. Jako Zahn. De Schalcz. Reita. Wolf. etc.
Tak wyrownanej i jak tylko być może polerownej tafli szklanej terminacja, w ten sposób się dzieje. 1mo. Na tablicy gładkiej bibułą lub papierem przykrytej i kretą potrzęśnionej należy blaszkę z kontryfału bitą według wymiaru szklanej tafli rozciągnąc, i wygładzić. 2do. Merkuriuszu na nią nalać, i zajęczą stopą lub innym instrumentem po całej go blaszce rozpędzić. Aby jednostainie cała blaszka w się wpiła Merkuriusz. 3tio. Takąż drugą blaszkę z kontryfału na pierwszej równo rozpostrzeć, i kartą tęgiego papieru przykryć. 4to. Taflę szklaną jednym końcem na blaszkach papierem pokrytych położywszy powoli przykładać coraz dalej przyciskając
. Jáko Zahn. De Schalcz. Rheita. Wolff. etc.
Ták wyrownaney y iák tylko być może polerowney tafli szklaney terminacya, w ten sposob się dzieie. 1mo. Ná tablicy gładkiey bibułą lub papierem przykrytey y kretą potrzęśnioney należy blaszkę z kontryfału bitą według wymiaru szklaney tafli rozciągnąc, y wygładzić. 2do. Merkuryuszu ná nię nalać, y zaięczą stopą lub innym instrumentem po całey go blaszce rozpędzić. Aby iednostainie cała blaszka w się wpiła Merkuryusz. 3tio. Tákąż drugą blaszkę z kontryfału ná pierwszey rowno rozpostrzeć, y kartą tęgiego papieru przykryć. 4to. Taflę szklaną iednym końcem ná blaszkach pápierem pokrytych położywszy powoli przykładáć coraz dálei przyciskaiąc
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: X4v
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
grunt, czyli tło, mieć będziesz zwierciadło.
III. Drugi sposób robienia zwierciadeł któryzkolwiek figury jest ten. 1mo. Weś uncją jednę ołowiu, i roztop. 2do. Do ołowiu roztopionego wrzuć uncją jednę kontryfału, czyli cyny Angielskiej, drugą uncją Marchazyty. 3tio. Do tej roztopionej materyj wlei dwie uncyj Merkuriuszu. 4to. Czym prędzej nim Merkuriusz zagrzany niewybuchnie, wszystkę tę materią zdjąwszy z ognia wylei w zimną czystą wodę. 5to. Jak przestygnie materia, coraz ją w inszej wodzie przepłocz, przez chustę przetłocz, mieć będziesz massę jak masło. 6to. Tą massą szkło zgodne do zwierciadła, dobrze wygładzone i wypolerowane,
grunt, czyli tło, mieć będziesz zwierciadło.
III. Drugi sposob robienia zwierciadeł ktoryzkolwiek figury iest ten. 1mo. Weś uncyą iednę ołowiu, y rostop. 2do. Do ołowiu roztopionego wrzuć uncyą iednę kontryfału, czyli cyny Angielskiey, drugą uncyą Marchazyty. 3tio. Do tey rostopioney materyi wlei dwie uncyi Merkuryuszu. 4to. Czym prędzey nim Merkuryusz zagrzany niewybuchnie, wszystkę tę materyą zdiąwszy z ognia wylei w zimną czystą wodę. 5to. Ják przestygnie materya, coraz ią w inszey wodzie przepłocz, przez chustę przetłocz, mieć będziesz massę iák masło. 6to. Tą massą szkło zgodne do zwierciadła, dobrze wygłádzone y wypolerowane,
Skrót tekstu: BystrzInfRóżn
Strona: Y
Tytuł:
Informacja różnych ciekawych kwestii
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
ekonomia, fizyka, matematyka
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
ja że przyzwoitemi dekoktami, mlekiem, trunkami, konfektami etc. humorów jadowitość nie uśmierzała się, ale raczej codzień się obawiać trzeba było gangreny, i śmierci, ponieważ chory miał siły dosyć, lubo był wy- mizerowany, a zwłoka niebezpieczeństwem groziła; wsparty dowodami, i powagą uczonych mężów, umyśliłem się udać do Merkuriuszu, jako do najpewniejszego w niebezpieczeństwie podobnym lekarstwa: jakoż, maścią przygotowaną z świeżej tłustości świniej, i merkuriuszu przeczyszczonego w równej części, przygotowawszy pierwej do tego wannami, dekoktami, laksacjami, według reguły sławnego Astruk, trochę co odmieniwszy, dwunastego Augusta, dwiema drachmami przerzeczonej maści nogi nacierać się zaczęły, które nacierania najprzód
ia że przyzwoitemi dekoktami, mlekiem, trunkami, konfektami etc. humorow iadowitość nie uśmierzała się, ale raczey codzień się obawiać trzeba było gangreny, y śmierci, ponieważ chory miał siły dosyć, lubo był wy- mizerowany, a zwłoka niebespieczeństwem groziła; wsparty dowodami, y powagą uczonych mężow, umyśliłem się udać do Merkuryuszu, iako do naypewnieyszego w niebespieczeństwie podobnym lekarstwa: iakoż, maścią przygotowaną z świeżey tłustości świniey, y merkuryuszu przeczyszczonego w rowney części, przygotowawszy pierwey do tego wannami, dekoktami, laxacyami, według reguły sławnego Astruk, trochę co odmieniwszy, dwunastego Augusta, dwiema drachmami przerzeczoney maści nogi nacierać się zaczeły, ktore nacierania nayprzod
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 8
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
dzień się obawiać trzeba było gangreny, i śmierci, ponieważ chory miał siły dosyć, lubo był wy- mizerowany, a zwłoka niebezpieczeństwem groziła; wsparty dowodami, i powagą uczonych mężów, umyśliłem się udać do Merkuriuszu, jako do najpewniejszego w niebezpieczeństwie podobnym lekarstwa: jakoż, maścią przygotowaną z świeżej tłustości świniej, i merkuriuszu przeczyszczonego w równej części, przygotowawszy pierwej do tego wannami, dekoktami, laksacjami, według reguły sławnego Astruk, trochę co odmieniwszy, dwunastego Augusta, dwiema drachmami przerzeczonej maści nogi nacierać się zaczęły, które nacierania najprzód przez dwa dni wciąż, potym przez dzień czynione były: jak się w jedzeniu zachować miał, przepisałem,
dzień się obawiać trzeba było gangreny, y śmierci, ponieważ chory miał siły dosyć, lubo był wy- mizerowany, a zwłoka niebespieczeństwem groziła; wsparty dowodami, y powagą uczonych mężow, umyśliłem się udać do Merkuryuszu, iako do naypewnieyszego w niebespieczeństwie podobnym lekarstwa: iakoż, maścią przygotowaną z świeżey tłustości świniey, y merkuryuszu przeczyszczonego w rowney części, przygotowawszy pierwey do tego wannami, dekoktami, laxacyami, według reguły sławnego Astruk, trochę co odmieniwszy, dwunastego Augusta, dwiema drachmami przerzeczoney maści nogi nacierać się zaczeły, ktore nacierania nayprzod przez dwa dni wciąż, potym przez dzień czynione były: iak się w iedzeniu zachować miał, przepisałem,
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 8
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
przeplatano miewał, w końcach członków, i w junkturach. Powiadał że w słabiźnie prawej, w ziewach i w wyższym otwarciu żołądka gorąco, nadymanie, i ból czuje, co wszystko zdajemi się że pochodzi albo od obrażenia żyły urynnej albo że jakie cząstki słone pierwej w humorze klejowatym zatrzymane, a teraz ciężarem, i obrotem merkuriuszu, według reguł ruszania się od Newtona dowiedzionych, oderwane, które dla osłabionych części ciała twardych, i utracenia sprężystości, dotąd wypędzone zewnątrz być nie mogły; dla tego czyniąc swój obrót plewkę okrywającą kości, drugą muskuły taźke obwijającą, trzecią co wnętrzności otacza, gryzą, i szczypią; na uśmierzenie których mlika i galarety z
przeplatano miewał, w końcach członkow, y w iunkturach. Powiadał że w słabiźnie prawey, w ziewach y w wyższym otwarciu żołądka gorąco, nadymanie, y bol czuie, co wszystko zdaiemi się że pochodzi albo od obrażenia żyły urynney albo że iakie cząstki słone pierwey w humorze kleiowatym zatrzymane, a teraz ciężarem, y obrotem merkuryuszu, według reguł ruszania się od Newtona dowiedzionych, oderwane, ktore dla osłabionych części ciała twardych, y utracenia sprężystości, dotąd wypędzone zewnątrz być nie mogły; dla tego czyniąc swoy obrot plewkę okrywaiącą kości, drugą muskuły taźke obwiiaiącą, trzecią co wnętrzności otacza, gryzą, y szczypią; na uśmierzenie ktorych mlika y galarety z
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 11
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
jeleniego rogu często na dzień brać dysponowałem, na sen także emulsyą ex seminibus melonum, papaveris albi in aqua florum Nymphae cum syruppo diacordio przed samym snem, albo pigułki ex opio gummi tragacanti et sacharo przepisałem, tudzież radziłem wannę dla spłokania złych humorów z otworów w porach. Jądra lewego nabrzmiałość, smarowaniem z merkuriuszu była sciągniona, i worek który się otworzył przerwaniem i wycięczeniem materyj z muskułu nazwanego kremaster, a potym przecięty dla wyprowadzenia materyj zostało w stanie przyrodzonym. Już tedy mięsa i innych delikatnych potraw używa.
XVI. Gdyby się zaś rana w urynnej żyle przez gryzącą materią uczyniona, i incyzja między muskułem otaczającym otwarcie sedesu, i
ieleniego rogu często na dzień brać dysponowałem, na sen także emulsyą ex seminibus melonum, papaveris albi in aqua florum Nymphae cum syruppo diacordio przed samym snem, albo pigułki ex opio gummi tragacanti et sacharo przepisałem, tudzież radziłem wannę dla spłokania złych humorow z otworow w porach. Jądra lewego nabrzmiałość, smarowaniem z merkuryuszu była zciągniona, y worek ktory się otworzył przerwaniem y wycięczeniem materyi z muskułu nazwanego kremaster, a potym przecięty dla wyprowadzenia materyi zostało w stanie przyrodzonym. Już tedy mięsa y innych delikatnych potraw używa.
XVI. Gdyby się zaś rana w urynney żyle przez gryzącą materyą uczyniona, y incyzya między muskułem otaczaiącym otwarcie sedesu, y
Skrót tekstu: ListDokt
Strona: 11
Tytuł:
List doktorski i anatomiczny o chorobie od lat czternastu do doskonałych medycyny nauczycielów
Autor:
Stefan Bisio
Miejsce wydania:
Wilno
Region:
ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1770
Data wydania (nie wcześniej niż):
1770
Data wydania (nie później niż):
1770
zniemi, likwory, do których pasyę mieli żyjąc.
A jako Obywatele w Karyntii, Styryj i pod Alpes góry wiszące mają wola, albo gardła, tak i nasze Podgorze eodem laborat vitio, osobliwie około Suchy, Jordanowa, Drohobyczy; co jest, albo z wapnistej wody z gór spadającej Minerałowych, w których wiele Merkuriuszu ściągającego naturalnie ku gardłu wilgoć i te wola formującego.
W Tatrach górach znajdują się ZŁOTE, SREBRNE żyły, Diamenty i Rubiny według Starowolskiego: w Gruntach Elbląskich znajdują się Diamenty, Perły, Agatowy kamień: Horyń rzeka Wołyńska miewa czasem Perły w sobie: Odolanów w Województwie Kaliskim ma Hałun, Województwo Podolskie salitrę, którą tam
zniemi, likwory, do ktorych passyę mieli żyiąc.
A iako Obywátele w Karintii, Styrii y pod Alpes gory wiszące maią wola, albo gardła, tak y násze Podgorze eodem laborat vitio, osobliwie około Suchy, Iordanowá, Drohobyczy; co iest, albo z wápnistey wody z gor spadáiącey Mineráłowych, w ktorych wiele Merkuryuszu ściągaiącego náturalnie ku gardłu wilgoć y te wola formuiącego.
W Tatrách gorach znayduią się ZŁOTE, SREBRNE żyły, Dyamenty y Rubiny według Starowolskiego: w Gruntach Elbląskich znáyduią się Dyamenty, Perły, Agatowy kamień: Horyń rzeka Wołyńska miewá czasem Perły w sobie: Odolanow w Woiewodztwie Kaliskim ma Hałun, Woiewodztwo Podolskie salitrę, ktorą tam
Skrót tekstu: ChmielAteny_II
Strona: 333
Tytuł:
Nowe Ateny, t. 2
Autor:
Benedykt Chmielowski
Drukarnia:
J.K.M. Collegium Societatis Iesu
Miejsce wydania:
Lwów
Region:
Ziemie Ruskie
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1746
Data wydania (nie wcześniej niż):
1746
Data wydania (nie później niż):
1746
/ kropli trzydzieści. We dwudziestu/ dwadzieścia. Młodszej w Lecich/ dziesięć. A ten ma być z miodem pitym/ trunkiem używany. Fistułom plugawem
Do gojenia Fistuł złych i plugawych bywa/ Olejek tym sposobem od Chirurgów czyniony: Biorą Olejku z Opoponaku/ to jest/ z Soku Herkulejej łotów dwanaście/ do tego przydają Merkuriuszu/ i Siarki/ które zowią Sublimatum/ i Bielu Ołowianego/ albo Blajwasu/. po dwu łotach/ i wespół to umieszawszy/ w kukurbitę kładą/ przez dni trzydzieści tak zaniechawszy/ i przez Alembik trzykołbiasty dystylują/ Olej z pierwszej kolby osobno odejmować/ ze wtórej także/ i z trzeciej. A co z trzeciej
/ kropli trzydźieśći. We dwudźiestu/ dwádźieśćiá. Młodszey w Lećich/ dźieśięć. A ten ma być z miodem pitym/ trunkiem vżywány. Fistułom plugáwem
Do goienia Fistuł złych y plugáwych bywa/ Oleiek tym sposobem od Chirurgow czyniony: Biorą Oleyku z Opoponaku/ to iest/ z Soku Herkuleiey łotow dwánaśćie/ do tego przydáią Merkuryuszu/ y Siárki/ ktore zowią Sublimatum/ y Bielu Ołowiánego/ álbo Blaywásu/. po dwu łotách/ y wespoł to vmieszawszy/ w kukurbitę kłádą/ przez dni trzydźieśći ták zániechawszy/ y przez Alembik trzykołbiásty dystyluią/ Oley z pierwszey kolby osobno odeymowáć/ ze wtorey tákże/ y z trzećiey. A co z trzećiey
Skrót tekstu: SyrZiel
Strona: 233
Tytuł:
Zielnik
Autor:
Szymon Syreński
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
encyklopedie, kompendia
Tematyka:
botanika, zielarstwo
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1613
Data wydania (nie wcześniej niż):
1613
Data wydania (nie później niż):
1613
racowych.
XIV. Świecących gwiazd ta jest preskrypcja. 1mo. Weś saletry funtów 3. siarki uncyj 11. Bursztynu tartego uncją 1. Antymonium uncją 1. Prochu tartego uncyj 3. Albo też weś saletry uncyj 6. siarki uncyj 11. Prochu tartego uncyj 5 i pół. Olibanu, Mastyksu, Merkuriuszu sublimowanego, ambry po uncyj 1. Kamfory uncją 1. Antymonium i aurypigmentu po Ćwierć uncyj. Zmięszai te ingredyencje należycie. 2do. Zakrop tę materią wodą gumy Arabskiej, albo Tragakanty, aby wilgoci należytej nabyła. 3tio. Formui z tej materyj kule wielkości orzecha. Na słońcu lub w cieple je wysusz. Te kule
rácowych.
XIV. Swiecących gwiazd ta iest preskrypcya. 1mo. Weś saletry funtow 3. siarki uncyi 11. Bursztynu tartego uncyą 1. Antimonium uncyą 1. Prochu tartego uncyi 3. Albo też weś saletry uncyi 6. siarki uncyi 11. Prochu tartego uncyi 5 y puł. Olibanu, Mastyxu, Merkuryuszu sublimowanego, ambry po uncyi 1. Kamfory uncyą 1. Antimonium y aurypigmentu po cwierć uncyi. Zmięszai te ingredyencye należycie. 2do. Zakrop tę máteryą wodą gumy Arabskiey, álbo Tragákanty, áby wilgoci należytey nabyła. 3tio. Formui z tey máteryi kule wielkości orzecha. Ná słońcu lub w cieple ie wysusz. Te kule
Skrót tekstu: BystrzInfArtyl
Strona: Qv
Tytuł:
Informacja artyleryjna o amunicji i ogniach wojennych
Autor:
Wojciech Bystrzonowski
Drukarnia:
Drukarnia lubelska Societatis Jesu
Miejsce wydania:
Lublin
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1743
Data wydania (nie wcześniej niż):
1743
Data wydania (nie później niż):
1743
