nas następujesz ogniem i żelazem. Mogły z nas być budzące zegarki, Gdyby życia frysztu dały nam kuchenne Parki, Lecz gdy po nas, to już po zegarze. Ach! na rożen pójdą z nami żywe ekscytarze! Kto da wiarę takiej naszej weksie, Pięć zegarki na żelaznym i długim indeksie. Patrz, kuchenna jak matematyka Na obrotnej stali z kurcząt czyni Kopernika. Koło ognia niby koło słońca, Pójdziem kręto, jako z świata ktoś uczyni gońca. Jak z obrotnym kręcąc się żelazem, Idącego w koło świata będziemy obrazem. Jeśli wejrzysz do publicznych kronik, Przyznasz, że nie chybił prawdy warmiński kanonik. Kołem chodzi świat i próżność jego,
nas następujesz ogniem i żelazem. Mogły z nas być budzące zegarki, Gdyby życia frysztu dały nam kuchenne Parki, Lecz gdy po nas, to już po zegarze. Ach! na rożen pójdą z nami żywe ekscytarze! Kto da wiarę takiej naszej weksie, Pięć zegarki na żelaznym i długim indeksie. Patrz, kuchenna jak matematyka Na obrotnej stali z kurcząt czyni Kopernika. Koło ognia niby koło słońca, Pójdziem kręto, jako z świata ktoś uczyni gońca. Jak z obrotnym kręcąc się żelazem, Idącego w koło świata będziemy obrazem. Jeśli wejrzysz do publicznych kronik, Przyznasz, że nie chybił prawdy warmiński kanonik. Kołem chodzi świat i próżność jego,
Skrót tekstu: ZbierDrużBar_II
Strona: 612
Tytuł:
Wiersze zbieranej drużyny
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
wiersz
Rodzaj:
liryka
Gatunek:
fraszki i epigramaty
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
Tekst uwspółcześniony:
tak
Tytuł antologii:
Poeci polskiego baroku
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Jadwiga Sokołowska, Kazimiera Żukowska
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Warszawa
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Państwowy Instytut Wydawniczy
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1965
słońce obróciło, a nie obrał sobie aby się było pomknęło niżej? i mówi Ezechiasz: Facile est umbram crescere decem lineis. Łacno to aby cień pomknął się niżej. Ale jako to łacniej aby się cień pomknął niżej, ponieważ wszechmocności Pańskiej, zarówno jest cofnąć słońca, jako go też pomknąć? Będzie mówiła za Ezechiaszem Matematyka, łacniejsza słońcu iść na zachód, bo motu diurno, bo ściem dziennym, droga jego jest na zachód. Będzie mówiła za Ezechiaszem Polityka, łacno to spaść na dół, łacno zniżonym być, Facile est umbram crescere; ale wysokością przeskoczyć dziesiąciu, ale w-zbić się nad tych, od których byłeś niższy, to
słońce obroćiło, á nie obrał sobie áby się było pomknęło niżey? i mowi Ezechiasz: Facile est umbram crescere decem lineis. Łácno to áby ćień pomknął się niżey. Ale iáko to łácniey áby się ćień pomknął niżey, ponieważ wszechmocnośći Páńśkiey, zárowno iest cofnąć słońcá, iáko go też pomknąć? Będźie mowiłá zá Ezechiaszem Mátemátyká, łácnieysza słońcu iść ná zachod, bo motu diurno, bo śćiem dźiennym, drogá iego iest ná zachod. Będźie mowiłá zá Ezechiaszem Polityká, łácno to zpáść ná doł, łácno zniżonym bydź, Facile est umbram crescere; ále wysokośćią przeskoczyć dźiesiąćiu, ále w-zbić się nád tych, od ktorych byłeś niższy, to
Skrót tekstu: MłodzKaz
Strona: 41
Tytuł:
Kazania i homilie
Autor:
Tomasz Młodzianowski
Drukarnia:
Collegium Poznańskiego Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Poznań
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Gatunek:
kazania
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1681
Data wydania (nie wcześniej niż):
1681
Data wydania (nie później niż):
1681
kążąc toczą Cyrkuły równoległe Equatorowi; jest im jeszcze własny bieg; przez który od Zachodu do Wschodu obracająsię, i rysują Cyrkuły równoodległe Ekliptyce czyli Drodze Słonecznej. Ten ostatni obrót bardzo powolny jest i nierychły, tak iż 70 lat potrzeba na przejście jednego gradusa, a za tym na sprawienie całego swego obrotu, wdług przerzeczonego Matematyka, trzeba 25000 lat czasu. P. Co to są Planety, i co o nich jak w powszechności, tak w szczególności wiedzieć należy? O. Planety się inaczej nazywają Gwiazdami błędnemi, przeto iż ich obrót, między niemiż samemi, nie jest tak jednostajny, jak między gwiazdami miejscowemi: raz się do siebie
kążąc toczą Cyrkuły rownoległe Equatorowi; iest im ieszcze własny bieg; przez ktory od Zachodu do Wschodu obracaiąsię, y rysuią Cyrkuły rownoodległe Ekliptyce czyli Drodze Słoneczney. Ten ostatni obrot bardzo powolny iest i nierychły, tak iż 70 lat potrzeba na przeyście iednego gradusa, a za tym na sprawienie całego swego obrotu, wdług przerzeczonego Matematyka, trzeba 25000 lat czasu. P. Co to są Planety, y co o nich iak w powszechności, tak w szczegulności wiedzieć należy? O. Planety się inaczey nazywaią Gwiazdami błędnemi, przeto iż ich obrot, między niemiż samemi, nie iest tak iednostayny, iak między gwiazdami mieyscowemi: raz się do siebie
Skrót tekstu: SzybAtlas
Strona: 267
Tytuł:
Atlas dziecinny
Autor:
Dominik Szybiński
Drukarnia:
Michał Groell
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
astronomia, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1772
Data wydania (nie wcześniej niż):
1772
Data wydania (nie później niż):
1772
zbożem galery; ale te trzy razy podczas upatrzonej pogody tam wysyłane, grzmotami zawsze i piorunami były odstraszone od Miasta, aż głodem wiele wyginęło. Dla bogactw i wszelkiej rzeczy afluencyj byli Syrakuzani zanurzeni w rozkoszach, bańkietach; przez co dali okazję przysłowiu: Syracusánae Mensae, Syracusanae divitiae. Dobywali tego Miasta Rzymianie bronionego przez Archimedesa Matematyka szkłem palącego ich okręty; ale tandem zabitego w szturmie Roku 208 przed Narodzeniem Pańskim. Cicero będąc tu, znalazł Ciało jego z Sferą Matematyczną. Tandem Rzymianom Syrakuzę i Sycylię podbił Marcellus. Tu się porodzili Archimedes wspomniany, Flavius Vopiscus, Arystarchus, Teokryt, Z Lucja Panna i M: etc.
Nie opuszczam tu Miasteczka
zbożem galery; ale te trzy razy podczas upátrzoney pogody tam wysyłane, grzmotami záwsze y piorunami były odstraszone od Miasta, aż głodem wiele wyginęło. Dla bogactw y wszelkiey rzeczy affluencyi byli Syrakuzani zanurzeni w roskoszách, bańkietach; przez co dali okázyę przysłowiu: Syracusánae Mensae, Syracusanae divitiae. Dobywali tego Miasta Rzymiánie bronionego przez Archimedesa Matematyka szkłem palącego ich okręty; ale tandem zabitego w szturmie Roku 208 przed Národzeniem Pańskim. Cicero będąc tu, ználazł Ciało iego z Sferą Mátematyczną. Tandem Rzymianom Syrakuzę y Sycylię podbił Marcellus. Tu się porodzili Archimedes wspomniany, Flavius Vopiscus, Aristarchus, Teokryt, S Lucya Panna y M: etc.
Nie opuszczam tu Miasteczka
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 232
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
na weselu, albo wprzód nie aprobujący Mariaszu, oddaje często ekspensa weselne, Zonę bierze etiam post concubitum. Są dowcipni, osobliwie ochotę mają i inwencją do Rymotworstwa, które do Europy, mianowicie do Toskanii od nich, gdy byli z Saracenami, Maurami w Hiszpanii emanavit, ale pewniej od Greków. Od nich Medycina, Matematyka, osobliwie cyfry Arabskie wzięły originem. Książęta ich zowią się Emirami; to Turkom, to Persom, hołdują. Długości Arabii niektórzy kładną tylko mil 300. szerokości mil 25. inni Całego świata, praecipue o AZYJ
więcej. ARABIA szczęśliwa, jest ludna, i żyzna, gdyż wydaje Mirę, kadzidło, Aloes, słoniową
na weselu, albo wprzod nie approbuiący Maryaszu, oddaie często expensa weselne, Zonę bierze etiam post concubitum. Są dowcipni, osobliwie ochotę maią y inwencyą do Rymotworstwa, ktore do Europy, mianowicie do Toskanii od nich, gdy byli z Sáracenami, Maurami w Hiszpanii emanavit, ale pewniey od Grekow. Od nich Medicina, Matematyka, osobliwie cyfry Arabskie wzięły originem. Xiążęta ich zowią się Emirami; to Turkom, to Persom, hołduią. Długości Arabii niektorzy kładną tylko mil 300. szerokości mil 25. inni Całego świata, praecipuè o AZYI
więcey. ARABIA szczęśliwa, iest ludna, y żyzna, gdyż wydaie Mirę, kadzidło, Alòés, słoniową
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 447
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
. W Prowincjach swoich ma Vice Królów, w Miastach Gubernatorów cognomentô Mandarynów; których się liczy tam wszystkich 13647. a ci być powinni Filozofami, co trzy lata na tej funkcyj odmieniani; wtedy jeśli się dobrze rządzili, na wyższą exaltantur godność, jeśli mniej się popisali, na niższy jeszcze idą gradus. Philosophia Moralis, Matematyka, Architektura, Medycyna tu od wieków są in praxi. Inwencja prochu od Jat 1700. od lat 50. po Chrystusa Narodzeniu, inwencja też druku, kompasu, w Chinach dawniej in usu, niżeli w Europie; w której niedawnych czasów Całego świata, praecipue o Chinach
te inwencje wzieły swój początek, jako w pierwszej
. W Prowincyach swoich ma Vice Królów, w Miastach Gubernatorow cognomentô Mandarinów; ktorych się liczy tam wszystkich 13647. a ci bydź powinni Filozofami, co trzy lata na tey funkcyi odmieniani; wtedy ieśli się dobrze rządzili, na wyższą exaltantur godność, ieśli mniey się popisali, na niższy ieszcze idą gradus. Philosophia Moralis, Matematyka, Architektura, Medycyna tu od wiekow są in praxi. Inwencya prochu od Iat 1700. od lat 50. po Chrystusa Narodzeniu, inwencya też druku, kompasu, w Chinach dawniey in usu, niżeli w Europie; w którey niedawnych czasów Całego świata, praecipuè o Chinach
te inwencye wzieły swoy początek, iako w pierwszey
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 531
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
zaraz bez fatygi każdy wtej nauce prosperował/ bo jeśliz tylko per transcenam uważemy/ cóż proszę godnego bez niej zacząć i wykonać się może! O jak wiele niepodobnych nigdy rzeczy obiecują zawsze wystawić/ pełni baśni Geomantes/ a tylko przez Arytmetykę; ale niech niepodobne zostają niepodobnymi/ uważmy jak wiele Geometria/ Geografia/ Astronomia/ Matematyka przez nią dokazują. Obaczmy i w potocznych/ a nam przez codzienną eksperiencją podających się rzeczach/ skąd takowe inwencje w przemyślnych zegarach/ o których ani ucho starożytności słyszało/ ani oko widziało, skąd na posrzodku morskiej nawały taka bezpieczność pływającym/ iż oni rządzić się morzem/ a nie morze nimi zdadzą; przez co
záraz bez fátygi káżdy wtey náuce prosperował/ bo ieśliz tylko per transcenam vważemy/ coż proszę godnego bez niey zácząć y wykonáć sie może! O iák wiele niepodobnych nigdy rzeczy obiecuią záwsze wystáwić/ pełni báśni Geomantes/ á tylko przez Arythmetykę; ále niech niepodobne zostáią niepodobnymi/ vważmy iák wiele Geometria/ Geográphia/ Astronomia/ Máthemátyká przez nię dokázuią. Obaczmy y w potocznych/ á nam przez codźienną experientią podáiących się rzeczách/ zkąd tákowe inuencye w przemyślnych zegárách/ o ktorych áni vcho stárożytnośći słyszáło/ áni oko widźiáło, zkąd ná posrzodku morskiey nawáły táká bespieczność pływáiącym/ iż oni rządźić się morzem/ á nie morze nimi zdádzą; przez co
Skrót tekstu: GorAryt
Strona: 10
Tytuł:
Nowy sposób arytmetyki
Autor:
Jan Aleksander Gorczyn
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1647
Data wydania (nie wcześniej niż):
1647
Data wydania (nie później niż):
1647
było 21. Franciszkańskich 3. Jezuickich 159. innych Kościołów 32. Ten namieniony Rikcjusz tym się fortelem Chińczykom insynuował. Będąc tam posła titulo insignitus od Luzytanów do Vice-Reja Kantonu albo Kwancheu z Socjuszem X. Rogeriuszem namienionym; naprzód spenetrowawszy wielki Chińczyków gust w Matematyce, sam też będąc w tym doskonały, jako Discipulus głównego Klawiusza Matematyka, Gubernatora Miasta, raritatibus Mathematicis skłonił umysł, prezentując z Europy pobrane Zegarki, godziny, bieg słońca, Lunację pokazujące, a przytym Mapy Geograficzne; odrysowane różne Państwa, Insuły, o których i niesłyszeli Chińczykowie, a siebie mieli za Panów świata; wydali Mapę i Chin i przytym wszytkich Królestw, charakterem
było 21. Fránciszkańskich 3. Iezuickich 159. innych Kościołow 32. Ten námieniony Rikcyusz tym się fortelem Chińczykom insynuowáł. Będąc tam posła titulo insignitus od Luzytanow do Vice-Reia Kantonu albo Quancheu z Socyuszem X. Rogeryuszem námienionym; náprzod spenetrowáwszy wielki Chinczykow gust w Matemátyce, sam też będąc w tym doskonáły, iáko Discipulus głownego Klawiusza Matemátyka, Gubernátora Miásta, raritatibus Mathematicis skłonił umysł, prezentuiąc z Europy pobráne Zegarki, godźiny, bieg słońca, Lunácyę pokázuiące, á przytym Mappy Geográficzne; odrysowáne rożne Państwá, Insuły, o ktorych y niesłyszeli Chińczykowie, á siebie mieli zá Panow świáta; wydali Mappę y Chin y przytym wszytkich Krolestw, charákterem
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 614
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
a o Matematyce ledwie słyszałem, więc o niej chyba na końcu szkół dawać się może lekcja dla wiadomości tylko, Gramatyka zaś jako jest początkiem wszystkich nauk, tak ma być traktowana najpierwiej. F. Odpowiadam: najprzód. Iż ani Gramatyka jest początkiem scjencyj , ani Poëtyka z Retoryką mają być traktowane przed Filozofią, ani Matematyka ma być ostateczną i mniej potrzebną nauką, ani twoja dyspozycja nauk lepsza jest, niżeli moja. Bo Gramatyki żadnej, oprócz Ortografij u Egipcjan, Chaldejczyków, Arabów, Rzymian i Greków nie było, gdyż ojczystemi językami, tak wysokich dostąpili nauk, którym jeżeli późniejsze biegłości zrównały, pewnie prymu nie wzieły. bo: Poeta
a o Mathematyce ledwie słyszałem, więc o niey chyba na końcu szkoł dawać się może lekcya dla wiadomośći tylko, Grammatyka zaś iako iest początkiem wszystkich nauk, tak ma być traktowana naypierwiey. F. Odpowiadam: nayprzod. Iż ani Grammatyka iest początkiem scyencyi , ani Poëtyka z Rhetoryką maią być traktowane przed Filozofią, ani Mathematyka ma być ostateczną y mniey potrzebną nauką, ani twoia dyspozycya nauk lepsza iest, niżeli moia. Bo Grammatyki żadney, oprocz Ortografij u Egipcyan, Chaldeyczykow, Arabow, Rzymian y Grekow nie było, gdyż oyczystemi ięzykami, tak wysokich dostąpili nauk, ktorym ieżeli poźnieysze biegłości zrownały, pewnie prymu nie wzieły. bo: Poëta
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 47
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
etc. wszystkie bowiem rzeczy stworzone podpadają pod obiekt Retoryki i Poëtyki. Tak Wódz Krassomowców Cicero pierwszy był Rzymskim Filozofem, niżeli Ateńskim Retorem, tak Demostenes, Califtenes, Hortensius etc. a z Poëtów: Homerus, Virgilius, Ovidius etc. jako świadczą Historie: Pierwiej się uczyli Filozofii i Matematyki, niżeli wspomnionych umiejętności. Matematyka u Greków, Arabów, i Egipcian, wrotami była do wszystkich nauk za świadectwem Autorów. Tak Plato Książę Filozofów nie przyjmował Aggeometryttów do swoich szkół, to jest nie umiejących Matematyki, mówiąc: Nie znać się jak powietrze jest ciężkie, lub lekkie, jest to nie ludziom, ale wieprzom i bydłu przyzwoita nieświadomość, o
etc. wszystkie bowiem rzeczy stworzone podpadaią pod obiekt Rhetoryki y Poëtyki. Tak Wodz Krassomowcow Cicero pierwszy był Rzymskim Filozofem, niżeli Atheńskim Rhetorem, tak Demosthenes, Califthenes, Hortensius etc. a z Poëtow: Homerus, Virgilius, Ovidius etc. iako świadczą Historye: Pierwiey się uczyli Filozofii y Mathematyki, niżeli wspomnionych umieiętnośći. Mathematyka u Grekow, Arabow, y Egipcian, wrotami była do wszystkich nauk za świadectwem Autorow. Tak Plato Xiąże Filozofow nie przyimował Aggeometryttow do swoich szkoł, to iest nie umieiących Mathematyki, mowiąc: Nie znać się iak powietrze iest ciężkie, lub lekkie, iest to nie ludziom, ale wieprzom y bydłu przyzwoita nieświadomość, o
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 48
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
