jako i wino. Są też tam węże barzo wielkie/ lwi/ leopardy/ słonie: ale nie mają inszych koni domowych oprócz wołów/ i to małych/ a kóz. Konie które tam kupcy przywodzą/ nie długo żyją: powietrze/ dla wiela bagnisk/ które się czynią z wylewania rzek/ jest wilgotne/ i miąsze: rosa też tam barzo gruba upada. Deszcz bywa od Octobra/ aż do końca Juliusza: pod południem bywają gromy i błyskania. Miedzy Saganą/ i miedzy Caput Album, leży plac i kraina Anterote, wszystka prawie piaszczysta/ i nieurodzajna/ i niska/ i równa: imię ma od jednego miasteczka. Są w
iáko y wino. Są też tám węże bárzo wielkie/ lwi/ leopárdy/ słonie: ále nie máią inszych koni domowych oprocz wołow/ y to máłych/ á koz. Konie ktore tam kupcy przywodzą/ nie długo żyią: powietrze/ dla wiela bágnisk/ ktore się czynią z wylewánia rzek/ iest wilgotne/ y miąsze: rosá też tám bárzo gruba vpada. Descz bywa od Octobrá/ áż do końcá Iuliuszá: pod południem bywáią gromy y błyskánia. Miedzy Ságáną/ y miedzy Caput Album, leży plác y kráiná Anterote, wszystká práwie piasczysta/ y nievrodzáyna/ y niska/ y rowna: imię ma od iednego miásteczká. Są w
Skrót tekstu: BotŁęczRel_I
Strona: 246
Tytuł:
Relacje powszechne, cz. I
Autor:
Giovanni Botero
Tłumacz:
Paweł Łęczycki
Miejsce wydania:
Kraków
Region:
Małopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
literatura faktograficzna
Gatunek:
opisy geograficzne
Tematyka:
egzotyka, geografia
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1609
Data wydania (nie wcześniej niż):
1609
Data wydania (nie później niż):
1609
takie działo nabić takimi rzeczami, i w poprzecz przerwy narychtowawszy, z niego strzelać, i szkodę wielką nieprzyjacielowi czynić. Ma to działo w zdłuż w sobie ośm diametrów oryficij sui, które Kalibrami pospolicie zowią:komorka zasię prochowa, do której się prochy kładą, jest. Trzecia część pomienionej Kalibry, wpośrzodku to Działo miąsze jest na piątą część Kalibry, a na przodku około szuje na szóstą część Kalibry. To działo nabite kulą kamienną która sto i dwadzieścia funtów waży, wsypawszy 40. Funtów prochu, niesie w całym swoim motu violento i naturali 1500. Kroków, nabite kamieniami, łańcuchami, szynalami, wsypawszy 24. Funtów prochu, niesie
tákie dźiáło nábić tákimi rzeczámi, y w poprzecz przerwy nárychtowawszy, z niego strzeláć, y szkodę wielką nieprzyiaćielowi czynić. Ma to dźiáło w zdłuż w sobie ośm diametrow orificij sui, ktore Calibrami pospolićie zowią:komorka záśię prochowa, do ktorey śię prochy kłádą, iest. Trzećia część pomienioney Calibry, wpośrzodku to Dźiało miąsze iest ná piątą część Calibry, á ná przodku około szuie ná szostą część Calibry. To dźiało nabite kulą kámienną ktora sto y dwádźieśćiá funtow waży, wsypawszy 40. Funtow prochu, nieśie w cáłym swoym motu violento y naturali 1500. Krokow, nábite kámieniámi, láńcuchami, szynalámi, wsypawszy 24. Funtow prochu, nieśie
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 6
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
22. stop: Miałoby w prawdzie wedle proporcji swej wagi, kul e 110. funtów wsię brać: ale nie bierze jedno 100. funt: a potrzebuje 80. funt: pospolitego, albo 3/5 to jest 60. funt: nalepszego prochu: należy do Colubryn równej rury: około prochowej komórki jest miąsze na 1 Kalibrę. i zrówna się wszystka jego proporcja z Bazyliszkiem, (które jest nawiętsze Działo miedzy pospolitymi bastardami Colubrynami,) niesie wedle pospo: narych: 1500. pod wagę 750. i po naw: elew: 8880. kroków. waży wedle proporcji swojej, rachując 182. funt na jeden funt kuli,
22. stop: Miáłoby w prawdźie wedle proportiey swey wagi, kul e 110. funtow wśię bráć: ále nie bierze iedno 100. funt: á potrzebuie 80. funt: pospolitego, álbo 3/5 to iest 60. funt: nálepszego prochu: należy do Colubryn rowney rury: około prochowey komorki iest miąsze ná 1 Calibrę. y zrowna śię wszystká iego proporcya z Bazyliszkiem, (ktore iest nawiętsze Dźiáło miedzy pospolitymi bastardami Colubrynami,) nieśie wedle pospo: nárych: 1500. pod wagę 750. y po naw: elew: 8880. krokow. waży wedle proportiey swoiey, ráchuiąc 182. funt ná ieden funt kuli,
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 21
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
przy forcie stoi, ma pięć rur, z których każda kulę 0,3. funt wyrzuca, i mogą wszystkie o raz, albo kiedy kto chce po 5 razy wystrzelone być. Jest w zdłuż na sposób Bastardy Falkonety 31. Kalibr: u komórki prochowej, in totum jest na 7. Calib. w Diametrze miąsze, z których 3. na rury, a 4. na miąszość kruszca około rur wychodzą. Około szyje jest Diameter na 5. Kalibr. długi, z których 3. do rury 2. do miąszości kruszca około rur należą: i tak każda rura na każdym miejscu zrownawa się w miąszości z umocnioną Bastard, Falkonetą
przy forćie stoi, ma pięć rur, z ktorych káżda kulę 0,3. funt wyrzuca, y mogą wszystkie o raz, álbo kiedy kto chce po 5 razy wystrzelone być. Jest w zdłuż ná sposob Bastardy Falkonety 31. Calibr: u komorki prochowey, in totum iest ná 7. Calib. w Diametrze miąsze, z ktorych 3. ná rury, á 4. ná miąszość kruszcá około rur wychodzą. Około szyie iest Diameter ná 5. Calibr. długi, z ktorych 3. do rury 2. do miąszośći kruszcá około rur náleżą: y ták káżda rurá ná káżdym mieyscu zrownawa śię w miąszośći z umocnioną Bastard, Falkonetą
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 23
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
działa 19. Kalibr mąjące, 24. funt: 16. funtami prostego albo 12. ptaszego prochu wyrzucają, ważą 49 ½ cent: uformowane są wedle pospolitych wyżej pomienionych Kalibr. Zajdują się też i Kwarty Cartau. 24. Cal. długie, 10. funt: żelaza, 6. funtami ptaszego prochu wyrzucające, miąsze na kształt słabych Cartaun, waż trochę więcej niż 23. cent. aleby lepsze były, kiedyby 27. Kalibr miały, a w miąsz wedle proporcji umocnionych Cartaun były. Niektóre Cartauny mają komórki jednako zwężone, które 3 ½ . Calib: długie i 5/6. szerokie są, Całe działo 18.
dźiáłá 19. Calibr mąjące, 24. funt: 16. funtami prostego álbo 12. ptászego prochu wyrzucáją, ważą 49 ½ cent: uformowáne są wedle pospolitych wyżey pomienionych Calibr. Zayduią śię też y Quarty Cartau. 24. Cal. długie, 10. funt: żelázá, 6. funtámi ptászego prochu wyrzucáiące, miąsze ná kształt słábych Cartaun, waż trochę więcey niż 23. cent. áleby lepsze były, kiedyby 27. Calibr miáły, á w miąsz wedle proportiey umocnionych Cartaun były. Niektore Cartauny maią komorki iednáko zwężone, ktore 3 ½ . Calib: długie y 5/6. szerokie są, Cáłe dźiáło 18.
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 26
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
swoich surowy mandat, w którym rozkazał, aby tylko jednakową poczyteczną i do używania sposobną strzelbę odlewano: To jest, Polne Cartauny, które 40. funt: żelaza 20. funt: prochu ptaszego, albo 27. funtami prochu pospolitego wyrzucają, i są 18. Kalibr długie, i 8 ½ Calib: na zadzie miąsze. I ta proportia jest pospolitych i ordynalnych Cartaun: w których miąszość mruszca jest około komórki prochowej 7/8 około uszów 5/8 około szyje 3/8. Kalibry ich: ważą 64. cent: PułCartauny które 24 funt: żelaza 12 funt: prochu ptaszego wyrzucają 19. Calib. długie, zmiąszością im
swoich surowy mandat, w ktorym rozkazał, áby tylko iednákową poczyteczną y do używánia sposobną strzelbę odlewano: To iest, Polne Cártauny, ktore 40. funt: żelázá 20. funt: prochu ptászego, álbo 27. funtámi prochu pospolitego wyrzucáją, y są 18. Calibr długie, y 8 ½ Calib: ná zádźie miąsze. Y ta proportia iest pospolitych y ordynálnych Cartaun: w ktorych miąszość mruszcá iest około komorki prochowey 7/8 około uszow 5/8 około szyie 3/8. Calibry ich: ważą 64. cent: PułCartauny ktore 24 funt: żelázá 12 funt: prochu ptászego wyrzucáją 19. Calib. długie, zmiąszośćią im
Skrót tekstu: UffDekArch
Strona: 32
Tytuł:
Archelia, to jest nauka i informacja o strzelbie i o rzeczach do niej należących ...
Autor:
Diego Uffano
Tłumacz:
Jan Dekan
Drukarnia:
Daniel Vetterus
Miejsce wydania:
Leszno
Region:
Wielkopolska
Typ tekstu:
proza
Rodzaj:
teksty naukowo-dydaktyczne lub informacyjno-poradnikowe
Gatunek:
podręczniki
Tematyka:
wojskowość
Poetyka żartu:
nie
Data wydania:
1643
Data wydania (nie wcześniej niż):
1643
Data wydania (nie później niż):
1643
