bez chrztu. Tak czytamy/ iż z onych 12 pierwszych Ojców Franciszkanów/ żaden mniej nie ochrzcił nad 100 tysięcy Indianów w nowej Hiszpaniej/ a jeden z nich ochrzcił 400000. A jakoż tu mogła się taką wielkość ludzi głupich i prawie dzikich wyćwiczyć/ w nauce tak wysokiej o Chrystusie/ przez jednę osobę bełkocąc tylo językiem Meksykańskim? A to jeszcze gorsza/ iż w takim niedostatku posługaczów duchownych/ wiele ich też tam bawiło się i bawi takim urzędem/ którzy abo złego są żywota/ abo mało rozumieją rzeczy tych/ abo też są niedbalcy. W prowincji rzeczonej Paraguajera w roku 1587. jeden kapłan/ mając pieczą o jednej krainie wielkiej/ nic
bez chrztu. Ták czytamy/ iż z onych 12 pierwszych Oycow Fránćiszkanow/ żaden mniey nie ochrzćił nád 100 tyśięcy Indianow w nowey Hiszpániey/ á ieden z nich ochrzcił 400000. A iákoż tu mogłá się táką wielkość ludźi głupich y práwie dźikich wyćwiczyć/ w náuce ták wysokiey o Chrystusie/ przez iednę osobę bełkocąc tylo ięzykiem Mexikáńskim? A to iescze gorsza/ iż w tákim niedostátku posługáczow duchownych/ wiele ich też tám báwiło się y bawi tákim vrzędem/ ktorzy ábo złego są żywotá/ ábo máło rozumieią rzeczy tych/ ábo też są niedbálcy. W prouinciey rzeczoney Páráguáyerá w roku 1587. ieden kápłan/ máiąc pieczą o iedney kráinie wielkiey/ nic
Skrót tekstu: BotŁęczRel_V
Strona: 61
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. V
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Drukarnia:
Mikołaj Lob
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia, religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
, i na Południową albo Peruwianę. AMERYKA PUŁNOCNA zamyka się między 8. i 64. gradusem szerokości Północej, i między 240. i 229. długości, ma na Pułnoc Ziemie czyli Morze nie poznane, i Morze Chrystyańskie, Hudson Kanał i Morze Groenlandzkie, a wszędzie Morzem oblana na Wschód Północym, na Południe Golfem Meksykańskim, i Istmem Panama, na Zachód Morzem spokojnym. Dzieli się na Północą i Południową Część. Północa Część zamyka w sobie: Ziemie Labrador, albo Esquimauks, Kraj Kilistynów na Południe, i Baj Hudson, a na Południe tych dwóch Canada albo Nowa Francja. Nad brzegami zaś Morza Północego znajdują się od Pułnocy biorąc do
, y ná Południową álbo Peruwianę. AMERYKA PUŁNOCNA zámyká się między 8. y 64. gradusem szerokośći Pułnocney, y między 240. y 229. długośći, ma ná Pułnoc Ziemie czyli Morze nie poznáne, y Morze Chrystyáńskie, Hudson Kanáł y Morze Groenlandzkie, á wszędzie Morzem oblána ná Wschod Pułnocnym, ná Południe Golfem Mexykáńskim, y Istmem Panáma, ná Záchod Morzem spokoynym. Dzieli się ná Pułnocną y Południową Część. Pułnocná Część zámyká w sobie: Ziemie Labrador, álbo Esquimaux, Kráy Kilistynow ná Południe, y Bay Hudson, á ná Południe tych dwoch Canada áłbo Nowa Fráncya. Nád brzegámi záś Morzá Pułnocnego znáyduią się od Pułnocy biorąc do
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 636
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
Wirginia, Karolina, i Floryda, we środku zaś są Kraje Outaouaks, Huronów, i Ilonojczyków. Połudnowa Część zamyka w sobie dwie Części: Nowy Meksyko na Pułnoc, i Nową Hiszpanią na Południe Meksyku, ciągnie w sobie Prowinyce od Panamy aż do Golfu Kaliforńskiego, Weragua, Cortaryca Nicaragva która ma na Pułnoc nad Golfem Meksykańskim Prowincją Honduras, Guatimala, Gvaksaca, Tlascala, Meksico, Mechoacan, Gvadalaksara, Ksalisco, Chiametia, Culhuacan. Na Wschód zaś tych Prowincyj znajduje się Nowa Biskaja, i Królestwo Nowe Leońskie. Na Południe tych są Zagateras i Panuco nad Golfem Meksykańskim, gdzie się przedłuza Peninsula Jucatan, która ma na Południe Tabasco,
Wirginia, Karolina, y Floryda, we srodku záś są Kráie Outaouax, Huronow, y Ilonoyczykow. Połudnowá Część zámyká w sobie dwie Częśći: Nowy Mexyko ná Pułnoc, y Nową Hiszpánią ná Południe Mexyku, ciągnie w sobie Prowinyce od Panámy áż do Golfu Kalifornskiego, Weragua, Cortarica Nicaragva ktorá ma ná Pułnoc nád Golfem Mexykáńskim Prowincyą Honduras, Guatimala, Gvaxaca, Tlascala, Mexico, Mechoacan, Gvadalaxara, Xalisco, Chiametia, Culhuacan. Ná Wschod záś tych Prowincyi znáyduie się Nowá Biskaya, y Krolestwo Nowe Leońskie. Ná Południe tych są Zagateras y Pánuco nád Golfem Mexykáńskim, gdzie się przedłuza Peninsula Jucatan, ktora ma ná Południe Tabasco,
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 636
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
do Golfu Kaliforńskiego, Weragua, Cortaryca Nicaragva która ma na Pułnoc nad Golfem Meksykańskim Prowincją Honduras, Guatimala, Gvaksaca, Tlascala, Meksico, Mechoacan, Gvadalaksara, Ksalisco, Chiametia, Culhuacan. Na Wschód zaś tych Prowincyj znajduje się Nowa Biskaja, i Królestwo Nowe Leońskie. Na Południe tych są Zagateras i Panuco nad Golfem Meksykańskim, gdzie się przedłuza Peninsula Jucatan, która ma na Południe Tabasco, Chiapa, i la Veraks las nad Golfem Honduras Nowy Meksyko graniczy na Wschód z Florydą, na Południe z Biskają nowa, Cynalos i Morzem Kaliforńskim. AMERYKA. PAŃSTWA AMERYKI PUŁNOCNEJ. PROWINCJE AMERYKI PUŁNOCNEJ. I. KANADA.
TEn Kraj nazywa się
do Golfu Kalifornskiego, Weragua, Cortarica Nicaragva ktorá ma ná Pułnoc nád Golfem Mexykáńskim Prowincyą Honduras, Guatimala, Gvaxaca, Tlascala, Mexico, Mechoacan, Gvadalaxara, Xalisco, Chiametia, Culhuacan. Ná Wschod záś tych Prowincyi znáyduie się Nowá Biskaya, y Krolestwo Nowe Leońskie. Ná Południe tych są Zagateras y Pánuco nád Golfem Mexykáńskim, gdzie się przedłuza Peninsula Jucatan, ktora ma ná Południe Tabasco, Chiapa, y la Verax las nád Golfem Honduras Nowy Mexiko grániczy ná Wschod z Florydą, ná Południe z Biskayą nowa, Cynalos y Morzem Kaliforńskim. AMERYKA. PANSTWA AMERYKI PUŁNOCNEY. PROWINCYE AMERYKI PUŁNOCNEY. I. KANADA.
TEn Kráy nazywá się
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 636
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
. długości, ciągnie się od Wschodu na 300. mil dobrych, ale w szerokości różnie, bo w jednym 70. w drugim miejscu 15. mil. Graniczy na Zachód z nowym Meksykiem i morzem Wermelskim dzielącym go od Kalifornii, na wschód Istm Panama łący go z Ameryką Południową, na Pułnoc z Florydą i Golfem Meksykańskim, na Południe z morzem spokojnym. Powietrze ma gorące jednak czyste i zdrowe, Rzeki ma znaczniejsze: Panuco, Equitlan Los Yopes, i Tabasco, w których się poławia piasek złoty i srebrny, i żywią w sobie Krokodyle które jedzą tameczni za specjał, tak jako i węże ale uciąwszy im łeb które przedawają w jatkach
. długosci, ciągnie się od Wschodu ná 300. mil dobrych, ále w szerokości roznie, bo w iednym 70. w drugim mieyscu 15. mil. Grániczy ná Záchod z nowym Mexykiem y morzem Wermelskim dzielącym go od Kalifornii, ná wschod Istm Panama łączy go z Ameryką Południową, na Pułnoc z Florydą y Golfem Mexykáńskim, ná Południe z morzem spokoynym. Powietrze má gorące iednák czyste y zdrowe, Rzeki má znácznieysze: Pánuco, Equitlan Los Yopes, y Tábásco, w ktorych się połáwiá piásek złoty y srebrny, y żywią w sobie Krokodyle ktore iedzą tameczni zá specyáł, ták iáko y węże ále uciąwszy im łeb ktore przedáwáią w iátkách
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 639
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
Valladolid, Campesche i Salamanca. TABASCO.
TA Prowincja jest najpierwsza którą Hiszpani zawojowali Amerykanów zwycięzywszy, i Miasto Pontonchan odebrawszy które nazwali na Pamiątkę wygranej: Nostra signora della Vittoria, i tę samę jednę mają tam Kolonią. GVAKsACA.
TA Prowincja dzieli się na 3. części zwane Niksapa nad Morzem Południowym, Zapotecas nad Golfem Meksykańskim, i Gvaksaca w pośrodku tych dwóch. Obfituje w wszelką żywność, i owoce, żywi wielkie stada bydeł, a najwięcej koni najlepszych na całą Nową Hiszpanią. GVAKsACA Miasto Stołeczne nad rzeką Alwarado nie obmurowane i niema nad 2000. mieszkających, ale bogate w handle z przyczyny rzeki Alvarado defluidującej do Z. Jana d'Ulva
Válládolid, Campesche y Salamanca. TABASCO.
TA Prowincya iest naypierwsza ktorą Hiszpani záwoiowáli Amerykánow zwycięzywszy, y Miásto Pontonchán odebráwszy ktore nazwali ná Pámiątkę wygráney: Nostra signora della Vittoria, y tę samę iednę máią tám Kolonią. GVAXACA.
TA Prowincya dzieli się ná 3. części zwáne Nixápá nád Morzem Południowym, Zápotecas nad Golfem Mexykáńskim, y Gváxácá w posrodku tych dwoch. Obfituie w wszelką żywność, y owoce, żywi wielkie stáda bydeł, á náywięcey koni náylepszych ná cáłą Nową Hiszpánią. GVAXACA Miásto Stołeczne nád rzeką Alwarado nie obmurowáne y niemá nád 2000. mieszkáiących, ále bogáte w hándle z przyczyny rzeki Alvarado defluiduiącey do S. Jana d'Ulva
Skrót tekstu: ŁubŚwiat
Strona: 641
Tytuł:
Świat we wszystkich swoich częściach
Autor:
Władysław Aleksander Łubieński
Drukarnia:
Wrocławska Akademia Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Wrocław
Region:
Śląsk
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
relacje
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1740
Data wydania (nie wcześniej niż):
1740
Data wydania (nie później niż):
1740
