dlatego niezgodny do muru, chyba go w przód wymoczysz wsłodkiej wodzie alias w naszej ordynaryjnej. Wapno z białego kamie- O Ekonomice, mianowicie o Fabryce.
nia twardego najlepsze. Do murowania potrzeba dwie części wapna, a trzecią piasku mieszać; jeszcze lepiej, gdy między piasek rzeczny, gliny spalonej przymieszasz część trzecią.
Oprócz tych materiałów wchodzi do fabryki i drzewo różne, osobliwie dla mocy i na fundamenta, dęby, sosny, jodły, brzozy, olchy, lipy, brzosty, jarzębiny proste, jawory, klony, mód rzew, ile że od robaka nie bywa tykana, co od ognia, to góre lubo antiquitas otym drzewie to negowała.
dlatego niezgodny do muru, chyba go w przod wymoczysz wsłodkiey wodzie alias w naszey ordynaryiney. Wapno z białego kamie- O Ekonomice, mianowicie o Fabryce.
nia twardego naylepsze. Do murowania potrzeba dwie części wapna, á trzecią piasku mieszać; ieszcze lepiey, gdy między piasek rzeczny, gliny zpaloney przymieszasz część trzecią.
Oprocz tych materyałow wchodzi do fabryki y drzewo rożne, osobliwie dla mocy y na fundamenta, dęby, sosny, iodły, brzozy, olchy, lipy, brzosty, iarzębiny proste, iawory, klony, mod rzew, ile że od robaka nie bywa tykana, co od ognia, to gore lubo antiquitas otym drzewie to negowała.
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 398
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
wspomniane na placu stoją kolumny. Pałac Senatu Weneckiego jest okryty pryncmentalem, długi na 150, sztroki na 73 kroków, Weneci są Nobilissimi, dlatego Henryk III Geograsia Generalna i partykularna
Król Polski, a potym Francuski, jako też Henryk IV także Francuski Koronat, w Album Szlachty tutejszej przyjęci.
W Arsenale Weneckim taka jest gotowość materiałów i Ludzi sposobność, że in praesentia Króla Henryka III tam będącego, nim obiad zjadł in spatio trzech godzin galerę nową wystawiono. Wenetowie mają piechoty na 200000, na 25 tysięcy Kawaleryj. U Z Łukasza w Kościele jest Nadgrobek Piotra Aretyna Oratora i Poety Karola V Cesarza i Franciszka Króla pensionarii, stąd się superbè na numismatach
wspomniane na placu stoią kolumny. Páłac Senatu Weneckiego iest okryty pryncmentalem, długi na 150, sztroki na 73 krokow, Weneci są Nobilissimi, dlátego Henryk III Geograsia Generalna y partykularna
Krol Polski, a potym Francuzki, iáko też Henryk IV także Francuzki Koronat, w Album Szláchty tuteyszey przyięci.
W Arsenale Weneckim táká iest gotowość materyałow y Ludzi sposobność, że in praesentia Krola Henryka III tam będącego, nim obiad ziadł in spatio trzech godzin galerę nową wystawiono. Wenetowie maią piechoty na 200000, na 25 tysięcy Kawaleryi. U S Łukaszá w Kościele iest Nádgrobek Piotra Aretyna Oratorá y Poety Károla V Cesarza y Fránciszka Krolá pensionarii, ztąd się superbè na numismatách
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 221
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Meksyk uwolniony.
Aby aliàs ogród był wszelkim zasadzony fruktyfikującym drzewem, i owocem Macz; druga, aby bocian i gęś w tym się ogrodzie znajdowały, siedzący na jajcach. A co większa, aby to wszystko po wodzie od Meksyku, do Azpucuzalco Miasta przypłyneło. Czego z porady Bałwana dokazali Meksykanie, na promach z letkich materiałów, jako to z sitowiny, porostu morskiego, i letkich drzew, ogród wysadzili, bociana i gęś w tymże nasadzili ogrodzie, tak wodą im odesłali. Amerykanie mianowicie Meksykani ceremonię ślubną taką mieli, że Kraj płaszcza, albo połę Pana Młodego z szatami Panny Młodej razem wiązali. Trzy mieli nowego Świata Obywatele vitia,
Mexik uwolniony.
Aby aliàs ogród był wszelkim zasadzony fruktyfikuiącym drzewem, y owocem Macz; druga, aby bocian y gęś w tym się ogrodzie znaydowały, siedzący na iaycach. A co większa, aby to wszystko po wodzie od Mexiku, do Azpucuzalco Miasta przypłyneło. Czego z porady Bałwana dokazali Mexikanie, na promách z letkich materyałow, iako to z sitowiny, porostu morskiego, y letkich drzew, ogród wysadzili, bociana y gęś w tymże nasadzili ogrodzie, tak wodą im odesłali. Amerykánie mianowicie Mexikani ceremonię ślubną taką mieli, że Kray płaszcza, albo połę Pana Młodego z szatami Pánny Młodey razem wiązali. Trzy mieli nowego Swiata Obywatele vitia,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 571
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
drugiego, Sąsiada upraszając o pozwolenie sprowadzenia wody do Me- Całego świata, praecipue o AMERYCE
ksiku o milę z gruntów jego. Nie bronił im ów Król. Ale wszelkich tentując industryj i machin, tego nie dokazali. Więc przez nową Legacją pod pretekstem prośby, imperiosè domagali się, aby im Król ów Sąsiad, wszelkich materiałów i ekspens ad aquae-ductum nie żałując, dopomógł. Co Króla Azkapuzalko uraziło, i jego poddanych, który swoim poddanym Tepanekanom pod gardłem zakazał w Meksyku nie bywać, ani handlu prowadzić, owszem Meksykanów życzył sobie wygubić, Króla tylko ich, jako Wnuka swego salwować sekretnie. Ale pozwoliwszy uderzyć na Meksykanów, nie utrzymał poddanych,
drugiego, Sąsiada upraszaiąc o pozwolenie zprowadzenia wody do Me- Całego świata, praecipuè o AMERICE
xxiku o milę z gruntow iego. Nie bronił im ów Krol. Ale wszelkich tentuiąc industryi y machin, tego nie dokazali. Więc przez nową Legacyą pod pretextem proźby, imperiosè domagali się, aby im Krol ów Sąsiad, wszelkich materyałow y expens ad aquae-ductum nie żałuiąc, dopomógł. Co Królá Azkapuzalko uraziło, y iego poddanych, ktory swoim poddanym Tepanekanom pod gardłem zakazał w Mexiku nie bywać, ani handlu prowadzić, owszem Mexikanow życzył sobie wygubić, Krola tylko ich, iako Wnuka swego salwować sekretnie. Ale pozwoliwszy uderzyć na Mexikanów, nie utrzymał poddanych,
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 596
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
naradziwszy się z swoim Senatem, wojnę Meksykanom miał wypowiedzieć. Nie zlękli się Meksykani, za Wodza sobie wzięli tegoż Tlaskaellela, na Tepanekanów w złoto i srebro uzbrojonych, całemi uderzyli siłami, odnieśli wiktorię, nulli sexui et conditioni przepuszczając, wszystkich wycieli; oprócz tych, co się na górach salwowali. wieczne poddaństwo i materiałów dodawanie Meksykanom na struktury poprzysiągłszy. Król Victor grunta nieprzyjaciół sobie podbite, na Bellatorów i Pospólstwo podzielił. Sławne potym odnieśli Meksykani z Kujokanów i Suchimilków zwycięstwa: po kto- Geografia Generalna i partykularna
rych Iskoald Król zwycięski, od śmierci pokonany roku 12. panowania. Obrany po nim Metezuma I. Krewny Tlaskaellela owego Posła, potym
naradziwszy się z swoim Senatem, woynę Mexikánom miał wypowiedzieć. Nie zlękli się Mexikani, za Wodza sobie wzieli tegoż Tláskaellela, na Tepanekánow w złoto y srebro uzbroionych, całemi uderzyli siłami, odnieśli wiktoryę, nulli sexui et conditioni przepuszczaiąc, wszystkich wycieli; oprócz tych, co się na gorach salwowali. wieczne poddaństwo y materyałow dodawanie Mexikanom na struktury poprzysiągłszy. Król Victor grunta nieprzyiacioł sobie podbite, na Bellatorow y Pospolstwo podzielił. Sławne potym odnieśli Mexikani z Kuiokanow y Suchimilkow zwycięstwa: po kto- Geografia Generalna y partykularna
rych Iskoald Krol zwycięzki, od śmierci pokonany roku 12. panowania. Obrany po nim Metezuma I. Krewny Tlaskaellela owego Posła, potym
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 596
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
operacyj delikatnych, dependujących częstokroć od bystrości oka, i od sprawności ręki, na których częstokroć z pewnością polegać nie można. Przestroga.
Dla tej przyczyny Akademia Paryska zmierzając zawsze świemi pracami ku rzeczom pożytecznym, zleciła była składającym ją Członkom, a żeby się o opisanie sztuk wszystkich starali. Od początku tego wieku nie przestała zbierać materiałów, chcąc ten swój do skutku przywieść zamysł; lecz praca to jest nie zmierna, i z upłynieniem tylko wieków może być skończona. Świętej pamięci I. P. de Reaumur odebrał był rozkaz zebrania znacznej już liczby Memoriałów, na ów czas przez różnych Akademików wydanych, jako i innych przysłanych z różnych Prowincyj Francuskich i opcych
operacyi delikatnych, dependuiących częstokroć od bystrosci oka, i od sprawnosci ręki, na ktorych częstokroć z pewnoscią polegać nie można. Przestroga.
Dla tey przyczyny Akademia Paryska zmierzaiąc zawsze swiemi pracami ku rzeczom pozytecznym, zleciła była składaiącym ią Członkom, á żeby się o opisanie sztuk wszystkich starali. Od początku tego wieku nie przestała zbierac materyałow, chcąc ten swoy do skutku przywieść zamysł; lecz praca to iest nie zmierna, i z upłynieniem tylko wiekow może być skończona. Swiętey pamięci I. P. de Reaumur odebrał był roskaz zebrania znaczney iuż liczby Memoryałów, na ow czas przez rożnych Akademikow wydanych, iako i innych przysłanych z różnych Prowincyi Francuskich i opcych
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 5
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
; Liczba znaczna Warsztatów, o operacyj, Machin, instrumentów, naczynia, była delineowana i wysztychowana, tak dalece że Akademia w tym czasie dziedziczy więcej jak nad 200 blach służących do ichże opisania. Dzieło to byłoby doskonalsze, gdyby wiele w nim nie było omyłek.
Bogu niech będzie dzięka pozostaje jej jeszcze wiele Materiałów, któreby ustawicznie mogła rozdawać, dla uformowania z nich doskonałego opisania wielkiej liczby sztuk. Materiały te były rozdane w R. 1759 pomiedzy Akademików, którzy się najosobliwiej w Mechanice i Fizyce uczynili doskonałemi. Ci obowiązawszy się kończyć opisania już zaczęte, przydać do tych, które już były przy początku tego wieku uczynione nowe
; Liczba znaczna Warsztatow, o operacyi, Machin, instrumentow, naczynia, była delineowana i wysztychowana, tak dalece że Akademia w tym czasie dziedziczy więcey iak nad 200 blach służących do ichże opisania. Dźieło to byłoby doskonalsze, gdyby wiele w nim nie było omyłek.
Bogu niech będzie dzięka pozostaie iey ieszcze wiele Materyałow, ktoreby ustawicznie mogła rozdawać, dla uformowania z nich doskonałego opisania wielkiey liczby sztuk. Materyały te były rozdane w R. 1759 pomiedzy Akademikow, ktorzy się nayosobliwiey w Mechanice i Fizyce uczynili doskonałemi. Ci obowiązawszy sie kończyć opisania iuż zaczęte, przydac do tych, ktore iuż były przy początku tego wieku uczynione nowe
Skrót tekstu: DuhMałSpos
Strona: 5
Tytuł:
Sposób robienia węglów czyli sztuka węglarska
Autor:
Henri-Louis Duhamel Du Monceau
Tłumacz:
Jacek Małachowski
Drukarnia:
Michał Gröll
Miejsce wydania:
Warszawa
Region:
Mazowsze
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1769
Data wydania (nie wcześniej niż):
1769
Data wydania (nie później niż):
1769
widząc racyj piękności, dobrym bez racyj dobroci, Matematyk z Arytmetyki wiedziałby wiele ma sztuk drzewa, i różnego materiału, wiele pokojów, okien etc. z Geometryj wiedziałby jak jest wielki, długi, szeroki, wysoki etc. z Statyki, wiedziałby jaka jest jego lekkość czyli ciężar, co do wszelkich materiałów, z Archytektury wie- działby, jeżeli ma dobrą proporcją respektem pokojów, drzwi, okien, sufitów, pawimentów, dachu, kominów etc. Z Astronomij, widziałby jak jest lokowany respektem południa, wschodu, zachodu. Z Optyki, poznałby treść sztukateryj, męblów, malowania etc. i jakim się być wydaje
widząc racyi piękności, dobrym bez racyi dobroci, Mathematyk z Arythmetyki wiedziałby wiele ma sztuk drzewa, y roznego materyału, wiele pokoiow, okien etc. z Geometryi wiedziałby iak iest wielki, długi, szeroki, wysoki etc. z Statyki, wiedziałby iaka iest iego lekkość czyli ciężar, co do wszelkich materyałow, z Archytektury wie- działby, ieżeli ma dobrą proporcyą respektem pokoiow, drzwi, okien, sufitow, pawimentow, dachu, kominow etc. Z Astronomiy, widziałby iak iest lokowany respektem południa, wschodu, zachodu. Z Optyki, poznałby treść sztukateryi, męblow, malowania etc. y iakim się być wydaie
Skrót tekstu: AkDziec
Strona: 59
Tytuł:
Akademia dziecinna albo zbiór nauk różnych
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia JKM i Rzeczypospolitej Scholarum Piarum
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1761
Data wydania (nie wcześniej niż):
1761
Data wydania (nie później niż):
1761
Andrzej Rożycki oberszterleutnant regimentu rajtrskiego Lubomirskiego podkomorzego koronnego, z litewskiego wojska Stefan Horodeński chorąży czerniechowski, porucznik petyhorski, Michał Orzecki łowczy, Buski porucznik pancerny.
§. 42. Natenczas wojska saskie; gdziekolwiek tylko były, ściągały się ku Warszawie; garnizon krakowski wyprowadził także generał Lamot. Zabrawszy co jeszcze było żelaznych armatek i różnych materiałów w cejghauzie rzeczypospolitej krakowskim, wsiadł z ludźmi na tratwy i szedł Wisłą ku Warszawie przed świętym Michałem; ale gdy przyszedł pod Każmierz dolny, usłyszał tam o dywizji pisarza koronnego blisko gdzieś stojącej: porzuciwszy tratwy, wysiadł na ląd i poszedł na Radom do Warszawy, a tak już wszystkie partie królewskie, siła i moc ich
Andrzéj Rożycki oberszterleutnant regimentu rajtrskiego Lubomirskiego podkomorzego koronnego, z litewskiego wojska Stefan Horodeński chorąży czerniechowski, porucznik petyhorski, Michał Orzecki łowczy, Buski porucznik pancerny.
§. 42. Natenczas wojska saskie; gdziekolwiek tylko były, ściągały się ku Warszawie; garnizon krakowski wyprowadził także generał Lamoth. Zabrawszy co jeszcze było żelaznych armatek i różnych materyałów w cejghauzie rzeczypospolitéj krakowskim, wsiadł z ludźmi na tratwy i szedł Wisłą ku Warszawie przed świętym Michałem; ale gdy przyszedł pod Każmierz dolny, usłyszał tam o dywizyi pisarza koronnego blisko gdzieś stojącéj: porzuciwszy tratwy, wysiadł na ląd i poszedł na Radom do Warszawy, a tak już wszystkie partye królewskie, siła i moc ich
Skrót tekstu: OtwEDziejeCzech
Strona: 290
Tytuł:
Dzieje Polski pod panowaniem Augusta II od roku 1696 – 1728
Autor:
Erazm Otwinowski
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
nieznany
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
kroniki
Tematyka:
historia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1696 a 1728
Data wydania (nie wcześniej niż):
1696
Data wydania (nie później niż):
1728
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Józef Czech
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Kraków
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Józef Czech
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1849
jeden stać przy niej powinien, drudzy zaś na stronę odstąpić mają.
3-tio. Im. p. pisarz aby iuxta antiquam praxim et usum urzędu swego, non praerogando quidquam officiis suis, przestrzegał, jako dawne ordynacyje sonant porządku i konserwacyjej skarbu.
4-to. Upominam im. p. szafarza, aby o nabywaniu i obmyślaniu materiałów nie dopiero wtenczas, kiedy nie staje, szukać był czułym i obrotnym; przy widzu zaś im.p. podżupka aby były targowane, taksowane i płacone, serio zalecam. Koni chudych i nędznych bez taksy i konsensu im. p. podżupka aby się nie ważył kupować i przyjmować; trybarzom ażeby mieli i opatrzność pod
jeden stać przy niej powinien, drudzy zaś na stronę odstąpić mają.
3-tio. Im. p. pisarz aby iuxta antiquam praxim et usum urzędu swego, non praerogando quidquam officiis suis, przestrzegał, jako dawne ordynacyje sonant porządku i konserwacyjej skarbu.
4-to. Upominam im. p. szafarza, aby o nabywaniu i obmyślaniu materyjałów nie dopiero wtenczas, kiedy nie staje, szukać był czułym i obrotnym; przy widzu zaś im.p. podżupka aby były targowane, taksowane i płacone, serio zalecam. Koni chudych i nędznych bez taksy i konsensu im. p. podżupka aby się nie ważył kupować i przyjmować; trybarzom ażeby mieli i opatrzność pod
Skrót tekstu: InsGór_3
Strona: 74
Tytuł:
Instrukcje górnicze dla żup krakowskich z XVI-XVIII wieku, cz. 3
Autor:
Anonim
Miejsce wydania:
nieznane
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty urzędowo-kancelaryjne
Gatunek:
instrukcje
Tematyka:
górnictwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
między 1706 a 1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1706
Data wydania (nie później niż):
1743
Tekst uwspółcześniony:
tak
Redaktor wersji uwspółcześnionej:
Antonina Keckowa
Miejsce wydania wersji uwspółcześnionej:
Wrocław
Wydawca wersji uwspółcześnionej:
Zakład Narodowy im. Ossolińskich
Data wydania wersji uwspółcześnionej:
1963
