i morze Kaspijskie w Azyj. Ale raczej jest obszerne jezioro, nie morze. Gdyż komunikacyj z oceanem niema, chyba podziemnemi meatami. AFRYKA
XXXII. Afryka od innych części ziemi morzem zewsząd rozgraniczona. Od Azyj morzem Czerwonym. Od ziemi subpolarnej południowej, Oceanem południowym. Od Ameryki, Oceanem zachodnim. Od Europy morzem Medyterrańskim. Długość jej liczy się na gradusów blisko 80. na mil zaś Niemieckich takich w której jednej po 4. włoskich, 1150. Szerokość na gradusów więcej jak 70. na mil niemieckich 1140. Najwięcej położona jest w podsłonecznym kraju między cyrkułami solstycjonalnemi, nieco wykraczając za cyrkuły zasłoneczne. Więc te ma własności które opisuje liczba
y morze Kaspiyskie w Azyi. Ale raczey iest obszerne iezioro, nie morze. Gdyż kommunikacyi z oceanem niemá, chyba podziemnemi meatami. AFRYKA
XXXII. Afryka od innych części ziemi morzem zewsząd rozgraniczona. Od Azyi morzem Czerwonym. Od ziemi subpolarney południowey, Oceanem południowym. Od Ameryki, Oceanem záchodnim. Od Europy morzem Medyterrańskim. Długość iey liczy się ná gradusow blisko 80. na mil zaś Niemieckich takich w ktorey iedney po 4. włoskich, 1150. Szerokość na gradusow więcey iak 70. ná mil niemieckich 1140. Naywięcey położona iest w podsłonecznym kraiu między cyrkułami solstycyonálnemi, nieco wykraczaiąc zá cyrkuły zasłoneczne. Więc te ma własności ktore opisuie liczba
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Ta czarność już im rodzajem idzie, iż w żywotach matek Murzyni się zaraz poczynają i rodzą. AZJA.
XXXVI. Azja od innych części ziemi także morzami i rzekami rozgraniczona. Od pułnocy morzem lodowatym. Od wschodu Oceanem wschodnim. Od południa morzem Indyjskim; a od Afryki morżem Czerwonym. Od zachodu i Europy, morzem Medyterrańskim, morzem czarnym, rzekami Tanais, Wolga, Tobol, Oby. Długość Azyj jest na gradusów 100. a mil Niemieckich 1500. Szerokość na gradusów 75. na mil 1135. Wszystkie prawie jej kraje położone między cyrkułem solstycjonalnym i subpolarnym północym, których własność opisuje się w liczbie XXV. Atoli dwiema klinami wyciąga się aż
Tá czarność iuż im rodzaiem idzie, iż w żywotach mátek Murzyni się záráz poczynáią y rodzą. AZYA.
XXXVI. Azya od innych części ziemi tákże morzami y rzekami rozgraniczoná. Od pułnocy morzem lodowatym. Od wschodu Oceanem wschodnim. Od południa morzem Indyiskim; á od Afryki morżem Czerwonym. Od zachodu y Europy, morzem Medyterrańskim, morzem czarnym, rzekami Tánáis, Wolgá, Tobol, Oby. Długość Azyi iest ná gradusow 100. á mil Niemieckich 1500. Szerokość ná gradusow 75. ná mil 1135. Wszystkie prawie iey kraie położone między cyrkułem solstycyonalnym y subpolarnym pułnocnym, ktorych własność opisuie się w liczbie XXV. Atoli dwiema klinami wyciąga się aż
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D2
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
albo Segestan, Hajacan Circan, Macran. Nadto trzy przyległych morzu Perskiemu Tuberan, Kerman, i Ormus. Najsławniejsze tedy Monarchie Asyryiczyków, Haldajczyków, Medów, Babilończyków, teraz są państwem Persów. W całej Persyj wiara Mahometańska panuje z niejakim jednak odszczepieństwem. Atoli i Chrześcijan dość się liczy.
XLI. Turcja Azjatycka między morzem medyterrańskim, czarnym czerwonym, Państwem Perskim i Tartarią, położona: Ta Monarchia w roku 1300. początek swój prowadzi od Osmanna, albo Ottomana Tatarzyna, który prosty żołd prowadził w wojsku Chana wielkiego Tatarskiego. Zamyka w sobie Natolią, którą przedtym Azją mniejszą zwano: Georgią, Armenią, Syrią, i Arabią, obszerne państwa.
albo Segestan, Haiacan Circán, Macran. Nadto trzy przyległych morzu Perskiemu Tuberan, Kerman, y Ormus. Náysławnieysze tedy Monarchie Assyryiczykow, Haldayczykow, Medow, Babilończykow, teraz są państwem Persow. W całey Persyi wiara Machometańska panuie z nieiakim iednak odszczepieństwem. Atoli y Chrześcian dość się liczy.
XLI. Turcya Azyatycka między morzem medyterrańskim, czarnym czerwonym, Państwem Perskim y Tartaryą, położona: Tá Monárchia w roku 1300. początek swoy prowadzi od Osmanna, álbo Ottomana Tatarzyna, ktory prosty żołd prowadził w woysku Chana wielkiego Tatarskiego. Zámyka w sobie Natolią, ktorą przedtym Azyą mnieyszą zwano: Georgią, Armenią, Syryą, y Arabią, obszerne państwa.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Dioscuria, a teraz Sebastonopolis rzeczone. Po wielkiej części górami i skałami zagęszczona.
XLIV. Armenia, przyległaNatolii i Georgii. Z niej wypadają rzeki Eufrates i Tygrys. W niej góra Gordycus, na której osiadła Arka Noego. Miasta pryncypalniejsze Satala, Nicopolis, Melitene Artaksata, Artemita etc.
XLV. Syria teraz Soria między Medyterrańskim morzem, Armenią, Arabią, i Eufrates rzeką położona. Zamyka w sobie Prowincje Palestyny, Fenicyj, Antiocheny, i Celezyryj. Palestyna jest ziemia obiecana, którą po Egipskiej niewoli dwanaście pokolenia Izraelskiego ludu były osiadły, jest ziemia Święta, życiem i śmiercią Chrystusa poświęcona. Na cztery części na ten czas się dzieliła, Galileą
Dioscuria, á teraz Sebastonopolis rzeczone. Po wielkiey części gorami y skałami zagęszczona.
XLIV. Armenia, przyległaNatolii y Georgii. Z niey wypadaią rzeki Eufrates y Tygris. W niey gora Gordicus, ná ktorey osiadła Arká Noego. Miástá pryncypalnieysze Satala, Nicopolis, Melitene Artaxata, Artemita etc.
XLV. Syria teraz Soria między Medyterrańskim morzem, Armenią, Arabią, y Eufrates rzeką położoná. Zamyká w sobie Prowincye Palestyny, Fenicyi, Antyocheny, y Celezyryi. Palestyna iest ziemia obiecaná, ktorą po Egipskiey niewoli dwanaście pokolenia Izraelskiego ludu były osiadły, iest ziemia Swiętá, życiem y śmiercią Chrystusa poświęcona. Ná cztery części ná ten czas się dzieliłá, Galileą
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: D4
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
marznie, i ustawiczną prawie od roku do roku konserwuje miejscami krę i lody, z tych przyczyn jest okrętem nieprzebyte. EUROPA
LV. EUropa od innych części ziemi wprawdzie najmniejsza, ale wszystkich części prawie Wielowładna Pani. Bo Monarchowie Europejscy całej prawie ziemi panują. Położona jest między morzem północym lodowatym, Oceanem zachodnim Atlantyckim, morzem medyterrańskim, i Czarnym, rzekami Tanais, Wolga, Tobol, i Oby. Długość jej Geografowie liczą na mil 900. Niemieckich: szerokość na mil 550. Kraje Europy leżą między cyrkułem solstycjonalnym i subpolarnym północym, z niejakim wybiegiem za tenże cyrkuł niektórych krajów. Jako to Norwegii, Lapponii, Rossyj, i Tartaryj.
márznie, y ustáwiczną práwie od roku do roku konserwuie mieyscámi krę y lody, z tych przyczyn iest okrętem nieprzebyte. EUROPA
LV. EUropá od innych części ziemi wpráwdzie náymnieyszá, ále wszystkich części práwie Wielowładná Páni. Bo Monárchowie Europeyscy całey prawie ziemi pánuią. Położoná iest między morzem pułnocnym lodowatym, Oceanem záchodnim Atlántyckim, morzem medyterráńskim, y Czárnym, rzekámi Tánáis, Wolgá, Tobol, y Oby. Długość iey Geografowie liczą ná mil 900. Niemieckich: szerokość ná mil 550. Kráie Europy leżą między cyrkułem solstycyonálnym y subpolárnym pułnocnym, z nieiákim wybiegiem zá tenże cyrkuł niektorych kraiow. Iáko to Norwegii, Lápponii, Rossyi, y Tártáryi.
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: E3
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
Lemańskie, Nicieńskie, i Burgeńskie. Między Sabaudyą, i Genuą leży Pademont albo Księstwo Tauryneńskie, od Taurynów obywatelów rzeczone, należące do króla także Sardyńskiego. Miasto stołeczne jest Turynum pod którym płynie zgodna do nawigacyj rzeka Padus albo Erydan.
LXIV. Genua przedtym część Liguryj, teraz wolnością Rzeczypospolitej się zaszczyca. Leży nad samym Medyterrańskim morzem, od Pedemontu aż ku Luce w arkus wyciągniona. Stołeczne miasto nad samym morzem jest Genua, w palace przepyszna i inne struktury, nad wszystkie Europy miasta. Nadto jest obronne i flotą zmocnione: ma swego Arcybiskupa. Szlachta dzieli się na dwie classes. Pierwsza składa się z dawniejszych Familii: jako to Grimaldy,
Lemáńskie, Nicieńskie, y Burgeńskie. Między Sabáudyą, y Genuą leży Pademont álbo Xięstwo Tauryneńskie, od Taurynow obywatelow rzeczone, náleżące do krolá tákże Sárdyńskiego. Miasto stołeczne iest Turinum pod ktorym płynie zgodna do nawigácyi rzeká Pádus álbo Eridan.
LXIV. Genua przedtym część Ligurii, teraz wolnością Rzeczypospolitey się zaszczycá. Leży nád sámym Medyterrańskim morzem, od Pedemontu aż ku Luce w árkus wyciągnioná. Stołeczne miasto nád sámym morzem iest Genua, w páláce przepyszná y inne struktury, nád wszystkie Europy miástá. Nádto iest obronne y flottą zmocnione: má swego Arcybiskupa. Szláchtá dzieli się ná dwie classes. Pierwsza zkłáda się z dáwnieyszych Familii: iáko to Grimáldi,
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Fv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
przez Teodora De Neuhosen, którego i Królem sobie byli obrali: wojskiem swoim osadziwszy wyspę, muszą pro praesidio być zawsze.
LXV. Herturia albo Toskania teraz w swoich granicach szczuplejsza: położona jest między dzierżawą Namiestników Chrystusowych; to jest dawnym Latium Rzymianów, od wschodu. Od pułnocy Modeną i Genuą, a od południa, Medyterrańskim morzem. Zamyka w sobie Księstwo Florenckie. Powiat Pisański i Seneński. Stołeczne miasto Książąt Herturyj jest Florencja, pięknością swoją inne celująca. Luka jest wolne sobie miasto, na wzór Rzeczypospolitej. Obiera sobie Książęcia co 3. miesiące.
LXVI. Do dzierżawy Namiestników Chrystusowych należy 1mo. Latium albo Rzymianów dycja między Herturią i Neapolitańskim
przez Teodorá De Neuhosen, ktorego y Krolem sobie byli obráli: woyskiem swoim osadziwszy wyspę, muszą pro praesidio być zawsze.
LXV. Herturia álbo Toskaniá teráz w swoich granicach szczupleysza: położona iest między dzierżawą Namiestnikow Chrystusowych; to iest dawnym Latium Rzymianow, od wschodu. Od pułnocy Modeną y Genuą, á od południá, Medyterrańskim morzem. Zámyká w sobie Xięstwo Florentskie. Powiat Pisanski y Seneński. Stołeczne miasto Xiążąt Herturyi iest Florencya, pięknością swoią inne celuiąca. Luka iest wolne sobie miásto, ná wzor Rzeczypospolitey. Obiera sobie Xiążęciá co 3. miesiące.
LXVI. Do dzierżawy Namiestnikow Chrystusowych náleży 1mo. Latium álbo Rzymiánow dycya między Herturyą y Neápolitańskim
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: Fv
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
, Widdyn, Semendrią etc. 6. Servia, której teraz pograniczna forteca jest Belgrad, od Turków z ostatkiem Serwii przez traktat z Karolem VI. Cesarzem Chrześcijańskim odebrany, w roku 1739. 7. Bosnia którą od Serwii Drin rzeka dzieli, miasto ma pryncypalne Sofia. 8. Dalmacja przedtym Ilirycum zwana. Nad morzem Medyterrańskim leży. Nadbrzeżne ma miasta Segna, Zara, Pescha, Raguza, Budoa, Dolcigno. etc. 9. Grecja w całym świecie przedtym sławne Państwo, teraz w Bissurmańskiej władzy, cale do siebie niepodobone. Zamyka w sobie te części. Macedonią, w której sławne przedtym były miasta Dyrrachium, Pella, Filipa i Aleksandra
, Widdin, Semendrią etc. 6. Servia, ktorey teraz pograniczna fortecá iest Belgrad, od Turkow z ostatkiem Serwii przez traktat z Károlem VI. Cesarzem Chrześciańskim odebrany, w roku 1739. 7. Bosnia ktorą od Serwii Drin rzeká dzieli, miasto ma pryncypalne Sofia. 8. Dalmacya przedtym Illiricum zwaná. Nád morzem Medyterrańskim leży. Nadbrzeżne má miástá Segná, Zara, Peschá, Raguza, Budoa, Dolcigno. etc. 9. Graecia w całym świecie przedtym sławne Państwo, teraz w Bissurmańskiey włádzy, cale do siebie niepodobone. Zámyká w sobie te części. Macedonią, w ktorey sławne przedtym były miásta Dirrachium, Pella, Filippá y Alexandra
Skrót tekstu: BystrzInfGeogr
Strona: G3v
Tytuł:
Informacja geograficzna
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
bez tego, górami, wodami obroniony. Cesarz Monomotapów pracą Luzytanów światło Wiary Z. już był odebrał z wielu Poddanemi, ale z namowy Turków, Misionarzów i Chrześcijan wygubił, powrócony ad vomitum, i tak ginie in tenebris, światłem Prawdy pogardziwszy.
ORA CAFRARIA, albo KAFRÓW Kraina, także w Afryce po nad morzem Medyterrańskim, długo się na mil 500. wzdłuż ciągnącą, a wszersz na 40. niby semi-circulari figura. Ma wyśmienite pastwiska, stąd stada wiele, i bydeł. Obywatele tutejsi łowką ryb bawią się i polowaniem, i tym żyją, ryżu przy tym zaży wając i jarzyny. Owce tameczne wełny nie mają. Lwów, tygrysów
bez tego, gorami, wodami obroniony. Cesarz Monomotapow pracą Luzytanow światło Wiary S. iuż był odebrał z wielu Poddanemi, ale z namowy Turkow, Missionarzów y Chrześcian wygubił, powrocony ad vomitum, y tak ginie in tenebris, światłem Prawdy pogardziwszy.
ORA CAFRARIA, albo KAFROW Kraina, także w Afryce po nad morzem Mediterrańskim, długo się na mil 500. wzdłuż ciągnącą, a wszersz na 40. niby semi-circulari figura. Ma wyśmienite pastwiska, ztąd stada wiele, y bydeł. Obywatele tuteysi łowką ryb bawią się y polowaniem, y tym żyią, ryżu przy tym zaży waiąc y iarzyny. Owce tameczne wełny nie maią. Lwow, tygrysow
Skrót tekstu: ChmielAteny_IV
Strona: 562
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 4
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1756
Data wydania (nie wcześniej niż):
1756
Data wydania (nie później niż):
1756
Gibilterrae, które acz wprawdzie więcej należy do królestwa Granaty/ a niż do tej prowincji; powiemy tu jednak o nim dwie słowa. Jest to tedy ciasne morze wszerz na siedm mil/ rachując w to ustępowanie i przystępowanie zwyczajne morzkie. Ocean wychodząc tą dziurą między Afrykę/ i Azją/ i Europę/ przezwany jest morzem Medyterrańskim/ i rozciąga się stąd aż do ostatnich granic morza wielkiego/ wdłuż na 3700. mil/ a krąży więcej niż 10000. mil. Grekowie przezwali to ciasne morze fretum Herculis, iż on tam był dwa słupy miedziane za swych czasów postawił: abo/ jako drudzy chcą/ dla dwu gór/ (z których jednę
Gibilterrae, ktore ácz wprawdźie więcey należy do krolestwá Granáty/ á niż do tey prowinciey; powiemy tu iednák o nim dwie słowá. Iest to tedy ćiásne morze wszerz ná śiedm mil/ ráchuiąc w to vstępowánie y przystępowánie zwyczáyne morzkie. Ocean wychodząc tą dźiurą między Afrykę/ y Azyą/ y Europę/ przezwány iest morzem Mediterráńskim/ y rozćiąga sie ztąd áż do ostátnich gránic morzá wielkiego/ wdłuż ná 3700. mil/ á krąży więcey niż 10000. mil. Grekowie przezwáli to ćiásne morze fretum Herculis, iż on tám był dwá słupy miedźiáne zá swych czásow postáwił: ábo/ iáko drudzy chcą/ dla dwu gor/ (z ktorych iednę
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 12
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609