, a pod niemi postaw naczynie z wodą, ną dwie piędzi od nich, tak porosną. Martialis. Z natury swojej pragnienie w gorączkach oddala woda z warzonych ogórków surowych; cholerę z żołądka i kiszek wywodzi, jedzenie ogórków wnętrzności chłodzi, kwaśny ogórek apetyt ostrzy, tylko że nie rychło strawny w żołądku. Szkodzi naturom melancholicznym, flegmistym, żołądkom zimnym nie strawne. Białogłowy swych czasów, alias podczas swych miesiącznych astekcyj, niech nie chodżą po między ogórki, ani niech nie patrzą na nie, gdy wschodzą i odrastają. Ogórki jedne są proste ordynaryjne, drugie Tureckie długiej formy, skurki delikatniejszej.
Melony ziemię lubią nie zbyt gnojną a jeszcze bardziej
, á pod niemi postaw naczynie z wodą, ną dwie piędzi od nich, tak porosną. Martialis. Z natury swoiey pragnienie w gorączkach oddala woda z warzonych ogorkow surowych; cholerę z żołądka y kiszek wywodzi, iedzenie ogorkow wnętrzności chłodzi, kwaśny ogorek apetyt ostrzy, tylko że nie rychło strawny w żołądku. Szkodzi naturom melancholicznym, flegmistym, żołądkom zimnym nie strawne. Białogłowy swych czasow, alias podczas swych miesiącznych astekcyi, niech nie chodżą po między ogorki, ani niech nie patrzą na nie, gdy wschodzą y odrastaią. Ogorki iedne są proste ordynaryine, drugie Tureckie długiey formy, skurki delikatnieyszey.
Melony ziemię lubią nie zbyt gnoyną á ieszcze bardziey
Skrót tekstu: ChmielAteny_III
Strona: 438
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 3
Autor:
Benedykt Chmielowski
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1754
Data wydania (nie wcześniej niż):
1754
Data wydania (nie później niż):
1754
/ że takowe złe chęci wsobie umarzają/ i same nad sobą przewiodą. Afekt ten jest pożądanie niejakie potraw/ złej jakowości: skąd rzecz jawna/ że to jest żołądkowych ust skażą/ i w jego odprawowaniu powinnym naruszenie/ co i Galenus mówi. Ze Apetity takie nie tylko brzemiennym przystępują/ ale i Mężczyznom melancholicznym/ i Pannom/ i inszym niewiastom/ którym przed laty ustają Miesiące. Skąd złe wilgotności usiadszy na ustach żołądkowych sobie co podobnego pragną pospolicie/ jednak ten niepewny apetit brzemiennych nagaba/ a tych nabarziej które dobrego są i postanowionego przyrodzenia/ a to iż u tych dziecię co nalepszą krew ciągnie/ grubszą zostawując. Brzemienne
/ że tákowe złe chęći wsobie vmarzáią/ y sáme nád sobą przewiodą. Affekt ten iest pożądánie nieiákie potraw/ złey iákowośći: zkąd rzecz iáwna/ że to iest żołądkowych vst skáżą/ y w iego odpráwowániu powinnym náruszenie/ co y Galenus mowi. Ze Appetity takie nie tylko brzemiennym przystępuią/ ále y Mężczyznom meláncholicznym/ y Pánnom/ y inszym niewiástom/ ktorym przed láty vstáią Mieśiące. Zkąd złe wilgotnośći vśiadszy ná vstách żołądkowych sobie co podobnego prágną pospolićie/ iednák ten niepewny áppetit brzemiennych nágába/ á tych nabárźiey ktore dobrego są y postánowionego przyrodzenia/ á to iż v tych dźiećię co nalepszą krew ćiągnie/ grubszą zostáwuiąc. Brzemienne
Skrót tekstu: CiachPrzyp
Strona: A4v
Tytuł:
O przypadkach białychgłów brzemiennych
Autor:
Piotr Ciachowski
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki, traktaty
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1624
Data wydania (nie wcześniej niż):
1624
Data wydania (nie później niż):
1624
/ każdego po pół garści/ Rozynków świeżych łot: To wszystko przetłukszy warzyć wpułtoru kwart wody/ żeby trzecia część wywrzała: A przecedziwszy/ Cukru włożyć według potrzeby i upodobania/ znowu przywarzyć/ A tego poranu i na noc po pół kwaterki abo po całej pić/ Takowy syrop flegmistym.
Flegmistym/ i melancholicznym.
Melancholicznym wilgotnościam zbytnim służy. Wątrobie.
Wątrobie/ śledzionie
Ślezionie zamulonym/ zatwardziałym/ jest barzo użyteczny/ abowiem otwiera/ rozprawuje/ wychędaża/ używając go przerzeczonym obyczajem. A po czwartym dniu wziąć Pigułki/ które zowią Ex lapide Lazuli, albo Lapide Armeno, z Rheubarbarum po pół ćwierci łota/ utoczywszy ich z siedm/ albo
/ kożdego po puł garśći/ Rozynkow świeżych łot: To wszystko przetłukszy wárzyć wpułtoru kwart wody/ żeby trzećia część wywrzáłá: A przecedźiwszy/ Cukru włożyć według potrzeby y vpodobánia/ znowu przywárzyć/ A tego poránu y ná noc po puł kwáterki ábo po cáłey pić/ Takowy syrop flegmistym.
Flágmistym/ y melánkolicznym.
Melánkolicznym wilgotnośćiam zbytnim służy. Wątrobie.
Wątrobie/ śleźionie
Sleźionie zámulonym/ zátwárdźiáłym/ iest bárzo vżyteczny/ ábowiem otwiera/ rospráwuie/ wychędaża/ vżywáiąc go przerzeczonym obyczáiem. A po czwartym dniu wźiąć Pigułki/ ktore zowią Ex lapide Lazuli, álbo Lapide Armeno, z Rheubarbarum po puł czwierci łotá/ vtoczywszy ich z śiedm/ álbo
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 9
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
przewarzonego/ i chędogo odwarzonego nań nalawszy. To we wszystkich chorobach zimnych do używania jest barzo użyteczne. Mózgu.
Mózg. Sercu.
Serce mdłe. Żyłom suchym.
Suche abo Piętę żyły posila/ pijąc go Flegmę w nich i w żołądku trawi. Flegmie
Flegmę w nich i w żołądku trawi. Melanch:
Melancholicznym dobre. Apetytu
Chęć do jedzenia wzbudza. Zębom i dziąsłom osłabiałem
Zęby i Dziąsła osłabiałe utwierdza/ płocząc nim często i ciepło. Wrzodu.
Wrzód ciało psujacy i wyjadający/ Cancer zowią/ leczy i zagaja/ często go nim wymywając. Księgi Pierwsze. Suchotnemgorączkom.
Suchotnym/ i gorączkę suchotną cirpiącym/ trunkiem dobrze go
przewárzonego/ y chędogo odwárzoneg^o^ nań nálawszy. To we wszystkich chorobách źimnych do vżywánia iest bárzo vżyteczne. Mozgu.
Mozg. Sercu.
Serce mdłe. Zyłom suchym.
Suche ábo Piętę żyły pośila/ piiąc go Flágmę w nich y w żołądku trawi. Flágmie
Flágmę w nich y w żołądku trawi. Melánk:
Melánkolicznym dobre. Apetytu
Chęć do iedzenia wzbudza. Zębom y dziąsłom osłábiáłem
Zęby y Dźiąsłá osłábiáłe vtwierdza/ płocząc nim często y ćiepło. Wrzodu.
Wrzod ćiáło psuiacy y wyiadáiący/ Cancer zowią/ leczy y zágaia/ często go nim wymywáiąc. Kśięgi Pierwsze. Suchotnemgorączkom.
Suchotnym/ y gorączkę suchotną ćirpiącym/ trunkiem dobrze go
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 169
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
znamienuje niepogodę: co dozór Gospodarza każdego alterując omieszkanie do sprzatnienia czyni: zaczym pilnie się zakrzątnać trzeba, aby ujść tego zatrudnienia. W tym też Miesiącu zachodzi Kanikuła, która się zwykła poczynać od ś. Małgorzaty, a kończy się do ś. Bartłomieja jeżeli przez ten czas kanikuły, deszcze i żymna panują, tedy ludziom Melancholicznym, i Flegmatycznym nie tak szkodzi na zdrowiu, jako kiedy zbyt sucho i gorąco. A dla tego ante tempus obuiando, purgansami ująć humorów swoich. Podczas dojźrzałego w kłosiu ziarna wcześnie obmyślić Zenczarzów, według osady i powinności poddanych, a jeśli do tej roboty nie wystarczy domowa robocizna, to po Miasteczkach na pieniądze obwołać pomienionych
známienuie niepogodę: co dozor Gospodarzá káżdego álteruiąc omieszkánie do sprzatnienia czyni: záczym pilnie się zákrzątnać trzebá, áby vyść tego zátrudnienia. W tym też Mieśiącu záchodźi Kánikułá, ktora się zwykłá poczynáć od ś. Máłgorzáty, á kończy się do ś. Bártłomieiá ieżeli przez ten czás kánikuły, deszcze y żimná pánuią, tedy ludźiom Melánkolicznym, y Flegmátycznym nie ták sżkodźi ná zdrowiu, iáko kiedy zbyt sucho y gorąco. A dla tego ante tempus obuiando, purgánsami viąć humorow swoich. Podczás doyżrźáłego w kłośiu żiárná wcześnie obmyślić Zenczarzow, według osády y powinnośći poddánych, á ieśli do tey roboty nie wystárczy domowa roboćizná, to po Miásteczkách ná pieniądze obwołać pomienionych
Skrót tekstu: HaurEk
Strona: 108
Tytuł:
OEkonomika ziemiańska
Autor:
Jakub Kazimierz Haur
Drukarnia:
Krzysztof Schedel
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
poradniki
Tematyka:
gospodarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1675
Data wydania (nie wcześniej niż):
1675
Data wydania (nie później niż):
1675
