne Piretrum, álbo Zębne Ziele: Ma Korzeń głádki/ máło nie na pálec wzmiasz/ ná piądź wzdłuż. Smáku gorzko korzennego/ vstá sczmiącego y rospaláiącego. Liśćia do Márchwie polney/ álbo do Kopru Włoskiego podobnego/ álbo do Rumienkowego/ ieno mięszeysze. Kłącza czczego/ soku pełnego/ ná połtory piędźi/ podcżás ná dwie wzwysz: W wierzchu okołki/ iáko v kopru swoyskiego. Kwiátu żołtego/ niemáłego/ gwiazdźistego/ iáko Mieśiączkowy/ ktory polnym Nogietkiem/ ini Wołowym okiem zowią: Po wierzchu
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 157
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
Podolu. Wziął już Turczyn ten mur jej i lepiej go broni, A orda nie z Podola, z Wołynia nas goni. Nie chcieli być Polacy fortecom załogą; Dziś i w polu czy nie chcą sobie, czy nie mogą. Strzeż, Boże, jeśli pójdzie do Wisły z Wołynia! Nie lada jako z marchwie da się wygnać świnia. Ręce są, serca nie ma; żołnierz w wielkiej nędzy. Czemuż nie idzie szlachta? Nie chce bez pieniędzy. A kędyż się podziało tak wiele poborów? Starszyźnie na kupno wsi, na pompy do dworów. Gdzież się tedy panowie ze wsiami osiedzą? Do Włoch na pomarańcze;
Podolu. Wziął już Turczyn ten mur jej i lepiej go broni, A orda nie z Podola, z Wołynia nas goni. Nie chcieli być Polacy fortecom załogą; Dziś i w polu czy nie chcą sobie, czy nie mogą. Strzeż, Boże, jeśli pójdzie do Wisły z Wołynia! Nie lada jako z marchwie da się wygnać świnia. Ręce są, serca nie ma; żołnierz w wielkiej nędzy. Czemuż nie idzie szlachta? Nie chce bez pieniędzy. A kędyż się podziało tak wiele poborów? Starszyźnie na kupno wsi, na pompy do dworów. Gdzież się tedy panowie ze wsiami osiedzą? Do Włoch na pomarańcze;
Skrót tekstu: PotMorKuk_III
Strona: 246
Tytuł:
Moralia
Autor:
Wacław Potocki
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty, pieśni
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Dzieła
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Leszek Kukulski
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1987
? O szpetnico/ Czarownico. Baba/ By u tym gmachu/ Nigdy strachu/ Nie widano/ Ni słychano. Koper zwarem/ Kotkiem szajsen. Diabeł. Belzebubie/ W tym kozubie/ Sprosbym chodzisz/ Ludziom szkodzisz. Baba. Niech pankowie/ Konradkowie/ Tu nie stoją/ Z duszką moją. Ich pitych marchwie. Diabeł w Babę cepami po kożuchu. Podźże starko/ Wielka łgarko/ Z tego domu/ Nie czyn sromu/ Tu będącym/ Słuchającym/ Boś się waciekła/ Idź do piekła. CHORUS III. Przeciwne czasy dzisiejszego wieku/ Nie dacie wytchnąć w pokoju człowieku Czy już frasunków przyczyniać na świecie Nieprzestaniecie. Co
? O szpetnico/ Czárownico. Bábá/ By u tym gmáchu/ Nigdy stráchu/ Nie widano/ Ni słychano. Koper zwarem/ Kotkiem szaysen. Diabeł. Belzebubie/ W tym kozubie/ Sprosbym chodźisz/ Ludźiom szkodźisz. Bábá. Niech pánkowie/ Konradkowie/ Tu nie stoią/ Z duszką moią. Ich pitych marchwie. Diabeł w Bábę cepámi po kożuchu. Podźże starko/ Wielka łgarko/ Z tego domu/ Nie czyn sromu/ Tu będącym/ Słucháiącym/ Boś się wáćiekłá/ Idź do piekłá. CHORVS III. Przećiwne czásy dźieśieyszego wieku/ Nie daćie wytchnąć w pokoiu człowieku Czy iuż frásunkow przyczyniáć ná świećie Nieprzestániećie. Co
Skrót tekstu: KomRyb
Strona: Cii
Tytuł:
Komedia rybałtowska nowa
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
dramat
Poetyka żartu:
tak
Data wydania:
1615
Data wydania (nie wcześniej niż):
1615
Data wydania (nie później niż):
1615
Melissa, Melissa citrata.
Cząber, Saturegia.
Rozmaryn, Bobkowe liście, Rumienek,
Mistrzownik, Imperatoria.
Dyptan Kreteński, Dictámi Cretici folia.
Sabina, Savina.
Krwawnik ziele, Mille folium.
Lebiodka, Origanum.
Bukwica, Miętka kamienna, Majeran, Sałwia, Tatrskie ziele, nasienie Czarnuszki, Kminu kramnego, Polnej marchwie, korzeń Kokornaku okrągłego, korzenia Rubiae, Biedrzeńcowym Dzięglowy, Kozłkowy, Bobek, Gwoździki, Gałka muszkatowa, Cynamon, Cytwar, Szafran, Gałgan, Mira, Bobrowy stroi, Pigwy, Czerwiec. Wykład Na Febry służące zioła w pospolitości.
PIołyn, Kardybenedykty, Centuria, korzeń Góryczki, korzeń Pienciornikowy, koszysko, Mlecz
Melissa, Melissa citrata.
Cząber, Saturegia.
Rozmáryn, Bobkowe liśćie, Rumienek,
Mistrzownik, Imperatoria.
Dyptan Kreteński, Dictámi Cretici folia.
Sábina, Savina.
Krwáwnik źiele, Mille folium.
Lebiodka, Origanum.
Bukwica, Miętka kámienna, Májeran, Sałwia, Tatrskie źiele, naśienie Czárnuszki, Kminu kramnego, Polney marchwie, korzeń Kokornaku okrągłego, korzenia Rubiae, Biedrzeńcowym Dźięglowy, Kozłkowy, Bobek, Gwozdźiki, Gałka muszkátowa, Cynámon, Cytwar, Száfrán, Gáłgán, Mira, Bobrowy stroi, Pigwy, Czerwiec. Wykłád Ná Febry służące źioła w pospolitośći.
PIołyn, Cardibenedikty, Centurya, korzeń Goryczki, korzen Pienćiornikowy, koszysko, Mlecz
Skrót tekstu: PromMed
Strona: 281
Tytuł:
Promptuarium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Franciszek Cezary
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1716
Data wydania (nie wcześniej niż):
1716
Data wydania (nie później niż):
1716
