upodobały/ szukają; z pierwszej pochodzą owe do cielesnej lubieżności podniety/ owe do pokarmów i napojów chciwości/ owe do wczasów/ uciech/ igraszek/ dostatków/ czci/ poważania/ godności/ próżnowania etc. chęci. Zdrugiej/ owe do pomsty/ zapalczywości/ nienawiści/ zaciętości/ z dobra cudzego smutki/ zawiłe melancholie/ i inne tym podobne tak wnętrzne żarzewia/ jako zewnętrzne zapały. Które jeżeli uduszone/ zalane/ uskromione/ pod władzą Rozumu nie będą; nie tylko w tym do zbawienia postępku/ drogi nasze zatrudnia; ale często oczy prawie człowiekowi wypaliwszy/ na nieszczęśliwą jaką przepaść ciężkich grzechów nawiodą. 4. Albowiem to jest przyrodzenie
upodobały/ szukáią; z pierwszey pochodzą owe do ćielesney lubieżnośći podniety/ owe do pokarmow y nápoiow chćiwośći/ owe do wczasow/ ućiech/ igraszek/ dostátkow/ czći/ poważaniá/ godnośći/ prożnowaniá etc. chęći. Zdrugiey/ owe do pomsty/ zápálczywośći/ nienáwiśći/ záćiętośći/ z dobrá cudzego smutki/ záwiłe meláncholie/ y inne tym podobne ták wnętrzne żarzewiá/ iáko zewnętrzne zápały. Ktore ieżeli uduszone/ zaláne/ uskromione/ pod władzą Rozumu nie będą; nie tylko w tym do zbawieniá postępku/ drogi násze zátrudnia; ále często oczy prawie człowiekowi wypaliwszy/ ná nieszczęśliwą iáką przepaść ćięszkich grzechow náwiodą. 4. Albowiem to iest przyrodzenie
Skrót tekstu: BujnDroga
Strona: 67
Tytuł:
Droga do domu
Autor:
Michał Bujnowski
Drukarnia:
Akademia Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty perswazyjne
Tematyka:
religia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1688
Data wydania (nie wcześniej niż):
1688
Data wydania (nie później niż):
1688
, wiele jest takich, którzy z natury podlegli są Katarom, także i ci, co są złego temperamentu, albo zimnego, albo zbyt gorącego, przyrodzenia, także którzy żołądek mają słaby, do trawienia niesposobny, także i owi, co się sedentarią bawią, także rodzą się Katary z pełności humorów, a osobliwie Flegmy Melancholie, także Cholery, z kąd przez kasztel odchodzi materia pod czas słona, kwaśna, gorzka, żółtawa, zielona, pochodzi także z gorącości, ty wilgotności wątroby, także z zbytnich turbacyj, myśli, piaństwa, z naziąbienia głowy, z maczania z fetorów, z brania częstego tabaki, etc. Na różne części ciała
, wiele iest tákich, ktorzy z nátury podlegli są Káthárom, tákże y ći, co są złego temperámentu, álbo źimnego, álbo zbyt gorącego, przyrodzenia, tákże ktorzy żołądek máią słáby, do trawienia niesposobny, tákże y owi, co się sedentáryą báwią, tákże rodzą się Kátháry z pełnośći humorow, á osobliwie Flegmy Meláncholie, tákże Cholery, z kąd przez kásztel odchodzi máterya pod czás słona, kwáśna, gorzka, żołtáwa, zielona, pochodzi tákże z gorącośći, ty wilgotności wątroby, tákze z zbytnich turbácyi, myśli, piáństwá, z náziąbienia głowy, z maczánia z fetorow, z bránia częstego tábáki, etc. Na rożne częśći ćiáłá
Skrót tekstu: CompMed
Strona: 45
Tytuł:
Compendium medicum
Autor:
Anonim
Drukarnia:
Drukarnia Jasnej Góry Częstochowskiej
Miejsce wydania:
Częstochowa
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
medycyna
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1719
Data wydania (nie wcześniej niż):
1719
Data wydania (nie później niż):
1719
. Dziecinnem strachom/ pokusom/ zarom/ ynem straszl.
Powiadają/ że to ziele/ albo korzeń jego na szjice dzieciom zawieszony/ od strachów/ pokus/ snów straszliwych/ i czarów je zachowuje. Konfekt. Kamień.
Konfekt barzo kosztowny/ i w wielu doświadczony: przeciwko Kamieniu w Pęcherzu i w Nyrkach. Melancholie.
Melancholicznym. Szalonem i od rozumu odchodzącym.
Szalonym/ i od rozumu odstępującym. Którym tak ma być czyniony. To ziele póki jeszcze kwitnie/ w punkcie Nowiu Księżyca kopać/ i na suchym a nie wilgotnym powietrzu/ a k temu w cieniu go suszyć. Potym czasu wina zbierania/ wziąć go funtów trzydzieści/
. Dźiećinnem stráchom/ pokusom/ zárom/ ynem strászl.
Powiádáią/ że to źiele/ álbo korzeń iego ná szyice dźiećiom záwieszony/ od stráchow/ pokus/ snow strászliwych/ y czárow ie záchowuie. Konfekt. Kámień.
Konfekt bárzo kosztowny/ y w wielu doświadczony: przećiwko Kámieniu w Pęchyrzu y w Nyrkách. Melánkolie.
Melánkolicznym. Szálonem y od rozumu odchodzącym.
Szalonym/ y od rozumu odstępuiącym. Ktorym ták ma być czyniony. To źiele poki iescze kwitnie/ w punkćie Nowiu Xiężycá kopáć/ y ná suchym á nie wilgotnym powietrzu/ á k temu w ćieniu go suszyć. Potym czásu winá zbieránia/ wźiąć go funtow trzydźieśći/
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 145
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
jakim namazaniem. Przeto/ gdzieby twarz/ albo mą część ciała obnażona/ była od niego obrażóna/ tedy tylko chustę w ciepłym occie zmaczać/ a miejsca napuchłe tym namazować. Albo maścią topolową z octem zmięszać/ a nacierać/ do trzeciego albo czwartego dnia rozejdzie się. (Plat.) Magia. Magia. Melancholie w żołądku/ i o wszytkim ciele.
Melancholią w Żołądek wylaną/ tak że po wszytkim ciele/ rozpędza/ a rozpędziwszy/ myśl/ i serce wesołe czyni/ zawieszony korzeń na szyj/ żeby na żołądku i ustach jego korzeń leżał. Jeno go potrzeba pod pewnym czasem kopać/ to jest gdyby Strzelec Znak niebieski w
iákim námázániem. Przeto/ gdźieby twarz/ álbo mą część ćiáłá obnáżona/ byłá od niego obráżóna/ tedy tylko chustę w ćiepłym ocćie zmaczáć/ á mieyscá nápuchłe tym námázowáć. Albo máśćią topolową z octem zmięszáć/ á náćieráć/ do trzećieg^o^ álbo czwarteg^o^ dniá rozeydźie sie. (Plat.) Magia. Magia. Melánkolie w żołądku/ y o wszytkim ciele.
Melánkolią w Zołądek wylaną/ ták że po wszytkim ćiele/ rospądza/ á rozpędźiwszy/ myśl/ y serce wesołe czyni/ záwieszony korzeń ná szyi/ żeby ná żołądku y vstách iego korzeń leżał. Ieno go potrzebá pod pewnym czásem kopáć/ to iest gdyby Strzelec Znak niebieski w
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 186
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
